Қазақ даласы «Ібілістен» қалай құтылды?



1 «САТАНАНЫҢ» СЫРЫН АШҚАН СУПЕРШПИОН
2 ҚАҺАРЛЫ ҚАРУДАН ҚҰТЫЛУ ОҢАЙ БОЛҒАН ЖОҚ НЕМЕСЕ РАКЕТАШЫЛАР ҚАЛАСЫ ҚАНДАЙ КҮЙДЕ БОЛДЫ?
3 ӘЛІБЕКОВ АШҚАН ШЫНДЫҚ
Қазақ жері жарты ғасыр бойы алапат қарудың сұмдығын басынан кешіргені белгілі. Қазақ даласында 456 ядролық және термоядролық жарылыстар жасалды. Бұл ядролық зарядтардың жиынтық қуаты 1945 жылы Хиросимаға тасталған атом бомбасының қуатынан 2,5 мың есе асып түседі. Сондықтан еліміздің ядролық қарудан өз еркімен бас тартуы көрегендік болатын.
Өткенде АҚШ-та өткен жаһандық саммит барысында Қазақстан ядролық қаруды таратпау мәселесі бойынша көшбасшы ел, ал Елбасы қауіпсіздік мәселесінде үлгі алатын лидер болып танылғаны да соның айқын дәлелі.
Ал енді жарты ғасырға таяу уақыт Қазақстанды дүр сілкіндіріп, халықтың денсаулығына және қоршаған ортаға орасан зор зиян келтірген ядролық сынақтар қалай басталып еді?

«САТАНАНЫҢ» СЫРЫН АШҚАН СУПЕРШПИОН
1956 жылы қазақтың елсіз жат¬қан мидай даласында Арқалық қаласының іргетасы қаланғанда, нақ осы құла түзге не себепті Кеңес одағы «жастар қаласын» салуға ынтық болып, оны Бү¬кілодақтық екпінді құрылыс ре¬тінде жариялағанын саусақпен са¬нарлық қана адам білетін. Түп¬кі арам ойын түбегейлі жасыру үшін Кеңес Одағы коммунистік ұранның аясында лениншіл ком¬сомолдарды қызыл империяның түкпір-түкпірінен айдалаға әдейі топтастырды. Сөйтіп, Құдайдың өзі есінен тарс шығарып алған ұшы-қиырсыз Торғай даласының қақ орталығына өзінің ең басты ядролық клиникасын орналас¬тыр¬ды. Есіл өзенінің сол жаға¬лауындағы Державинск по¬сел-ке¬сіне баллистикалық зы¬¬¬мы¬рандарды ататын алып шах¬талар мен Батыс «Ібіліс» («Са¬тана») деп атап кеткен СС 18 зы¬мы¬ра¬нының 52-сі ор¬на¬лас¬тырылды.

Қазақ даласы Ібілістен қалай құтылды?

29.04.10.

Қазақ жері жарты ғасыр бойы алапат қарудың сұмдығын басынан кешіргені
белгілі. Қазақ даласында 456 ядролық және термоядролық жарылыстар
жасалды. Бұл ядролық зарядтардың жиынтық қуаты 1945 жылы Хиросимаға
тасталған атом бомбасының қуатынан 2,5 мың есе асып түседі. Сондықтан
еліміздің ядролық қарудан өз еркімен бас тартуы көрегендік болатын.
Өткенде АҚШ-та өткен жаһандық саммит барысында Қазақстан ядролық қаруды
таратпау мәселесі бойынша көшбасшы ел, ал Елбасы қауіпсіздік мәселесінде
үлгі алатын лидер болып танылғаны да соның айқын дәлелі.
Ал енді жарты ғасырға таяу уақыт Қазақстанды дүр сілкіндіріп, халықтың
денсаулығына және қоршаған ортаға орасан зор зиян келтірген ядролық
сынақтар қалай басталып еді?

САТАНАНЫҢ СЫРЫН АШҚАН СУПЕРШПИОН
1956 жылы қазақтың елсіз жатқан мидай даласында Арқалық қаласының
іргетасы қаланғанда, нақ осы құла түзге не себепті Кеңес одағы жастар
қаласын салуға ынтық болып, оны Бүкілодақтық екпінді құрылыс ретінде
жариялағанын саусақпен санарлық қана адам білетін. Түпкі арам ойын
түбегейлі жасыру үшін Кеңес Одағы коммунистік ұранның аясында лениншіл
комсомолдарды қызыл империяның түкпір-түкпірінен айдалаға әдейі
топтастырды. Сөйтіп, Құдайдың өзі есінен тарс шығарып алған ұшы-қиырсыз
Торғай даласының қақ орталығына өзінің ең басты ядролық клиникасын
орналастырды. Есіл өзенінің сол жағалауындағы Державинск поселкесіне
баллистикалық зымырандарды ататын алып шахталар мен Батыс Ібіліс
(Сатана) деп атап кеткен СС 18 зымыранының 52-сі орналастырылды.
Салмағы - 7,5 тонна, ұзындығы - 34 метр, жуандығы - 3 метр, ұшу
қашықтығы - 12 мың шақырым болатын бұл зымыран кезінде өз класындағы
алапат жойқындығымен Гиннестің рекордтар кітабына енген.
Арқалыққа коммунизмнің кірпішін қалауға келген мыңдаған қарапайым кеңес
адамдарының қатарында қойдан жуас қоңыр күймен нағыз тірі жансыздар
жүргенін КСРО тарқағаннан кейін ғана барып білдік. Батыстың құпия барлау
орындарының агенттері өлген сәбилердің туу туралы куәлігін сатып алып,
қазақ даласында қарапайым кеңес адамының кебін киіп жүріпті. Батыстың
арнайы қызмет орындарына өз ішіміздегі адамдар да көмектескен. Мәселен,
1961 жылы Кеңес Армиясы Бас Штабының Бас барлау басқармасының полковнигі
Олег Владимирович Пеньковский (1919 - 1963) АҚШ және Британ барлау
қызметімен ауыз жаласып, Кеңес Армиясының ракета саласындағы барлық
құнды құпиясын, оның ішінде Арқалықтағы аждаһалар жайын жайып салды.
1962 жылы оны КСРО мемлекеттік қауіпсіздік комитеті тұтқындап, 1963
жылдың мамыр айының 7-сі күні КСРО Жоғарғы Соты үкім шығарды. Сөйтіп,
коммунизмге өлердей жаны қас Пеньковский Мәскеуде ату жазасына кесіліп,
үкім сол сәтте орындалды. Ал онымен байланыстағы ағылшын Гревил Винн
жеті жылға сотталып, кейіннен Батыс тұтқынындағы кеңес барлаушысымен
алмастырылды.

ҚАҺАРЛЫ ҚАРУДАН ҚҰТЫЛУ ОҢАЙ БОЛҒАН ЖОҚ НЕМЕСЕ РАКЕТАШЫЛАР ҚАЛАСЫ ҚАНДАЙ
КҮЙДЕ БОЛДЫ?
Жарылыстан пайда болған бұлт үш шақырымға көтерілді. Ауаға бірнеше мың
тонна топырақ пен жүздеген тонна ракета отынының улы заттары көтерілді.
60 шақырым радиуста әуе толқыны жүріп, 3,5 балдық жер сілкінуі жарылыс
болған жерден 50 шақырымға дейін сезілді. Бұл - 1988 жылы 28 тамызда
Капустин Ярда АҚШ пен КСРО-ның ядролық қаруды жою жөніндегі алғашқы
келісімінің нәтижесі болатын. КСРО-ның өзіне өлермендікпен жинаған әрі
кеңестік бюджеттің қалтасын тақырлай жаздаған қаһарлы қаруынан құтылуы
оңайға түскен жоқ.
Қазақстан аумағында құрлықаралық баллистикалық зымырандарға арналған
1216 ядролық оқтұмсық, жаппай қырып-жоюға арналған ядролық стратегиялық
күштер кешені, сондай-ақ 1400 ядролық оқтұмсықты стратегиялық 104 Р-36М
зымырандары, сонымен қатар 27 стратегиялық ТУ-95 МС 6 ауыр бомбалаушы
ұшақ, ТУ-95 МС 16 атты қанатты зымыранмен жарақтанған 13 ұшақ сақадай
сай тұрды. Сонымен қатар елімізде өз ядролық қаруын жасауға қажетті
барлық ғылыми-зерттеу, өндіру және өндіріс инфрақұрылымы болды.
Еліміздің АҚШ-пен 1993 жылы 13 желтоқсанда жасаған келісіміне сәйкес,
1995-1996 жылдары Қазақстанда Державинск, Жаңғызтөбе, Ленинск пен Семей
сынақ полигонында орналасқан құрлықаралық ракетаға арналған 137 шахта
мен ядролық қару сақталған қоймалар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ХVІІІ ғасырдағы Цин патшалығы мен қазақтардың қарым-қатынасы
Қазақтың әншілік дәстүрі Алматы АРЫС
Есет Көтібарұлы көтерілісі
Түркі дәуірі
XVIII ғасырдың аяғы - XIX ғасырдың басындағы Қазақстанның оңтүстігіндегі саяси жағдай
Утопиялық социализм
Қырғызстанның табиғи ерекшілігі
Е.И.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісі
Қазақстанға қоныс аударушылардын орналастыруы
Көкбай Жанатайұлы
Пәндер