Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алудың ұғымы мен жүзеге асыру жолдары
КІРІСПЕ ... ... ... ... ..3
1. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ҰҒЫМЫ МЕН САТЫП АЛУ ПРОЦЕСІ
1.1. Мемлекеттік сатып алу ... ... ... ... ... ...6
1.2. Мемлекеттік сатып алу процестері ... ... ... ...10
1.3. Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері...13
1.4. Мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасу ... ... ...23
2. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУДЫҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ТӘСІЛДЕРІ
2.1. Электрондық цифрлық қол (ЭЦҚ) ... ... ... 29
2.2. Электрондық сатып алудың веб.порталы ... ... ... 33
3. ШЕТ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ЖҮЙЕСІ
3.1. Шетелде Мемлекеттік сатып алулар ... ... ... 41
3.2. Қытайда мемлекеттік сатып алу жүйесі ... ...44
3.3. Ресей Федерациясының мемлееттік сатып алу жүйесі ... 47
Қорытынды ... ... ... ...51
Қолданылғын әдебиеттер ... ... ... 55
1. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ҰҒЫМЫ МЕН САТЫП АЛУ ПРОЦЕСІ
1.1. Мемлекеттік сатып алу ... ... ... ... ... ...6
1.2. Мемлекеттік сатып алу процестері ... ... ... ...10
1.3. Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері...13
1.4. Мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасу ... ... ...23
2. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУДЫҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ТӘСІЛДЕРІ
2.1. Электрондық цифрлық қол (ЭЦҚ) ... ... ... 29
2.2. Электрондық сатып алудың веб.порталы ... ... ... 33
3. ШЕТ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ЖҮЙЕСІ
3.1. Шетелде Мемлекеттік сатып алулар ... ... ... 41
3.2. Қытайда мемлекеттік сатып алу жүйесі ... ...44
3.3. Ресей Федерациясының мемлееттік сатып алу жүйесі ... 47
Қорытынды ... ... ... ...51
Қолданылғын әдебиеттер ... ... ... 55
Мемлекеттік сатып алу жүйесі осы мақсатқа жүзеге асыру болып табылады, оны жетілдіру заңды республикалық маңызы мәселелері ретінде жіктелуі мүмкін. Қазақстан экономикасының тұрақтылығы мен бюджеттердің шығыс бөлігінің өсу жағдайында, мемлекеттік сатып алулар жүйесін және оның тиімділігін барған сайын маңызды болып бағалау үшін объективті жүйесін құру тиімді жұмысын ұйымдастыру.
Мемлекеттік сатып алу көптеген мемлекеттерде даму үстінде. Соның ішінде Қазақстанда мемлекеттік сатып алу заңы күн сайын дамуда. Ең алғашқы рет Қазақстан Республикасында Мемлекеттік сатып алу заңы 1997 жылы қолданысқа еңгізілді. Соңғы 9 жылда осы заңға көптеген жаңартулар мен толықтырулар еңгізілді. 2007 жылда күшіне еңген, қолданыста жүрген заң өз күшін жойды. Оның күшінің жою себебі 2015 жылдың 04 желтоқсанында қолданысқа жаңа заң еңгізілді. Қолданысқа еңгізілген жаңа заңда Мемлекеттік сатып алу заңына 61 бабына толықтырулар еңгізілді.
Тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын қамтамасыз ету кезінде мемлекеттік сатып алуды оңтайлы көрсеткіштерге қол жеткізу, бюджеттік жинақ призмасы арқылы көруге болады.
Бұл нарықтық және мемлекеттік тетіктерін оңтайлы қол жеткізу үшін қиын міндет туындайды: салауатты бәсекелестік ортаны құру, қатысушылардың үлкен санының қатысу үшін мемлекеттік тапсырыс жүйесінің ашықтығы мен бірге істен немесе мемлекеттік келісім-шарттар жеткізушілердің дұрыс орындауға байланысты тәуекелдерден тапсырыс берушінің мемлекеттік мүдделерін қорғау құрумен және мердігерлер.[2]
Осылайша, назарға қазіргі экономиканың қажеттіліктері мен макроэкономикалық жағдай қабылдайды жаңа сапалық біздің еліміз үшін мемлекеттік сатып алу жүйесін қалыптастыру және дамыту тұжырымдамасын әзірлеу қажеттілігі бар. Мемлекеттік сатып алу экономикалық реттеу, материалды экономика және шоғырлану тұрақтандыру, еңбек, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының стратегиялық мақсаттарын жүзеге асыру үшін ғылыми-өндірістік қуаттарды тиімді құралы болуы тиіс.
Мемлекеттік сатып алу көптеген мемлекеттерде даму үстінде. Соның ішінде Қазақстанда мемлекеттік сатып алу заңы күн сайын дамуда. Ең алғашқы рет Қазақстан Республикасында Мемлекеттік сатып алу заңы 1997 жылы қолданысқа еңгізілді. Соңғы 9 жылда осы заңға көптеген жаңартулар мен толықтырулар еңгізілді. 2007 жылда күшіне еңген, қолданыста жүрген заң өз күшін жойды. Оның күшінің жою себебі 2015 жылдың 04 желтоқсанында қолданысқа жаңа заң еңгізілді. Қолданысқа еңгізілген жаңа заңда Мемлекеттік сатып алу заңына 61 бабына толықтырулар еңгізілді.
Тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын қамтамасыз ету кезінде мемлекеттік сатып алуды оңтайлы көрсеткіштерге қол жеткізу, бюджеттік жинақ призмасы арқылы көруге болады.
Бұл нарықтық және мемлекеттік тетіктерін оңтайлы қол жеткізу үшін қиын міндет туындайды: салауатты бәсекелестік ортаны құру, қатысушылардың үлкен санының қатысу үшін мемлекеттік тапсырыс жүйесінің ашықтығы мен бірге істен немесе мемлекеттік келісім-шарттар жеткізушілердің дұрыс орындауға байланысты тәуекелдерден тапсырыс берушінің мемлекеттік мүдделерін қорғау құрумен және мердігерлер.[2]
Осылайша, назарға қазіргі экономиканың қажеттіліктері мен макроэкономикалық жағдай қабылдайды жаңа сапалық біздің еліміз үшін мемлекеттік сатып алу жүйесін қалыптастыру және дамыту тұжырымдамасын әзірлеу қажеттілігі бар. Мемлекеттік сатып алу экономикалық реттеу, материалды экономика және шоғырлану тұрақтандыру, еңбек, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының стратегиялық мақсаттарын жүзеге асыру үшін ғылыми-өндірістік қуаттарды тиімді құралы болуы тиіс.
Нормативтік-кұқықтық актілер.
1. ҚР Конституциясы. Алматы. 1995 ж. Жеті-Жарғы
2. ҚР мемлекеттік сатып алу заңы 1997 ж 16 шілде
3. ҚР мемлекеттік сатып алу заңы 2007 ж 21 шілде
3. ҚР Азаматтық Кодексін күшіне енгізу туралы. ҚР Жоғары Кеңесінің қаулысы 1997 ж. 27 желтоқсан.
5. ҚР мемлекеттік сатып алу заңы 2015 ж 04 желтоқсан
6. ҚР Азаматтық кодексі (Жалпы бөлім). 1994 жылғы 27 қыркүйектегі
7. ҚР Азаматтық кодексі (Ерекше бөлім). 1999 жылғы 1 шілдедегі
8. Электрондық мемлекеттік сатып алу 2015 жылғы 23 маусымдағы
9. "Электрондық мемлекеттiк сатып алуды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" ҚР 2012 жылғы 15 мамырдағы № 623 қаулысы
10. Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба 2015 жылдың 23 маусымдағы
11. "Электрондық мемлекеттiк сатып алуды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" ҚР 2012 жылғы 15 мамырдағы № 378 қаулысы
Әдебиеттер:
12. Егемен Қазақстан 2007 ж 7 тамыз № 121
13. Горбунов-Посадов М.М. Электронные государственные закупки. — М.: ИПМ им.В.Келдыша, 2004
14. Горбунов-Посадов М.М. Электронные государственные закупки в России. // Информационные технологии и вычислительные системы. — 2003. — № 1-2. — С. 128-144
15. Кузнецов К.В. Настольная книга поставщика и закупщика: торги, конкурсы, тендеры. — М.: Альпина Паблишер, 2003
16. Кузнецова И. Госзакупки - проблемы и их решение. // Бюджет. - 2005. Январь.
17. Кузнецов К.В. Настольная книга поставщика и закупщика: торги, конкурсы, тендеры. М.: Альпина Паблишер, 2003.
18. Нестерович Н.В., Смирнов В.И. Конкурсные торги на закупку продукции для государственных нужд. М: Инфа 2000
19. Трунова А.В. Государственные закупки: проблемы регулирования // Вестник МГУ – 2011 – № 124
20. Шихова С.С. Открытый аукцион в электронной форме // Право и экономика – 2012 – № 10 – C 31-34.
21. Некрасова Л.Г. Госзаказ 2010. Материалы и решения конференции // Госзаказ: управление, размещение, обеспечение – 2010 – № 1 – С.42-44.
22. Борисова Н.М. Комплексная оценка эффективности системы государственных заказов // Теория и практика управления – 2010 – №5 – С. 45-47.
23. Зимина Л.А. Практика государственных и муниципальных закупок // Госзаказ – 2012 – № 11 – С. 23-24.
24. Лезина Е. и др. Аукцион. Организация и проведение открытого аукциона. М.: Центр подрядных торгов в строительстве, 2008. – 156 с.
25. Даль В. Толковый словарь живого великорусского языка. В 4-х Т. М., 1956 г. Т. 1. с. 4.
26. Савина С. Основания и порядок осуществления государственного контроля за организацией и проведением конкурсов при размещении государственных и муниципальных заказов // Юрист – 2011 – № 8 – С. 27-28.
27. Қазақстан Республикасының Парламентінің Комитеттері мен Комиссиялары туралы" Қазақстан Республикасы Парламент Жаршысы. 1999. N 9.
28. Заң және заман №9 (156) қыркүйек 2013
29. Азаматтық құқық // Под ред. А.П. Сергеева и Ю.К. Толстого. М., 2000 г. Т. 3. 143 б.
30. Глоссарий, ғ 31. с. 134.
31. Кайль А.Н. Правила размещения государственных и муниципальных заказов. М.: РОСБУХ, 2008. – 304 с.
32. ҚР Азаматтық процесуалдық құқығы. Баймолдина. Оқулық Алматы, 2001 ж.
33. Послание Главы государства народу Казахстана по вхождению республики в число пятидесяти наиболее конкурентоспособных стран мира от 19 марта 2004 года;
34. Гражданское право // Под ред. А.П. Сергеева и Ю.К. Толстого. М., 2000 г. Т. 3. с. 143.
35. Государственная программа формирования электронного правительства в Республике Казахстан на 2005-2007 годы;
36. Правила проведения электронных государственных закупок. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 мая 2012 года №623;
37. Искакова З.Д., Сагинбекова К.М. Электронные государственные закупки в Республике Казахстан, статья , Вестник Финансовой академии, 2012г.
38. Смольякова Т. Почему эффект закона о госзакупках до сих пор остается спорным // Российская газета – 2011 – 19 марта.
Интернет желісінен:
39. Қазақстан Республикасынормативтік құқықтық актілерініңақпараттық-құқықтық жүйесі www.adilet.zan.kz
40. Қазақстан Республикасының қарды министрлігінің ресми интернет-ресурсы www.minfin.kz
41.Интернет жүйе www.bgscience.ru
42. Мемлекеттік қызметтер жыне онлайн ақпарат www.egov.kz
43. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу порталы www.goszakup.kz
44. Тендер мен сатып алу мониторингі www.tenderplus.kz
45.Интернет портал www.is-zakupki.ru
46.Интернет жүйе www.mcfr.kz
47.Ақпараттық портал www. baq.kz
48. Ақпараттық портал www.zakon.kz
49. Ақпараттық портал www.nitec.kz.
50. Ақпараттық портал www.bnews.kz;
51. Ақпараттық портал www.tengrinews.kz
52. Интернет портал www.zakupki.gov.ru
1. ҚР Конституциясы. Алматы. 1995 ж. Жеті-Жарғы
2. ҚР мемлекеттік сатып алу заңы 1997 ж 16 шілде
3. ҚР мемлекеттік сатып алу заңы 2007 ж 21 шілде
3. ҚР Азаматтық Кодексін күшіне енгізу туралы. ҚР Жоғары Кеңесінің қаулысы 1997 ж. 27 желтоқсан.
5. ҚР мемлекеттік сатып алу заңы 2015 ж 04 желтоқсан
6. ҚР Азаматтық кодексі (Жалпы бөлім). 1994 жылғы 27 қыркүйектегі
7. ҚР Азаматтық кодексі (Ерекше бөлім). 1999 жылғы 1 шілдедегі
8. Электрондық мемлекеттік сатып алу 2015 жылғы 23 маусымдағы
9. "Электрондық мемлекеттiк сатып алуды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" ҚР 2012 жылғы 15 мамырдағы № 623 қаулысы
10. Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба 2015 жылдың 23 маусымдағы
11. "Электрондық мемлекеттiк сатып алуды жүргізу қағидаларын бекіту туралы" ҚР 2012 жылғы 15 мамырдағы № 378 қаулысы
Әдебиеттер:
12. Егемен Қазақстан 2007 ж 7 тамыз № 121
13. Горбунов-Посадов М.М. Электронные государственные закупки. — М.: ИПМ им.В.Келдыша, 2004
14. Горбунов-Посадов М.М. Электронные государственные закупки в России. // Информационные технологии и вычислительные системы. — 2003. — № 1-2. — С. 128-144
15. Кузнецов К.В. Настольная книга поставщика и закупщика: торги, конкурсы, тендеры. — М.: Альпина Паблишер, 2003
16. Кузнецова И. Госзакупки - проблемы и их решение. // Бюджет. - 2005. Январь.
17. Кузнецов К.В. Настольная книга поставщика и закупщика: торги, конкурсы, тендеры. М.: Альпина Паблишер, 2003.
18. Нестерович Н.В., Смирнов В.И. Конкурсные торги на закупку продукции для государственных нужд. М: Инфа 2000
19. Трунова А.В. Государственные закупки: проблемы регулирования // Вестник МГУ – 2011 – № 124
20. Шихова С.С. Открытый аукцион в электронной форме // Право и экономика – 2012 – № 10 – C 31-34.
21. Некрасова Л.Г. Госзаказ 2010. Материалы и решения конференции // Госзаказ: управление, размещение, обеспечение – 2010 – № 1 – С.42-44.
22. Борисова Н.М. Комплексная оценка эффективности системы государственных заказов // Теория и практика управления – 2010 – №5 – С. 45-47.
23. Зимина Л.А. Практика государственных и муниципальных закупок // Госзаказ – 2012 – № 11 – С. 23-24.
24. Лезина Е. и др. Аукцион. Организация и проведение открытого аукциона. М.: Центр подрядных торгов в строительстве, 2008. – 156 с.
25. Даль В. Толковый словарь живого великорусского языка. В 4-х Т. М., 1956 г. Т. 1. с. 4.
26. Савина С. Основания и порядок осуществления государственного контроля за организацией и проведением конкурсов при размещении государственных и муниципальных заказов // Юрист – 2011 – № 8 – С. 27-28.
27. Қазақстан Республикасының Парламентінің Комитеттері мен Комиссиялары туралы" Қазақстан Республикасы Парламент Жаршысы. 1999. N 9.
28. Заң және заман №9 (156) қыркүйек 2013
29. Азаматтық құқық // Под ред. А.П. Сергеева и Ю.К. Толстого. М., 2000 г. Т. 3. 143 б.
30. Глоссарий, ғ 31. с. 134.
31. Кайль А.Н. Правила размещения государственных и муниципальных заказов. М.: РОСБУХ, 2008. – 304 с.
32. ҚР Азаматтық процесуалдық құқығы. Баймолдина. Оқулық Алматы, 2001 ж.
33. Послание Главы государства народу Казахстана по вхождению республики в число пятидесяти наиболее конкурентоспособных стран мира от 19 марта 2004 года;
34. Гражданское право // Под ред. А.П. Сергеева и Ю.К. Толстого. М., 2000 г. Т. 3. с. 143.
35. Государственная программа формирования электронного правительства в Республике Казахстан на 2005-2007 годы;
36. Правила проведения электронных государственных закупок. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 мая 2012 года №623;
37. Искакова З.Д., Сагинбекова К.М. Электронные государственные закупки в Республике Казахстан, статья , Вестник Финансовой академии, 2012г.
38. Смольякова Т. Почему эффект закона о госзакупках до сих пор остается спорным // Российская газета – 2011 – 19 марта.
Интернет желісінен:
39. Қазақстан Республикасынормативтік құқықтық актілерініңақпараттық-құқықтық жүйесі www.adilet.zan.kz
40. Қазақстан Республикасының қарды министрлігінің ресми интернет-ресурсы www.minfin.kz
41.Интернет жүйе www.bgscience.ru
42. Мемлекеттік қызметтер жыне онлайн ақпарат www.egov.kz
43. Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу порталы www.goszakup.kz
44. Тендер мен сатып алу мониторингі www.tenderplus.kz
45.Интернет портал www.is-zakupki.ru
46.Интернет жүйе www.mcfr.kz
47.Ақпараттық портал www. baq.kz
48. Ақпараттық портал www.zakon.kz
49. Ақпараттық портал www.nitec.kz.
50. Ақпараттық портал www.bnews.kz;
51. Ақпараттық портал www.tengrinews.kz
52. Интернет портал www.zakupki.gov.ru
Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алудың ұғымы мен жүзеге асыру жолдары
Мазмұны
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ҰҒЫМЫ МЕН САТЫП АЛУ ПРОЦЕСІ
1.1. Мемлекеттік сатып алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.2. Мемлекеттік сатып алу процестері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... 10
1.3. Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері ... ... ... 13
1.4. Мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасу ... ... ... ... ... ... ... . ...23
2. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУДЫҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ТӘСІЛДЕРІ
2.1. Электрондық цифрлық қол (ЭЦҚ) ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...29
2.2. Электрондық сатып алудың веб-порталы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
3. ШЕТ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ЖҮЙЕСІ
3.1. Шетелде Мемлекеттік сатып алулар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... .41
3.2. Қытайда мемлекеттік сатып алу жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .44
3.3. Ресей Федерациясының мемлееттік сатып алу жүйесі ... ... ... ... ... 47
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .51
Қолданылғын әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 55
Кіріспе
Дипломдық жұмыстың өзектілігі - экономикалық көрсеткіштері және мемлекетті қаратып басымдықтары, тиімді және тиімді бюджет шығыстарының қажеттілігін оңтайлы параметрлерін жету. Мемлекеттік сатып алу жүйесі осы мақсатқа жүзеге асыру болып табылады, оны жетілдіру заңды республикалық маңызы мәселелері ретінде жіктелуі мүмкін. Қазақстан экономикасының тұрақтылығы мен бюджеттердің шығыс бөлігінің өсу жағдайында, мемлекеттік сатып алулар жүйесін және оның тиімділігін барған сайын маңызды болып бағалау үшін объективті жүйесін құру тиімді жұмысын ұйымдастыру.
Мемлекеттік сатып алу көптеген мемлекеттерде даму үстінде. Соның ішінде Қазақстанда мемлекеттік сатып алу заңы күн сайын дамуда. Ең алғашқы рет Қазақстан Республикасында Мемлекеттік сатып алу заңы 1997 жылы қолданысқа еңгізілді. Соңғы 9 жылда осы заңға көптеген жаңартулар мен толықтырулар еңгізілді. 2007 жылда күшіне еңген, қолданыста жүрген заң өз күшін жойды. Оның күшінің жою себебі 2015 жылдың 04 желтоқсанында қолданысқа жаңа заң еңгізілді. Қолданысқа еңгізілген жаңа заңда Мемлекеттік сатып алу заңына 61 бабына толықтырулар еңгізілді.
Тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын қамтамасыз ету кезінде мемлекеттік сатып алуды оңтайлы көрсеткіштерге қол жеткізу, бюджеттік жинақ призмасы арқылы көруге болады.
Бұл нарықтық және мемлекеттік тетіктерін оңтайлы қол жеткізу үшін қиын міндет туындайды: салауатты бәсекелестік ортаны құру, қатысушылардың үлкен санының қатысу үшін мемлекеттік тапсырыс жүйесінің ашықтығы мен бірге істен немесе мемлекеттік келісім-шарттар жеткізушілердің дұрыс орындауға байланысты тәуекелдерден тапсырыс берушінің мемлекеттік мүдделерін қорғау құрумен және мердігерлер.[2]
Осылайша, назарға қазіргі экономиканың қажеттіліктері мен макроэкономикалық жағдай қабылдайды жаңа сапалық біздің еліміз үшін мемлекеттік сатып алу жүйесін қалыптастыру және дамыту тұжырымдамасын әзірлеу қажеттілігі бар. Мемлекеттік сатып алу экономикалық реттеу, материалды экономика және шоғырлану тұрақтандыру, еңбек, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының стратегиялық мақсаттарын жүзеге асыру үшін ғылыми-өндірістік қуаттарды тиімді құралы болуы тиіс.
Дипломдық жұмыстың мақсаты:
oo Мемлекеттік сатып алу не екенің түсіну, тақырыбын ашу
oo Конкурс, аукцион, тендер және т.б. терминдермен танысу
oo Электрондық сатып алу жүйесімен танысу
oo Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдарын зерттеу.
Зерттеу нысаны: зерттеудің әдістемелік негізі экономикалық құбылыстар мен процестерді зерттеу үшін диалектикалық материалистік көзқарас, ғылыми-зерттеу, жүйелік тәсіл, талдау (ұғымдарды, категорияларды, және мемлекеттік сатып алу динамикасы), статистикалық зерттеулер, құрбы шолу, т.б. ғылыми әдістер болып табылады.
Мемлекеттік сатып алу жайлы біз жұмыста, теледидар, радиодан естіп жатамыз. Мемлекеттік сатып алу терминін барлығы соншалықты түсіне қоймайды. Бүгінде ол нені білдіретін саусақпен санарлық адамдар ғана оны түсіндіре алады. Сондықтан, мемлекеттік сатып алу ол не екенің анықтап көрейік.
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк сатып алу туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiнiң нормаларынан, мемлекеттік сатып алу заңы және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтi құқықтық актiлерiнен тұрады.
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк сатып алу заңнамасында мемлекеттiк сатып алуға пайдаланылатын ақшаларды оңтайлы әрі тиiмдi жұмсау, әлеуеттi өнiм берушiге мемлекеттiк сатып алуды өткiзу рәсiмiне қатысу үшiн теңдей мүмкiндiктер, әлеуметтiк өнiм берушiлер арасындағы адал бәсекелестiктерді, мемлекеттiк сатып алу процестерінің жариялығы және ашықтығын, отандық кәсiпкерлердi қолдау принциптерi негiзделедi.
Зерттеу объектісі: мемлекеттік сатып алу жолдарын қарастыру.
Зерттеу әдістері: жеткізушілердің таңдау және мемлекеттік сатып алу туралы келісім-шарт құру қатар мемлекеттік сатып алуды пайдалануды реттейтін ережелерге сәйкес жүзеге асырылады. Қандай сатып алу бағасының, тарифтер, алымдар және тауарлар үшін алымдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген мемлекеттік заң айлық есептiк қарағанда екі мыңнан астам көп емес мөлшерде қаржы жылының жалпы жылдық бюджет сатып алу, тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді жылдық жоспарында қарастырылған, жұмыстар өнімдерді құруға қызметтер мен тергеу қызметтерді сатып алу, сондай-ақ Қазақстан Республикасы мен құпия келісімге жеңілдету мақсатында органдары ұсынатын қызметтер іске асыру үшін тергеу қызметтерді жүзеге асыратын іс-шаралар жүзеге асыру барысында құзыретті органдары заңнамасына зерттеу, кеңсе ғарыш тасымалдау, сондай-ақ басқа да техникалық жабдықтар, жылжымайтын мүлік, құпия ұйымдар, жұмыстар мен қызметтер, өткізді лауазымды тұлғалар мен сарапшылардың қызметтерін сатып алуға қажетті, ғылыми-техникалық немесе өзге де арнайы білімі.
Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен тiзбеге сәйкес Қазақстан Республикасында халықаралық шарттарында көрсетілген, сондай-ақ Қазақстан Республикасының мүшесi болып табылатындардың халықаралық қаржы ұйымдарды қаржыландыратын инвестициялық жобалар жүзеге асыратын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетiлетiн қызметтердiң сатып алуды жүзеге асырылады. [3]
Мемлекеттік сатып алу заңында көрсетілген бойынша мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасаудағы регламенттейтін нормаларды мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырады: егер мемлекеттік сатып алудағы жылдық жоспарларында көзделген жалпы жылдық сома болса тиісті қаржыны жылына республикалық бюджет туралы заңымен белгіленген айлық есептік көрсеткіштердің 2000 еселенген мөлшерінен аспайтын болса, тауарлардың және жұмыстардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды; Қазақстан Республикасы заңнамасында белгіленген бағалар мен тарифтер, алымдар мен төлемдер бойынша тауарлардың мен жұмыстардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды; өкілдік ету шығыстары тауарлардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды; көрмелердегі, семинарлар мен конференцияларды, кеңестер мен форумдардың, симпозиумдардың және тренингтердің материалдарын сатып алуды, сонымен қатар аталған іс- шараларға қатысқаны үшін ақы төленіп отырады; қағаздағы немесе электрондық тасушысында периодикалдық баспасөз басылымдарын сатып алуы туралы; біртекті тауарлар мен, жұмыстарды, көрсетілетiн қызметтердің құндық мәндегі жылдық көлеміне тиесілі қаржыны жылына республикалық бюджет туралы заңымен белгіленген 100 еселенген а.е.к (айлық есептік көрсеткіш) мөлшерінен аспайтын болса, біртекті тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды. Жалпы жылдық сома бұл жылдың жылдық сатып алу жоспарындағы қарастырылғанда қажет тауарлардың, жұмыстардың, қызметтерді сатып алуды қарастырған сомалар. Бұл жағдайлда мемлекеттік сатып алуларды мемлекеттік сатып алудың құқықтық реттеу принциптерінен сақтай отырады, мемлекеттік сатып алу үшін қолданылатын ақшаны оңтайлы және тиімді жұмсау, сондай-ақ отандық кәсіпкерлерге қолдау көрсету, Қазақстан Республикасының азаматтық заңына сәйкес жүзеге асу.
Қазақстан Республикасы Үкiметi мемлекеттiк сатып алу саласында мемлекеттiк саясаттардың негiзгi бағыттарында әзiрлейдi және үздiксiз қызметтерді қамтамасыз етуі үшiн тапсырыс берушiлерге сатып алатын күнделiктiң және апта сайын қажеттi тауарларды, жұмыстарды, көрсетiлетiн қызметтер тiзбесiне бекiтедi.
Қазақстан Республикасы халықаралық шарттарына сәйкес сатып алынатын тауарлар мен жұмыстардың, көрсетiлетiн қызметтер тiзбесiнде, стратегиялық маңызы бар өндiрiстері үшiн шикiзат ресурстары болып табылатын, Қазақстан Республикасы аумағы мен шетелден сатып алынған тауарлар тiзбегін бекiтедi.
Тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатып алу процесі - ағылшын заңда мемлекеттік сатып алу тұжырымдамасы болып табылады үшінші тараптардың мемлекеттік сектор ұсынды. Осы, соның ішінде мемлекеттік сатып алу тұжырымдамасы (мысалы, қағаз сатып алу кеңсе, кеңсе жиһазын немесе уақытша штаттан тыс қызметкерлерді жалдаудың сатып алу секілді) ең қарапайым заттарды басталады Үкіметтің жұмысын толық қолдау бар, және, мысалы, (өте күрделі құрылыс аяқталады, жобалар авианосцев немесе өзгерту үшін кез келген бастаманы ғана қаржылық қолдау) жобалау, жаңа ауруханалар салу үшін жеке қаржы бастамасы.
Зерттеу құрылымы: дипломдық жұмыстың бірінші тарауында мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері жайлы жазылған. Сонымен қатар мемлекеттік сатып алу туралы негізгі мәліметтер көрсетілген. Жұмыстың екінші тарауында мемлекеттік сатып алудың электрондыө тәсілдері жайлы мәлімттер жазылған. Үшінші, Шет мемлекеттердің мемлекеттік сатып алу жүйесі жайлы жазылған. Оның ішінде Қытай және Ресей Федерациясы жайлы толығырақ ақпараттар бар.
1. Мемлекеттік сатып алу ұғымы мен сатып алу процессі
1.1. Мемлекеттік сатып алу
Тиімді мемлекеттік сатып алу жүйесі, оның дамуын ынталандыру экономикасы үшін мемлекеттік тапсырыстың жүйесінің әсер нысанын құру, бизнесті реттеуге үкіметтің қабілетін жақсартады. Бұл қоғамдық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ең қолайлы әдісін таңдау, және провайдері үшін, тәртібі мен олардың үздік ұсынысын мүмкіндік алысымен мемлекет үшін тиімді жолы болып табылады.
Мемлекеттік сатып алу туралы ҚР Заңы мемлекетке тиесілі көпшілігі оның мемлекеттік органдардың, мемлекеттік мекемелердің, мемлекеттік кәсіпорындардың және акционерлік қоғамдардың жүзеге асыру барысында туындайтын қатынастарды, сондай-ақ жеткізушілерден тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді олардың аффилиирленген тұлғалар сатып алуды реттейді олардың иелігінде бар ресурстарды тиімді пайдалану.
Мемлекеттік сатып алу туралы Заңға сәйкес мемлекеттік сатып алулар мынадай тәсілдердің бірімен жүзеге асырылады:
* конкурс (ашық конкурс, біліктілікті алдын ала іріктеумен жүргізілетін конкурс, екі кезеңдік рәсімдер пайдаланылатын конкурс);
* аукциондарда;
* баға ұсыныстарын сұрату;
* бір көзден алу;
* тауар биржалары арқылы жүзеге асырылады.
Мемлекеттік сатып алу - бұл жұмыстарды, қоғамдық қаражаты есебiнен қызмет көрсету немесе тауарларды жеткізу қамтамасыз ету орындау үшін бұйрық болып табылады. Үкімет келісімшарттар нарығының ол тұрақтылық пен кепілдендірілген төлемді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, кез келген бизнес үшін үлкен қызығушылық тудырады.
Мемлекеттік сатып алу - мерзімде жағдай құжаттамасында көрсетілген алдын-ала мемлекеттік немесе муниципалды қажеттіліктер үшін тауарлар, жұмыстар мен қызметтер үшін тапсырыстарды орналастыру бәсекеге қабілетті нысаны бәсекеге қабілеттілігі, меншікті капиталдың және тиімділік қағидаттарына негізделген көзделген.
Мемлекеттік сатып алу - мемлекеттік бюджет есебінен елде немесе шетелде өндірілетін бөлігі, мемлекет тарапынан сатып алынған тауарлар мен қызметтер, мемлекеттік билік органдары. Мұндай сатып алулар өз тұтыну қажеттіліктерін (жабдықтарды сатып алу, қару) үшін мемлекет жасаған және халықтың тұтыну мен сақтық көшірмесін (мысалы, азық-түлік астық және мемлекеттік сатып алу) қамтамасыз ету үшін.
Мемлекеттік сатып алулар - өндірістік және әлеуметтік саясат жөніндегі қажетті құрал болып табылады. Ол осы орайда кездейсоқтық емес бәсекеге қабілетті өнім өндірісін ынталандыру мемлекеттік сатып алу рөлін атап, шағын бизнес, мүгедектер ұйымдарының және мемлекеттік қолдауды қажет басқа да адамдарды қоса алғанда отандық тауар өндірушілерді қолдау болып табылады. Мемлекеттік сатып алу бойынша нарықтық өнім нарығының құрылымына интеграцияланған болғанына қарамастан, ол іргелі ерекшеліктері сипатталады. Мемлекеттік сатып алу - осындай қаражатын алушылардың бюджет қаражаты есебiнен толық немесе iшiнара тауарларды сатып алу (жұмыстарды, қызметтерді) және (немесе) мемлекеттік бюджет қаражаты.
Мемлекеттік сатып алу - сатып алу мемлекеттік мекемелердің жұмыс істеуі үшін қажетті тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді (ТЖҚ) сатып алу үшін республикалық бюджеттен, сондай-ақ мемлекеттік функцияларды орындау жөніндегі мемлекет тарапынан жүзеге асырылады. Сондықтан, олар маңызды рөл атқарады және біздің республиканың экономикасы басқарудың тиімді құралы болып табылады. Бұл жүйенің негізгі мақсаты республикалық бюджеттің экономикасы болып табылады.
Әрі қарай осы мәселені оқып үшін сізге мемлекеттік сатып алу заңының негізгі ұғымдар үйрену керек.
Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру:
* мемлекеттік сатып алу үшін пайдаланылатын ақшаны оңтайлы және тиімді жұмсау;
* әлеуетті өнім берушілерге мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсіміне қатысу үшін тең мүмкіндіктер беру;
* әлеуетті өнім берушілер арасындағы адал бәсекелестік;
* мемлекеттік сатып алу процесінің ашықтығы мен айқындығы;
* отандық тауар өндірушілерге, сондай-ақ жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді отандық берушілерге Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға қайшы келмейтін шамада қолдау көрсету;
* мемлекеттік сатып алуға қатысушылардың жауапкершілігі;
* сыбайлас жемқорлық көріністеріне жол бермеу;
* инновациялық және жоғары технологиялық тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаттарына негізделеді.
Негiзгi ұғымдар:
Аукцион адымы - аукцион нысанасының бағасы төмендетілетін ақшалай аралық;
Әлеуетті өнім беруші - мемлекеттiк сатып алу туралы шарт жасасуға үмiткер, кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын жеке тұлға, заңды тұлға (егер Қазақстан Республикасының заңдарында олар үшiн өзгеше белгiленбесе, мемлекеттiк мекемелердi қоспағанда), заңды тұлғалардың уақытша бiрлестiгi (консорциум). Кәсiпкерлiк қызмет субъектiсi болып табылмайтын жеке тұлға осы жеке тұлғаға жекеменшік құқығымен тиесілі тұрғынжайды тапсырыс берушілер сатып алған жағдайда, әлеуеттi өнiм берушi болуы мүмкiн;
Тұтынушылар - мемлекеттік органдар, мемлекеттік мекемелер және мемлекеттік кәсіпорындар, заңды тұлғалар, дауыс беретiн акцияларының мемлекетке тиесілі және тауарларды сатып алу айналысатын олармен аффилиирленген заңды тұлғалар болып табылатын (акциялар), жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді елу және одан да көп пайызы осы Заңға сәйкес, сондай-ақ ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық басқарушы компаниялардың, ұлттық компаниялардың және олардың аффилиирленген тұлғаларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының азаматтық құқық, сондай-ақ;
Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы - заңды тұлға немесе құрылымдық бөлімшесі, оның құрылтай тұлғаның атынан әрекет ететін ұйымдастыру және мемлекеттік сатып алу жүзеге асыру;
Тапсырыс берушілер - ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді, ұлттық басқарушы компанияларды, ұлттық компанияларды және олармен үлестес заңды тұлғаларды, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін, оның ведомстволарын, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің құрылымына кіретін ұйымдарды және дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне тиесілі немесе оның сенімгерлік басқаруындағы заңды тұлғаларды және олармен үлестес заңды тұлғаларды қоспағанда, мемлекеттік органдар, мемлекеттiк мекемелер, сондай-ақ мемлекеттiк кәсiпорындар, дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы мемлекетке тиесiлi заңды тұлғалар және олармен үлестес заңды тұлғалар;
Демпингтiк баға - конкурсқа қатысушы жұмыстарға, көрсетiлетiн қызметтерге ұсынған, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сараптамадан өткен жобалау-сметалық құжаттамада, техникалық-экономикалық негіздемеде көрсетiлген бағалармен салыстырғанда төмен болып табылатын баға. Техникалық-экономикалық негіздемені және жобалау-сметалық құжаттаманы әзірлеу жөніндегі жұмыстарға баға, егер баға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес есептелген бағалармен салыстырғанда төмен болып табылған жағдайда демпингтік деп танылады;
Тауарлар - нәрселер (заттар), оның iшiнде жартылай фабрикаттар немесе қатты, сұйық немесе газ тәрiздес күйдегi шикiзат, электр және жылу энергиясы, шығармашылық зияткерлiк қызметтiң объектiленген нәтижелерi, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сатып алу-сату мәмiлелерiн жасасуға болатын заттық құқықтар;
Бастапқы баға - әлеуетті өнім беруші аукцион өткізілгенге дейін ұсынған, аукционға қатысуға өтінімге қоса берілетін баға;
Конкурстық құжаттама - конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу шарттары мен тәртібін қамтитын байқауына қатысу үшін өтінімді дайындау үшін әлеуетті өнім берушінің ұсынған құжаттама;
Конкурстық комиссия (аукциондық комиссия) - осы Заңда көзделген конкурс (аукцион) тәсілімен мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсімін орындау үшін мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы құратын алқалы орган. Конкурстық комиссия (аукциондық комиссия) тақ саннан, бірақ кемінде үш адамнан тұруға тиіс;
Конкурстық баға ұсынысы - конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысу үшін әлеуетті өнім беруші ұсынған, конкурсқа қатысуға өтінімге қоса берілетін баға;
Конкурстық құжаттама (аукциондық құжаттама) - конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімді дайындау үшін әлеуетті өнім берушіге ұсынылатын құжаттама, онда конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімге қойылатын талаптар, конкурс (аукцион) тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру шарттары мен тәртібі қамтылады;
Мемлекеттік сатып алу веб-порталы - сатып алудың электрондық көрсетілетін қызметтеріне қол жеткiзудiң бірыңғай нүктесiн ұсынатын мемлекеттiк органның ақпараттық жүйесі;
Мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушы - Қазақстан Республикасының Үкіметі, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың әкімдігі немесе аудан, қала, қаладағы аудан әкімдігі айқындаған, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерін орындауды жүзеге асыратын заңды тұлға;
Мемлекеттік сатып алу жүйесінің субъектілері - әлеуетті өнім беруші, өнім беруші, тапсырыс беруші, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы, мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушы, мемлекеттік сатып алу саласындағы бірыңғай оператор, уәкілетті орган, сарапшы;
Мемлекеттiк сатып алу саласындағы уәкiлеттi орган - мемлекеттiк сатып алу саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
Мемлекеттiк сатып алу туралы шарт - тапсырыс беруші мен өнім беруші арасында мемлекеттік сатып алу веб-порталы арқылы жасалған, электрондық цифрлық қолтаңбалармен куәландырылған азаматтық-құқықтық шарт;
Сарапшы - сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық тапсырмасын және (немесе) техникалық өзіндік ерекшелігін әзірлеуге және (немесе) әлеуетті өнім берушілер ұсыныстарының сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық өзіндік ерекшелігіне сәйкестігіне қатысты сараптамалық қорытындыны дайындауға қатысу үшін мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы не тапсырыс беруші тартатын, өткізілетін мемлекеттік сатып алу саласында тиісті құжаттармен (дипломдармен, сертификаттармен, куәліктермен және басқа да құжаттармен) расталатын арнайы және (немесе) техникалық білімі, тәжірибесі мен біліктілігі бар жеке тұлға;
Сараптама комиссиясы - сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық тапсырмасын және (немесе) техникалық өзіндік ерекшелігін әзірлеуге және (немесе) әлеуетті өнім берушілер ұсыныстарының сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық өзіндік ерекшелігіне сәйкестігіне қатысты сараптамалық қорытындыны дайындауға қатысу үшін сарапшыларды тарта отырып, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы не тапсырыс беруші құратын алқалы орган.
Шартты баға - конкурсқа қатысушының конкурстық баға ұсынысына конкурстық құжаттамада көзделген өлшемшарттардың салыстырмалы мәнiн қолдануды ескере отырып есептелген және конкурстың жеңiмпазын айқындау мақсатында конкурстық баға ұсыныстарын бағалау және салыстыру кезiнде ғана пайдаланылатын баға.
Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру қағидалары болып: мемлекеттік сатып алу үшін пайдаланылатын ақшаны оңтайлы және тиімді жұмсау, әлеуетті өнім берушілерге мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсіміне қатысу үшін тең мүмкіндіктер беру; әлеуетті өнім берушілер арасындағы адал бәсекелестік; мемлекеттік сатып алу процесінің ашықтығы мен айқындығы; отандық тауар өндірушілерге, сондай-ақ жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді отандық берушілерге Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға қайшы келмейтін шамада қолдау көрсету; мемлекеттік сатып алуға қатысушылардың жауапкершілігі; сыбайлас жемқорлық көріністеріне жол бермеу; инновациялық және жоғары технологиялық тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаттарына негізделеді.
Шартты баға - конкурсқа қатысушының конкурстық баға ұсынысына конкурстық құжаттамада көзделген өлшемшарттардың салыстырмалы мәнiн қолдануды ескере отырып есептелген және конкурстың жеңiмпазын айқындау мақсатында конкурстық баға ұсыныстарын бағалау және салыстыру кезiнде ғана пайдаланылатын баға.
1.2. Мемлекеттік сатып алу процесі
Мемлекеттік сатып алу процесі:
oo мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарын (мемлекеттік сатып алудың алдын ала жылдық жоспарын) әзірлеуді және бекітуді;
oo өнім берушіні таңдауды және онымен мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасуды;
oo мемлекеттік сатып алу туралы шарттың орындалуын қамтиды.
Тұтынушы бюджеттің (даму жоспарының) негізінде мемлекеттік сатып алудағы жүзеге асыру қағидаларын айқындайды, тәртіппен және нысанды жылдық жоспарын әзірлейді және бекітеді, тиісті бюджет комиссиясы оң ұсынысы негізінде мемлекеттік сатып алудың алдын ала жылдық жоспарларын әзірлейді және оны бекітуге құқылы болып келеді.
Мемлекеттік сатып алу, алдын ала жылдық жоспар мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарлары бекітілгенге дейін қолданылады. Мемлекеттік сатып алудың алдын ала жылдық жоспарларында көзделінетін мемлекеттік сатып алу туралы мәліметтер мен мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарын ауыстырады.
Мемлекеттік сатып алу жылдық жоспарларын тұтынушы тиісті бюджет (даму жоспары) бекітікен күннен бастап 10 жұмыс күн ішінде нақтылайды.
Тұтынушылар мемлекеттік сатып алуды жоспарлау мен жүзеге асыру кезінде тапқырлық пен және жоғары технологиялық өнімдерді, жұмыстарды, көрсетілген қызметтерді сатып алу басымдылығын негізге алуы тиіс.
Тұтынушылар мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыруда айқындалатын тәртіппен, айына бір реттен көп емес мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарына өзгеріс немесе толықтыру енгізуге құқылы.
Конкурстық тәсілмен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырған кезде мемлекеттік сатып алу саласындағы мемлекеттік сатып алу қорытындысы шығарылғанға дейін әлеуеттік өнім берушілерді конкурстық баға ұсыныстарын құпиялығын қамтамасыз етеді.
Тұтынушы мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасаспас бұрын:
1) Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес бюджет жобасын нақтылау кезінде болған, мемлекеттік сатып алудың бекітілген жылдық жоспарында көзделген өнімдерді, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуға арналған шығыстар қысқартылған;
2) Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес мемлекеттік органының стратегиялық жоспарларын, мемлекеттік сатып алудың бекіткен жоспарында көзделген тауарлар мен жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қажеттілігін жоққа шығаратын өзгерістер не толықтыруларды енгізген болса, мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудан бас тартуға құқылы болып келеді.
Мемлекеттік сатып алу нарық еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі элементі болып табылады, және ол мемлекеттік жүйесінің экономиканы мемлекеттік реттеу негізгі институттарының бірі болып табылады бұйрық беріп, оның динамикасы мен құрылымын айтарлықтай әсер етеді.
Дерлік әр елде термин мемлекеттік сатып алулар басқаша түсіндіріледі. К.В. Кузнецов айтуынша, көп жағдайда біз мемлекеттік органдардың өмірі мен жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін мемлекеттік бюджеттен сатып алу туралы айтып отырмыз. Сонымен қатар мемлекет мұқтажы үшiн сатып алу түсінігі тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатып алуды жоққа қайта сату үшін сатып алынған. [15]
И.И. Смотрицкидің айтуынша, қоғамдық тәртіп санаты, оның экономикалық мәні, оның мәні мемлекеттік сұраныс, Мемлекеттік сатып алу білдірді әлеуметтік қажеттіліктерін көрсетеді (қамтамасыз етілген) мемлекеттік талап орындалды. Тиісінше, мемлекеттік тапсырыс тауарлар үшін негізделген және орындалған сұранысты түсінген жөн астында жұмыс істейді және мемлекеттік мұқтажы үшін қызметтер, мемлекеттік сатып алу шеңберінде тауарлар, жұмыстар мен қызметтер үшін мемлекеттік келісім-шарттар, оның ішінде жасасу үшін жеткізушіні (мердігер) анықтау үшін іс-шаралар жатады. [18]
Өз кезегінде, мерзімді келісім-шарттар нарығының мәнін сипаттайтын Мемлекеттік сатып алулар, мемлекеттік тапсырысты іске асыру кезеңін көрсетеді. Өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы тауарларды алмасу тауар нарығында сатып алу және сату процесінде жүзеге асырылады, өйткені, әлеуметтік қажеттіліктерін нысанын қамтамасыз - Мемлекеттік сатып алулар барлық алдыңғы кезеңдерінің із, және сол уақытта ескере отырып, қоғамдық қажеттіліктерді қамтамасыз ету үшін нәтиже, процесінің қорытынды кезеңі әрекет етеді.
Алайда С.А. Бордунова ғылыми терминдер арасындағы басқа айырмашылықтар қоғамдық тәртіп және Мемлекеттік сатып алулар назар аударады. Автордың айтуынша қате бір тұжырымдамасы мемлекеттік тапсырыс, тауарларды жеткізу, жұмыстар мен қызметтерді құрамдастырылған. Сатып алу термині сатып алу білдіреді және тек тауарларды сатудан немесе тауарларды жеткізу шартының жатқызуға болады. [21]
Біз жұмыстар мен қызметтерді орындау үшін келісім-шарт есептесеңіз, бұл жағдайда, осы терминдер мемлекеттік тапсырыс қараңыз. Осы мемлекеттік тапсырыс бойынша мемлекеттік сатып алу басты айырмашылығы болып табылады. С.А. Бордунова ол мемлекеттік тапсырыс ұғымы мемлекеттік сатып алу туралы кеңірек концепциясы мен жеке ұғым ретінде қарастырылуы тиіс деген қорытындыға келеді
Жеделдетілген экономикалық өсу және әлеуметтік даму үшін ресурстарды тарту мәселесін шешу үшін мемлекеттік сатып алу тетігі арқылы. Ол тек экономикалық өсу емес, сонымен қатар сияқты маңызды міндеттерді шешу үшін жағдай жасау тұрақты және үйлесімді экономикалық және әлеуметтік даму екенін есте ұстағанымыз маңызды болып табылады:
1) елдің экономикалық кеңістік, әлеуметтік және технологиялық біртектілігі қол жеткізу;
2) табыс топтар арасында және түрлі өңірлері арасындағы саралау өмір сүру төмендету;
3) экономиканың әртүрлі салаларында өндірістің технологиялық деңгейін конвергенция;
4) экономиканың әлеуметтік-технологиялық біркелкі жақсарту.
Ол бұл мәселелер тиімдірек шешуге болады, мінсіз мемлекеттік сатып алу тетігі арқылы табылады.
Бірқатар елдерде мемлекеттік сатып алу, басқару құрылымы, мемлекеттік сатып алу және қаржылық қолдау тұрғысынан тарату функциясы орталық органдарының табандылық байланысты, тік мемлекеттік және мемлекеттік басқару клиенттер арасындағы сақтайды. толық екіжақты шарттық қатынастары негiзiнде орындаушылар (мердігерлер, жеткізушілер) қоғамдық келісім-шарттар бірге әрекет етеді, мемлекеттік тапсырыс берушілер, мемлекеттік тапсырыстар аударылған басқару міндеттерін орналастыру және іске асыру үшін. [14]
Мемлекет макроэкономикалық көрсеткіштер мен аймақтарды жақсарту үшін ынталандыру факторы ретінде Мемлекеттік сатып алу туралы акт, сондай-ақ әділ атап өтті, Мемлекеттік сатып алу жиынтық сұраныстың қалыптастыру маңызды фактор болып табылады және экономикалық өсу мен жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету динамикасына әсер етуі. әлеуметтік қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін сатып алу айтарлықтай көлемін асыратын экономикалық қызметтің субъектісі ретінде мемлекеттік, әлеуметтік қызметтердің сапасын жақсарту, оның инновациялық дамуын экономикасының өсуіне ықпал етеді.
Экономика әсері мемлекеттік сатып алу күрделі болып табылады. Осы функцияларды жүзеге асыру, мемлекеттік сатып алу жүйесі мемлекеттік қажеттіліктерін қамтамасыз ету проблемасын ғана шешпейді, сонымен қатар экономикалық саясаттың ажырамас құралы ретінде, мемлекеттік реттеудің негізгі институттарының бірі ретінде тұр.
Осылайша, бүкіл әлем бойынша мемлекеттік сатып алу мәселелері нормативтік заңнамасымен бақылау тұр - іс жүзінде бұл жағдайда сатып алушы, яғни, мемлекеттік барынша процесінің тиімділігін мүдделі. , Орталықтандырылған басқаруды арттыратын бағытталған мүмкіндіктерінің көбін мойнына шығындарды бақылаусыз өсуіне жол бермеу, мемлекеттік бюджет шығыстарының қысқаруы үшін мемлекет үшін мемлекеттік сатып алу, материалдар басшылығы олардың нарықтық қарым-қатынастарды қамтамасыз етті. Мемлекеттік сатып алулар ең дамыған елдердің бюджет қымбат бөлігінде елеулі орын алады болғандықтан, олар экономиканы басқарудың тиімді құралы болып табылады. мемлекеттік келісім-шарт арқылы мемлекет көптеген олардың әлеуметтік және экономикалық мәселелерді шешу, сондай-ақ ғылыми-зерттеу, дамыту және жаңа технологиялар мен әзірлемелерді енгізу қамтамасыз ету. Сондықтан, мемлекеттік тапсырыстарды жүйесі, мемлекет мұқтажы үшін тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді сатып алу экономикаға мемлекеттік әсер қуатты тұтқасы болып табылады.
Интернетке қатынау, мемлекет жарыстар тартуға мүмкіндік береді жеткізушілердің кең ауқымды сатып алады. Компьютерлендіру байқаудың барлық кезеңдерінде тиімділігін және сенімділігін жақсартады. Атап айтқанда, айтарлықтай құны, жылдамдығын азайтады және бәсекеге қабілетті сұраныстың конкурстық құжаттаманы, ұсыну және қабылдау алу рәсімдерін оңайлату, беру конкурс комиссиясы сұрақтар нақтылау және оларға жауап жолдау. Конкурстық комиссия өз иелігінде өтінімі келіп тапсырыс және салыстыру ыңғайлы құралдары бар, конкурстық іріктеу тәртібі неғұрлым нақты және қатаң айналады.
1.3. Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері
Мемлекеттік сатып алу тәсілдері, олар:
oo конкурс (ашық конкурс, біліктілікті алдын ала іріктеумен жүргізілетін конкурс, екі кезеңдік рәсімдер пайдаланылатын конкурс);
oo аукциондарда;
oo баға ұсыныстарын сұрату;
oo бір көзден алу;
oo тауар биржалары арқылы жүзеге асырылады.
Мемлекеттік сатып алу Заңда көзделген жағдайларды қоспай, мемлекеттік сатып алу веб-порталында жүзеге асырылады. Тапсырыс беруші өзінің филиалының (өкілдігінің) қызметін қамтамасыз етуге қажетті тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің жылдық көлемін негізге ала отырып, тапсырыс берушінің атынан осындай мемлекеттік сатып алуды тапсырыс берушінің филиалы (өкілдігі) тікелей жүзеге асырған жағдайда, мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудың тәсілін айқындауға құқылы.
Ашық конкурс - қоғамдық пайдалану үшін тауарлар мен жұмыстарды сатып алу негізгі әдісі. Бұл сатып алу және басқа да әдістерін пайдалануға мүмкіндік береді, ешқандай арнайы мән-жайлар бар болса, тауарлар мен жұмыстарды ашық тендер арқылы сатып алынады деген сөз.
Тиімділігі, ашықтық және бәсекелестік бұл ашық конкурс тәсілінің мемлекеттік сатып алудың негізгі принциптері іске асыру үшін ең жақсы жолының бірі. Ашық конкурсқа барлық жеткізушілер үшін ашық болып табылады. Кең таралған ақпарат құралдарында жеткізушілердің барынша кең ауқымын тарту мақсатында сатып алу рәсімдерін қатысуға шақыруын жариялады.
Сонымен қатар, оның тиімділігін төмендетеді айтарлықтай ашық конкурс өткізуді немесе мүмкіндік бермейтін мән-жайлар бар: жетілген нарығында бәсекелестіктің болмауы (талап өнімдерін жеткізуге болады, және олар тұтынушыға белгілі ғана 3-5 жеткізушілер); сатып алу объектісі - консультациялық қызметтер, техникалық жағынан күрделі өнімдер немесе жұмыс (клиент жеткілікті егжей-тегжейлі техникалық сипаттамаларын жасауға қабілетті емес немесе ол қажет деп санаған емес, осыған байланысты, бұл өнімдерді жеткізушілермен келіссөздер жүргізу үшін қажет); сатып алу шағын сомасы (конкурс өткізу мен ұйымдастыру шығындары айтарлықтай жеткізу қолайлы шарттарын алу бастап пайда асып); Мемлекеттік құпия тұрғысынан ұлттық қорғаныс және ұлттық қауіпсіздік мұқтаждары үшін өнімдерді сатып алу (жеткізушілердің саны шектеулі; құпиялылыққа сатып алу талаптары).
Жоғарыда байланысты, дайындық сатысында ашық конкурс мүмкіндік бермейді, сол ерекше жағдайлар, бар-жоғын сұраққа жауап қажет. Сондай-ақ, мемлекеттік тапсырыс беруші, өнімдер үшін өз қажеттіліктерін анықтайды тауарларды жеткізу (жұмыстарды, қызметтерді) тапсырыс жасайды.
Байқау мемлекеттік тапсырыс беруші конкурсты ұйымдастырушыға туралы шешім дайындық кезеңінде (дәл байқау өткізеді ДДҰ), және екі мүмкіндіктері бар:
* Конкурсты ұйымдастырушы функциясы өзіне мемлекеттік клиенттерге қабылдайды;
* Конкурсты ұйымдастырушы функциялары үшінші тарапқа беріледі.
Конкурс алдында байқаудың ұйымдастырушысы нарығын зерттеу, қажетті құжаттарды дайындау, соның ішінде дайындық жұмыстары бүкіл ауқымын, өткізеді. Ең маңызды құжаттар (хабарлама, конкурстық құжаттама) тапсырыс берушінің келісімі бойынша болып табылады.
Бұрын мемлекеттік сатып алу қызметінен кім босатылатынын ұйымдастырушы анықтаған болса қазір бұл процесс автоматты түрде веб-порталда анықталады.
Конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру. Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы конкурстық құжаттаманың жобасы бекітілген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей мемлекеттік сатып алу веб-порталында конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру туралы хабарландырады. Міндетті конкурстық құжаттаманың көп тауарлар, тауарларды сатып алу мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының мемлекеттік іске асыру саласында жұмыстар мен қызметтерді, осындай жолмен, жұмыстар мен қызметтерді, бір мемлекеттің сатып алуды ұйымдастыруына және жүзеге асыруға құқылы. Біртекті болып табылмайтын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы осындай тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді конкурстық құжаттамада лоттарға міндетті түрде бөле отырып, көрсетілген тәсілмен бірыңғай мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыруға және өткізуге құқылы. Біртекті тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы конкурстық құжаттамада біртекті тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді беру (орындау, көрсету) орны бойынша лоттарға бөлуге міндетті.
Тауарды беретін кемінде бес орын болған жағдайда, конкурс тәсілімен өткізілетін лотта тауарды беретін бірнеше орынды көрсетуге жол беріледі. Біртекті тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің бірнеше түрін конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы, конкурстық құжаттамада тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді олардың біртекті түрлері және орны бойынша лоттарға бөледі.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру. Аукцион мемлекеттік сатып алу веб-порталында аукционға қатысуға жіберу туралы хаттамада көрсетілген күні және уақытта өткізіледі. Аукционға қатысуға жіберу туралы хаттама орналастырылған күннен бастап екі жұмыс күні өткеннен кейінгі келесі жұмыс күні - аукционды өткізу күні болып табылады. Нақты уақытта аукцион мемлекеттік сатып алу режимі мемлекеттік сатып алу веб-порталында жүзеге асырылатын болады, ол мемлекеттік сатып алу саласындағы бірыңғай оператор қамтамасыз етеді. Өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауарды сатып алу үшін аукционға қатысушының ең төмен бастапқы бағасынан бастап баға туралы ағымдағы ұсынысты аукцион адымына төмендету жолымен аукцион өткізіледі. Аукцион бір лотқа өткізіледі, бұл ретте тауар аукцион нысанасы болып табылады. Аукционды өткізу кезінде аукционның кез келген қатысушысы ағымдағы ең төмен ұсыныс болмаған жағдайда, аукцион адымына қарамастан, өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауарды сатып алу үшін аукционға қатысушының ең төмен бастапқы бағасынан төмендетілген, өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауардың бағасы туралы ұсыныс беруге құқылы. Егер аукционды өткізу басталғаннан кейінгі отыз минут ішінде аукционға қатысушылардың бірде-бірі өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауардың бағасы туралы ұсыныс бермеген болса, бастапқы бағасы ең төмен болып табылатын әлеуетті өнім беруші аукцион жеңімпазы деп танылады.
Аукционға қатысуға өтiнiмдерді қарау қорытындысы бойынша айқындалған, біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келетін әлеуетті өнім берушілер аукционға қатысады. Тауар беретін бірнеше орын болған жағдайда, аукцион тәсілімен өткізілетін лотта тауар беретін бірнеше орынды көрсетуге жол беріледі. Аукциондық комиссия біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келетін әлеуетті өнім берушілерді айқындау мақсатында аукционға қатысуға өтінімдерді қарауды жүзеге асырады. Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы әлеуетті өнім берушілер ұсынатын тауарлардың аукциондық құжаттаманың ажырамас бөлігі болып табылатын техникалық өзіндік ерекшелікке сәйкестігіне қатысты сараптамалық қорытындыны дайындау үшін сараптама комиссиясын құруға не сарапшынының көмегіне жүшінуге құықлы болып келеді. Сарапшы бола алмайды:
* мемлекеттік сатып алу рәсімдерінің нәтижелеріне мүдделі;
* тапсырыс берушімен, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушымен, мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушымен не олардың ведомстволық бағынысты, еншілес және тәуелді ұйымдарымен не әлеуетті өнім берушілермен еңбек қатынастарында байланысты;
* тапсырыс берушінің, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының, мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушының не олардың ведомстволық бағынысты, еншілес және тәуелді ұйымдарының бірінші басшыларының жақын туысы, жұбайы (зайыбы) немесе жекжаты болып табылатын адам.
Аукциондық комиссия шешім қабылдаған кезде сарапшылардың дауыс беру құқығы болмайды.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындысы туралы хаттама аукционды өткізу аяқталған күні мемлекеттік сатып алу веб-порталында автоматты түрде қалыптастырылады және аукциондық комиссияның барлық мүшелері мен аукционға қатысуға өтінімдер берген барлық әлеуетті өнім берушілер электрондық пошта арқылы бір мезгілде хабардар етіле отырып, онда орналастырады.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу мынадай негіздердің бірі бойынша:
oo аукционға қатысуға екеуден аз өтінім ұсынылғанда;
oo егер аукционға қатысуға бірде-бір әлеуетті өнім беруші жіберілмесе;
oo егер аукционға қатысуға бір әлеуетті өнім беруші жіберілсе, өткізілмеді деп танылады. [5]
Егер аукцион тәсiлiмен мемлекеттiк сатып алу өткізілмеді деп танылса, тапсырыс беруші мынадай шешімдердің бірін қабылдайды: аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алуды қайтадан өткізу туралы, аукциондық құжаттаманы өзгерту және аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алуды қайтадан өткізу туралы, бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру туралы.
Тапсырыс беруші аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алудың өткізілмеуі бойынша бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуды мынадай:
oo аукционға қатысуға ұсынылған өтінімдер болмаған жағдайда жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту жіберілген әлеуетті өнім берушіні тапсырыс беруші айқындайды;
oo аукционға қатысуға екеуден аз өтінім аз ұсынылған жағдайда жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту аукционға қатысуға өтінім берген әлеуетті өнім берушіге жіберіледі. Мемлекеттік сатып алу туралы жасалған шарттың бағасы аукционға қатысуға өтінімде көрсетілген әлеуетті өнім берушінің бастапқы бағасынан аспауға тиіс;
oo егер аукционға қатысуға бірде-бір әлеуетті өнім беруші жіберілмесе, жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту, осы Заңның 6-бабының талаптарын бұзған тұлғаны қоспағанда, аукционға қатысуға берілген өтінімде көрсетілген ең төмен бастапқы баға ұсынған әлеуетті өнім берушіге жіберіледі. Мемлекеттік сатып алу туралы жасалған шарттың бағасы аукционға қатысуға өтінімде көрсетілген әлеуетті өнім берушінің бастапқы бағасынан аспауға тиіс;
oo егер конкурсқа қатысуға бір ғана әлеуетті өнім беруші жіберілсе, жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту аукционға қатысу рұқсат етілген әлеуетті өнім берушіге жіберіледі және мемлекеттік сатып алу туралы жасалған шарттың бағасы аукционға қатысуға өтінімде көрсетілген әлеуетті өнім берушінің бастапқы бағасынан аспауға тиіс.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындысы туралы хаттама аукционды өткізу аяқталған күні мемлекеттік сатып алу веб-порталында автоматты түрде қалыптастырылады және аукциондық комиссияның барлық мүшелері мен аукционға қатысуға өтінімдер берген барлық әлеуетті өнім берушілер электрондық пошта арқылы бір мезгілде хабардар етіле отырып, онда орналастырады. Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындысы туралы хаттамада: аукционға қатысуға өтінімдерді біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келтіру туралы; аукционға қатысуға өтінімдері қабылданбаған әлеуетті өнім берушілердің өтінімдерін қабылдамау себептері егжей-тегжейлі сипатталып, оның ішінде біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келмейтінін растайтын мәліметтер мен құжаттар көрсетіле отырып, олар туралы ақпарат; мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру қағидаларында айқындалған өзге де мәліметтер. [24]
Тендер - бәсекеге қабілеттілік, меншікті капиталдың және тиімділігін принциптері туралы көрсетілген мерзімдерде құжаттама жағдайында алдын-ала жариялады тауарларды, қызметтер немесе жұмыстар сатып алуды қамтамасыз ету үшін конкурс нысаны. Тендер термині баға белгілеулер үшін сұрау, баға сұраулар, ұсыныстар сұрау ретінде емес, бәсекеге қабілетті (бірақ конкурстық) рәсімдерге қатысты қолданылады. Құжаттаманың талаптарына сәйкес келетін, ұсыныс ұсынылған қатысушысы, ең жақсы жағдайлар ұсынылады - келісім-шарт тендер жеңімпазымен жасалатын болып табылады.
Тендердің аукционнан ерекшелігі. Аукцион - конкурсқа қатысушылардың конкурс бір ғана критерий арқылы жүзеге асырылады. Аукцион бағасы мен ұсыныстар барлық қатысушылар үшін қол жетімді. Конкурсқа қатысушылардың ұсынған ұсынысты өзгертуге мүмкіндік ерекшеленеді. Аукционға әрбір қатысушы өз бәсекелестері қарағанда неғұрлым қолайлы шарттарын ұсына отырып, өз ұсыныстарын өзгерте алады. Аукцион қоғамдық аукцион, аукцион қадам өткізу туралы хабарламада көрсетілген бастапқы (ең жоғарғы) шарттың бағасын (лоттың бағасы) азайту арқылы өтеді. Аукцион қадам қатаң анықталған және тапсырыс берушi ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Мазмұны
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ҰҒЫМЫ МЕН САТЫП АЛУ ПРОЦЕСІ
1.1. Мемлекеттік сатып алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6
1.2. Мемлекеттік сатып алу процестері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... 10
1.3. Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері ... ... ... 13
1.4. Мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасу ... ... ... ... ... ... ... . ...23
2. МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУДЫҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ТӘСІЛДЕРІ
2.1. Электрондық цифрлық қол (ЭЦҚ) ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...29
2.2. Электрондық сатып алудың веб-порталы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 33
3. ШЕТ МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУ ЖҮЙЕСІ
3.1. Шетелде Мемлекеттік сатып алулар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... .41
3.2. Қытайда мемлекеттік сатып алу жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... .44
3.3. Ресей Федерациясының мемлееттік сатып алу жүйесі ... ... ... ... ... 47
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .51
Қолданылғын әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... 55
Кіріспе
Дипломдық жұмыстың өзектілігі - экономикалық көрсеткіштері және мемлекетті қаратып басымдықтары, тиімді және тиімді бюджет шығыстарының қажеттілігін оңтайлы параметрлерін жету. Мемлекеттік сатып алу жүйесі осы мақсатқа жүзеге асыру болып табылады, оны жетілдіру заңды республикалық маңызы мәселелері ретінде жіктелуі мүмкін. Қазақстан экономикасының тұрақтылығы мен бюджеттердің шығыс бөлігінің өсу жағдайында, мемлекеттік сатып алулар жүйесін және оның тиімділігін барған сайын маңызды болып бағалау үшін объективті жүйесін құру тиімді жұмысын ұйымдастыру.
Мемлекеттік сатып алу көптеген мемлекеттерде даму үстінде. Соның ішінде Қазақстанда мемлекеттік сатып алу заңы күн сайын дамуда. Ең алғашқы рет Қазақстан Республикасында Мемлекеттік сатып алу заңы 1997 жылы қолданысқа еңгізілді. Соңғы 9 жылда осы заңға көптеген жаңартулар мен толықтырулар еңгізілді. 2007 жылда күшіне еңген, қолданыста жүрген заң өз күшін жойды. Оның күшінің жою себебі 2015 жылдың 04 желтоқсанында қолданысқа жаңа заң еңгізілді. Қолданысқа еңгізілген жаңа заңда Мемлекеттік сатып алу заңына 61 бабына толықтырулар еңгізілді.
Тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтердің жоғары сапасын қамтамасыз ету кезінде мемлекеттік сатып алуды оңтайлы көрсеткіштерге қол жеткізу, бюджеттік жинақ призмасы арқылы көруге болады.
Бұл нарықтық және мемлекеттік тетіктерін оңтайлы қол жеткізу үшін қиын міндет туындайды: салауатты бәсекелестік ортаны құру, қатысушылардың үлкен санының қатысу үшін мемлекеттік тапсырыс жүйесінің ашықтығы мен бірге істен немесе мемлекеттік келісім-шарттар жеткізушілердің дұрыс орындауға байланысты тәуекелдерден тапсырыс берушінің мемлекеттік мүдделерін қорғау құрумен және мердігерлер.[2]
Осылайша, назарға қазіргі экономиканың қажеттіліктері мен макроэкономикалық жағдай қабылдайды жаңа сапалық біздің еліміз үшін мемлекеттік сатып алу жүйесін қалыптастыру және дамыту тұжырымдамасын әзірлеу қажеттілігі бар. Мемлекеттік сатып алу экономикалық реттеу, материалды экономика және шоғырлану тұрақтандыру, еңбек, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының стратегиялық мақсаттарын жүзеге асыру үшін ғылыми-өндірістік қуаттарды тиімді құралы болуы тиіс.
Дипломдық жұмыстың мақсаты:
oo Мемлекеттік сатып алу не екенің түсіну, тақырыбын ашу
oo Конкурс, аукцион, тендер және т.б. терминдермен танысу
oo Электрондық сатып алу жүйесімен танысу
oo Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдарын зерттеу.
Зерттеу нысаны: зерттеудің әдістемелік негізі экономикалық құбылыстар мен процестерді зерттеу үшін диалектикалық материалистік көзқарас, ғылыми-зерттеу, жүйелік тәсіл, талдау (ұғымдарды, категорияларды, және мемлекеттік сатып алу динамикасы), статистикалық зерттеулер, құрбы шолу, т.б. ғылыми әдістер болып табылады.
Мемлекеттік сатып алу жайлы біз жұмыста, теледидар, радиодан естіп жатамыз. Мемлекеттік сатып алу терминін барлығы соншалықты түсіне қоймайды. Бүгінде ол нені білдіретін саусақпен санарлық адамдар ғана оны түсіндіре алады. Сондықтан, мемлекеттік сатып алу ол не екенің анықтап көрейік.
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк сатып алу туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексiнiң нормаларынан, мемлекеттік сатып алу заңы және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтi құқықтық актiлерiнен тұрады.
Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк сатып алу заңнамасында мемлекеттiк сатып алуға пайдаланылатын ақшаларды оңтайлы әрі тиiмдi жұмсау, әлеуеттi өнiм берушiге мемлекеттiк сатып алуды өткiзу рәсiмiне қатысу үшiн теңдей мүмкiндiктер, әлеуметтiк өнiм берушiлер арасындағы адал бәсекелестiктерді, мемлекеттiк сатып алу процестерінің жариялығы және ашықтығын, отандық кәсiпкерлердi қолдау принциптерi негiзделедi.
Зерттеу объектісі: мемлекеттік сатып алу жолдарын қарастыру.
Зерттеу әдістері: жеткізушілердің таңдау және мемлекеттік сатып алу туралы келісім-шарт құру қатар мемлекеттік сатып алуды пайдалануды реттейтін ережелерге сәйкес жүзеге асырылады. Қандай сатып алу бағасының, тарифтер, алымдар және тауарлар үшін алымдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген мемлекеттік заң айлық есептiк қарағанда екі мыңнан астам көп емес мөлшерде қаржы жылының жалпы жылдық бюджет сатып алу, тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді жылдық жоспарында қарастырылған, жұмыстар өнімдерді құруға қызметтер мен тергеу қызметтерді сатып алу, сондай-ақ Қазақстан Республикасы мен құпия келісімге жеңілдету мақсатында органдары ұсынатын қызметтер іске асыру үшін тергеу қызметтерді жүзеге асыратын іс-шаралар жүзеге асыру барысында құзыретті органдары заңнамасына зерттеу, кеңсе ғарыш тасымалдау, сондай-ақ басқа да техникалық жабдықтар, жылжымайтын мүлік, құпия ұйымдар, жұмыстар мен қызметтер, өткізді лауазымды тұлғалар мен сарапшылардың қызметтерін сатып алуға қажетті, ғылыми-техникалық немесе өзге де арнайы білімі.
Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен тiзбеге сәйкес Қазақстан Республикасында халықаралық шарттарында көрсетілген, сондай-ақ Қазақстан Республикасының мүшесi болып табылатындардың халықаралық қаржы ұйымдарды қаржыландыратын инвестициялық жобалар жүзеге асыратын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетiлетiн қызметтердiң сатып алуды жүзеге асырылады. [3]
Мемлекеттік сатып алу заңында көрсетілген бойынша мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасаудағы регламенттейтін нормаларды мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырады: егер мемлекеттік сатып алудағы жылдық жоспарларында көзделген жалпы жылдық сома болса тиісті қаржыны жылына республикалық бюджет туралы заңымен белгіленген айлық есептік көрсеткіштердің 2000 еселенген мөлшерінен аспайтын болса, тауарлардың және жұмыстардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды; Қазақстан Республикасы заңнамасында белгіленген бағалар мен тарифтер, алымдар мен төлемдер бойынша тауарлардың мен жұмыстардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды; өкілдік ету шығыстары тауарлардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды; көрмелердегі, семинарлар мен конференцияларды, кеңестер мен форумдардың, симпозиумдардың және тренингтердің материалдарын сатып алуды, сонымен қатар аталған іс- шараларға қатысқаны үшін ақы төленіп отырады; қағаздағы немесе электрондық тасушысында периодикалдық баспасөз басылымдарын сатып алуы туралы; біртекті тауарлар мен, жұмыстарды, көрсетілетiн қызметтердің құндық мәндегі жылдық көлеміне тиесілі қаржыны жылына республикалық бюджет туралы заңымен белгіленген 100 еселенген а.е.к (айлық есептік көрсеткіш) мөлшерінен аспайтын болса, біртекті тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтерді сатып алуды. Жалпы жылдық сома бұл жылдың жылдық сатып алу жоспарындағы қарастырылғанда қажет тауарлардың, жұмыстардың, қызметтерді сатып алуды қарастырған сомалар. Бұл жағдайлда мемлекеттік сатып алуларды мемлекеттік сатып алудың құқықтық реттеу принциптерінен сақтай отырады, мемлекеттік сатып алу үшін қолданылатын ақшаны оңтайлы және тиімді жұмсау, сондай-ақ отандық кәсіпкерлерге қолдау көрсету, Қазақстан Республикасының азаматтық заңына сәйкес жүзеге асу.
Қазақстан Республикасы Үкiметi мемлекеттiк сатып алу саласында мемлекеттiк саясаттардың негiзгi бағыттарында әзiрлейдi және үздiксiз қызметтерді қамтамасыз етуі үшiн тапсырыс берушiлерге сатып алатын күнделiктiң және апта сайын қажеттi тауарларды, жұмыстарды, көрсетiлетiн қызметтер тiзбесiне бекiтедi.
Қазақстан Республикасы халықаралық шарттарына сәйкес сатып алынатын тауарлар мен жұмыстардың, көрсетiлетiн қызметтер тiзбесiнде, стратегиялық маңызы бар өндiрiстері үшiн шикiзат ресурстары болып табылатын, Қазақстан Республикасы аумағы мен шетелден сатып алынған тауарлар тiзбегін бекiтедi.
Тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді сатып алу процесі - ағылшын заңда мемлекеттік сатып алу тұжырымдамасы болып табылады үшінші тараптардың мемлекеттік сектор ұсынды. Осы, соның ішінде мемлекеттік сатып алу тұжырымдамасы (мысалы, қағаз сатып алу кеңсе, кеңсе жиһазын немесе уақытша штаттан тыс қызметкерлерді жалдаудың сатып алу секілді) ең қарапайым заттарды басталады Үкіметтің жұмысын толық қолдау бар, және, мысалы, (өте күрделі құрылыс аяқталады, жобалар авианосцев немесе өзгерту үшін кез келген бастаманы ғана қаржылық қолдау) жобалау, жаңа ауруханалар салу үшін жеке қаржы бастамасы.
Зерттеу құрылымы: дипломдық жұмыстың бірінші тарауында мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері жайлы жазылған. Сонымен қатар мемлекеттік сатып алу туралы негізгі мәліметтер көрсетілген. Жұмыстың екінші тарауында мемлекеттік сатып алудың электрондыө тәсілдері жайлы мәлімттер жазылған. Үшінші, Шет мемлекеттердің мемлекеттік сатып алу жүйесі жайлы жазылған. Оның ішінде Қытай және Ресей Федерациясы жайлы толығырақ ақпараттар бар.
1. Мемлекеттік сатып алу ұғымы мен сатып алу процессі
1.1. Мемлекеттік сатып алу
Тиімді мемлекеттік сатып алу жүйесі, оның дамуын ынталандыру экономикасы үшін мемлекеттік тапсырыстың жүйесінің әсер нысанын құру, бизнесті реттеуге үкіметтің қабілетін жақсартады. Бұл қоғамдық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін ең қолайлы әдісін таңдау, және провайдері үшін, тәртібі мен олардың үздік ұсынысын мүмкіндік алысымен мемлекет үшін тиімді жолы болып табылады.
Мемлекеттік сатып алу туралы ҚР Заңы мемлекетке тиесілі көпшілігі оның мемлекеттік органдардың, мемлекеттік мекемелердің, мемлекеттік кәсіпорындардың және акционерлік қоғамдардың жүзеге асыру барысында туындайтын қатынастарды, сондай-ақ жеткізушілерден тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді олардың аффилиирленген тұлғалар сатып алуды реттейді олардың иелігінде бар ресурстарды тиімді пайдалану.
Мемлекеттік сатып алу туралы Заңға сәйкес мемлекеттік сатып алулар мынадай тәсілдердің бірімен жүзеге асырылады:
* конкурс (ашық конкурс, біліктілікті алдын ала іріктеумен жүргізілетін конкурс, екі кезеңдік рәсімдер пайдаланылатын конкурс);
* аукциондарда;
* баға ұсыныстарын сұрату;
* бір көзден алу;
* тауар биржалары арқылы жүзеге асырылады.
Мемлекеттік сатып алу - бұл жұмыстарды, қоғамдық қаражаты есебiнен қызмет көрсету немесе тауарларды жеткізу қамтамасыз ету орындау үшін бұйрық болып табылады. Үкімет келісімшарттар нарығының ол тұрақтылық пен кепілдендірілген төлемді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, кез келген бизнес үшін үлкен қызығушылық тудырады.
Мемлекеттік сатып алу - мерзімде жағдай құжаттамасында көрсетілген алдын-ала мемлекеттік немесе муниципалды қажеттіліктер үшін тауарлар, жұмыстар мен қызметтер үшін тапсырыстарды орналастыру бәсекеге қабілетті нысаны бәсекеге қабілеттілігі, меншікті капиталдың және тиімділік қағидаттарына негізделген көзделген.
Мемлекеттік сатып алу - мемлекеттік бюджет есебінен елде немесе шетелде өндірілетін бөлігі, мемлекет тарапынан сатып алынған тауарлар мен қызметтер, мемлекеттік билік органдары. Мұндай сатып алулар өз тұтыну қажеттіліктерін (жабдықтарды сатып алу, қару) үшін мемлекет жасаған және халықтың тұтыну мен сақтық көшірмесін (мысалы, азық-түлік астық және мемлекеттік сатып алу) қамтамасыз ету үшін.
Мемлекеттік сатып алулар - өндірістік және әлеуметтік саясат жөніндегі қажетті құрал болып табылады. Ол осы орайда кездейсоқтық емес бәсекеге қабілетті өнім өндірісін ынталандыру мемлекеттік сатып алу рөлін атап, шағын бизнес, мүгедектер ұйымдарының және мемлекеттік қолдауды қажет басқа да адамдарды қоса алғанда отандық тауар өндірушілерді қолдау болып табылады. Мемлекеттік сатып алу бойынша нарықтық өнім нарығының құрылымына интеграцияланған болғанына қарамастан, ол іргелі ерекшеліктері сипатталады. Мемлекеттік сатып алу - осындай қаражатын алушылардың бюджет қаражаты есебiнен толық немесе iшiнара тауарларды сатып алу (жұмыстарды, қызметтерді) және (немесе) мемлекеттік бюджет қаражаты.
Мемлекеттік сатып алу - сатып алу мемлекеттік мекемелердің жұмыс істеуі үшін қажетті тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді (ТЖҚ) сатып алу үшін республикалық бюджеттен, сондай-ақ мемлекеттік функцияларды орындау жөніндегі мемлекет тарапынан жүзеге асырылады. Сондықтан, олар маңызды рөл атқарады және біздің республиканың экономикасы басқарудың тиімді құралы болып табылады. Бұл жүйенің негізгі мақсаты республикалық бюджеттің экономикасы болып табылады.
Әрі қарай осы мәселені оқып үшін сізге мемлекеттік сатып алу заңының негізгі ұғымдар үйрену керек.
Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру:
* мемлекеттік сатып алу үшін пайдаланылатын ақшаны оңтайлы және тиімді жұмсау;
* әлеуетті өнім берушілерге мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсіміне қатысу үшін тең мүмкіндіктер беру;
* әлеуетті өнім берушілер арасындағы адал бәсекелестік;
* мемлекеттік сатып алу процесінің ашықтығы мен айқындығы;
* отандық тауар өндірушілерге, сондай-ақ жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді отандық берушілерге Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға қайшы келмейтін шамада қолдау көрсету;
* мемлекеттік сатып алуға қатысушылардың жауапкершілігі;
* сыбайлас жемқорлық көріністеріне жол бермеу;
* инновациялық және жоғары технологиялық тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаттарына негізделеді.
Негiзгi ұғымдар:
Аукцион адымы - аукцион нысанасының бағасы төмендетілетін ақшалай аралық;
Әлеуетті өнім беруші - мемлекеттiк сатып алу туралы шарт жасасуға үмiткер, кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыратын жеке тұлға, заңды тұлға (егер Қазақстан Республикасының заңдарында олар үшiн өзгеше белгiленбесе, мемлекеттiк мекемелердi қоспағанда), заңды тұлғалардың уақытша бiрлестiгi (консорциум). Кәсiпкерлiк қызмет субъектiсi болып табылмайтын жеке тұлға осы жеке тұлғаға жекеменшік құқығымен тиесілі тұрғынжайды тапсырыс берушілер сатып алған жағдайда, әлеуеттi өнiм берушi болуы мүмкiн;
Тұтынушылар - мемлекеттік органдар, мемлекеттік мекемелер және мемлекеттік кәсіпорындар, заңды тұлғалар, дауыс беретiн акцияларының мемлекетке тиесілі және тауарларды сатып алу айналысатын олармен аффилиирленген заңды тұлғалар болып табылатын (акциялар), жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді елу және одан да көп пайызы осы Заңға сәйкес, сондай-ақ ұлттық басқарушы холдингтер, ұлттық холдингтер, ұлттық басқарушы компаниялардың, ұлттық компаниялардың және олардың аффилиирленген тұлғаларды қоспағанда, Қазақстан Республикасының азаматтық құқық, сондай-ақ;
Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы - заңды тұлға немесе құрылымдық бөлімшесі, оның құрылтай тұлғаның атынан әрекет ететін ұйымдастыру және мемлекеттік сатып алу жүзеге асыру;
Тапсырыс берушілер - ұлттық басқарушы холдингтерді, ұлттық холдингтерді, ұлттық басқарушы компанияларды, ұлттық компанияларды және олармен үлестес заңды тұлғаларды, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкін, оның ведомстволарын, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің құрылымына кіретін ұйымдарды және дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкіне тиесілі немесе оның сенімгерлік басқаруындағы заңды тұлғаларды және олармен үлестес заңды тұлғаларды қоспағанда, мемлекеттік органдар, мемлекеттiк мекемелер, сондай-ақ мемлекеттiк кәсiпорындар, дауыс беретін акцияларының (жарғылық капиталға қатысу үлестерінің) елу және одан да көп пайызы мемлекетке тиесiлi заңды тұлғалар және олармен үлестес заңды тұлғалар;
Демпингтiк баға - конкурсқа қатысушы жұмыстарға, көрсетiлетiн қызметтерге ұсынған, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сараптамадан өткен жобалау-сметалық құжаттамада, техникалық-экономикалық негіздемеде көрсетiлген бағалармен салыстырғанда төмен болып табылатын баға. Техникалық-экономикалық негіздемені және жобалау-сметалық құжаттаманы әзірлеу жөніндегі жұмыстарға баға, егер баға Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес есептелген бағалармен салыстырғанда төмен болып табылған жағдайда демпингтік деп танылады;
Тауарлар - нәрселер (заттар), оның iшiнде жартылай фабрикаттар немесе қатты, сұйық немесе газ тәрiздес күйдегi шикiзат, электр және жылу энергиясы, шығармашылық зияткерлiк қызметтiң объектiленген нәтижелерi, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сатып алу-сату мәмiлелерiн жасасуға болатын заттық құқықтар;
Бастапқы баға - әлеуетті өнім беруші аукцион өткізілгенге дейін ұсынған, аукционға қатысуға өтінімге қоса берілетін баға;
Конкурстық құжаттама - конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алу шарттары мен тәртібін қамтитын байқауына қатысу үшін өтінімді дайындау үшін әлеуетті өнім берушінің ұсынған құжаттама;
Конкурстық комиссия (аукциондық комиссия) - осы Заңда көзделген конкурс (аукцион) тәсілімен мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсімін орындау үшін мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы құратын алқалы орган. Конкурстық комиссия (аукциондық комиссия) тақ саннан, бірақ кемінде үш адамнан тұруға тиіс;
Конкурстық баға ұсынысы - конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысу үшін әлеуетті өнім беруші ұсынған, конкурсқа қатысуға өтінімге қоса берілетін баға;
Конкурстық құжаттама (аукциондық құжаттама) - конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімді дайындау үшін әлеуетті өнім берушіге ұсынылатын құжаттама, онда конкурсқа (аукционға) қатысуға өтінімге қойылатын талаптар, конкурс (аукцион) тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру шарттары мен тәртібі қамтылады;
Мемлекеттік сатып алу веб-порталы - сатып алудың электрондық көрсетілетін қызметтеріне қол жеткiзудiң бірыңғай нүктесiн ұсынатын мемлекеттiк органның ақпараттық жүйесі;
Мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушы - Қазақстан Республикасының Үкіметі, облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың әкімдігі немесе аудан, қала, қаладағы аудан әкімдігі айқындаған, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру және өткізу рәсімдерін орындауды жүзеге асыратын заңды тұлға;
Мемлекеттік сатып алу жүйесінің субъектілері - әлеуетті өнім беруші, өнім беруші, тапсырыс беруші, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы, мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушы, мемлекеттік сатып алу саласындағы бірыңғай оператор, уәкілетті орган, сарапшы;
Мемлекеттiк сатып алу саласындағы уәкiлеттi орган - мемлекеттiк сатып алу саласында басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
Мемлекеттiк сатып алу туралы шарт - тапсырыс беруші мен өнім беруші арасында мемлекеттік сатып алу веб-порталы арқылы жасалған, электрондық цифрлық қолтаңбалармен куәландырылған азаматтық-құқықтық шарт;
Сарапшы - сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық тапсырмасын және (немесе) техникалық өзіндік ерекшелігін әзірлеуге және (немесе) әлеуетті өнім берушілер ұсыныстарының сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық өзіндік ерекшелігіне сәйкестігіне қатысты сараптамалық қорытындыны дайындауға қатысу үшін мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы не тапсырыс беруші тартатын, өткізілетін мемлекеттік сатып алу саласында тиісті құжаттармен (дипломдармен, сертификаттармен, куәліктермен және басқа да құжаттармен) расталатын арнайы және (немесе) техникалық білімі, тәжірибесі мен біліктілігі бар жеке тұлға;
Сараптама комиссиясы - сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық тапсырмасын және (немесе) техникалық өзіндік ерекшелігін әзірлеуге және (немесе) әлеуетті өнім берушілер ұсыныстарының сатып алынатын тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің техникалық өзіндік ерекшелігіне сәйкестігіне қатысты сараптамалық қорытындыны дайындауға қатысу үшін сарапшыларды тарта отырып, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы не тапсырыс беруші құратын алқалы орган.
Шартты баға - конкурсқа қатысушының конкурстық баға ұсынысына конкурстық құжаттамада көзделген өлшемшарттардың салыстырмалы мәнiн қолдануды ескере отырып есептелген және конкурстың жеңiмпазын айқындау мақсатында конкурстық баға ұсыныстарын бағалау және салыстыру кезiнде ғана пайдаланылатын баға.
Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру қағидалары болып: мемлекеттік сатып алу үшін пайдаланылатын ақшаны оңтайлы және тиімді жұмсау, әлеуетті өнім берушілерге мемлекеттік сатып алуды өткізу рәсіміне қатысу үшін тең мүмкіндіктер беру; әлеуетті өнім берушілер арасындағы адал бәсекелестік; мемлекеттік сатып алу процесінің ашықтығы мен айқындығы; отандық тауар өндірушілерге, сондай-ақ жұмыстар мен көрсетілетін қызметтерді отандық берушілерге Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға қайшы келмейтін шамада қолдау көрсету; мемлекеттік сатып алуға қатысушылардың жауапкершілігі; сыбайлас жемқорлық көріністеріне жол бермеу; инновациялық және жоғары технологиялық тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қағидаттарына негізделеді.
Шартты баға - конкурсқа қатысушының конкурстық баға ұсынысына конкурстық құжаттамада көзделген өлшемшарттардың салыстырмалы мәнiн қолдануды ескере отырып есептелген және конкурстың жеңiмпазын айқындау мақсатында конкурстық баға ұсыныстарын бағалау және салыстыру кезiнде ғана пайдаланылатын баға.
1.2. Мемлекеттік сатып алу процесі
Мемлекеттік сатып алу процесі:
oo мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарын (мемлекеттік сатып алудың алдын ала жылдық жоспарын) әзірлеуді және бекітуді;
oo өнім берушіні таңдауды және онымен мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасасуды;
oo мемлекеттік сатып алу туралы шарттың орындалуын қамтиды.
Тұтынушы бюджеттің (даму жоспарының) негізінде мемлекеттік сатып алудағы жүзеге асыру қағидаларын айқындайды, тәртіппен және нысанды жылдық жоспарын әзірлейді және бекітеді, тиісті бюджет комиссиясы оң ұсынысы негізінде мемлекеттік сатып алудың алдын ала жылдық жоспарларын әзірлейді және оны бекітуге құқылы болып келеді.
Мемлекеттік сатып алу, алдын ала жылдық жоспар мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарлары бекітілгенге дейін қолданылады. Мемлекеттік сатып алудың алдын ала жылдық жоспарларында көзделінетін мемлекеттік сатып алу туралы мәліметтер мен мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарын ауыстырады.
Мемлекеттік сатып алу жылдық жоспарларын тұтынушы тиісті бюджет (даму жоспары) бекітікен күннен бастап 10 жұмыс күн ішінде нақтылайды.
Тұтынушылар мемлекеттік сатып алуды жоспарлау мен жүзеге асыру кезінде тапқырлық пен және жоғары технологиялық өнімдерді, жұмыстарды, көрсетілген қызметтерді сатып алу басымдылығын негізге алуы тиіс.
Тұтынушылар мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыруда айқындалатын тәртіппен, айына бір реттен көп емес мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарына өзгеріс немесе толықтыру енгізуге құқылы.
Конкурстық тәсілмен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырған кезде мемлекеттік сатып алу саласындағы мемлекеттік сатып алу қорытындысы шығарылғанға дейін әлеуеттік өнім берушілерді конкурстық баға ұсыныстарын құпиялығын қамтамасыз етеді.
Тұтынушы мемлекеттік сатып алу туралы шарт жасаспас бұрын:
1) Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес бюджет жобасын нақтылау кезінде болған, мемлекеттік сатып алудың бекітілген жылдық жоспарында көзделген өнімдерді, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алуға арналған шығыстар қысқартылған;
2) Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес мемлекеттік органының стратегиялық жоспарларын, мемлекеттік сатып алудың бекіткен жоспарында көзделген тауарлар мен жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді сатып алу қажеттілігін жоққа шығаратын өзгерістер не толықтыруларды енгізген болса, мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудан бас тартуға құқылы болып келеді.
Мемлекеттік сатып алу нарық еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі элементі болып табылады, және ол мемлекеттік жүйесінің экономиканы мемлекеттік реттеу негізгі институттарының бірі болып табылады бұйрық беріп, оның динамикасы мен құрылымын айтарлықтай әсер етеді.
Дерлік әр елде термин мемлекеттік сатып алулар басқаша түсіндіріледі. К.В. Кузнецов айтуынша, көп жағдайда біз мемлекеттік органдардың өмірі мен жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін мемлекеттік бюджеттен сатып алу туралы айтып отырмыз. Сонымен қатар мемлекет мұқтажы үшiн сатып алу түсінігі тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатып алуды жоққа қайта сату үшін сатып алынған. [15]
И.И. Смотрицкидің айтуынша, қоғамдық тәртіп санаты, оның экономикалық мәні, оның мәні мемлекеттік сұраныс, Мемлекеттік сатып алу білдірді әлеуметтік қажеттіліктерін көрсетеді (қамтамасыз етілген) мемлекеттік талап орындалды. Тиісінше, мемлекеттік тапсырыс тауарлар үшін негізделген және орындалған сұранысты түсінген жөн астында жұмыс істейді және мемлекеттік мұқтажы үшін қызметтер, мемлекеттік сатып алу шеңберінде тауарлар, жұмыстар мен қызметтер үшін мемлекеттік келісім-шарттар, оның ішінде жасасу үшін жеткізушіні (мердігер) анықтау үшін іс-шаралар жатады. [18]
Өз кезегінде, мерзімді келісім-шарттар нарығының мәнін сипаттайтын Мемлекеттік сатып алулар, мемлекеттік тапсырысты іске асыру кезеңін көрсетеді. Өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы тауарларды алмасу тауар нарығында сатып алу және сату процесінде жүзеге асырылады, өйткені, әлеуметтік қажеттіліктерін нысанын қамтамасыз - Мемлекеттік сатып алулар барлық алдыңғы кезеңдерінің із, және сол уақытта ескере отырып, қоғамдық қажеттіліктерді қамтамасыз ету үшін нәтиже, процесінің қорытынды кезеңі әрекет етеді.
Алайда С.А. Бордунова ғылыми терминдер арасындағы басқа айырмашылықтар қоғамдық тәртіп және Мемлекеттік сатып алулар назар аударады. Автордың айтуынша қате бір тұжырымдамасы мемлекеттік тапсырыс, тауарларды жеткізу, жұмыстар мен қызметтерді құрамдастырылған. Сатып алу термині сатып алу білдіреді және тек тауарларды сатудан немесе тауарларды жеткізу шартының жатқызуға болады. [21]
Біз жұмыстар мен қызметтерді орындау үшін келісім-шарт есептесеңіз, бұл жағдайда, осы терминдер мемлекеттік тапсырыс қараңыз. Осы мемлекеттік тапсырыс бойынша мемлекеттік сатып алу басты айырмашылығы болып табылады. С.А. Бордунова ол мемлекеттік тапсырыс ұғымы мемлекеттік сатып алу туралы кеңірек концепциясы мен жеке ұғым ретінде қарастырылуы тиіс деген қорытындыға келеді
Жеделдетілген экономикалық өсу және әлеуметтік даму үшін ресурстарды тарту мәселесін шешу үшін мемлекеттік сатып алу тетігі арқылы. Ол тек экономикалық өсу емес, сонымен қатар сияқты маңызды міндеттерді шешу үшін жағдай жасау тұрақты және үйлесімді экономикалық және әлеуметтік даму екенін есте ұстағанымыз маңызды болып табылады:
1) елдің экономикалық кеңістік, әлеуметтік және технологиялық біртектілігі қол жеткізу;
2) табыс топтар арасында және түрлі өңірлері арасындағы саралау өмір сүру төмендету;
3) экономиканың әртүрлі салаларында өндірістің технологиялық деңгейін конвергенция;
4) экономиканың әлеуметтік-технологиялық біркелкі жақсарту.
Ол бұл мәселелер тиімдірек шешуге болады, мінсіз мемлекеттік сатып алу тетігі арқылы табылады.
Бірқатар елдерде мемлекеттік сатып алу, басқару құрылымы, мемлекеттік сатып алу және қаржылық қолдау тұрғысынан тарату функциясы орталық органдарының табандылық байланысты, тік мемлекеттік және мемлекеттік басқару клиенттер арасындағы сақтайды. толық екіжақты шарттық қатынастары негiзiнде орындаушылар (мердігерлер, жеткізушілер) қоғамдық келісім-шарттар бірге әрекет етеді, мемлекеттік тапсырыс берушілер, мемлекеттік тапсырыстар аударылған басқару міндеттерін орналастыру және іске асыру үшін. [14]
Мемлекет макроэкономикалық көрсеткіштер мен аймақтарды жақсарту үшін ынталандыру факторы ретінде Мемлекеттік сатып алу туралы акт, сондай-ақ әділ атап өтті, Мемлекеттік сатып алу жиынтық сұраныстың қалыптастыру маңызды фактор болып табылады және экономикалық өсу мен жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету динамикасына әсер етуі. әлеуметтік қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін сатып алу айтарлықтай көлемін асыратын экономикалық қызметтің субъектісі ретінде мемлекеттік, әлеуметтік қызметтердің сапасын жақсарту, оның инновациялық дамуын экономикасының өсуіне ықпал етеді.
Экономика әсері мемлекеттік сатып алу күрделі болып табылады. Осы функцияларды жүзеге асыру, мемлекеттік сатып алу жүйесі мемлекеттік қажеттіліктерін қамтамасыз ету проблемасын ғана шешпейді, сонымен қатар экономикалық саясаттың ажырамас құралы ретінде, мемлекеттік реттеудің негізгі институттарының бірі ретінде тұр.
Осылайша, бүкіл әлем бойынша мемлекеттік сатып алу мәселелері нормативтік заңнамасымен бақылау тұр - іс жүзінде бұл жағдайда сатып алушы, яғни, мемлекеттік барынша процесінің тиімділігін мүдделі. , Орталықтандырылған басқаруды арттыратын бағытталған мүмкіндіктерінің көбін мойнына шығындарды бақылаусыз өсуіне жол бермеу, мемлекеттік бюджет шығыстарының қысқаруы үшін мемлекет үшін мемлекеттік сатып алу, материалдар басшылығы олардың нарықтық қарым-қатынастарды қамтамасыз етті. Мемлекеттік сатып алулар ең дамыған елдердің бюджет қымбат бөлігінде елеулі орын алады болғандықтан, олар экономиканы басқарудың тиімді құралы болып табылады. мемлекеттік келісім-шарт арқылы мемлекет көптеген олардың әлеуметтік және экономикалық мәселелерді шешу, сондай-ақ ғылыми-зерттеу, дамыту және жаңа технологиялар мен әзірлемелерді енгізу қамтамасыз ету. Сондықтан, мемлекеттік тапсырыстарды жүйесі, мемлекет мұқтажы үшін тауарлар, жұмыстар мен қызметтерді сатып алу экономикаға мемлекеттік әсер қуатты тұтқасы болып табылады.
Интернетке қатынау, мемлекет жарыстар тартуға мүмкіндік береді жеткізушілердің кең ауқымды сатып алады. Компьютерлендіру байқаудың барлық кезеңдерінде тиімділігін және сенімділігін жақсартады. Атап айтқанда, айтарлықтай құны, жылдамдығын азайтады және бәсекеге қабілетті сұраныстың конкурстық құжаттаманы, ұсыну және қабылдау алу рәсімдерін оңайлату, беру конкурс комиссиясы сұрақтар нақтылау және оларға жауап жолдау. Конкурстық комиссия өз иелігінде өтінімі келіп тапсырыс және салыстыру ыңғайлы құралдары бар, конкурстық іріктеу тәртібі неғұрлым нақты және қатаң айналады.
1.3. Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру жолдары, тәсілдері
Мемлекеттік сатып алу тәсілдері, олар:
oo конкурс (ашық конкурс, біліктілікті алдын ала іріктеумен жүргізілетін конкурс, екі кезеңдік рәсімдер пайдаланылатын конкурс);
oo аукциондарда;
oo баға ұсыныстарын сұрату;
oo бір көзден алу;
oo тауар биржалары арқылы жүзеге асырылады.
Мемлекеттік сатып алу Заңда көзделген жағдайларды қоспай, мемлекеттік сатып алу веб-порталында жүзеге асырылады. Тапсырыс беруші өзінің филиалының (өкілдігінің) қызметін қамтамасыз етуге қажетті тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің жылдық көлемін негізге ала отырып, тапсырыс берушінің атынан осындай мемлекеттік сатып алуды тапсырыс берушінің филиалы (өкілдігі) тікелей жүзеге асырған жағдайда, мемлекеттік сатып алуды жүзеге асырудың тәсілін айқындауға құқылы.
Ашық конкурс - қоғамдық пайдалану үшін тауарлар мен жұмыстарды сатып алу негізгі әдісі. Бұл сатып алу және басқа да әдістерін пайдалануға мүмкіндік береді, ешқандай арнайы мән-жайлар бар болса, тауарлар мен жұмыстарды ашық тендер арқылы сатып алынады деген сөз.
Тиімділігі, ашықтық және бәсекелестік бұл ашық конкурс тәсілінің мемлекеттік сатып алудың негізгі принциптері іске асыру үшін ең жақсы жолының бірі. Ашық конкурсқа барлық жеткізушілер үшін ашық болып табылады. Кең таралған ақпарат құралдарында жеткізушілердің барынша кең ауқымын тарту мақсатында сатып алу рәсімдерін қатысуға шақыруын жариялады.
Сонымен қатар, оның тиімділігін төмендетеді айтарлықтай ашық конкурс өткізуді немесе мүмкіндік бермейтін мән-жайлар бар: жетілген нарығында бәсекелестіктің болмауы (талап өнімдерін жеткізуге болады, және олар тұтынушыға белгілі ғана 3-5 жеткізушілер); сатып алу объектісі - консультациялық қызметтер, техникалық жағынан күрделі өнімдер немесе жұмыс (клиент жеткілікті егжей-тегжейлі техникалық сипаттамаларын жасауға қабілетті емес немесе ол қажет деп санаған емес, осыған байланысты, бұл өнімдерді жеткізушілермен келіссөздер жүргізу үшін қажет); сатып алу шағын сомасы (конкурс өткізу мен ұйымдастыру шығындары айтарлықтай жеткізу қолайлы шарттарын алу бастап пайда асып); Мемлекеттік құпия тұрғысынан ұлттық қорғаныс және ұлттық қауіпсіздік мұқтаждары үшін өнімдерді сатып алу (жеткізушілердің саны шектеулі; құпиялылыққа сатып алу талаптары).
Жоғарыда байланысты, дайындық сатысында ашық конкурс мүмкіндік бермейді, сол ерекше жағдайлар, бар-жоғын сұраққа жауап қажет. Сондай-ақ, мемлекеттік тапсырыс беруші, өнімдер үшін өз қажеттіліктерін анықтайды тауарларды жеткізу (жұмыстарды, қызметтерді) тапсырыс жасайды.
Байқау мемлекеттік тапсырыс беруші конкурсты ұйымдастырушыға туралы шешім дайындық кезеңінде (дәл байқау өткізеді ДДҰ), және екі мүмкіндіктері бар:
* Конкурсты ұйымдастырушы функциясы өзіне мемлекеттік клиенттерге қабылдайды;
* Конкурсты ұйымдастырушы функциялары үшінші тарапқа беріледі.
Конкурс алдында байқаудың ұйымдастырушысы нарығын зерттеу, қажетті құжаттарды дайындау, соның ішінде дайындық жұмыстары бүкіл ауқымын, өткізеді. Ең маңызды құжаттар (хабарлама, конкурстық құжаттама) тапсырыс берушінің келісімі бойынша болып табылады.
Бұрын мемлекеттік сатып алу қызметінен кім босатылатынын ұйымдастырушы анықтаған болса қазір бұл процесс автоматты түрде веб-порталда анықталады.
Конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру. Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы конкурстық құжаттаманың жобасы бекітілген күннен бастап үш жұмыс күнінен кешіктірмей мемлекеттік сатып алу веб-порталында конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру туралы хабарландырады. Міндетті конкурстық құжаттаманың көп тауарлар, тауарларды сатып алу мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының мемлекеттік іске асыру саласында жұмыстар мен қызметтерді, осындай жолмен, жұмыстар мен қызметтерді, бір мемлекеттің сатып алуды ұйымдастыруына және жүзеге асыруға құқылы. Біртекті болып табылмайтын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы осындай тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді конкурстық құжаттамада лоттарға міндетті түрде бөле отырып, көрсетілген тәсілмен бірыңғай мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыруға және өткізуге құқылы. Біртекті тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы конкурстық құжаттамада біртекті тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді беру (орындау, көрсету) орны бойынша лоттарға бөлуге міндетті.
Тауарды беретін кемінде бес орын болған жағдайда, конкурс тәсілімен өткізілетін лотта тауарды беретін бірнеше орынды көрсетуге жол беріледі. Біртекті тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің бірнеше түрін конкурс тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру кезінде мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы, конкурстық құжаттамада тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді олардың біртекті түрлері және орны бойынша лоттарға бөледі.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру. Аукцион мемлекеттік сатып алу веб-порталында аукционға қатысуға жіберу туралы хаттамада көрсетілген күні және уақытта өткізіледі. Аукционға қатысуға жіберу туралы хаттама орналастырылған күннен бастап екі жұмыс күні өткеннен кейінгі келесі жұмыс күні - аукционды өткізу күні болып табылады. Нақты уақытта аукцион мемлекеттік сатып алу режимі мемлекеттік сатып алу веб-порталында жүзеге асырылатын болады, ол мемлекеттік сатып алу саласындағы бірыңғай оператор қамтамасыз етеді. Өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауарды сатып алу үшін аукционға қатысушының ең төмен бастапқы бағасынан бастап баға туралы ағымдағы ұсынысты аукцион адымына төмендету жолымен аукцион өткізіледі. Аукцион бір лотқа өткізіледі, бұл ретте тауар аукцион нысанасы болып табылады. Аукционды өткізу кезінде аукционның кез келген қатысушысы ағымдағы ең төмен ұсыныс болмаған жағдайда, аукцион адымына қарамастан, өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауарды сатып алу үшін аукционға қатысушының ең төмен бастапқы бағасынан төмендетілген, өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауардың бағасы туралы ұсыныс беруге құқылы. Егер аукционды өткізу басталғаннан кейінгі отыз минут ішінде аукционға қатысушылардың бірде-бірі өткізілетін аукционның нысанасы болып табылатын тауардың бағасы туралы ұсыныс бермеген болса, бастапқы бағасы ең төмен болып табылатын әлеуетті өнім беруші аукцион жеңімпазы деп танылады.
Аукционға қатысуға өтiнiмдерді қарау қорытындысы бойынша айқындалған, біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келетін әлеуетті өнім берушілер аукционға қатысады. Тауар беретін бірнеше орын болған жағдайда, аукцион тәсілімен өткізілетін лотта тауар беретін бірнеше орынды көрсетуге жол беріледі. Аукциондық комиссия біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келетін әлеуетті өнім берушілерді айқындау мақсатында аукционға қатысуға өтінімдерді қарауды жүзеге асырады. Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушы әлеуетті өнім берушілер ұсынатын тауарлардың аукциондық құжаттаманың ажырамас бөлігі болып табылатын техникалық өзіндік ерекшелікке сәйкестігіне қатысты сараптамалық қорытындыны дайындау үшін сараптама комиссиясын құруға не сарапшынының көмегіне жүшінуге құықлы болып келеді. Сарапшы бола алмайды:
* мемлекеттік сатып алу рәсімдерінің нәтижелеріне мүдделі;
* тапсырыс берушімен, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушымен, мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушымен не олардың ведомстволық бағынысты, еншілес және тәуелді ұйымдарымен не әлеуетті өнім берушілермен еңбек қатынастарында байланысты;
* тапсырыс берушінің, мемлекеттік сатып алуды ұйымдастырушының, мемлекеттік сатып алуды бірыңғай ұйымдастырушының не олардың ведомстволық бағынысты, еншілес және тәуелді ұйымдарының бірінші басшыларының жақын туысы, жұбайы (зайыбы) немесе жекжаты болып табылатын адам.
Аукциондық комиссия шешім қабылдаған кезде сарапшылардың дауыс беру құқығы болмайды.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындысы туралы хаттама аукционды өткізу аяқталған күні мемлекеттік сатып алу веб-порталында автоматты түрде қалыптастырылады және аукциондық комиссияның барлық мүшелері мен аукционға қатысуға өтінімдер берген барлық әлеуетті өнім берушілер электрондық пошта арқылы бір мезгілде хабардар етіле отырып, онда орналастырады.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу мынадай негіздердің бірі бойынша:
oo аукционға қатысуға екеуден аз өтінім ұсынылғанда;
oo егер аукционға қатысуға бірде-бір әлеуетті өнім беруші жіберілмесе;
oo егер аукционға қатысуға бір әлеуетті өнім беруші жіберілсе, өткізілмеді деп танылады. [5]
Егер аукцион тәсiлiмен мемлекеттiк сатып алу өткізілмеді деп танылса, тапсырыс беруші мынадай шешімдердің бірін қабылдайды: аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алуды қайтадан өткізу туралы, аукциондық құжаттаманы өзгерту және аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алуды қайтадан өткізу туралы, бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру туралы.
Тапсырыс беруші аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алудың өткізілмеуі бойынша бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуды мынадай:
oo аукционға қатысуға ұсынылған өтінімдер болмаған жағдайда жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту жіберілген әлеуетті өнім берушіні тапсырыс беруші айқындайды;
oo аукционға қатысуға екеуден аз өтінім аз ұсынылған жағдайда жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту аукционға қатысуға өтінім берген әлеуетті өнім берушіге жіберіледі. Мемлекеттік сатып алу туралы жасалған шарттың бағасы аукционға қатысуға өтінімде көрсетілген әлеуетті өнім берушінің бастапқы бағасынан аспауға тиіс;
oo егер аукционға қатысуға бірде-бір әлеуетті өнім беруші жіберілмесе, жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту, осы Заңның 6-бабының талаптарын бұзған тұлғаны қоспағанда, аукционға қатысуға берілген өтінімде көрсетілген ең төмен бастапқы баға ұсынған әлеуетті өнім берушіге жіберіледі. Мемлекеттік сатып алу туралы жасалған шарттың бағасы аукционға қатысуға өтінімде көрсетілген әлеуетті өнім берушінің бастапқы бағасынан аспауға тиіс;
oo егер конкурсқа қатысуға бір ғана әлеуетті өнім беруші жіберілсе, жүзеге асырады. Бұл ретте бір көзден алу тәсілімен мемлекеттік сатып алуға қатысуға шақырту аукционға қатысу рұқсат етілген әлеуетті өнім берушіге жіберіледі және мемлекеттік сатып алу туралы жасалған шарттың бағасы аукционға қатысуға өтінімде көрсетілген әлеуетті өнім берушінің бастапқы бағасынан аспауға тиіс.
Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындысы туралы хаттама аукционды өткізу аяқталған күні мемлекеттік сатып алу веб-порталында автоматты түрде қалыптастырылады және аукциондық комиссияның барлық мүшелері мен аукционға қатысуға өтінімдер берген барлық әлеуетті өнім берушілер электрондық пошта арқылы бір мезгілде хабардар етіле отырып, онда орналастырады. Аукцион тәсілімен мемлекеттік сатып алу қорытындысы туралы хаттамада: аукционға қатысуға өтінімдерді біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келтіру туралы; аукционға қатысуға өтінімдері қабылданбаған әлеуетті өнім берушілердің өтінімдерін қабылдамау себептері егжей-тегжейлі сипатталып, оның ішінде біліктілік талаптары мен аукциондық құжаттаманың талаптарына сәйкес келмейтінін растайтын мәліметтер мен құжаттар көрсетіле отырып, олар туралы ақпарат; мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыру қағидаларында айқындалған өзге де мәліметтер. [24]
Тендер - бәсекеге қабілеттілік, меншікті капиталдың және тиімділігін принциптері туралы көрсетілген мерзімдерде құжаттама жағдайында алдын-ала жариялады тауарларды, қызметтер немесе жұмыстар сатып алуды қамтамасыз ету үшін конкурс нысаны. Тендер термині баға белгілеулер үшін сұрау, баға сұраулар, ұсыныстар сұрау ретінде емес, бәсекеге қабілетті (бірақ конкурстық) рәсімдерге қатысты қолданылады. Құжаттаманың талаптарына сәйкес келетін, ұсыныс ұсынылған қатысушысы, ең жақсы жағдайлар ұсынылады - келісім-шарт тендер жеңімпазымен жасалатын болып табылады.
Тендердің аукционнан ерекшелігі. Аукцион - конкурсқа қатысушылардың конкурс бір ғана критерий арқылы жүзеге асырылады. Аукцион бағасы мен ұсыныстар барлық қатысушылар үшін қол жетімді. Конкурсқа қатысушылардың ұсынған ұсынысты өзгертуге мүмкіндік ерекшеленеді. Аукционға әрбір қатысушы өз бәсекелестері қарағанда неғұрлым қолайлы шарттарын ұсына отырып, өз ұсыныстарын өзгерте алады. Аукцион қоғамдық аукцион, аукцион қадам өткізу туралы хабарламада көрсетілген бастапқы (ең жоғарғы) шарттың бағасын (лоттың бағасы) азайту арқылы өтеді. Аукцион қадам қатаң анықталған және тапсырыс берушi ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz