Тәрбиенің мақсаты жайлы

1 Кіріспе Тәрбиенің мақсаты жайлы жалпы түсінік

2 Негізгі бөлімі
а) Тәрбие процесінің мәні және заңдылықтары

б) Тәрбие принциптері

3 Қорытынды
Тәрбие . арнайы ұйымдастырылған және саналы
жүргізілетін педагогикалық қызмет

Адамзат дамуының қай кезеңінде болмасын тәрбиенің тиімділігін
жетілдіру ісі жүзеге асырылып келді. Бұл істі жүзеге асыру процесі
әрбір қоғамдағы мемлекет қажеттігіне бағындырады. Өйткені мем-
лекет қажеттігінің орындалуы оның экономикалық күш қуаты мен
саясатына тәуелді екендігі белгілі. Олай болса тәрбие тиімділігінің
ең басты шарты мемлекет мүмкіндігінен туындайтын қажеттілікке
сай тәрбиенің мақсатын нақты анықтау болып табылады.
Жалпы адамзаттық тұрғыдан қарағанда тәрбие мақсаты әрбір тұл
ғаны әржақты және жарасымды етіп тәрбиелеу. Адам жер бетіндегі
тірі организмнің жоғарғы сатысы, қоғамдық-тарихи іс-әрекеті мен
қарым-қатынас иесі.
Қоғам дамуының белгілі сатысында педагогикалық, философия
лық ой пікірлер пайда болып, қалыптаса бастады. Тәрбие беру мақ
сатын анықтау ең басты мәселеге айналды. Осыған орай, балаларға
білім мен тәрбие берудің негізгі жолдары белгіленеді, тәрбиелік іс
әрекеттерінің мазмұны анықталады, білім беру мен тәрбиені ұйым
дастырудың нақтылы мәселелері мен әдістері қарастырылады.
Тәрбие қоғамдық құбылыс, онсыз ешбір қоғамның өмірі ілгері
дамуы мүмкін емес. Сондықтан да В.И. Ленин жалпы жіне мәңгілік
категория деп дәлелдеген. Тәрбие қоғамның пайда болуы мен бірге пайда болды, онсыз қоғам жоқ, ол өмір сүруін тоқтатады, ілгері да-
мымайды деді ол. Философия, социология, этика ілімдерімен қаруланған педагогика ғылымы адамды барлық жағынан дамытып,
жарасымды етіп тәрбиелеуді өз алдына айқын мақсат етіп қойды.
Халыққа білім беру кәсіптік даярлық жүйесін үздіксіз жетілдіріп
отыруды көздейді.

1. Ж. Әбиев, С. Бабаев, А. Құдиярова. Педагогика
2. Ж.Б. Қоянбаев, Р.М. Қоянбаев. Педагогика

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1 Кіріспе Тәрбиенің мақсаты жайлы жалпы түсінік

2 Негізгі бөлімі
а) Тәрбие процесінің мәні және заңдылықтары

б) Тәрбие принциптері

3 Қорытынды
Тәрбие - арнайы ұйымдастырылған және саналы
жүргізілетін педагогикалық қызмет

Адамзат дамуының қай кезеңінде болмасын тәрбиенің тиімділігін
жетілдіру ісі жүзеге асырылып келді. Бұл істі жүзеге асыру процесі
әрбір қоғамдағы мемлекет қажеттігіне бағындырады. Өйткені мем-
лекет қажеттігінің орындалуы оның экономикалық күш қуаты мен
саясатына тәуелді екендігі белгілі. Олай болса тәрбие тиімділігінің
ең басты шарты мемлекет мүмкіндігінен туындайтын қажеттілікке
сай тәрбиенің мақсатын нақты анықтау болып табылады.
Жалпы адамзаттық тұрғыдан қарағанда тәрбие мақсаты әрбір тұл
ғаны әржақты және жарасымды етіп тәрбиелеу. Адам жер бетіндегі
тірі организмнің жоғарғы сатысы, қоғамдық-тарихи іс-әрекеті мен
қарым-қатынас иесі.
Қоғам дамуының белгілі сатысында педагогикалық, философия
лық ой пікірлер пайда болып, қалыптаса бастады. Тәрбие беру мақ
сатын анықтау ең басты мәселеге айналды. Осыған орай, балаларға
білім мен тәрбие берудің негізгі жолдары белгіленеді, тәрбиелік іс
әрекеттерінің мазмұны анықталады, білім беру мен тәрбиені ұйым
дастырудың нақтылы мәселелері мен әдістері қарастырылады.
Тәрбие қоғамдық құбылыс, онсыз ешбір қоғамның өмірі ілгері
дамуы мүмкін емес. Сондықтан да В.И. Ленин жалпы жіне мәңгілік
категория деп дәлелдеген. Тәрбие қоғамның пайда болуы мен бірге пайда
болды, онсыз қоғам жоқ, ол өмір сүруін тоқтатады, ілгері да-
мымайды деді ол. Философия, социология, этика ілімдерімен қаруланған
педагогика ғылымы адамды барлық жағынан дамытып,
жарасымды етіп тәрбиелеуді өз алдына айқын мақсат етіп қойды.
Халыққа білім беру кәсіптік даярлық жүйесін үздіксіз жетілдіріп
отыруды көздейді.
Педагогика ғылымы тәрбиенің мақсатын жеке адамды жан-жақ
ты дамыту, әділетті қоғамды өз қолымен құратын және оны қорғай
алатын етіп тәрбиелеу деп қарастырады. Тұлғаны жан жақты жетіл
діріп, дамыту деген ұғымды оқу мен жастардың практикалық еңбе
гінің тікелей байланысы, дененің және ақыл ой дамуының біртұтас
тығы деп түсіну керек.
Адам баласының жарқын болашағы толығымен жас ұрпақты тәр
биелеу ісіне тәуелді. Мектепте тәрбиенің басты міндеттері теория
лық білімді еңбекпен, өмірмен байланыстыра жүргізу, оқушыларды
еңбек тәрбиесіне баулу, оларды политехникалық, экономикалық,
экологиялық біліммен қаруландыру, кәсіптік бағдар беруге тәрбие
леу.

Олар болса, әрбір азамат тәрбиеге тікелей қатысы бар адамдар,
ұйымдар мен мекемелер тәрбиенің мәніне, міндеттері мен мақсатын
жете түсіну қажет. Осыған орай, тәрбиенің негізгі мақсаттары:
а) жастардың дүниеге ғылыми материалистік көзқарасын
қалыптастыру;
ә) тұлғаның рухани және дене қабілеттерін жан жақты
дамытып, эстетикалық талғамдары мен сезімдерін
қоғамның талаптарына сай тәрбиелеу.
Әрбір адамның дүниеге көзқарасын қалыптастыру негізгі шарт-
тардың бірі. Дүниетаным дегеніміз адамның табиғат пен әлеумет
тік ортаны түсінуін және онымен қарым-қатынасын, оның барлық
іс-әрекеттерінің бағытын бейнелейтін көзқарастарының жүйесі.
Ал дүниеге көзқарас дегеніміз дүниенің даму заңдылықтарын ғы-
лым негізінде ашатын көзқарас.
Дүниеге ғылыми көзқарастағы адамдардың басты қасиеттері өзі-
нің Отанына шексіз берілгендігінде, жанқиярлықпен күресуге әзір
лігінде. Мұндай көзқарас болмайынша, адам өз өмірінің мақсатта-
рын, халқымыздың жалпы күресіндегі өз орнын дұрыс түсіне алмай
ды.
Тәрбиенің мәнін анықтайтын белгілері болады. Ең алдымен,
Оның тәрбие мақсатына бағытталған ықпалы көптеген жағдайлар
ға байланысты қиындай түсетін өте күрделі диалектикалық сипатының болуы.
Тәрбиенің диалектикасы дегеніміз өзі сыртқының (обьективті)
ішкі жағдайдың (субьективті) игілігіне айналатын адам санасының
шеңберіне өткізілуі. Адамрың қоғамдық мәні дамудың қай жағдай
да жүруіне байланысты қалыптасады. Дегенмен, адамның қоғамдық мәнінің
қалыптасуында, оның осы жағдайлардағы нақты орны, қатынасы және сол
жағдайлардағы іс-әрекетінің сипаты маңызды
роль ойнайды. Бұл дамудың әлеуметтік жағдайы деп аталып кеткен.
Тәрбие процесінде адамның қоғамдық мәнін қалыптастырудың
Қозғаушы күші деп саналатын бірқатар қарама-қайшылықтар тән.
Олар сыртқы және ішкі қарама-қайшылықтар болуы мүмкін.
Өзінің табиғаты жағынан тәрбие ісі педагогикалық міндеттердің
төмендегідей бірқатар мәселелерін шешуді қамтиды.
1. Педагогикалық жағдайлардың, тәрбиелік әсерлердің нәтиже-
сін талдау, жоспарлау жұмысын реттеу.

Сөйтіп, оқушылар тәрбиелілігінің деңгейің анықтауды, оның қоғам
дық мәні мен ұжымның дамуын белгілеуді, нақты педагогикалық
міндетті бөлуді және қалыптастыруды, оны шешудің жолдарын
анықтауды, тәрбиенің құралдары мен әдістерін таңдай білуді т. б.
қажет етеді.
2. Тәрбие процесінің жобасын құру және жүзеге асыру.
Бұл өзінің мазмұны жағынан педагогикалық іс-әрекеттерді пайдалы
бөліктерге және ықпалдарға бөлудің, оқушылардың іс-әрекетіне пе-
дагогикалық басшылық етудің, оқушылар ұжымдары мен шағын
топтардың, жеке оқушымен дұрыс қарым-қатынастарды бекітудің,
оқушылар тәртібінің әлеуметтік-психологиялық шарттары мен
себептерін аңғара білудің, оқушылырға жеке тұрғыда қатынас жа-
сау бірлігінің болуын талап етеді.
3. Тәрбиелік ықпалдарды реттеу және оларға түзетулер енгізу.
Бұл мазмұны жағынан педагогикалық міндеттерге енгізілген түзе-
Тулерді орынды жүзеге асыруды, сыртқы ықпалдардың қалыпты
жағдайға өтуін немесе қабылданбауын қамтамасыз етеді, қоршаған
ортаға сай баланы дамыту үшін қажетті материалды таңдап алуды,
ұжым мен адамдар арасындағы қарым-қатынасты реттеуді, бағыт-
тауды, дамытуды, пайда болатын жеке шиеленістерді жоюды, оқу-
шылар арасындағы достық пен жолдастық қатынастарды нығайту-
ды, педагогикалық жағдайға байланысты талап логикасын түрлен-
діруді, өзгерген жағдайларда тәрбиелік ықпал жасаудың бағытын
дұрыс анықтауды және тәсілдерді қайта құруды т.б. талап етеді.
4. Қорытынды есепке алу және бақылау. Мұның мазмұны әдеп-
кі берілгендермен салыстырып, қол жеткен талдау, қолданылған
тәрбие әдістерінің тиімділік шеңберін анықтау, балалардың дамуы-ндағы және
тәртібіндегі ойластырылмаған, қажетсіз құбылыстар дың туу себептерін
белгілеу, орынды құралдарды, әдістерді, тәсілдерді жинақтау, өз
тәжірибесіне енгізу мақсатында басқа мұғалімдердің іс-әрекетін зерттеу,
педагогикалық теория мен тәжірибені сәйкестендіре білу деген сөз.
Тәрбие – бұл педагогикалық құбылыс. Олай болса педагогика-
лық құбылыстар мен процестер арасындағы байланыс мәселелерін
қарайық. Бұл жерде кейбір заңдылықтарды атауға болады.

1. Тәрбие қоғам мұқтаждығына және жағдайына байланысты.
Неғұрлым қоғамның әлеуметтік экономикалық мүмкіншілігі өске-
лең өмір талабына сәйкес дамып отырса, соғұрлым жастардың ке-
лешегіне, адамгершілік қасиеттерінің дамып қалыптасуына игі
әсер етеді.
2. Тәрбие мен өзін-өзі тәрбиелеудің бірлігі. Оқушы тұлғасының
дамуы мен қалыптасуына белсенділіктің ролі зор. Іс-әрекет бары-
сында белсенділіктің бірнеше түрлерін байқауға болады. Олар:
қарым-қатынас белсенділігі, таным белсенділігі және өзін-өзі тәр-
биелеу белсенділігі.
Қарым- қатынас белсенділігі арқылы бала жолдастарымен,
кейбір адамдармен қарым-қатынас жасайды, өзіне дос іздестіреді,
тілектес дос табуға тырысады. Қарым- қатынас белсенділігінің
нәтижесінде тұлғаның бойында мінез-құлық қасиеттері қалыпта-
сады.
Тұлғаның даму процесінде өзін- өзі тәрбиелеу белсенділігі
сапа жағынан ішкі факторға айналады. Оқушы үлгі аларлық сөз-
дермен, ережелермен толықтырылған сауыт емес, ол шырақ, оны
өзін-өзі тәрбиелеудің аса мейірімділік ынтықтығымен тұтандыру
керек. Демек, жеткіншектер тек айналадағы дүниені танып қана
қоймай, олар өзіне және өзінің ішкі дүниесіне үңіле қарай білуле-
рі қажет, яғни оқушы бір жағынан тәрбие обьектісі, ал екінші жа-
ғынан тәрбие субьектісі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.