Биопотенциалдар

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
a) Биопотенциалдарды тіркеу әдістері
b) Жүрек потенциалдарын зерттеу әдісі
c) Электрокардиографтың блок.схемасы. Электродтарды орналастыру реті
d) ЭЭГ.дегі ырғақ
e) Электроэнцефалография(ЭЭГ)
f) Электромиография (ЭМГ)
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер.

Жасушалық деңгейден ағза деңгейіне өткенде және жасушалардың біртіндеп қозу нәтижесінде сол ағзаның сыртқы бетінде электр потенциалдарының таралуы өзгереді. Сонымен қатар ағзанң күйі, яғни, оның электрлік белсенділігі уақыт бірлігінде өзгереді. Ол қозу процесі жүйке және бұлшықет талшықтарының бойымен таралады. Биотпотенциалдардың қозу және таралу процесін ағзаның тікелей сыртқы бетінде де немесе сол ағзаның ішкі құрлысында да анықтауға болады. Бірақ клиникада бұл әдісті қолданудың ерекше қиыншылығы бар.
Сондықтан ағзаның функционалдық күйін оның электрлік белсенділігін сипаттау үшін эквиваленттік электрлік генератор принципі қоланылады. Бұл дегеніміз зерттелетін мүше уақыттың әр түрлі периодтарында қозатын көптеген жасушалардан тұрады және ол дене бетінде электр өрісін құрайтын біріңғай эквиваленттік генераторы етіп ұсынылады, ол жүйке жүйесінің патологиясының диагностикасы үшін пайдаланылады (жарақаттанғанда, эпилепсияда, психикалық тұрақсыздықта, ұйқы бұзылғанда т.б ).
Биоэлектірлік потенциал дегеніміз - тірі ұлпаның екі нүктесі арасындағы электір потенциалдардың айырмашылығымен анықталатын биоэлектірлік белсенділіктің көрсеткіші. Ол тыным (мембраналық) және әрекет потенциалын айырады. Қалыптыжағдайда тыным потенциалының шамасы тұрақты болады. Бірақ, оның өзгеруі қозу табалдырығының шамасынан асып кетсе, әрекет потенциалын (ӘП) сипаттайтын тербелмелі процесс пайда болады. Жүйке жасушалары үшін ӘП амплитудасының диапазоны - 100-110 мВ, қанқылық және жүрек талшықтары үшін 110-120 мВ. Уақыты жүйке талшықтарында 1-2 мс, қанқалы бұлшық талшықтарда - 3-5 мс, жүрек бұлшықтарында 500-600 мс. болады.
Сонымен, тыным потенциалы деп қозбаған күйдегі мембрананың ішкі және сыртқы беттеріндегі стационарлық электр потенциалының айырмасын айтады. Тыныштық потенциалы мембрананың ішкі және сыртқы қабаттарындағы иондар таралымының өзгерісіне және иондардың мембранадағы диффузиясына тәуелді. Ал әрекет потенциалы – электрлік жүйке импульстерінің әсерінен тірі ағзада рецептордан мидың нейрондарына және ми нейрондарынан бұлшықеттерге ақпараттың берілуін айтамыз.

1. Б.Көшенов «Медициналық биофизик»
2. Сәтбаева Х.Қ, Өтепбергенов А.А, Нілдібаева Ж.Б, «Адам физиологиясы»
3. Интернет.