Табиғи-географиялық мүмкіндіктерінің өзгешелігі

Жоспар
Кіріспе

1 Табиғи.географиялық мүмкіндіктерінің өзгешелігі
2 НАУРЫЗЫМДА ҚОРЫҚ БАР...
3 Туризм және демалыс

Оңтүстік Қазақстан
Оңтүстік Қазақстан (Алматы, Жамбыл, Оңтүстік-Қазақстан, Кызылорда областары) – атақты ортағасырлық сәулет өнерінің ескерткіш мәдениетіне бай және ежелгі тарихи аймақ. (Тараз қаласында Айша-Бибі, Қарахан, Бабаджы-Хатун кесенелері, Түркістан қаласында Қожа Ахмет Яссауй кешені, Алматы облысындағы Жетісудағы сақ қорғаны, Аймақта Байқоңыр космодромы орналасқан. Сонымен қатар аймақтардағы климаттық мүмкіншіліктер демалуға, емделуге, аң аулауға, альпинизм, тау шаңғысы және коньки спорт түрлерімен айналасуға мүмкіндік береді.
Батыс Қазақстан
Батыс Қазақстан (Ақтөбе, Атырау, Маңғыстау облыстары) – Орал, Волга, Каспий теңізі бассейндерінің Еуропа және Азия континеттер тоғысында орналасқан. Бұл жерде ғаламшардағы екінші терең нүкте – теңіз деңгейінен төмен 132 м орналасқан Қаракүйе ойпаты, атақты борлы жартас бар. Су аңшылығына мүмкіндіктер бар. Су спорт түрлерінің дамуы. Өте маңызды ғылыми қызығушылықты, Қазақ эпосымен байланысты Маңғышлақ және Үстірт ескерткіш жерлері бар қорықтағы ескерткіштер тудырып отыр. Солтүстік Қазақстан.
Солтүстік Қазақстан(Қостанай, Солтүстік –Қазақстан және Павлодар облысы) - аймақтың климаттық мүмкіндіктері туризмнің түрлі түрімен айналасуға мүмкіндік береді. Су, автомобилді, велосипедті т.б түрлері бар. Көкшетау, Баян-ауыл, Мұғалжарда курорттар емделуге жақсы болса, Корғалжын және Наурыз қорықтары ғылыми туризммен айналысатын туристерге қолайлы.
Орталық Қазақстан
Орталық Қазақстанда (Қарағанды облысы) орналасқан. Әлемдегі ең үлкен көлдердің бірі Балқаш бар, өте әсем Қарқаралы таулы-орман оазисі кімді болсын бей-жай қалдырмас. Шет жақта археологиялық және этнографиялық обьектілері орналасқан ескерткіш орындары бірден көзге түседі.
Шығыс Қазақстан
Шығыс Қазақстан – бұл Алтай және оның тау бөктерінде орналасқан орманды, көлді аймақтары. Ертіс және Зайсан, Марқакөл, Алакөл, Сауысқан. Богаты көлдеріне және фауна мен флора байлықтарына бай аймақ. Семей аймағы – ұлы қазақ халқының ақыны-ағартушысы Абай Құнанбайұлының туып өскен жері.

Пән: География
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Табиғи-географиялық мүмкіндіктерінің өзгешелігі
Оңтүстік Қазақстан
Оңтүстік Қазақстан (Алматы, Жамбыл, Оңтүстік-Қазақстан, Кызылорда
областары) – атақты ортағасырлық сәулет өнерінің ескерткіш мәдениетіне
бай және ежелгі тарихи аймақ. (Тараз қаласында Айша-Бибі, Қарахан,
Бабаджы-Хатун кесенелері, Түркістан қаласында Қожа Ахмет Яссауй
кешені, Алматы облысындағы Жетісудағы сақ қорғаны, Аймақта Байқоңыр
космодромы орналасқан. Сонымен қатар аймақтардағы климаттық
мүмкіншіліктер демалуға, емделуге, аң аулауға, альпинизм, тау шаңғысы
және коньки спорт түрлерімен айналасуға мүмкіндік береді.
Батыс Қазақстан
Батыс Қазақстан (Ақтөбе, Атырау, Маңғыстау облыстары) – Орал, Волга,
Каспий теңізі бассейндерінің Еуропа және Азия континеттер тоғысында
орналасқан. Бұл жерде ғаламшардағы екінші терең нүкте – теңіз
деңгейінен төмен 132 м орналасқан Қаракүйе ойпаты, атақты борлы жартас
бар. Су аңшылығына мүмкіндіктер бар. Су спорт түрлерінің дамуы. Өте
маңызды ғылыми қызығушылықты, Қазақ эпосымен байланысты Маңғышлақ және
Үстірт ескерткіш жерлері бар қорықтағы ескерткіштер тудырып отыр.
Солтүстік Қазақстан.
Солтүстік Қазақстан(Қостанай, Солтүстік –Қазақстан және Павлодар
облысы) - аймақтың климаттық мүмкіндіктері туризмнің түрлі түрімен
айналасуға мүмкіндік береді. Су, автомобилді, велосипедті т.б түрлері
бар. Көкшетау, Баян-ауыл, Мұғалжарда курорттар емделуге жақсы болса,
Корғалжын және Наурыз қорықтары ғылыми туризммен айналысатын
туристерге қолайлы.
Орталық Қазақстан
Орталық Қазақстанда (Қарағанды облысы) орналасқан. Әлемдегі ең үлкен
көлдердің бірі Балқаш бар, өте әсем Қарқаралы таулы-орман оазисі кімді
болсын бей-жай қалдырмас. Шет жақта археологиялық және этнографиялық
обьектілері орналасқан ескерткіш орындары бірден көзге түседі.
Шығыс Қазақстан
Шығыс Қазақстан – бұл Алтай және оның тау бөктерінде орналасқан
орманды, көлді аймақтары. Ертіс және Зайсан, Марқакөл, Алакөл,
Сауысқан. Богаты көлдеріне және фауна мен флора байлықтарына бай
аймақ. Семей аймағы – ұлы қазақ халқының ақыны-ағартушысы Абай
Құнанбайұлының туып өскен жері.

Наурызымда қорық бар...
Кең-байтақ Қазақстанның табиғат байлықтарының бірінен саналатын Наурызым
мемлекеттік табиғи қорығының жер көлемі қазіргі таңда 191381 гектарды
құрайды. Осындай үлкен аумақты алып жатқан қорықта 59 штаттағы қызметкер
және штаттан тыс 20 адам жұмыс істейді. Сондықтан да кадр мәселесі көптеген
жылдардан бері өткір күйінде қалып келеді.
Қорық аумағындағы табиғи кешендер мен нысандарды қорғауды жүзеге асыру –
қорық қызметінің басты бағыттарының бірі. Күзет қызметімен 38 мемлекеттік
инспектор айналысады.
Қорықтың шалғай учаскелері толықтай техникамен қамтамасыз етілген. Күзет
жұмыстары 4 стационарлық радиостансамен, 24 қолға алып жүретін стансамен
жүзеге асырылады. Олардың сыртында 12 дүрбі пайдаланылады. Өкінішке қарай,
жер көлемі үлкен аумақты барынша қамтуға бұл құралдардың өзі аздық етеді.
Сондықтан авиациялық күзетпен арадағы жұмыс жақсы жолға қойылған. Ал ол
орман аймағын күзетуде жүз пайыздық тиімділікке қол жеткізуге мүмкіндік
береді.
Аумақтың кеңейе түсуіне байланысты соңғы жылдары жергілікті тұрғындармен
арадағы қарым-қатынас күрделене түсті. Оған ауылшаруашылық тауарларын
өндірушілердің ең жақсы деген шабындық жерлерінің қорыққа берілуі себеп
болып отыр. Заң бойынша қорық аумағына қарайтын жерлерден шөп шабуға тыйым
салынады. Бірақ жақын жердегі шабындықтың қызығын көріп дағдыланып қалған
халық тәртіпке бағынғысы келмейді.
Өткен 2005 жылы 195 рейд өткізіліп, соның барысында табиғат қорғау
сипатындағы 9 заң бұзушылық анықталды. Сотқа берілген екі іс сол жылдың
желтоқсан айында алдымен аудандық сотта, соңынан облыстық сотта қаралып,
қорық пайдасына шешілді. Сөз орайында біздің бұл іс-әрекетіміздің облыстағы
бірқатар басшыларға ұнамай қалғанын да айта кету қажет. Сірә, оларға
табиғат байлығынан гөрі өздері басқарып отырған уақыт аралығында халықтың
қорық аумағынан шөп шауып, отынға ағаш кесіп, басшылықты мазаламай өз
беттерінше күн көргендері әлдеқайда пайдалырақ болып саналса керек.
Тағы бір мысал. Өткен жыл ішінде төрт рет күзет режимінің бұзылғаны
анықталды. Келген зиян 23129 теңгені құрайды. Бірақ түрлі себептерге
байланысты 826 теңгені ғана өндіріп алудың сәті түсті.Мемлекеттік
инспекторлармен айтарлықтай практикалық жұмыстар жүргізудің нәтижесінде
қорық аумағын қорғаудағы тиімділік арта түсті. Оларға қайта аттестациялау
жүргізіліп, мемлекеттік инспекторлар құрамы мүмкіндікке қарай білікті деген
мамандармен толықтырылды.
Қорық аумағы өрт қаупі жағынан бірінші категориялы аумаққа жатады. Әсіресе,
жаздың ыстық күндерінде далада тұтанған өрт үлкен қауіп туғызады. Сондықтан
барлық селолық округтерде ауылшаруашылық тауарларын өндірушілермен арадағы
келісім-шарт негізінде ерікті өрт сөндіру командалары құрылған. Бірақ,
ауылдық округтер өрт сөндіру техникасымен қамтамасыз етілмегендіктен,
оларда тек ұсақ-түйек құралдар ғана бар. Тіпті, аудандық өрт бөлімінің өзі
жиі-жиі істен шыға беретін екі ескі автомәшинеден тұрады. Сол себепті
тұтанған оттың қорғауға жататын аумаққа өтіп кетуіне жол бермеу үшін қорық
қызметкерлеріне өздерімен шекаралас жатқан жерлердегі өрттерді сөндіруге
қатысуға тура келеді. Осылайша өткен жылы қорық қызметкерлері көршілес
аумақтарда тұтанған 9 өртті сөндіруге қатысты. Аудан аумағының 1,5 миллион
гектар жерді алып жатқанын ескерсек, оның өзі бізге айтарлықтай шығындар да
әкеледі.
Қорық аумағында алты кордон орналасқан. Олардың кейбіреулері өткен ғасырдың
30-ыншы және 50-інші жылдарында салынған. Сондықтан қазіргі кезде олардың
бәрі де апат жағдайында тұр. Қаржы тапшылығына қарамастан олардың
бірқатарына ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізіліп, лаждап болса да
пайдалануға жарамды күйге келтірілді.
Біздің жұмысымыздағы келесі бір басты бағыт – қорық жағдайындағы экожүйенің
ерекшеліктерін анықтауға арналған бес бағытта ғылыми-зерттеу жұмыстарын
жүргізу. Сонымен бірге табиғат жылнамасын жасау да осы санатқа кіреді. Сол
сияқты, өзге де бірқатар ғылыми мекемелермен келісім-шарт негізінде түрлі
жұмыстар жүргізіледі. Солардың қатарында ҚР Білім және ғылым министрлігінің
Ботаника және фитоинпродукция институтымен қызметтестік туралы келісім-шарт
бар.
Қорық аумағы био алуан түрлілікті сақтау жөніндегі бірқатар халықаралық
жобаларға қосылған. Бұл бағыттағы жұмыстар қорықтың штаттағы қызметкерлері
тарапынан да, халықаралық және институттар мен ғылым-зерттеу мекемелерінің
экспедициялары тарапынан да тұрақты түрде жүргізіліп тұрады. Олардың
қорытындылары да жаман емес.
Қорық аумағы Қостанай қаласындағы жоғары оқу орындары студенттерінің дала
жұмыстары практикасын өтуі үшін де кеңінен қолданылады. Осы тұрғыда А.
Байтұрсынов атындағы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.