Ақпараттық процеске рұқсатымсыз кірісуден сақтану

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті

Медициналық биофизика және Информатика кафедрасы

ИНФОРМАТИКА ПӘНІ БОЙЫНША

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: “Ақпараттық процеске рұқсатымсыз кірісуден сақтану”

Орындаған:

Қарағанды 2009ж

Мазмұны:

Кіріспе

Негізгі бөлім

Ақпаратты қорғау тәсілдері
Ашық кілтті жүйе (RSA алгоритмі)
SSl мүмкіндіктері
Fortezza жүйесі
Кванттық криптография

Қорытынды

Криптография деп ежелгі гректердің Kryptos - құпия, жасырын және grapho - жазу сөздерінен құралған тек қана шартты тұлғаларға ғана мәлім құпия жазу тәсілі немесе құпия жазу. Криптография терминінің авторы Д. Валлис болып табылады. Ақпаратты өзгерту арқылы сақтау криптология деп аталады. Криптология - криптография мен криптосараптама сияқты екі тармақтан тұратын ғылым .

Криптография - мәліметті заңсыз қолданушылардан қорғау мақсатындағы түрлендіру тәсілдері (шифрлау) жөніндегі ғылым.

Криптосараптама - шифрды ашу жолдары, тәсілдері мен оларды қолдану тәжірибесі турасындағы ғылым.

Криптографиялық әдістер ақпаратты қорғаудағы ең тиімді әдістердің бірі болып табылады.

Кез келген криптографиялық әдіс пайдаланушылармен берік және көп еңбек сіңірумен сипатталады.

Әдіс беріктігі - ең алғашқы мәтінді ашуға болатын статикалық сараптама, ең аз көлемді шифрленген мәтін. Осылай шифр беріктігі кілт қолданылатын кезде шифрленген ақпараттың мүмкін көлемін анықтайды.

Әдістің көп еңбек сіңірулігі бастапқы мәтіннің бір символын шифрлеуге қажет элементар операциялар санымен анықталады.

В. И. Нечаевтің «Криптография элементтері (ақпараттарды қорғау теориясының негіздері) » атты еңбегінде криптографияның ежелгі Эллин жеріндегі тарихына қатысты мынадай бір мысал келтірілген. Әңгіме б. з. д. ІІ ғасырдағы «Полибий төртбұрышы» жөнінде

A

B

C

D

E

F

G

H

I, J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

Бұл құрылым 5х5 төрт бұрыштан тұрады. Оның бағандары мен жолдары 1-ден 5-ке дейінгі цифрлармен нөмірлендірілген. Төртбұрыштың әрбір клеткасына бір әріптен жазылған. Нәтижесінде, әрбір әріпке екі сан жауап беріп отырған да шифрланған мәлімет немесе хабар сандар жұбының кезегіне айналған.

Мысалы:

13, 34, 22, 24, 44, 34, 15, 42, 22, 34, 43, 45, 32

Осы хабарламаны шешіп, оқитын болсақ «Cogito ergo sum» - «Мен ой ойлаймын, демек өмір сүремін» деген латынның қанатты сөзі пайда болады.

Цезарь жүйесі - моноалфавиттік алмастыру, яғни белгілі ережеге сәйкес бастапқы мәтіндегі символдарды шифрленген символдарға алмастыру.

Мысалы: “Қытайға түссең қыл бұрау,

Орысқа түссең кең тұсау” хабарламасын шифрлау керек.

Моноалфавиттік алмастыру нәтижесінде

шифрограммасы пайда болды.

С ₃ шифрлі алмастыруы.

А🡪г:

А🡪г

Й🡪м:

Й🡪м

Т🡪х:

Т🡪х

Ы🡪ю:

Ы🡪ю

А🡪г:

Б🡪д

Й🡪м:

К🡪н

Т🡪х:

У🡪ц

Ы🡪ю:

Ь🡪я

А🡪г:

В🡪е

Й🡪м:

Л🡪о

Т🡪х:

Ф🡪ч

Ы🡪ю:

Э🡪_

А🡪г:

Г🡪ж

Й🡪м:

М🡪п

Т🡪х:

Х🡪ш

Ы🡪ю:

Ю🡪а

А🡪г:

Д🡪з

Й🡪м:

Н🡪р

Т🡪х:

Ц🡪щ

Ы🡪ю:

Я🡪б

А🡪г:

Е🡪и

Й🡪м:

О🡪с

Т🡪х:

Ч🡪ъ

Ы🡪ю:

_🡪в

А🡪г:

Ж🡪й

Й🡪м:

П🡪т

Т🡪х:

Ш🡪ы

Ы🡪ю:

А🡪г:

З🡪к

Й🡪м:

Р🡪у

Т🡪х:

Щ🡪ь

Ы🡪ю:

А🡪г:

И🡪л

Й🡪м:

С🡪ф

Т🡪х:

Ъ🡪э

Ы🡪ю:

Ашық кілтті жүйе. Екі кілт бір-бірімен белгілі ереже бойынша байланысқан. Бірінші кілт ашық, екіншісі жабық кілт болып табылады. Ашық кілт жарияланады және бәрінің қолы жетеді. Жабық кілт құпия түрінде сақталады. Бастапқы мәтін қабылдаушының ашық кілтімен шифрленеді және оған жеткізіледі. Шифрленген мәтін ашық кілт көмегімен ашу мүмкін емес. Қабылдаушының өзіне ғана белгілі жабық кілт көмегімен мәтіннің дешифрленуі жүзеге асады.

Ашық кілтті криптографиялық жүйесі қайтымсыз немесе біржақты функцияларды қолданады.

RSA ашық кілтті жүйесі.

Қазіргі уақытта белгілі кілтпен ақпараттың криптографиялық қорғанысының аса дамыған тәсілі, шығарушыларының тегтерінің бастапқы әріптерімен аталған (Rivest, Shamir және Adleman) RSA болып табылады.

Олар үлкен жай сандарды есептеу қатынасында оңай, ал оларды көбейткіштерге жіктеу мүмкін емес фактіге сүйенген.

RSA тәсілінің концепцияларын мазмұндауға кірісер алдында кейбір терминдерді анықтау қажет.

Санды көбейткіштерге жіктеу немесе дискретті логарифмдеу. Бұл жүйе санды жай сандарға жіктеу негізінде электронды қол қоюды және хат алмасудың құпиялығын қамтамасыз етеді.

RSA тәсілінің концепцияларын мазмұндауға кірісер алдында кейбір терминдерді анықтау қажет.

Жай сан деп тек 1-ге және өз-өзіне бөлінетін санды санаймыз. Өзара жай сандар деп 1-ден басқа бірде-бір ортақ бөлгіші жоқ сандарды атаймыз.

Санды көбейткіштерге жіктеу немесе дискретті логарифмдеу.

Бұл жүйе санды жай сандарға жіктеу негізінде электронды қол қоюды және хат алмасудың құпиялығын қамтамасыз етеді.

Мысалы: Әр объект өзінің ашық кілтін және сәйкес жабық кілтін шығарады. Объект А келесі пункттерді орындайды:

Кез келген, өлшемі шамалас, екі үлкен p мен q жай сандарын тудырады.
n=p*q санын есептейді.
А-ның ашық кілті - n; А-ның құпия кілті-(p, q)

Қазіргі таңда RSA алгоритмі өз бетінше криптографиялық өнім ретінде белсенді түрде қолданыста. Тәжірибелік қолданудың маңызды мәселесі - үлкен жай сандардың генерациясы. Сонымен қатар екінші бір мәселе бар - қандай ұзындықта кілтті пайдалану керек. RSA алгоритмінің тәжірибелік қолдануы үшін әртүрлі ұзындықтағы жай сандарды жіктеу үшін еңбек көлемін бағалайтын Шроппел кесте ұсынды.

RSA авторлары келесі модуль көлемін қолдануды ұсынады: