Қанның құрамы, физикалық-химиялық қасиеттері мен қызметі

Жоспар
Кіріспе

І.Кіріспе
ІІ.Негізгі
1.Қанның биохимиясы
2. Қан плазмасының ақуызы
3.Қан ұюы және оған қарсы жүйелер
4.Адам қанының биохимиялық көрсеткіштері
ІІІ. Қорытынды

Адам салмағының 6-8% қаннан тұрады.Қан ағзаның сұйықтық ортасы, сұйық ұлпа, ағзада химиялық заттарды тасымалдауға қатысады.Қанның тығыздығы 1,055- 1,065, тұтқырлығы судан 5-6 есе көп, оның тұтқырлығы ондағы ақуыздар, әсіресе эритроциттерге байланысты.Венадағы қанды ұйып қалматындай етіп, ақырын ғана алып, центрифугаласақ, ондағы клеткалықэлементтер тұнбаға түсіп,плазма қалады. Ал, егер қанды ұйып қалғаннан кейін, осы ұйыған қою затты бөліп алсақ, онда қанның сары суы деп аталатын сұйық түзіледі.
Қанның сары суына сары түс беретін өт пигменті болып табылатын билирубиннің аздаған қалдығы және каротиноидтар. Қанның қою затының құрамы фибриногеннен және клеткалық элеметтерден тұрады.ал плазмадан формалық элементтер ған болмайды, фибриноген қалады.
Қанның клеткалық құрамы 45% формалық элементтерден тұрады, оның 44% -эритроциттер, 1% лейкоциттер, лимфоциттер және тромбоциттер.
Қан плазмасы мен формалық элементтері арасында белгілі бір көлемдік қатынас бар.Бұл қатынасты 100 бөлікке бөлінген шыны капилляр гематокрин арқылы анықтауға болады.Осы гематокриттің көмегімен плазма мен формалы элементтердің қандағы мөлшері анықталған ,яғни формалы элементтер қанның 40-45% алса, плазма 55-60 % құрайды.Қанның 36- 48% эритроциттер, ал эритроциттердің 95% гемоглабин алады.Жалпы қандағы гемоглабиннің мөлщері 13-16 % құрайды.
Қан плазмасының құрамы.Плазма –қанның сұйық бөлімі,меншікті салмағы 1,024- 1,030 рН-7,4. Қан плазмасының 90-92 % су, 8-10% ақуыздар мен тұздардан тұрады.Қан плазмасының ақуыздары 7-8% жуық, оның ішіндегі альбуминдер 4-5%, глобулиндер 2-3 %, фибриноген 0,2-0,4%.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Қан – тұйық қантамырлар жүйесіне айналатын, сұйық ұлпа.Ол ішкі ортаның
тұрақтылығын қамтамасыз етеді және зат алмасуды тұрақтандырып отырады.
Қанның құрамы, физикалық-химиялық қасиеттері мен қызметі.
Адам салмағының 6-8% қаннан тұрады.Қан ағзаның сұйықтық ортасы, сұйық ұлпа,
ағзада химиялық заттарды тасымалдауға қатысады.Қанның тығыздығы 1,055-
1,065, тұтқырлығы судан 5-6 есе көп, оның тұтқырлығы ондағы ақуыздар,
әсіресе эритроциттерге байланысты.Венадағы қанды ұйып қалматындай етіп,
ақырын ғана алып, центрифугаласақ, ондағы клеткалықэлементтер тұнбаға
түсіп,плазма қалады. Ал, егер қанды ұйып қалғаннан кейін, осы ұйыған қою
затты бөліп алсақ, онда қанның сары суы деп аталатын сұйық түзіледі.
Қанның сары суына сары түс беретін өт пигменті болып табылатын
билирубиннің аздаған қалдығы және каротиноидтар. Қанның қою затының құрамы
фибриногеннен және клеткалық элеметтерден тұрады.ал плазмадан формалық
элементтер ған болмайды, фибриноген қалады.
Қанның клеткалық құрамы 45% формалық элементтерден тұрады, оның 44%
-эритроциттер, 1% лейкоциттер, лимфоциттер және тромбоциттер.
Қан плазмасы мен формалық элементтері арасында белгілі бір көлемдік
қатынас бар.Бұл қатынасты 100 бөлікке бөлінген шыны капилляр гематокрин
арқылы анықтауға болады.Осы гематокриттің көмегімен плазма мен формалы
элементтердің қандағы мөлшері анықталған ,яғни формалы элементтер қанның
40-45% алса, плазма 55-60 % құрайды.Қанның 36- 48% эритроциттер, ал
эритроциттердің 95% гемоглабин алады.Жалпы қандағы гемоглабиннің мөлщері 13-
16 % құрайды.
Қан плазмасының құрамы.Плазма –қанның сұйық бөлімі,меншікті салмағы 1,024-
1,030 рН-7,4. Қан плазмасының 90-92 % су, 8-10% ақуыздар мен тұздардан
тұрады.Қан плазмасының ақуыздары 7-8% жуық, оның ішіндегі альбуминдер 4-5%,
глобулиндер 2-3 %, фибриноген 0,2-0,4%.
Ақуызға жатпайтын азоттық заттардың концентрациясы 14-20 мм,мочевина
3-6 мм,амин қышқылы 3-4 мм,глютатион –SH, креатин, холин. Азотсыз
органикалық заттар: жалпы майлар 1-7 г\л, глюкоза 80- 120 мг ,тұздар қанның
сары суының 0,9% алады, ал оған Nа+,К+,Са²+,СІ¯,НСО¯, НРО¯² жатады.
Қан плазмасының ақуыздары. Қан плазмасының ақуыздарына : альбумин,
глобулин, фибриноген жатады.Жалпы адам қанының плазмасында 65- 85% ақуыз
бар, яғни 65- 80 г\л.Қазіргі кездегі физикалы- химиялық және иммундық
–химиялық әдістер қанның плазмасында 100 –ге жуық ақуыздық фракциядан
тұрады.Қан плазмасы ақуыздарының синтезі бауырда және басқа ретикулды –
эндотелиалды жүйелерде жүріп көптеген қызмет атқарады.
Альбумин. Молекулалық салмағы 70000 жуық ,жәй ақуыз ,жартылай ыдырау
уақыты 7 күн, қандағы мөлшері 50-60 гл.Қанның коллоидты –осмостық қысымын
сақтауда ерекше рол атқарады.Егер альбуминнің концентрациясы 30% дейін
төмендесе қанның онтикалық қысымы төмендеп ісік пайда болады.Альбуминнің
эфир түзбеген май қышқылдарын ,өт пигментерін стероидты гормогдарды,
пенициллин ,дикумарин препараттарын тасымалдауда да маңызды рол атқарады.
Глобулин a¹- a¹ глобуллиннің протеолиттік ферменттердің белсенділігін
тежейтін қасиеттері бар.
1 а1 –антитропсин , 2 а1-макроглобулин ,3 интер – а – трипсин
тежеуші глобулиндер жатады.Бұлар протеиназалық ферменттерді тежеуші
ақуыздар болады.Клеткалардың бұзылуы не жойылуы кезінде түскен трипсин
,хемотрипсиндердің жұмысын және ұюына қатысатын көптеген ферменттерді
тежеуге қатысады.
В- глобулиндер. Негізігі в-глобулин-трансферрин.Қандағы оның мөлшері 2-
3,2 гл.Гемопексин- бұл да в-глобуллиннің қатарына жатады.Гемопексин
гемді өзіне байланыстырып, бүйрек арқылы оның сыртқа шықпауын қамтамасыз
етеді. С- реактивті ақуыз- денсаулығы жоқ кісілерде жоқ есбінде, ал қабыну
процестері кезінде науқастың қанында пайда бола бастайды.
Y- глобулиндер.Плазма ақуызының құрылысы жағынан ұқсас, ерекше
иммундық қорғаныс қызметін атқаратын бір тобы. Бұлардың барлығының
антиденелік белсенділігі бар, яғни вирустың, бактериялардың антигендерімен
кездескенде оларға қарсы күресетін антиденелік қасиет көрсетеді.
Қанның ұюы және оның ұюына қарсы жүйелер.
Қан тамырлары зақымданған кезде қанның ағу ұзақтығы әртүрлі болуы мүмкін.
Егерде жарақаттанған қан тамыры оншалықты үлкен болмаса қанның ағуы тез
тоқталады, яғни гемостаз жүреді.Гемостаз бірнеше кезеңдерден
тұрады.Тромбоциттер жабысқақ түрде дәнекер ұлпасының коллагендік
талшықтарымен байланысып,жарақат алған жерге жабысады. Тромбоциттер бірімен-
бірі жабысып, қан ағуын тоқтата алады.Тромбоциттердің агрегациясы кезінде
қан тамырларын тарылтатын адреналин,серотонин сияқты вазебелсенді аминдер
бөлініп шығады.Тромбоциттердің айналасында қан ұюы басталады, қан
жоғалтудан қорғаушы негізгі биохимиялық механизм-тромба түзіле
бастайды.Жара жазылған соң тромбаны ерітетін фибринолиздік қарастыра
отырады.
Қан ұюының сыртқы механизмі.Бұған: тромбопластин( ұлпалық факторы
ІІІфакторы) проконвертин VII фактор,Стюарт факторы (Хфакторы ), процелерин
(V факторы) және Са2+ мен тромб түзілетін жердегі мембраналардың
фосфолипидтері қатысады.
Тромбопластин (ІІІ факторы) – ұлпа зақымданған кезінде түзіледі.
VII факторы проконвертин және Стюарт Х факторы – проферменттер. Х
фактордың синтезі ағзадағы К витаминіне тәуелді болады.Өздерінің белсенді
емес түріне пептидтің бөлініп шығуы арқылы өтеді.
V факторы –процелерин , ол тромбиннің әсерінен VI факторына айналып,
VI факторы Ха ферментін аллостерлік жолмен белсендіреді. Ха ферментінің
белсендірілуі Са 2+ мен фосфолипидтердің қатысуына да тәуелді.
Қан плазмасында барлық уақытта VII факторының өте аздаған мөлщері
болады.Ұлпа немесе қан тамырлары зақымдалған кезде VIIа факторының күшті
эффекторы болып табылатын ІІІ фактор босап шығады. VIIа факторының
белсенділігі 15000 есе артады. VIIа факторы Х факторға әсер етеді, ол Ха
факторына айналып, протромбинді белсендіреді. Протромбин тромбинге айналып,
ол фибриногеннің фибринге айналуына мүмкіндік береді.Сонымен қатар,тромбин
ХІІІ фактордың ХІІІ а факторына, яғни трансглутаминазаның бастапқы түрінен
белсенді түріне айналуына мүмкіндік береді.

Қанның ұюының сыртқы механизмі көрсететін сызбанұсқа.

Қанның ұюының ішкі механизмі.Қан ұюының механизмі баяуырақ жүреді, яғни ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.