Қазақстан Тәуелсіздік жолында
1. 1991 жылғы тамыз төңкерісі.
2. КСРО.ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД.ның құрылуы.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысы.
4. Қазақстаның экономиқалық дамуы.
2. КСРО.ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД.ның құрылуы.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысы.
4. Қазақстаның экономиқалық дамуы.
1991 жылы сәуір-мамыр айларында (Новоогоровте) (президенттің резиденцияси) М.С. Горбачев тоғыз одақтас республикалардың басшыларымен келісім жүргізді. Бұл келісімде жаңа одақтық шарт туралы мәселе көтерілді. Келесімге қатысушылардың барлығы жаңарған Одақ жөніндегі шартты қолдады. Шарта Суверенді Мемлекеттердің Одағын құру көзделді. Сонымен қатар, өкімет органдарын және басқару қүрылымын, жана Конституцияны қабылдау, сайлау жүйесін өзгерту белгіленді. Шартқа қол қою мерзімі 20 тамыз 1991 жыл белгіленді.
Жаңа одақтық шарттың жобасын жариялау және талқылау қоғамда жікке бөлінушілікті тереңдетті М.С. Горбачёвті жақтаушылар бұл құжатта қарама -қарсылықтың деңгейін төмендету және елде азамат соғысының болуы қауіпінен құтқару мүмкіндігін көрді. Бір топ ғалымдар бұл шартқа қарсы шықты.
КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның қурылуы.
Тәуелсіз Мемлекетер Достығын (ТМД) қурылуы.
1991 жылы 8 желтоқсанда РСФСР, Украина, Белеорусь басшилары Минск қаласында кесдесті (Беловеж келесімі). Талқыланған негізгі мәселелер-1922 жылғы КСРО қүру тұралы келісімшартты жою, Тәуелсіз Мемлекеттер Достығын құру. Бас қосуда осы мәселелер туралы қағаздарға қол қойылды. Бұл кездесуге Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев та, басқа Ортаазиялық республикалардың басшылары да шақырылмады.
1991 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан, Өзбекстан, Қыргызстан, Туркіменстан, Тәжікстан басшылары Ашхабадта бас қосты. Орта Азия мемлекеттерінің басшылары Минск (Беловеж келесімі) шешімін қолдайтындықтарын білдірді. 1991 жылы 20 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Туркіменстан, РСФСР, Украина, Белорусь, Армения, Молдова Алматыда бас қосты. Оған Грузия бақылаушы есебінде ғана қатысты.
Жаңа одақтық шарттың жобасын жариялау және талқылау қоғамда жікке бөлінушілікті тереңдетті М.С. Горбачёвті жақтаушылар бұл құжатта қарама -қарсылықтың деңгейін төмендету және елде азамат соғысының болуы қауіпінен құтқару мүмкіндігін көрді. Бір топ ғалымдар бұл шартқа қарсы шықты.
КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның қурылуы.
Тәуелсіз Мемлекетер Достығын (ТМД) қурылуы.
1991 жылы 8 желтоқсанда РСФСР, Украина, Белеорусь басшилары Минск қаласында кесдесті (Беловеж келесімі). Талқыланған негізгі мәселелер-1922 жылғы КСРО қүру тұралы келісімшартты жою, Тәуелсіз Мемлекеттер Достығын құру. Бас қосуда осы мәселелер туралы қағаздарға қол қойылды. Бұл кездесуге Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев та, басқа Ортаазиялық республикалардың басшылары да шақырылмады.
1991 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан, Өзбекстан, Қыргызстан, Туркіменстан, Тәжікстан басшылары Ашхабадта бас қосты. Орта Азия мемлекеттерінің басшылары Минск (Беловеж келесімі) шешімін қолдайтындықтарын білдірді. 1991 жылы 20 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Туркіменстан, РСФСР, Украина, Белорусь, Армения, Молдова Алматыда бас қосты. Оған Грузия бақылаушы есебінде ғана қатысты.
Қазақстан Тәуелсіздік жолында.
Егемендік пен тәуелсіздік еркіндік сүйген халқымыздың ежелден аңсаган
арманы. Бүгінгі таңда тәуелсіздікке қол жеткізген еліміз талай асудан өтіп,
небір қиын – қыстау кезеңдерді бастан кешіп, етек – жеңі жиылган, әлемнің
түкпір – түкпіріндегі елдерге танылган, өз мақсаты мен міндетін анық
байыптаган жас мемлекеттердің қатарына кірді.
Тәуелсіз еліміздегі көзі ашық көкірегі ояу азаматтарының қатарын білімді,
білікті заңгерлермен толықтыруды көздеген, осы жолда бірнеше жылдар бойы
білім беру ісімен айналысып келе жатқан Астана қаласы ҚазГЗУ гуманитарлық
заң колледжі де өз тәрбиеленушілерінің бойына отансүйгіштік қасиетті сіңіре
беру мақсатымен 9 – 13 желтоқсан аралыгындагы аптаны түгелдей айтулы
Тәуелсіздік мерекесіне арнады десек болады.
Қазақстан Тәуелсіздік жолында тәрбие апталыгының алгашқы шымылдыгын
Желтоқсан жаңгырыгы тақырыбымен өткен кездесу кеші ашты. Оган Астана
қаласы Нагыз желтоқсан қогамының төрагасы, ақын, сазгер Сагынов Асқар
Шаяхметұлы шақырылды. Кездесуді қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің оқытушысы
Мамбетова Бибігүл Маратқызы ұйымдастыруымен Құқықтану бөлімінің 1, 2 курс
оқушылары өткізді.
Кездесудің бірінші бөлімінде оқушылар 1986 жылгы Желтоқсан оқигасына
байланысты әдеби монтаж қойды. Болашақ заңгерлер көрермендерге ызгарлы
желтоқсан күндеріндегі оқигаларды қаз-қалпында жеткізуге тырысты. Тарих
пәнінің оқытушысы Какабаева Райгүл Ескендірқызының 1986 жылгы оқигага
байланысты дайындаган шагын бейне материалы көпшілікке сол көтерілісті тагы
бір елестетіп, кездесу мазмұнын аша түсті. Оқушыларымыз Ел, жер, Отан
жайында Қасым Аманжоловтың, Магжан Жұмабаевтың, Мұхтар Шахановтың өлеңдерін
оқып, Қайрат Рысқұлбековтың тергеу үстіндегі соңгы сөзінен көрініс
көрсетті.
Кездесудің құрметті қонагы Асқар Шаяхметұлы кешті әрі қарай өзі жайында,
өзінің желтоқсан оқигасына қалай қатысқаны жайында әңгімелеп айтып берді,
өлеңдерін оқып, әндерін орындады. Кездесу көрермендер көңілінен шыгып,
оқушылар қонагымызга өз сұрақтарын қойды.
Мереке соңында Асқар Шаяхметұлына бас директор Абдрашитова Ляззат
Мақсұтқызы атынан директордың тәрбие ісі меңгерушісі Оспанова Қарашаш
Жүсіпқызы естелік кітап ұсынды.
Апталықты тарих пәнінің оқытушылары Макурина Елена Валентиновна мен
Какабаева Райгүл Ескендірқызының Қазақстан тарихы пәнінен өткізген брейн
– ринг сайысы жалгастырды. Сайысқа құқықтану бөлімінің орыс және қазақ
топтары қатысты. Олар сайыста өз елінің тарихын бес саусақтай білетіндерін
көрсетіп, сайыс көрермендерін білімдерімен тәнті етті.
Тәуелсіздік тұгырым тақырыбымен өткізілген әдеби – музыкалы кеш апталық
ажарын одан әрі аша түсті. Агылшын тілі пәнінің оқытушысы Ислямова Гүлнар
Төлеуқызы басшылыгымен бірінші курс оқушыларының күшімен дайындалган бұл
кеш өз мазмұнымен айшықты болды. Бекболат Тілеухановтың Менің елім әнімен
басталган кеште әуелі тәуелсіздігіміздің тұгырлы екенін танытатын
Мемлекеттік рәміздеріміз мақтанышпен аталып өтті. Одан әрі егеменді
еліміздің Ата заңы, оның тарихы, оның бүгінгі таңдагы атқарып отырган ролі
жайында баяндалды. Қазақстан халықтары мен туган жеріміздің табигаты туралы
ән мен жыр айтылып, күміс күй күмбірледі.
Апталыгымыз география пәнінің оқытушысы Вильчик Ольга Валентиновнаның
Мақтанышым - Астана дөңгелек үстел шарасымен мәресіне жетті. Осы іс –
шарага өз өмірін әскери қызметке арнаган, подполковник Петров В.И.
шақырылды. Оқушылар тәуелсіздігімізідің тұгыры Астана қаласы жайында
өлеңдер оқып, баяндамалар жасады. Құрметті қонагымыз оқушыларга өзінің
еңбек жолынан әңгімелер айтып, жарық көрген кітаптарымен таныстырды.
Патриоттық тақырыптагы өлеңдерге толы кітаптарды оқушылар үлкен ықыласпен
қабылдап, қонагымызбен ой бөлісті.
Ел боламын десең – бесігіңді түзе демекші, өскелең ұрпақты туган жері
мен оның тарихын сүюге тәрбиелеуде апталықтың мәні зор болды.
Қазақстан тәуелсіздік жолында
Жоспар
1. 1991 жылғы тамыз төңкерісі.
2. КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның құрылуы.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысы.
4. Қазақстаның экономиқалық дамуы.
1. 1991 жылғы тамыз төнкерісі.
1991 жылы сәуір-мамыр айларында (Новоогоровте) (президенттің резиденцияси)
М.С. Горбачев тоғыз одақтас республикалардың басшыларымен келісім жүргізді.
Бұл келісімде жаңа одақтық шарт туралы мәселе көтерілді. Келесімге
қатысушылардың барлығы жаңарған Одақ жөніндегі шартты қолдады. Шарта
Суверенді Мемлекеттердің Одағын құру көзделді. Сонымен қатар, өкімет
органдарын және басқару қүрылымын, жана Конституцияны қабылдау, сайлау
жүйесін өзгерту белгіленді. Шартқа қол қою мерзімі 20 тамыз 1991 жыл
белгіленді.
Жаңа одақтық шарттың жобасын жариялау және талқылау қоғамда жікке
бөлінушілікті тереңдетті М.С. Горбачёвті жақтаушылар бұл құжатта қарама
-қарсылықтың деңгейін төмендету және елде азамат соғысының болуы қауіпінен
құтқару мүмкіндігін көрді. Бір топ ғалымдар бұл шартқа қарсы шықты.
(жалғасы бүркеме)Курстық жұмыс, бақылау жұмыс, Реферат, Қазақстан
Республикасы ҚР,скачать
2. КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның қурылуы.
Тәуелсіз Мемлекетер Достығын (ТМД) қурылуы.
1991 жылы 8 желтоқсанда РСФСР, Украина, Белеорусь басшилары Минск қаласында
кесдесті (Беловеж келесімі). Талқыланған негізгі мәселелер-1922 жылғы КСРО
қүру тұралы келісімшартты жою, Тәуелсіз Мемлекеттер Достығын құру. Бас
қосуда осы мәселелер туралы қағаздарға қол қойылды. Бұл кездесуге Қазақстан
Президенті Н.Ә.Назарбаев та, басқа Ортаазиялық республикалардың басшылары
да шақырылмады.
1991 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан, Өзбекстан, Қыргызстан, Туркіменстан,
Тәжікстан басшылары Ашхабадта бас қосты. Орта Азия мемлекеттерінің
басшылары Минск (Беловеж келесімі) шешімін қолдайтындықтарын білдірді. 1991
жылы 20 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан,
Туркіменстан, РСФСР, Украина, Белорусь, Армения, Молдова Алматыда бас
қосты. Оған Грузия бақылаушы есебінде ғана қатысты.
(жалғасы бүркеме)Курстық жұмыс, бақылау жұмыс, Реферат, Қазақстан
Республикасы ҚР,скачать
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысы.
1992 жылы Н.Ә. Назарбаевтің "Қазақстанның егемен мемлекет ретіндегі
қалыптасуы мен дамуының стратегиясы еңбегі жарияланды. Бұл еңбектің маңызы:
-Тәуелсіздік жолына түсүдегі басты бағыттар көрсетілді.
-Ел дамуының түбеғейлі концепциясы алғаш рет анықталды.
-Ішкі және сыртқы саясат саласындағы, ұлттық қуіпсіздік жөніндегі міндеттер
сараланды.
-Қазақ халқының тарихи миссиясына тоқталып, жергілікті ұлт мүддесі ерекше
ескерілетіні қажеттігі айтылды.
"Ұлт өзінің мемлекеттігінсіз ұлт болып өмір сүре алмақ емесБіздің
мемлекетімізде тұрғылықты ұлттың-қазақтардың мүдделері жекелеген
мәселелерде ерекше атап айтылатыны әбден орынды, мұның өзі мемлекеттердің
бірқатарында тап, осылай етіледі де", деп атап көрсетті Н.Ә.Назарбаев.
(жалғасы бүркеме)Курстық жұмыс, бақылау жұмыс, Реферат, Қазақстан
Республикасы ҚР,скачать
4. Қазақстаның экономиқалық дамуы.
Экономиқалық рефорамлар.
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан Республикасында жоспарлы экономикадан
нарықтық экономикаға көшу үрдісі басталды. Алдымен экономиқалық реформалар
жүргізілді. Қазақстанда жүргізілген экономикалық реформалар республика
органдарының экономикалық басқарудағы рөлін, орны мен функциясын түбегейлі
өзгерту жолдарын қарастырды. Министрліктердің ендігі міндеттері-басқару
емес, өнеркәсіптердің техниқалық дамуына, салааралық өркендеуіне дұрыс
бағдар таңдау жұмыстарымен айналысу.
1. 1991 жылғы тамыз төнкерісі.
1991 жылы сәуір-мамыр айларында (Новоогоровте) (президенттің резиденцияси)
М.С. Горбачев тоғыз одақтас республикалардың басшыларымен келісім жүргізді.
Бұл келісімде жаңа одақтық шарт туралы мәселе көтерілді. Келесімге
қатысушылардың барлығы жаңарған Одақ жөніндегі шартты қолдады. Шарта
Суверенді Мемлекеттердің Одағын құру көзделді. Сонымен қатар, өкімет
органдарын және басқару қүрылымын, жана Конституцияны қабылдау, сайлау
жүйесін өзгерту белгіленді. Шартқа қол қою мерзімі 20 тамыз 1991 жыл
белгіленді.
Жаңа одақтық шарттың жобасын жариялау және талқылау қоғамда жікке
бөлінушілікті тереңдетті М.С. Горбачёвті жақтаушылар бұл құжатта қарама
-қарсылықтың деңгейін төмендету және елде азамат соғысының болуы қауіпінен
құтқару мүмкіндігін көрді. Бір топ ғалымдар бұл шартқа қарсы шықты.
Жаңа шартқа қарсыластар КСРО-да қалыптасқан халықшаруашылығының кешенін
(комплекс) ыдыратып елде экономиқалық дағдарысты тереңдетеді, деп сескенді.
Жана шартқа қол қоюға бірнеше күн қалғанда, аппозициялық күш реформалық
саясатқа қарсы шығып, мемлекеттің (КСРО) ыдырауын тоқтатуға әрекет жасады.
1991 жылы 19 тамызда КСРО үкіметінің жоғары билігіндегі аз ғана топ КСРО
Президенті М.С. Горбачовтің денсаулығына байлынысты қызыметінен босатып,
оның орнына вице – президент Г.И.Анаевтың тағайындалғаны туралы мәлімдаме
жасады.
Мемлекетті басқару үшін 8 адамнан тұратын КСРО-дағы төтенше жағдай
жөніндегі Мемлекеттік комитет (ТЖМК) құрылды. ТЖМК-ның басында КСРО вице-
президенті Г.И. Янаев, примъер-министр В.С. Павлов, КСРО қорғаныс министрі
Д.Т. Язов және оның замы О.Д.Бакланов, КСРО МХҚ-тің төрағасы В.А.Крючков,
ішкі істері министрі Б.К. Пуго сияқты жоғарғы биліктегілер тұрды. ТЖМК-ның
мақсаты КСРО-дағы ауыр экономиқалық және саяси жағдайды пайдаланып, билікті
қолдарына алу. КСРО Жоғарғы Қеңесінің төрағасы А.Лукьяновтың қолы қойылған
ТЖМК қолдау көрсетуге шақырған Кеңес халқына үндеу жарияланды.
КСРО Президентінің міндетін атқарушы Г. Янаев еліміздегі тетенше жағдайдың
6-ай мерзімге созылатынын және БҰҰ-на және мемлекеттермен үкімет
басшыларына түсінікпен қарау туралы мәлімдеме жасады.ТЖМК-ның бірінші
қаулысы бойынша барлық қоғамдық-саяси қозғалыстардың қызметіне тыйым
салынды. Бұл әрекет-мемлекеттік төнкіріс. Қырымда дем алып жатқан КСРО
Президенті М.С. Горбачев бұл оқиғадан бейхабар болды.
ТЖМК-ның әрекетіне әлем жұртшылығының көзқарасы әртурлі болды.
Қырғызстан, Украина өз территорияларында жаңа үкіметтің жарлықтары
жүрмейтіндігін мәлімдеді. Әскерлердің бір бөлігі халық жағына шықты. АҚШ
Президенті Д.Буш КСРО-ғы Конституциялық басқаруды қалпына келтіру
бағытындағы РКФСР Президенті Б.Н.Ельциннің әрекеттерін қолдады. Европа
экономиқалық Кеңесінің өкілдері М.С. Горбачевтің қайтып оралуын талап етті,
талап орындалмаған жағдайда КСРО-ға берілетін көмекті тоқтататындығын
мэлімдеді.
Ирак және Қытай үкіметтері ТЖМК-ның құрылуын жақтады. Москвадағы тамыз
төңкерісіне Қазақстан халқының көзқарасы әр түрлі болды. Желтоқсан,
Азат қозғалыстары сияқты көпшілік қоғамдық саяси үйымдар ТЖМК-ны (Төтенше
жағдай жөніндегі мемлекеттік Комитет) айыптады.
1991 жылы 20 тамызда Президент Н.Ә.Назарбаев республика халқының алдында
жасаған жаңа мәлімдемесінде ТЖМК-ны жақтамайтынын, бұл әрекеттің
конституцияға сәйкес келмейтінін айтты. ТЖМК халықтан қолдау таппады.
1991 жылы 21 тамызда М.С.Горбачев Москваға келіп, билікті қолына алды.
ТЖМК-ны құрғандардың үстінен қылмыстық іс қозғалды. Сонымен тамыз төңкерісі
күйреді. 1991 жылы тамыздың 20-сында жасалуға тиісті одақтық келісімшарт
жасалмады. Новоогорев келісімі сәтсіздікке үшырады. Тамыз төнкерісі КСРО-
ның күйреуін тездетті. Осыдан кейін Қазақ КСР Президенті Н.Ә.Назарбаев
Қазақ КСР-інің Қауіпсіздік Кеңесін құру жанінде, Семей ядыролық сынақ
өткізу полигонын жабу туралы, Қазақ КСР сыртқы экономиқалық дербестігін
қамтамасыз ету туралы т.б. жарлықтар шығарды.
Мемлекеттік төнкерістің сәтсіз аяқталуы Кеңес Одағы Коммунистік
партиясының беделін түсірді. 1991 жылы 23 тамызда Қазақстан Президенті Н.Ә.
Назарбаев КОКП ОК-ң саяси Бюро мүшелігі қатарынан шықты.
1991 жылы 7 қыркүйекте Алматы қаласында болған партия съезінде Қазақстан
Коммунистік партиясын тарату туралы шешім шықты. Осылай Қазақстан
Коммунистік партиясы өмір сүруін тоқтатып, оның орнына Қазақстан
Социалистік партиясы құрылды.
Елдегі болып жатқан саяси процестер жастар ұйымына да әсер етіп, комсомол
ұйымының беделі құлдырай бастады. 1991 жылы қазан айында болған Қазақстан
комсомолының XVIII съезі шешімімен Қазақстан комсомолы тарады. Енді оның
орнына қазақстан Жастар Одағы құрылды. Комсомолдан кейін Қазақстан пионер
ұйымы да тарады. Республика Кәсіподағы көптеген ұсақ ұйымдарға бөлінді.
Сойтіп, саяси жүйенің дағдарысы ел өмірінде осылайша қоғамдық-саяси және
демократиялық өзгерістер туғызды.
2. КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның қурылуы.
Тәуелсіз Мемлекетер Достығын (ТМД) қурылуы.
1991 жылы 8 желтоқсанда РСФСР, Украина, Белеорусь басшилары Минск
қаласында кесдесті (Беловеж келесімі). Талқыланған негізгі мәселелер-1922
жылғы КСРО қүру тұралы келісімшартты жою, Тәуелсіз Мемлекеттер Достығын
құру. Бас қосуда осы мәселелер туралы қағаздарға қол қойылды. Бұл кездесуге
Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев та, басқа Ортаазиялық республикалардың
басшылары да шақырылмады.
1991 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан, Өзбекстан, Қыргызстан, Туркіменстан,
Тәжікстан басшылары Ашхабадта бас қосты. Орта Азия мемлекеттерінің
басшылары Минск (Беловеж келесімі) шешімін қолдайтындықтарын білдірді. 1991
жылы 20 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан,
Туркіменстан, РСФСР, Украина, Белорусь, Армения, Молдова Алматыда бас
қосты. Оған Грузия бақылаушы есебінде ғана қатысты.
1991 жылы 21 желтоқсанда аталған 11 республиканың басшылары КСРО-ны
ыдыратып, ТМД-ны құру туралы келісімге қол қойды.
Алматы кездесуі кезінде келісілген мәселелердің аса бір маңыздысы ядролық
қаруға қатысты бірлескен шара жөніндегі келіссөз еді. Оған қолдарында
ядролық қарауы бар мемлекет есебінде Белорусь, Казақстан, Россия
Федерациясы және Украина республикаларының басшылары қол қойды. Мемлекеттер
келісімі бойынша-қатысушылар ядролық мәселе жөніндегі саясатты бірлесе
жасап, Тәуелсіз Елдер Достығына енетін барлық республиқалардың ұжымдық
қаупсіздігін қамтамасыз етуге тиісті болды.
Президентті бүкілхалықтық сайлау.
Қазақ КСР-ның жоғарғы Кеңесі 1991жылғы қазанның 16-сындағы қаулысында
1991жылғы желтоқсанның 1-інде сайлау өткізу жөнінде қаулы шығарды.
Президент сайлау жөніндегі Заң Қабылданып, ол бойынша 1991 жылғы
желтоқсанның 1-інде бүкілхалықтық сайлау қортындысымен Н.Ә.Назарбаев
Қазақстан Президенті болып сайланды, Е.М. Асанбаев-вице президент.
Желтоқсанның 10-ы күні Президенттің таққа отыру рәсімі болып, ант берді.
Қазақстанның мемлекеттік тәулсіздігін жариялау.
Кеңестік жүйенің ауқымынан босап шыққан республикалар кеңестік,
социалистік деген атаулардан бас тарта бастады. 1991 жылғы желтоқсанның
10-ы Республика Жағарғы Кеңесінің сессиясында Қазақ Кеңестік ... жалғасы
Егемендік пен тәуелсіздік еркіндік сүйген халқымыздың ежелден аңсаган
арманы. Бүгінгі таңда тәуелсіздікке қол жеткізген еліміз талай асудан өтіп,
небір қиын – қыстау кезеңдерді бастан кешіп, етек – жеңі жиылган, әлемнің
түкпір – түкпіріндегі елдерге танылган, өз мақсаты мен міндетін анық
байыптаган жас мемлекеттердің қатарына кірді.
Тәуелсіз еліміздегі көзі ашық көкірегі ояу азаматтарының қатарын білімді,
білікті заңгерлермен толықтыруды көздеген, осы жолда бірнеше жылдар бойы
білім беру ісімен айналысып келе жатқан Астана қаласы ҚазГЗУ гуманитарлық
заң колледжі де өз тәрбиеленушілерінің бойына отансүйгіштік қасиетті сіңіре
беру мақсатымен 9 – 13 желтоқсан аралыгындагы аптаны түгелдей айтулы
Тәуелсіздік мерекесіне арнады десек болады.
Қазақстан Тәуелсіздік жолында тәрбие апталыгының алгашқы шымылдыгын
Желтоқсан жаңгырыгы тақырыбымен өткен кездесу кеші ашты. Оган Астана
қаласы Нагыз желтоқсан қогамының төрагасы, ақын, сазгер Сагынов Асқар
Шаяхметұлы шақырылды. Кездесуді қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің оқытушысы
Мамбетова Бибігүл Маратқызы ұйымдастыруымен Құқықтану бөлімінің 1, 2 курс
оқушылары өткізді.
Кездесудің бірінші бөлімінде оқушылар 1986 жылгы Желтоқсан оқигасына
байланысты әдеби монтаж қойды. Болашақ заңгерлер көрермендерге ызгарлы
желтоқсан күндеріндегі оқигаларды қаз-қалпында жеткізуге тырысты. Тарих
пәнінің оқытушысы Какабаева Райгүл Ескендірқызының 1986 жылгы оқигага
байланысты дайындаган шагын бейне материалы көпшілікке сол көтерілісті тагы
бір елестетіп, кездесу мазмұнын аша түсті. Оқушыларымыз Ел, жер, Отан
жайында Қасым Аманжоловтың, Магжан Жұмабаевтың, Мұхтар Шахановтың өлеңдерін
оқып, Қайрат Рысқұлбековтың тергеу үстіндегі соңгы сөзінен көрініс
көрсетті.
Кездесудің құрметті қонагы Асқар Шаяхметұлы кешті әрі қарай өзі жайында,
өзінің желтоқсан оқигасына қалай қатысқаны жайында әңгімелеп айтып берді,
өлеңдерін оқып, әндерін орындады. Кездесу көрермендер көңілінен шыгып,
оқушылар қонагымызга өз сұрақтарын қойды.
Мереке соңында Асқар Шаяхметұлына бас директор Абдрашитова Ляззат
Мақсұтқызы атынан директордың тәрбие ісі меңгерушісі Оспанова Қарашаш
Жүсіпқызы естелік кітап ұсынды.
Апталықты тарих пәнінің оқытушылары Макурина Елена Валентиновна мен
Какабаева Райгүл Ескендірқызының Қазақстан тарихы пәнінен өткізген брейн
– ринг сайысы жалгастырды. Сайысқа құқықтану бөлімінің орыс және қазақ
топтары қатысты. Олар сайыста өз елінің тарихын бес саусақтай білетіндерін
көрсетіп, сайыс көрермендерін білімдерімен тәнті етті.
Тәуелсіздік тұгырым тақырыбымен өткізілген әдеби – музыкалы кеш апталық
ажарын одан әрі аша түсті. Агылшын тілі пәнінің оқытушысы Ислямова Гүлнар
Төлеуқызы басшылыгымен бірінші курс оқушыларының күшімен дайындалган бұл
кеш өз мазмұнымен айшықты болды. Бекболат Тілеухановтың Менің елім әнімен
басталган кеште әуелі тәуелсіздігіміздің тұгырлы екенін танытатын
Мемлекеттік рәміздеріміз мақтанышпен аталып өтті. Одан әрі егеменді
еліміздің Ата заңы, оның тарихы, оның бүгінгі таңдагы атқарып отырган ролі
жайында баяндалды. Қазақстан халықтары мен туган жеріміздің табигаты туралы
ән мен жыр айтылып, күміс күй күмбірледі.
Апталыгымыз география пәнінің оқытушысы Вильчик Ольга Валентиновнаның
Мақтанышым - Астана дөңгелек үстел шарасымен мәресіне жетті. Осы іс –
шарага өз өмірін әскери қызметке арнаган, подполковник Петров В.И.
шақырылды. Оқушылар тәуелсіздігімізідің тұгыры Астана қаласы жайында
өлеңдер оқып, баяндамалар жасады. Құрметті қонагымыз оқушыларга өзінің
еңбек жолынан әңгімелер айтып, жарық көрген кітаптарымен таныстырды.
Патриоттық тақырыптагы өлеңдерге толы кітаптарды оқушылар үлкен ықыласпен
қабылдап, қонагымызбен ой бөлісті.
Ел боламын десең – бесігіңді түзе демекші, өскелең ұрпақты туган жері
мен оның тарихын сүюге тәрбиелеуде апталықтың мәні зор болды.
Қазақстан тәуелсіздік жолында
Жоспар
1. 1991 жылғы тамыз төңкерісі.
2. КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның құрылуы.
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысы.
4. Қазақстаның экономиқалық дамуы.
1. 1991 жылғы тамыз төнкерісі.
1991 жылы сәуір-мамыр айларында (Новоогоровте) (президенттің резиденцияси)
М.С. Горбачев тоғыз одақтас республикалардың басшыларымен келісім жүргізді.
Бұл келісімде жаңа одақтық шарт туралы мәселе көтерілді. Келесімге
қатысушылардың барлығы жаңарған Одақ жөніндегі шартты қолдады. Шарта
Суверенді Мемлекеттердің Одағын құру көзделді. Сонымен қатар, өкімет
органдарын және басқару қүрылымын, жана Конституцияны қабылдау, сайлау
жүйесін өзгерту белгіленді. Шартқа қол қою мерзімі 20 тамыз 1991 жыл
белгіленді.
Жаңа одақтық шарттың жобасын жариялау және талқылау қоғамда жікке
бөлінушілікті тереңдетті М.С. Горбачёвті жақтаушылар бұл құжатта қарама
-қарсылықтың деңгейін төмендету және елде азамат соғысының болуы қауіпінен
құтқару мүмкіндігін көрді. Бір топ ғалымдар бұл шартқа қарсы шықты.
(жалғасы бүркеме)Курстық жұмыс, бақылау жұмыс, Реферат, Қазақстан
Республикасы ҚР,скачать
2. КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның қурылуы.
Тәуелсіз Мемлекетер Достығын (ТМД) қурылуы.
1991 жылы 8 желтоқсанда РСФСР, Украина, Белеорусь басшилары Минск қаласында
кесдесті (Беловеж келесімі). Талқыланған негізгі мәселелер-1922 жылғы КСРО
қүру тұралы келісімшартты жою, Тәуелсіз Мемлекеттер Достығын құру. Бас
қосуда осы мәселелер туралы қағаздарға қол қойылды. Бұл кездесуге Қазақстан
Президенті Н.Ә.Назарбаев та, басқа Ортаазиялық республикалардың басшылары
да шақырылмады.
1991 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан, Өзбекстан, Қыргызстан, Туркіменстан,
Тәжікстан басшылары Ашхабадта бас қосты. Орта Азия мемлекеттерінің
басшылары Минск (Беловеж келесімі) шешімін қолдайтындықтарын білдірді. 1991
жылы 20 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан,
Туркіменстан, РСФСР, Украина, Белорусь, Армения, Молдова Алматыда бас
қосты. Оған Грузия бақылаушы есебінде ғана қатысты.
(жалғасы бүркеме)Курстық жұмыс, бақылау жұмыс, Реферат, Қазақстан
Республикасы ҚР,скачать
3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылысы.
1992 жылы Н.Ә. Назарбаевтің "Қазақстанның егемен мемлекет ретіндегі
қалыптасуы мен дамуының стратегиясы еңбегі жарияланды. Бұл еңбектің маңызы:
-Тәуелсіздік жолына түсүдегі басты бағыттар көрсетілді.
-Ел дамуының түбеғейлі концепциясы алғаш рет анықталды.
-Ішкі және сыртқы саясат саласындағы, ұлттық қуіпсіздік жөніндегі міндеттер
сараланды.
-Қазақ халқының тарихи миссиясына тоқталып, жергілікті ұлт мүддесі ерекше
ескерілетіні қажеттігі айтылды.
"Ұлт өзінің мемлекеттігінсіз ұлт болып өмір сүре алмақ емесБіздің
мемлекетімізде тұрғылықты ұлттың-қазақтардың мүдделері жекелеген
мәселелерде ерекше атап айтылатыны әбден орынды, мұның өзі мемлекеттердің
бірқатарында тап, осылай етіледі де", деп атап көрсетті Н.Ә.Назарбаев.
(жалғасы бүркеме)Курстық жұмыс, бақылау жұмыс, Реферат, Қазақстан
Республикасы ҚР,скачать
4. Қазақстаның экономиқалық дамуы.
Экономиқалық рефорамлар.
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан Республикасында жоспарлы экономикадан
нарықтық экономикаға көшу үрдісі басталды. Алдымен экономиқалық реформалар
жүргізілді. Қазақстанда жүргізілген экономикалық реформалар республика
органдарының экономикалық басқарудағы рөлін, орны мен функциясын түбегейлі
өзгерту жолдарын қарастырды. Министрліктердің ендігі міндеттері-басқару
емес, өнеркәсіптердің техниқалық дамуына, салааралық өркендеуіне дұрыс
бағдар таңдау жұмыстарымен айналысу.
1. 1991 жылғы тамыз төнкерісі.
1991 жылы сәуір-мамыр айларында (Новоогоровте) (президенттің резиденцияси)
М.С. Горбачев тоғыз одақтас республикалардың басшыларымен келісім жүргізді.
Бұл келісімде жаңа одақтық шарт туралы мәселе көтерілді. Келесімге
қатысушылардың барлығы жаңарған Одақ жөніндегі шартты қолдады. Шарта
Суверенді Мемлекеттердің Одағын құру көзделді. Сонымен қатар, өкімет
органдарын және басқару қүрылымын, жана Конституцияны қабылдау, сайлау
жүйесін өзгерту белгіленді. Шартқа қол қою мерзімі 20 тамыз 1991 жыл
белгіленді.
Жаңа одақтық шарттың жобасын жариялау және талқылау қоғамда жікке
бөлінушілікті тереңдетті М.С. Горбачёвті жақтаушылар бұл құжатта қарама
-қарсылықтың деңгейін төмендету және елде азамат соғысының болуы қауіпінен
құтқару мүмкіндігін көрді. Бір топ ғалымдар бұл шартқа қарсы шықты.
Жаңа шартқа қарсыластар КСРО-да қалыптасқан халықшаруашылығының кешенін
(комплекс) ыдыратып елде экономиқалық дағдарысты тереңдетеді, деп сескенді.
Жана шартқа қол қоюға бірнеше күн қалғанда, аппозициялық күш реформалық
саясатқа қарсы шығып, мемлекеттің (КСРО) ыдырауын тоқтатуға әрекет жасады.
1991 жылы 19 тамызда КСРО үкіметінің жоғары билігіндегі аз ғана топ КСРО
Президенті М.С. Горбачовтің денсаулығына байлынысты қызыметінен босатып,
оның орнына вице – президент Г.И.Анаевтың тағайындалғаны туралы мәлімдаме
жасады.
Мемлекетті басқару үшін 8 адамнан тұратын КСРО-дағы төтенше жағдай
жөніндегі Мемлекеттік комитет (ТЖМК) құрылды. ТЖМК-ның басында КСРО вице-
президенті Г.И. Янаев, примъер-министр В.С. Павлов, КСРО қорғаныс министрі
Д.Т. Язов және оның замы О.Д.Бакланов, КСРО МХҚ-тің төрағасы В.А.Крючков,
ішкі істері министрі Б.К. Пуго сияқты жоғарғы биліктегілер тұрды. ТЖМК-ның
мақсаты КСРО-дағы ауыр экономиқалық және саяси жағдайды пайдаланып, билікті
қолдарына алу. КСРО Жоғарғы Қеңесінің төрағасы А.Лукьяновтың қолы қойылған
ТЖМК қолдау көрсетуге шақырған Кеңес халқына үндеу жарияланды.
КСРО Президентінің міндетін атқарушы Г. Янаев еліміздегі тетенше жағдайдың
6-ай мерзімге созылатынын және БҰҰ-на және мемлекеттермен үкімет
басшыларына түсінікпен қарау туралы мәлімдеме жасады.ТЖМК-ның бірінші
қаулысы бойынша барлық қоғамдық-саяси қозғалыстардың қызметіне тыйым
салынды. Бұл әрекет-мемлекеттік төнкіріс. Қырымда дем алып жатқан КСРО
Президенті М.С. Горбачев бұл оқиғадан бейхабар болды.
ТЖМК-ның әрекетіне әлем жұртшылығының көзқарасы әртурлі болды.
Қырғызстан, Украина өз территорияларында жаңа үкіметтің жарлықтары
жүрмейтіндігін мәлімдеді. Әскерлердің бір бөлігі халық жағына шықты. АҚШ
Президенті Д.Буш КСРО-ғы Конституциялық басқаруды қалпына келтіру
бағытындағы РКФСР Президенті Б.Н.Ельциннің әрекеттерін қолдады. Европа
экономиқалық Кеңесінің өкілдері М.С. Горбачевтің қайтып оралуын талап етті,
талап орындалмаған жағдайда КСРО-ға берілетін көмекті тоқтататындығын
мэлімдеді.
Ирак және Қытай үкіметтері ТЖМК-ның құрылуын жақтады. Москвадағы тамыз
төңкерісіне Қазақстан халқының көзқарасы әр түрлі болды. Желтоқсан,
Азат қозғалыстары сияқты көпшілік қоғамдық саяси үйымдар ТЖМК-ны (Төтенше
жағдай жөніндегі мемлекеттік Комитет) айыптады.
1991 жылы 20 тамызда Президент Н.Ә.Назарбаев республика халқының алдында
жасаған жаңа мәлімдемесінде ТЖМК-ны жақтамайтынын, бұл әрекеттің
конституцияға сәйкес келмейтінін айтты. ТЖМК халықтан қолдау таппады.
1991 жылы 21 тамызда М.С.Горбачев Москваға келіп, билікті қолына алды.
ТЖМК-ны құрғандардың үстінен қылмыстық іс қозғалды. Сонымен тамыз төңкерісі
күйреді. 1991 жылы тамыздың 20-сында жасалуға тиісті одақтық келісімшарт
жасалмады. Новоогорев келісімі сәтсіздікке үшырады. Тамыз төнкерісі КСРО-
ның күйреуін тездетті. Осыдан кейін Қазақ КСР Президенті Н.Ә.Назарбаев
Қазақ КСР-інің Қауіпсіздік Кеңесін құру жанінде, Семей ядыролық сынақ
өткізу полигонын жабу туралы, Қазақ КСР сыртқы экономиқалық дербестігін
қамтамасыз ету туралы т.б. жарлықтар шығарды.
Мемлекеттік төнкерістің сәтсіз аяқталуы Кеңес Одағы Коммунистік
партиясының беделін түсірді. 1991 жылы 23 тамызда Қазақстан Президенті Н.Ә.
Назарбаев КОКП ОК-ң саяси Бюро мүшелігі қатарынан шықты.
1991 жылы 7 қыркүйекте Алматы қаласында болған партия съезінде Қазақстан
Коммунистік партиясын тарату туралы шешім шықты. Осылай Қазақстан
Коммунистік партиясы өмір сүруін тоқтатып, оның орнына Қазақстан
Социалистік партиясы құрылды.
Елдегі болып жатқан саяси процестер жастар ұйымына да әсер етіп, комсомол
ұйымының беделі құлдырай бастады. 1991 жылы қазан айында болған Қазақстан
комсомолының XVIII съезі шешімімен Қазақстан комсомолы тарады. Енді оның
орнына қазақстан Жастар Одағы құрылды. Комсомолдан кейін Қазақстан пионер
ұйымы да тарады. Республика Кәсіподағы көптеген ұсақ ұйымдарға бөлінді.
Сойтіп, саяси жүйенің дағдарысы ел өмірінде осылайша қоғамдық-саяси және
демократиялық өзгерістер туғызды.
2. КСРО-ның ыдырауы. Қазақстаның тэуелсіздік алуы. ТМД-ның қурылуы.
Тәуелсіз Мемлекетер Достығын (ТМД) қурылуы.
1991 жылы 8 желтоқсанда РСФСР, Украина, Белеорусь басшилары Минск
қаласында кесдесті (Беловеж келесімі). Талқыланған негізгі мәселелер-1922
жылғы КСРО қүру тұралы келісімшартты жою, Тәуелсіз Мемлекеттер Достығын
құру. Бас қосуда осы мәселелер туралы қағаздарға қол қойылды. Бұл кездесуге
Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев та, басқа Ортаазиялық республикалардың
басшылары да шақырылмады.
1991 жылы 13 желтоқсанда Қазақстан, Өзбекстан, Қыргызстан, Туркіменстан,
Тәжікстан басшылары Ашхабадта бас қосты. Орта Азия мемлекеттерінің
басшылары Минск (Беловеж келесімі) шешімін қолдайтындықтарын білдірді. 1991
жылы 20 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан,
Туркіменстан, РСФСР, Украина, Белорусь, Армения, Молдова Алматыда бас
қосты. Оған Грузия бақылаушы есебінде ғана қатысты.
1991 жылы 21 желтоқсанда аталған 11 республиканың басшылары КСРО-ны
ыдыратып, ТМД-ны құру туралы келісімге қол қойды.
Алматы кездесуі кезінде келісілген мәселелердің аса бір маңыздысы ядролық
қаруға қатысты бірлескен шара жөніндегі келіссөз еді. Оған қолдарында
ядролық қарауы бар мемлекет есебінде Белорусь, Казақстан, Россия
Федерациясы және Украина республикаларының басшылары қол қойды. Мемлекеттер
келісімі бойынша-қатысушылар ядролық мәселе жөніндегі саясатты бірлесе
жасап, Тәуелсіз Елдер Достығына енетін барлық республиқалардың ұжымдық
қаупсіздігін қамтамасыз етуге тиісті болды.
Президентті бүкілхалықтық сайлау.
Қазақ КСР-ның жоғарғы Кеңесі 1991жылғы қазанның 16-сындағы қаулысында
1991жылғы желтоқсанның 1-інде сайлау өткізу жөнінде қаулы шығарды.
Президент сайлау жөніндегі Заң Қабылданып, ол бойынша 1991 жылғы
желтоқсанның 1-інде бүкілхалықтық сайлау қортындысымен Н.Ә.Назарбаев
Қазақстан Президенті болып сайланды, Е.М. Асанбаев-вице президент.
Желтоқсанның 10-ы күні Президенттің таққа отыру рәсімі болып, ант берді.
Қазақстанның мемлекеттік тәулсіздігін жариялау.
Кеңестік жүйенің ауқымынан босап шыққан республикалар кеңестік,
социалистік деген атаулардан бас тарта бастады. 1991 жылғы желтоқсанның
10-ы Республика Жағарғы Кеңесінің сессиясында Қазақ Кеңестік ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz