Құймалардың қатаю үрдістерін талдау

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:

1. Құймалардың қатаю үрдістерін талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... .2
2. Тұрақты температурада кристалданатын қорытпалардан алынған құймалардың қатаю үрдісі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... 3
3. Температуралар аралықтарында кристалданатын қорытпалар-дан алынған құймалардың қатаю үрдісі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... 3

1. Құймалардың қатаю үрдістерін талдау.

Барлық металл денелердің кристалдық құрылымы болатыны белгілі, сондықтан олардың сұйық күйден қатты күйге өтуі және кристалдық құрылымның түзілуін кристалдану деп атайды.
Мұндай құймада металдың макроскопиялық көлемінде қатаю деп аталатын терминді қолданады. Металдар мен қорытпалардың қатаю үрдістерін тәжірибелік зерттеу үшін термометрия, яғни, құйманың әр түрлі орындарында қорытпа температурасының уақыт бойынша өзгеру графиктерін - суыну қисық сы-зықтары - түсіру және талдау әдісі кеңінен қолданылады (1 -сурет).

1-қалып, 2-термопаралар
1-сурет. Құймадағы температураны өлшеу схемасы

Қорытпалар құрамына байланысты әр түрлі кристалданады: таза металдар мен эфтектикалық құрамды қорытпалар тұрақты температурада, ал қалғандары- температуралар аралықтарында (1.2-сурет) [1].
Әр түрлі құрамды қорытпалардан алынған құймалардың қатаю үрдістерін талдаймыз.

tk ,tлик ,tсол - кристалдану температурасы, ликвидус және солидус. І, ІІ - сұйық күйде, ІІІ- қатаю, ІV,V - қатты күйде
1.2-сурет. Таза металл мен қорытпаның суыну сызықтары

2. Тұрақты температурада кристалданатын қорытпалардан алынған құймалардың қатаю үрдісі

2.1-сурет. Құйманың қатаю схемасы (таза металдар)

а) Bi 1. Суыну жылдамдығы төмен болған кезде сұйық металдағы температуралар айырымы үлкен емес, себебі, ол конвекциямен теңеседі. Қатты қыртыс шекаралық қабаттан температураның айырымы болады да, оның бетінің температурасы төмендейді, жылудың қалыпқа берілуі шамасына қарай қатайған кристалдану жылуы шыққан кезде ғана түзіледі. Қыртыста металл қабатының қалыңдығы өседі.
б) Bi 1. Сұйық күйден тез қатаю салдарынан құйманың кимасы бойында айырым болуы мүмкін, ол қатаю аяқталғанша сақталады. Бұл құйманың осіне дейін реттелген кристалданудың (транскристаллизация) болуына әкеледі.
Жылу алмасудың қарқындылығына қарамастан, қатаю үрдісі шеттерінен центрге қатты фазаның қатпарлы өсуі есебінен жүреді, бұл кезде қатайған және қатаймаған метал арасында нақты шекара болады. Мұндай үрдісті реттелген қатаю деп атайды.

3. Температуралар аралықтарында кристалданатын қорытпалардан алынған құймалардың қатаю үрдісі

Құйма қорытпалары әрқашан температуралардың қандай да бір интервалында кристалданады. Қатайып жатқан құймада жалпы жағдайда үш облыска бөлуге болады: қатты, қатаю және сұйық. Облыстар шекаралармен бөлінген: сұйық және қатаю - ликвидус шекарасымен;
қатаю және қатты - солидус шекарасымен (3.1 -сурет).

3.1-сурет. Қатаятын құйманың құрылуы

Академик А.А.Бочвардың ұсынысы бойынша қатаю облысын екі бөлікке бөледі: сұйық-қатты, оған сұйықтың микроскопиялық ауысу зонасы кіреді; қатты-сұйық, оған сұйықтың микроскопиялық және жергілікті ауысу зонасы кіреді.
Қатаю облысы үш зонаға бөлінеді:
1) сұйық металдың микроскопиялық ауысу зонасы. Бұл зонада қатты кристалдар сұйықта бос жүзеді, ал сұйық қалдықты шайған кезде онымен бірге алыстатылады, құйылу шекарасы босайды;
2) сұйық металдың жергілікті ауысу зонасы. Осы зонада кристалдар байланысқан скелет құрады, бірақ та сұйық олардың арасынан салыстырмалы бос өтеді. Сұйық қалдықты шайған ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.