Танымдық іс - әрекет

1 Танымдық іс . әрекет
2 Танымдық белсенділік талаптары

Қазіргі уақытта жалпы білім беретін мектептердің міндеті - өзінің талантын танып және оны таныиа алатын жан – жақты жеке тұлға қалыптастыру болып табылады. Ол үшін ең алдымен, оқушылардың танымдық іс - әрекеттерінің маызды жақтарына көп көңіл бөлуіміз қажет.
Көптеген тәжірбиелі психологтердің зерттеулері бойынша жеткіншек жасындағылардың оқу үрдісіндегі танымдық іс-әрекеті дамуының екі жғы бар: сандық және сапалық.
Сандық өзгерістің мәні – жеткіншектер әр түрлі қыл – ой есептері мен логикалық сұрақтарының нешеуін, қандайын (оңай, қиын) шешкендігінен орын алады мұндай жағдайлар жеткіншектерге енді қалыптасып келе жатқан танымдық мүдделер мен қызығушылықтардың әлсіз болуы немесе олардың санында әлі де болса мәнді орын алмаған кезеңде көрініс береді, ал сапалық өзгерістер жеткіншектердің ойлау қабілеттерінің алға жылжып, дамуынан байқалады. Яғни, мұнда жеткіншектерге қанша есепті шығарғаны емес, қалай, қандай жолмен шығарғаны маңыздырақ болады. Бұл – олардың оқу қызметіне сапалық тұрғыдан қарап, өздігінен ізденіп, оқуға дағдылану үстінде пайда болған әрекетінің нәтижесі. Сондықтан, жеткіншек жасындағылардың оқу үрдісіндегі танымдық белсенділігін арттырып, жан қуаттарына әсер етуші күштің көріністерін табу және оның дамуына жагдай жасап, ұйымдастыру – мұғалімнің міндеті. Ендеше ол оқу мазмұнын түсіндіруде оқушы санында “ұғыну”, “ой - операцияларын” меңгеріп қана қоймай, олардың сезімдік қуаттарының әсерленуіне ерекше мән беруі тиіс. Өйткені қандайда болсын дүниедегі материалдық заттар туралы ой ең алдымен сезім мүшелеріне (көру, есту, сезіну, т.б.) ықпал ету нәтижесінде туатын әсерлерден басталады.