Жамал-заман шындығын бейнелеген кейіпкер

Міржақып Дулатов халықтың азаттығы мен ағарту жолындағы күресінде өз орнын көрсетті.Ол өзі ақын,жазушы,публицист,ағартушы ұстаз,саяси қоғам қайраткері.Мен сондай адам бар болғанына қуаныштымын!Ол заманда ақын 1885 жылы дүниеге келген.Ол қазақ халқының жаңа өмір құру ісіне араласып жүргенде елімізде демократияның бұзылуына байланысты Міржақып жазықсыз жазаға тартылды. Ол адам құқығын аяққа таптап,қорлау деп түсінген.
«Бақытсыз Жамал»романымен,автор көркем әдебиет арқылы халыққа әсер етуді,жастардың бас бостандығын қолдауды көздеген.Бұл роман-қазақ әдебиетінде роман деген атпен алғаш рет басылып шықты.
Осы романның басты кейіпкері-Жамал.Жамал-өз заманының қыздарының алды,оқыған қыз,әдемі,айдай сұлу,ақылы көркіне сай,еліне сүйкімді қыз еді.Ол көбінесе,сауатын аша бастағанда,хисса жырларды оқып,жаттап, кейіннен өзі де ойынан шығара бастады.Олай-былай қалжыңмен сөйлеген боз баланы сөйлетпейтін еді.
Осындай ел ілтипатына бөленген сұлу қыздың қалың малға сатылып,тағдыры сүймеген жат адамның қолына берілуі сипатталады.Бұрынғы заманның салты бойынша,қалыңмал алып,Жамал қызды әкесі Байжан байдың таз баласына ұзатылуынан бастап,Жамалдың өміріне өзгеріс кіреді.Ол әуелі әкесіне наразылығын білдіріп,одан қайыр болмайтынын көріп,өз бақытын өзі іздейді.Ғали атты жігітпен танысып,қашып кетеді.Екеуі қашқан уақытта,жігіт ойда жоқта жазылмас дертке,ұшырап,аяқ астынан өмірмен қош айтысады. Жамал ұзатылған жеріне қайта оралуға мәжбүр болады.Азапты кұндер басталып та кетеді. Жамал бір күні қашпақ болады,сонымен ол қашып кетеді.Боранды түнде адасып өледі.
«Бақытсыз Жамал»романы қазақ әдебиеті тарихына роман болып кірді.Міржақып Дулатов қазақ романының жаңа үлгісін жасады.Романда қазақтың салт -дәсттүрлері айқын суреттелген.Айтыс,сынау т.б өнер түрлерін көрсетеді.Бұл роман, оқып шыққан жанның жүрегіне әсер бермей қоймайды.Мен ерекше толқумен оқып шықтым.Жүрегіме тебіреніс,көзіме жас келді.
Роман көркем туынды.Роман сюжеттік құрылымы күрделі,көп желілі,кең тынысты,кейіпкер бейнесін,ол өмір сүрген заман,ол тіршілік еткен орта ауқымда,жан жақты мүсіндейтін прозалық жанрдыкіне қарағанда ұзақ уақытты алатын көлемді этикалық шығарма.