Мінез туралы жалпы түсінік

1.Мінез туралы жалпы түсінік
2.Мінез белгілері
3.Мінездің танылуы мен жеке тұлғаның қарым.қатынасы
4.Табиғат және мінез көрсету
5.Мінез және адамдардың бет.әлпеті
6.Мінездің темпераменттен айырмашылығы

1.Мінез туралы жалпы түсінік. Грек тілінен аударғанда «мінез»- «із қалдыру» деген түсінік береді.Шынымен де мінез- адамның қоғамдық ортада жүріп қалыптасатын «белгісі».
Демек, «мінез- бір-бірімен белгілі байланысы бар адамның қасиеттерінің ерекшелігі». Аристотель мінез жөнінде төмендегідей сөздер айтқан «Мінез дегеніміз қыр-сырын көре жүріп, кісінің қадір-қасиетін анықтайтын нәрсе» (Ақиқат журналы. 4.2004. 95-бет).Адам тұлғасы істі істеумен емес сол істі қалай істеумен белгіленеді. Қоғамдағы адамдардың өмір сүруі мен өмірге деген көзқарастарында қарама-қайшылықтар байқалады. Қоғамдағы барлық адамдармен бірге қиыншылықтар көруге болады,бірақ ол қиыншылықтарды әр кім әр түрлі қабылдайды. Бірі бұл жағдайға төзімділік танытса, бірі мүлдем шыдамсыздық танытады.
Мінез тудыратын өзіндік қасиет, бірінші кезекте оның рухына, сезіміне, белгілі мөлшерде ақыл-ойына байланысты болады.
Адамның мінезін біле отырып, оның қандай уақытта өзін қалай ұстайтынын алдын ала білуге және оның іс-әрекетін бағыттауға болады. Ұстаз тек оқушысының білімі мен қабілетін ғана емес оның мінезін де есепке алады. Осыған бір мысал келтіріп көрейік. Мысалы: біріншісі табанды әрі еңбексүйгіш, бірақ өте баяу сонымен қатар шамадан тыс сақ болып келеді. Ал, екіншісі қызуқанды, жағдайды тез қабылдағыш, аздап дөрекілеу. Мінездеріндегі осы бір ерекшелігіне қарап, оқытушы өз оқушыларымен жұмыс істегенде әр қайсысының мінездерін дұрыс жағына қарай түзетуге көмегін тигізуі керек.

2.Мінез белгілері. Адам мінезі әрқашанда көп қырлы. Белгілері мен қырлары айқындалып тұруы мүмкін, бірақ бұлар бірінсіз-бірі болмайды, бірігіп бір құрылыс түзіп тұрады. Мінез белгілері адамның пайымдауы, өмірге деген көзқарастарымен айқындалмайды. Ақжарқын әрі көңілді адам ар-ұяты жоғары және көрегенді болуы мүмкін, ал екіншісі де ақжарқын әрі көңілді, бірақ ол өз ісінің жүзеге асуы үшін неден де болса тайынбайды.
Мінез адамдардың өз жетістіктері мен жеңілістеріне, қоғамдық пікірге көзқарасына байланысты. Осы қарым-қатынастар мінездің классификациясын жасауда басты орын алады.

1 Ақиқат журналы 4.2004. 95-бет Введение в психологию,Москва;1995452-468 стр