«шөлдену процесі»

Жоспар
Кіріспе

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
3. Қорытынды

Пән: География
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Су қоры – халық байлығы, өкінішке орай жер бетіндегі тұщы судың
қоры өте аз. Өзендер мен көлдердегі тұщы судың қоры, гидросфера
ресурстарының 1%-дейін жетпейді. Құрлық бетінің әр түрлі жеріндегі судың
қоры әр алуан. Мысалы: Аляскада 1 адамға 2 млн м3 жаңа Зеландияда -100 мың
м3. Қазақстандағы негізгі су көздері - ол өзендер мен көлдер. Егер өзенге
тоқталатын болсақ, өзен-құлық бетіндегі бетіндегі сулармен тұрақты және
жыл маусымының көпшілік уақытында ағатын су ағыны. Өзен тұщы ресурстарының
маңызды көзі болып табылады. Қазақстандағы 85 мың өзеннің төртеуін ғана
ұзындығы -1000 км- асады. Бұлар: Ертіс (1698ж), Сырдария (1692), Есіл
(1719), Жайық (1084 км) өзендер. Жоғарыда көрсетілген басқан ұзындығы 10 км
асатын 8 мыңнан астам өзендер бар: Жем, Тобыл, Торғай, Ырғу, Арыс, Талас,
Шу,Іле, Ақсу, Сарысу, Қара Ертіс, Қаратал т.б.
Сырдария өзенінің суының сапасының нашарлауына байланысты Қызылорда
облысында іш сүзегі ауруымен ауырған адамдардың саны күрт өсіп кеткен.
Судағы балықтың өсуіне және көбеюне мұнайдың әсері орасан.Мысалы:
Мұнай өнімінің концентрациясы 16,1 мгл болғанда ірі балықтарға әсерін
тигізеді , ал 1,2 мг-балық личинкаларына әсер етеді. Суларда 0,05 мг мұнай
қалдықтың болуы балық етінің сапасын төмендетеді. Ал, В.Слащев пен
У.Искакованың деректері бойынша 100г мұнай 8 мың м3 суды ішуге жарамсыз
етеді. Судың өздігінен тазалануы 200-300 және одан да көп қашықтықты ағып
өткенде ғана байқалады.
Алматы қаласының ішінен өтетін өзінің суларында, мұнай өнімдерінен
басқа да зиянды қалдықтар көп. Қарағанды облысының Нура өзенінің, Теріртау
қалаларындағы өндірістерден шыққан сынап қандықтарымен ластанып,
жануарларға адамдарға және қоршаған ортаға үлкен қаупін төндіруде.
Жамбыл облысының химия өндірісінде 1980 ж. бірінші рет апат болып,
улы заттар сол аумақтағы көлге құйылып , оларды ұлы суға айналдырған
қолдан салынған көптеген 4 мыңнан астам әр түрлі мөлшердегі су қоймалары
бар. Олардың ішіндегі ірілігі Қапшағай , Шардара, Бөген, Теміртау,
Бұқтырма, Сергеев су қоймалары, ал кішілеулеріне жататындар –орман,кеңгір
Сарышығанан, құрт, телес Қара-томар, Ақкөл, Жемсау т.б. олардың жалпы
аумағы (оның км2 ал көлемі 90 км3 шамасында.
Сырдария – Орта Азиядағы ірі өзен суы өте майлы Қарадария және Нарын
өзенінің Ферғана қазаншұңқырының Шығыс бөлігіндегі жерінен бастап Сырдария
деп аталады. Қазақстанның жеріндегі ұзындығы – 1692 км. Арал теңізіне
құятын екі өзеннің бірі. 1970 ж. мәліметтер бойынша, су жиналған алқабы
-219 мың км2Ферғана аумағында егінді-суларға көптеу қолданылады осының
нәтижесінде көптеген саланың суы негізгі арнаға жетпейді. Ферхад тауынан
өтер жерде Ферхад су электр-станциясы жұмыс істеп тұр. Шыршықтал төмен
қарай кең аңғармен ағады. Шырдара су электростанциясының бөгенінен кейін,
өзен қызылқұм өңіріне енеді. Өзен кейбір жерлерде бірнеше тармақтарға
шашырайды су пайдаланылып жүр.
Балқаш –Қазақстанның Оңтүстік шығысында орналасқан ұйық көл. Балқаштың
социалды-экономикалық жағдайы жылдан-жылға нашарлап барады. Оның негізгісі,
көлдегі судың көлемінің кешіп бара жатқанда. Балқашқа құйылатын өзендер,
шаруашылық қажеттеріне қолданылып отыр. 1970ж. Іле өзенінде салынған
Қапшағай гидроэлектростанциясы, Балқаш көліне құйатын судың көлемін 20%-дан
астам азайтты, оысының салдарынан, жыл сайын 8 км³ суды кем алып отыр.
Өзеннен келіп жатқан судың судығынан көлдегі тұздың мөлшері артып қазіргі
күні Балқаш көліндегі судың деңгейі 1,5 м төмендеп кеткен.
Айта кету керек, Балқаш көлінің дәл жағалауына орналасқан тау-кен
металлургия өндірісінен – газ, сұйық және қатты түрінде шығып жатқан улы
қалдықтар көлді және қоршаған ортаны ластауда.
Қазіргі Каспий теңізінің көптеген жерінде мұнай өндіріліп жатыр.
Теңізден – натрий сульфаты және микробит және эпусолит тұздары алынады.
Жердегі тіршіліктердің дамуында ауа мен судың орны ерекше. Бірақ өкінішке
орай су мен ауаның ластануына және экономикалық апаттарға қарсы жұмыстар
мардымды түрде жүргізілмеуде.
Табиғат – тамылжығынан таң бесігінің, оны алақанға салып аялау әрбір
адамның абыройы борышы
1949-1958 жылы орталык Казакстанды сумен камтамасыз етту маселен Ертис
озеннин буру негизинде шешуге болатындыгын далелдеди Мунын ози Ертис-
Караганды каналынын салынуына себеп болды Ш-Сибир озендерин Казакстан мен
Орта Азия буру маселесин гылыми тургыда карастырган алгашкы совет
галымдарынын бири Онвн басшылыгымен осы маселени шешудин тимди жолдары мен
жобалары айкындалды
ШОЛ – ауа температурасы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.