Тәрбиенің принциптері

І.Кіріспе
Тәрбиенің принциптері
ІІ. Негізгі бөлім
1. Тәрбиенің идеялығы мен мақсаттылығы
2. Ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу
ІІІ.Қорытынды

Әдетте принцип дегеніміз адамның нақты іс - әрекетінде өзі басшылыққа алатын алғы шарты, негізгі ережені бейнелейді. Тәрбие принциптерін тәрбиеші басшылыққа алуға тиісті тәрбие процесінің жалпы заңдылықтарын бейнелейтін бастапқы ережелер. Тәрбиеші оларды тыңдамайды, басшылыққа алады, солардың талабы тұрғысынан күрделі, жалпы немесе дербес, нақты мәселелердің шеғшімін іздейді. Мектеп өмірінде әр түрлі тәрбие принциптері қолданылады.
Әрбір тәрбие жұмысына дайындалу үшін алдымен олардың мақсаттары мен міндеттерін нақты ойластырып, анықтаған жөн. Мақсатсыз тәрбие жақсы нәтиже бермейді. Өйткені тәрбие әдістері олардың мақсаттарына байланысты. Осыған орай, әр-бір баланың және ұжымының ерекшсліктерін еске алып, мұғалім тәрбие жұмыстарынын формаларын, мазмұнын, әдістерін іріктеп алады. Оқыту мен тәрбие жұмыстарын осындай мақсатпен ұйымдастыру мұғалім мен оқушылардың іс-әрекеттерінің үнемі, жоспарлы түрде етуіне игі әсер етеді.

1. Ж.Б. Қоянбаев Р.М. Қоянбаев Педагогика
Астана, 1998 75 – 77 беттер
2. С.Б. Бабаев Ж.К. Оңалбек Жалпы педагогика Алматы, 2005 150 – 153 беттер

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Тәрбие принциптері
Әдетте принцип дегеніміз адамның нақты іс - әрекетінде өзі
басшылыққа алатын алғы шарты, негізгі ережені бейнелейді. Тәрбие
принциптерін тәрбиеші басшылыққа алуға тиісті тәрбие процесінің жалпы
заңдылықтарын бейнелейтін бастапқы ережелер. Тәрбиеші оларды
тыңдамайды, басшылыққа алады, солардың талабы тұрғысынан күрделі,
жалпы немесе дербес, нақты мәселелердің шеғшімін іздейді. Мектеп
өмірінде әр түрлі тәрбие принциптері қолданылады.
Әрбір тәрбие жұмысына дайындалу үшін алдымен олардың мақсаттары мен
міндеттерін нақты ойластырып, анықтаған жөн. Мақсатсыз тәрбие жақсы нәтиже
бермейді. Өйткені тәрбие әдістері олардың мақсаттарына байланысты. Осыған
орай, әр-бір баланың және ұжымының ерекшсліктерін еске алып, мұғалім тәрбие
жұмыстарынын формаларын, мазмұнын, әдістерін іріктеп алады. Оқыту мен
тәрбие жұмыстарын осындай мақсатпен ұйымдастыру мұғалім мен оқушылардың іс-
әрекеттерінің үнемі, жоспарлы түрде етуіне игі әсер етеді.
Тәрбиенің өмірмен, еңбекпен, қоғам құрылысымының практи-қасы мен
байланыс принципі. Бұл принциптін мәні қоғамның экономикалық әлеуметтік
және рухаии қатынастарын өмір шындығының моралі және әсемділікке көзқарасын
тәрбие ісінде қолдану болып табылады. Осы принципті жүзеге асыру оқушыларды
өмірге, еңнбекке, мамандықты саналы таңдауға толық дайындаудың шынайы
алғышартын жасайды. Кейде тәрбиенің өмірмен байланысы тек оқушылардың
тәрбие жұмысындағы өнімді еңбегімен байланысын жүзеге асыру деп қараушылар
да бар. Бұл жеткіліксіз пікір, себебі қоғамдық өмір ұғымы өндірістік еңбек
ұғымына қарағанда кеңірек және мазмұндырақ. Оқушыларды еңбектік іс-
әрекеттің түрлеріне қатынастырып, ол әрекеттің қоғамдық түпкі мүддесі үшін,
материалдық және рухани игіліктерді байыту үшін күресетін құрамды бөлігі
екенін қабылдайтындай жағдайға келтіруіміз керек.
Ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу. Бұл тәрбие жұмысының жетекші
приициптерінің бірі. Педагогика ғылымы балалар мен жас өспірімдердің
топтық және ұжымдық өмірін, олардың тұлғасының рухани байлығының,
әлеуметтік белсенділік пен жауапкершілік сезімі калыптасуының міндетті
шарты деп қарайды. А. С. Макаренко ұжымды адамның біртұтас түрлі сапалары
жаттығып, қалыптасатын гимнастика залы, сондықтан тәрбие жүйесі ұжым
болып ұйымдастырылған педагогикалық іс-әрекет процесін басқаларынан жоғары
қояды — деп көрсетті. Бірлескен іс-әрекетте, орынды ұйымдастырылғанн
ұжымдық қозғалыста ғана өзара тәуелді, өзара жауапкерлікті қатынастар
туындайды, баланың тәжірибе және ұжымдык өмір дағдыларын жинау процесі
жүреді, оның қоғамдық мәнінің ұжымшылдықт сапалары қалыптасады.
Тәрбиеленушінің тұлғасына қойылатын талаптар мен көр-сетілетін
құрметтің бірлігі. А. С. Макареико кезінде Егер біреу-міреу педагогикалық
тәжірибенің мәнін қысқаша ғана формуламен қалай анықтар едіңіз деп сұрай
қалса, мен одан адамға мүмкіндігінше үлкен талап қою және құрмет көрсету
деп жауап берер едім, — деген екен.
Осы принциптің жүзеге асуынан мұғалімнің жас және педагогикалық
психологияны терең білуі көмектеседі.

Өзін-өзі тәрбиелеу және қайта тәрбиелеу

Қалыптасып келе жатқан оқушы тұлғасы тәрбие субъектісіне айналады. Ол
педагогикалық талаптарды орынды белсенді қабылдайды және өзінің сапалық
қасиеттерін өзі жетілліруге тырысады. Өзінің тұлғалық сапарларын өзі
жетілдіру және кемшіліктерін жою мақсатындағы оқушының іс-әрекеті өзін-өзі
тәрбиелеу деп аталады. Бұл өзгерістер қоршаған ортамен шын өзара қатынас
барысында жүреді.
Өзін-өзі тәрбиелеу оқушы тұлғасын жан-жақты тәрбиелеу мен дамытуға
ықпал етеді. Мысалы, оқушы дамуы мен қалыптасуына байланысты өзінің
тәртібі және мінез-құлқындағы кемшіліктерімен іс-әрекетіндегі
сәтсіздіктеріне сын көзбен қарап, оларды болдырмаудың тиімді жолдарын
іздестіреді.
Тұлғаның сапалық қасиеттерінің қалыптасуының шын деңгейін есепке
алмай жалпылама жүргізілген тәрбие жұмысының салалары тәрбие міндеттерін
шешуде кемшіліктер жібереді. Өзін-өзі тәрбиелеу осы кемшіліктердің орынын
толтырады.
Педагогикалық талаптарды мойындауға мәжбүр болып оқушы тек сырт көзге
ғана тәртібін жөндеген түр білдіреді де, өзінің теріс қасиеттерін жасыра
түседі.
Оқушылардың өзін-өзі тәрбиелеуін басқаруда олардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.