Ғимараттардың инженерлік құрылымдары


Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министірлігі
Қарағанды көлік - технологиялық колледжі
Үйлер мен ғимараттардың конструкциясы пәні бойынша
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Ғимараттардың инженерлік
құрылымдары
Жетекші: арнайы пәнінің
оқытушысы Ахметов Б. Б.
Орындаған: 9КПО-14-1 тобының
студенті Қуатбеков Ә.
Қарағанды
2016
Жоспар
1 Тас материалдары мен ерітінділерінің түрлері, тас қалаудың жіктестіру ережелері.
2 Тас жұмыстарының өндірісінің мөлшер жинағы.
3 Қалау тәсілдері мен операция құрамдары.
1 Елдімекен су құбырының жүйесі
Сумен жабдықтау жүйесі нақты су пайдаланушылардың тобын қажетті мөлшері, қажетті сапасы келісілген көрсеткіш бойынша сумен қамтамасыз ету.
Сумен жабдықтау жүйесі егер пайдаланушының талаптарына сай келсе табиғи көздерден сумен, оның тазалығын қамтамасыз ету керек. Осы тапсырмаларды орындау үшін оның құрамына келесі құрылыстар қызмет етеді:
- су іркуіш құрылыс, оның көмегімен табиғи көздерден су алынады;
- су көтеретін құрылыс, яғни сорғы станциялары, тазалауға, сақтауға немесе пайдалануға арналған суды апару;
- суды тазалайтын құрылыс;
- су таратқыш және су жүргізетін желілер, пайдаланатын жерлерге суды тасу мен жіберу;
- мұнаралар мен су қоймалар, сумен жабдықтау желісінде реттеуші және қосымша кенңдік негізгі рөлді ойнайды. Сумен жабдықтағанда қайнар көзін таңдау көп жауапкершілігі бар тапсырма, себебі ол жүйенің мінезін, оның құрылымында басқа да құрылыстардың болмауын анықтайды, демек бағасын, құрылысын және пайдалануында анықтайды.
Негізгі белгілері бойынша сумен жабдықтау жүйесінің классификациясы. Мақсаты бойынша:
- елдімекендегі сумен жабдықтау жүйесі (қалалар, ауылдар) ;
- өндірістік сумен жабдықтау жүйесі;
- ауыл шаруашылық сумен жабдықтау жүйесі;
- өртке қарсы сумен жабдықтау жүйесі;
- құрама сумен жабдықтау жүйесі (шаруашылық - өндірістік, шаруашылық - өртке қарсы және т. б. ) .
Су беру әдісі бойынша:
- өз бетімен қозғалатын (гравитациялық) ;
- механизациялық әдіспен су беру (сорғы көмегімен) ;
- аймақтық (кейбір аймақтарға өз бетімен, басқаларына сорғы көмегімен) .
Табиғи көздерін қолдану айырмашылығы бойынша:
- сыртқы көздерден су алатындар (өзен, көлдік және т. б.
- жыр асты көздерден су алатындар (бұлақтық, артезианды және т. б. ) ;
- араласқан түрлері.
Қолдану әдістері бойынша:
- тура сумен жабдықтау жүйесі (суды бір рет қолдану) ;
- айналымды сумен жабдықтау жүйесі;
- суды қайта қолдану жүйесі.
2 Ғимараттар мен құрылыстарды суық сумен жабдықтау
Құбырдың ішкі жүйесі ғимаратқа енгізуден суды бөліктеу құрылғысына дейін суды тасу үшін арналған.
Сыртқы желіден су өлшегіш түйіншекке дейін тармақ кіріс деп аталады. Көбінесе қабырғаға қарай 90° бұрыш кірістер ғимараттан 0, 003 еңесімен салынады. Ғимаратқа су тәрізді нүктелері көп орналасқан жерде кіріс жасау дұрыс болады. Кірісті сыртқы сумен жабдықтау желісінің орнында кірісті қосу үшін тиек арматураны орналастыруға арналған диаметрі 700 мм-ден кем емес құдық жасайды.
Кірісті құру үшін МЕСТ 18599-83 бойынша диаметр 40 мм-ден төмен қысымды полиэтиленді құбырларды қолданамыз. Құбырларды салу тереңдігі сыртқы су құбырларының желісінің тереңдігіне тәуелді, яғни кірісті 0, 5 м құбыр асты грунт қатуынан төмен тереңдікте орналастырады. Кірістің орналасу тереңдігі - 2, 1 м (1, 6+0, 5=2, 1м) .
Су өлшегіш түйіншек жұмсалатын судың тиек арматуаның, бақылау түссірмелі кранның және су өткізгіш болат құбырлардың санын өлшеуге арналған құрылғыдан тұрады.
Су өлшегіш түйіншек орталық жылулық пунктінің жанында жылынатын жер төледе орналасқан. Тиек арматураны өлшегіш құрылғысының айырбастау немесе оның көрсетімдерінің дұрыстығын тексеруге дейін немесе кейін тағайындалады. (Құрылғының дұрыстығын лабороторияда тексереді) .
Керек жоқ шығыстардан аулақ болу үшін су өлшегіш түйіншек ең аз бұру және фасондық бөлімдер санын жинап, тура аймақта өлшегіш құрылғыны құрамыз.
Жер төлеу бөлімшесі барлық ғимараттың және көп қабатты емес ғимарат төменгі ажырату магистральді құбыр жабдықтау схема таңдауын анықтайды.
Су өткізгіш желіні қабат немесе жер төлеу схемасында суық су өткізу үшін әріп санды индекстарымен В1 көрсетіп, тасуды жүргіземіз.
Су өткізгіш тіреуіштер капитал қабырғаларының сантехникалық құрылғылар және жабдықтар тобының маңында, яғни ең көп су бөлетін әсерлердің жанында орналасқан.
Келтіруші сызықтар су өткізгіш тіреуіштер жабдықтарға қысқа арақашықтықта 0, 003 еңесімен тіреуіш 0, 3 биіктік жағына салынады. Су тәрізді раковина крандары мен қол жуғыштардың еденнен 1, 2 м биіктікте орналасады.
Тіреуіштер негізін қосатын магистраль жер төле бөлмесінің төбесінен 0, 5 м арақашықтықта салынып, бетон аражабындарға салпыншақпен бекітіп әуестікпен хамут болтпен тартылудан тұрады.
Әр тармақта және тіреуіштерде авариялар мен жөндеулердің тіреуіштерді сөндіру үшін вентильді құрастыру қаралады. Кіріс жағына 0, 003 еңісін жүйені төгуді орындау мақсатында магистральді құбырларда қарастырылады.
3 Канализацияның жүйесі
Канализация - пайдаланылған суларды елді мекендер мен өндіріс орындарынан аластату үшін жасалатын санитарлық шаралар және техникалық кұрал-жабдықтардың жиынтығы. Ішкі канализация ғимараттан сыртқы канализацияға ағынды суларды алу мен бұрып жіберуге арналған. Елдi мекен және өнеркәсiптiк кәсiпорындардың шектерiнде қалдық суларын бiр жағынан жiберуi үшiн сыртқы канализациясы қолайлы, (ағынды және қысым) құбырлар, станцияның сорғы үйiлерi және тазарту құрылыстары қосады.
Ішкі канализация - инженерлік құрылғылар жүйесі, қабылдағыштан су бұрғыштың сыртқы желісіне ұйымдасқан түрде ағынды суларды бұрып жіберу. Ғимараттарда олардың міндетіне, көлеміне және ағынды судың құрамына қарай, сондай-ақ олардың ұсынылған талаптарына сай тұрмыстық, өндірістік, біріккен және суағар (жаңбырлы) канализацияның ішкі жүйесі.
Барлық тұрғын үйлерде, қоғамдық, қосымша өндірістік ғимараттарда, канализацияланған елдімекендерде ішкі канализация болу керек.
Сыртқы канализациялық желілер жоқ мекендерде ішкі канализациямен:
- 2 қабаттан жоғары тұрғын ғимараттар;
- емдеу орны, шипажай (санаторий), демалы үйі;
- ясли-балабақшасы, мектептер;
- клубтар, кинотеартлар;
- монша мен кір жуатын орын.
Ішкі канализация жүйесі келесі ғимараттардың міндетіне, мөлшеріне және сипатына, ластану деңгейіне қарай айырылады:
- тұрмыс немесе шаруа-фекалды канализация - санитарлық құрылғылардан ағынды суларды бөліктеу (унитаз, шұңғылша) ;
- ішкі суағар - ғимарат шатырынан атмосфералық және еріген суды бөлу. Кейде одан шартты таза өндірістік сулар, ішетін су атқыштағы су бөлінеді;
- өндірістік канализация - өндірістік суларды бөлу үшін. производственная канализация. Бұрып жіберудің бірлесу шарты тұнудың, удың, жарылудың құрылмауы, температура- +40°С артық болмауы, тым артық болса;
- бірлескен - бұрып жіберудің тұрмыстық және өндірістік ағынды сулардың шартты бірігудің алдында олардың тазартылуы.
Үздік-үздік желілер өндірістік және тұрмыстық канализацияны жобалау қажет:
- өндірістік ғимараттар үшін, өндірістік ағынды сулардың тазартылуын немесе қайта өңдеу жұмыстарын қажет етеді;
- ғимараттар, моншалар және кір жуатын орындар үшін құрылғы жанында жылу аулағыш немесе жергілікті тазалағыш құрылыстың бар болуы;
- дүкен ғимараттары, қоғамдық тамақтану кәсіпкерліктері және кәсіпкерлік үшін тамақ өнімдерін қайта өңдеу.
Канализациясы тұрғызылған аймақтық ғимараттарда және шаруашылық - ауыз суы сутартқышпен жабдықталған тұрмыстық канализацияны қолдану, шаруашылық фескалды ағынды суларды санитарлық құрылғыдан бұру: унитаздар, писсуарлар, қолжуғыштар, ванналар, душтар, раковиналар, жуғыштар жіне т. б.
Өндірістік жүйесі технологиялық қондырғылар, агрегаттар, арнаулы санитарлық - техникалық аспаптардан өндірістік қалдық суларды бұрып жіберу үшін ескереді, кейбір жағдайларда душтардан және қолжуғыштардан.
Ішкі канализация біріккен жүйесімен тұрмыстық және өндірістік қалдық сулар беріледі.
Ішкі су ағызатын канализация жүйесі жаңбыр және сыртқы жаңбыр немесе жалпы балқыма желіге ғимараттың жабынынан ұйымдастырылған. Атмосфералық сулардың тұрмыстық канализацияның құбырларын тастауға рұқсат етілмеген, науалары тазарту талап ететін өндірістік канализацияның желісі.
Ішкі канализация жүйесі келесі элементтерден тұрады: қалдық сулардың қабылдағыштары тұрмыстық, өндірістік және атмосфералық, тіреуіш және бұрып шығару жіберетін сызық тұратын канализация торабына; қою канализацияның желісіндегі арнаулы құрылғылары, алдын-ала тазарту және қалдық суларды қатарлау үшін.
Қалдық суларды қабылдағыш ғимараттарды ішкі канализация жүйелеріндегі тұрмыстық, өндірістік және атмосфералық суларды тікелей қабылдауы үшін қызмет көрсетеді және төмендегіш ұсақтайды:
тұрмыстық қалдық сулар үшін - тұрғын, қоғамдық және өндірістік ғимараттардың (санузелдер) санитарлық-тұрмыстық үй-жай орнатылатын санитарлық аспаптар;
өндірістік қалдық сулар үшін - машиналар және аппараттардан салқындатқыш судың қабылдауы үшін құйғы; цехтардағы құдықтар және керегелері бар тартпалар, траптар, қара өріктер және қабыршақ, сорғалаудың жарылуы үшін күбішік сонымен бірге (өндірісте, ірі-жайлар және желдету құрылғыларды сумен жинау технологиялық қондырғылардан) ;
атмосфералық сулар үшін - су ағызатын құрылғылар;
арнаулы тағайындау - лабораториялық аспаптар ауруханалар, госпитальдар, (емдік жандар, видуарлар, емдік шайылғылар және оқытушы) клиникаларда орнатылатын дәрігерлік санитарлық аспаптар.
4 Операциялар жүйелілігі.
Қалау процестері жұмыс операцияларынан тұрады. Оның орын-далу тәртібі төмендегідей:
- жұмыс ретін белгілеу;
- кірпіштер мен қатарлардың дұрыс қалануын қамтамасыз ететін кермежіптерді тарту;
- қабырғаларға кірпіш жеткізу және төсеу;
- жәшіктегі ерітіндіні күрекпен араластыру;
- қабырғаға ерітінді әперу және оны сыртқы көрнекі қалаудың бетіне төсеу;
- сыртқы көрнекі қалауды салу;
- ерітіндіні ішкі көрнекі қалауға төсеу;
- ішкі көрнекі қалауды салу;
- аралықты толтыру;
- төселген қалау қатарларының дұрыстығын тексеру.
Көрнекі қатарларды төсеудің жүйесі, ондағы байланыстыру жүйесіне және еңбек ұйымдастыру әдісіне байланысты басқаша болуы да мүмкін.
5 Құрал-саймандар мен тетіктер.
Қалау процесі кезінде әрбір жұмыс операциясы белгілі бір саймандармен атқарылады. Олардың негізгілері сылақ қалағы. Араластырғыш күрек, қырлауыш шағын қайла-балға.
Қалақ (МЕМСТ 9533-81) - ағаш сапты болаттан жасалған күрек; ерітінділерді тегістеуге, тік жіктерді ерітіндімен толтыруға және артық ерітіндіні қырып алуға арналады.
Ерітіндіге арналған күрек (МЕМСТ 3620-70) - қабырғаға ерітінді әперу және оны жаймалап төсеу үшін қажет. Сондай-ақ ерітіндіні күрекпен араластыру және аралықтарды толтыру жұмыстары да күрекпен атқарылады.
Қырлауыштың көмегімен (МЕМСТ 12803-76) - жіктерге дөңес немесе ойық формалар (пішін) жасайды.
Шағын қайла-балғаны (МЕМСТ 11042-83) - кірпіш сындыру үшін пайдаланады.
Қырғыш швабровка ауа өткізгіш жолдарды жік арасынан аққан ерітінділерден тазарту үшін, сондай-ақ жіктердің арасына ерітіндімен толтыру және тегістеу үшін қажет. Болат сабы бар қырғыш щвабровканың төменгі фланцтары арасына көлемі 140х140х10 (12 мм) резеңке пластина бекітілген, оны жұмыс органы деп атайды.
Қалаудың сапасын тексеріп-өлшейтін саймандар: тіктеуіш, рулетка, жиналмалы метр, деңгей өлшегіш, түзеткіш, бұрыштама, кермежіп арқылы тексереді.
Тіктеуіштер (МЕМСТ 7948-80) - тік қабырғаларды, аралық қабырғаларды, діңгектер мен қалау бұрыштарын тексеру үшін қызмет етеді. Массасы 200…400 г тіктеуіштер арқылы үстіңгі қатарлардың және бір қабат аралығындағы қалауды, ал массасы 600…1000 г тіктеуішпен - биіктігі бірнеше қабат ғимараттың сыртқы бұрыштарының қалауын тексереді.
Құрылыстағы деңгей өлшегіш (МЕМСТ 9416-83) - қалаудың көлденең және тік жазығын өлшеу үшін қолданылады. Деңгей өлшегішінің сырты - алюминий қоспасынан жасалған, өлшегіштің ұзындығы 300, 500 немесе 700 мм. Өлшегіштің сыртына әйнектен жасалған екі түтікше-ампулалар және бекітілген. Оларға қатпайтын сұйық толтырылған, сондықтан да оның ішінде кішкене ауа көпіршігі болады. Көлденең ұстаған жағдайда көпіршік жоғары көтеріліп ампула бөліктерінің нақ ортасына барып тоқтайды. Көпіршіктің қалыптан солға немесе оңға жылжуы өлшегіш орнатылған жазықтың көлденең деңгейінің дұрыс еместігін көрсетеді және оның көлденең еңістігі неғұрлым көп болған сайын көпіршік те қалыптағы ортадан көбірек ауытқиды. Түтіктер екі бағытта орналасқандықтан, өлшегіш арқылы тек көлденең ғана емес, тік жазықты да өлшеуге болады.
Түзеткіш деп - көлденең қиығы 30х80 мм, ұзындығы 1, 5-2 м болатын сүрленген рейканы немесе арнайы жасалған ұзындығы1, 2 м дюралюминийден жасалған рейканы айтады. Дюралюминий рейка-мен қалаудың беткі жағын тексереді.
Ағаш бұрыштама 500х700 мм қаланатын бұрыштардың тік бұрыштарын өлшеу үшін қолданылады.
Керме жіп - жуандығы 3 мм ширатылған жіп, оны көрнекі қалау кезінде қатарлағышпен қағылған белгінің (маяктар) арасына тартып байлайды. Керме жіпті қалау қатарларының түзулігін және көлденең жазықтығын, сондай-ақ горизонталь жіктердің біркелкі қалыңдығын қамтамасыз ету үшін пайдаланады.
Көрнекі қалау кезінде әрбір төселетін кірпішті қалай орна-ластыру керектігін тас қалаушы керме жіптің көмегімен анықтайды.
Тас қалаушының құрал-саймандары түгелдей арнайы қапшықта сақталады. Оның көлемі 350х260х100 мм.
Ағаш қатарлағыш - бұл көлденең қиығы 50х50 немесе 70х50 мм және ұзындығы 1, 8 . . . 2 м дейін болатын рейка. Әрбір 77 мм сайын бөліктерге (белгілер) бөлінген, оның өзі қалау қатарының қалың-дығына сәйкес келеді. 77 мм мөлшерге кірпіштің биіктігі (65 мм) мен жіктердің қалыңдығы (12 мм) кіреді. Қатарлағыш қалаудың қатар-ларын белгілеу үшін терезе мен; есіктің төменгі және жоғарғы ойықтарын, маңдайшаларын, аралық, бөлгіш қабырғаларды және басқа да ғимарат элементтерін анықтау үшін қолданылады.
Қатарлағышты қабырғаның сыртқы бетіне орналастырғанда, қалау қатары көрсетілген жағын ғимараттың ішіне (тас қалаушыға) қарайтындай етіп орнатады. Қатарлағышты көлденең планкасы бар қапсырма тұтқа тәрізді П-ға ұқсайтын болат бекіткіштер арқылы қалауға ұстатады. Оның өзі былай істеледі. Қалау кезінде биіктігіне қарай әрбір 6…8 қатардан кейін горизонталь жіктерге бірінің тұсына екіншісі келетіндей етіп қапсырма-тұтқаларды енгізеді. Қапсырма-тұтқалар қабырғаға үшкір ұштары және көлденең планкалары арқылы кіруі тиіс (Б-Б аралығы) . Екінші қапсырма-тұтқаның үстіне бір-екі қатар кірпіш төселген соң, тұтқаға қатарлағышты кіргізіп, оны ағаш сынамен бекітеді.
Қатарлағышқа керме жіп байланады да, қалау жұмысы соған қарап жүргізіледі. Керме жіпті қосарлы тұтқа көмегімен (А-А аралығы) бекітеді немесе орнын ауыстырады, ал қосарлы тұтқаның өзі керме жіпті тартылуы кезінде қатарлағыштың рейкасына бекиді, нәтижесінде тұтқа мен қатарлағыш арасы жымдасады, жіпті тұтқаның доғал басына байлайды.
Қатарлағышты аласа сатыда тұрған тас қалаушы сыналарға тиіспей-ақ қапсырма-тұтқаларымен қоса суырып алады. Ол үшін қабырғаның тік жазықтығына қарай еппен ырғау керек. Ерітіндінің құрсауынан босаған қапсырма-тұтқаларды қалаудың горизонталь жігінен суырып алады және қатарлағышты осылармен қоса жоғары жылжытады.
Қатарлағышты, сондай-ақ бұрыштама кесіндісі 60х60х5 мм болатын металдан да жасайды. Қатарлағыштың бұрыш қырына әрбір 77 мм сайын тереңдігі 3 мм белгі-бөліктер салады немесе керме жіп байлауға арналған тесіктер салады.
6 Электр желі
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz