Наркозға арналған заттар

І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ІІ.Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1 Ингаляциялық наркозға арналған заттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2 Сұйық ұшқыш заттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.3. Газ тәрізді заттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.4. Ингаляциялық емес наркозға арналған заттар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.5. Наркозға арналған заттарды жұптастырып қолдану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ІІІ.Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ІV.Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

Жалпы наркотикалық заттарды енгізу жолына байланысты наркоздың мынадай турлері ажыратылады: Ингаляциялық наркоз — наркотикалық затты тыныс жолдары арқылы енгізеді. Ингаляциялық емес наркоз — наркотикалық затты баска жолдармен енгізеді. Ингаляциялық емес наркозды келесі тәсілдермен енгізеді: күре тамыр арқылы, тері астына, бұлшықетке, тік ішекке.
Әсер ету уақытына байланысты ингаляциялық емес наркозды мынадай уш топқа бөлеміз:
-Аз уақыт әсер ететіндер (10-15мин) пропанидид,кетамин.
-Орташа уақыт әсер ететіндер (20-40мин) гексобарбитат, тиопентал натрий.
-Узақ уақыт асер ететіндер (60-мин) нартий оксибутират.
Күре тамырлық анестезия - күре тамырына ауырсыздандыратын заттарды енгізу арқылы жүргізілетін жансыздандырудын түрі. Негізгі артықшылығы – техникалық қарапайымдылық және сенімділік болып табылады. Күре тамырлық наркозды жүргізу үшін келесі заттар қолданылады: барбитураттар, гексенал, тиопентал натрий, пропанидид, натрий оксибутираты, кетамин, диприван қолданылады. Орталық аналгезия. Орталық аналгезияда морфин, фентанил, иснтазоцин препараттары қолданылады. Бұл препараттар ауру сезімін тарататын рефлекстердін қызметін бұзу арқылы асер етеді.

1. Кожанов К.Н. Ветеринариялық фармакология. Алматы 2008
2. Айтжанов С. Фармакология Алматы, 2006
3. Кожанов К.Н. Фитотерапия. Алматы, 2008
4.Соколов В.Д., Рабинович М.И., Горшков И.Г., Ноздрин Г.А. и др. Фармакология. –М.: Колос, 2000. – 575 с.
5. Шәріпбаев Н. Ш. Пайдалы өсімдіктерді мал дәрігерлігінде қолдану. – Алматы, Қайнар: 1988. – 243 б. 6. http://kazmedic.kz/archives/4763

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:
І.Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
ІІ.Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1 Ингаляциялық наркозға арналған заттар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
2.2 Сұйық ұшқыш заттар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.3. Газ тәрізді заттар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.4. Ингаляциялық емес наркозға арналған заттар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...
2.5. Наркозға арналған заттарды жұптастырып қолдану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ІІІ.Қорытынды ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
ІV.Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

I. Кіріспе

Наркозға арналған заттарға жалпы сипаттама. Наркоз (грек. narkosіs - мелшию, ұйып қалу) - орталық жүйке жүйесіне арнайы дәрілер жіберу арқылы организмде жасанды түрде шақырылған терең ұйқы. Наркоздан кейін есінен толық не жартылай айырылып, ауыру сезімін жоғалтып, тіндер жансызданады. Негізінен күрделі хирургиялық операциялар кезінде ауру сезімін болдырмау мақсатында наркоз беріледі. Наркозды организмге жіберудің: ингаляциялық (дәріні тыныс жолдарына жіберу), ингаляциялық емес (дәріні қан тамырына, бұлшық етке, тері астына егу) және күрделі (аралас) түрлері бар. Наркоз берер алдында малдың ауыз қуысы, асқазаны, ішегі толық тазаланады, жүйке жүйесін тыныштандыратын дәрі беріледі, мұны премедикация кезеңі деп атайды. Наркоз арнайы наркоз аппараттарымен беріледі. Анестезиологтар жіберілетін дәрінің мөлшерін аппарат (электрэнцефалограф) арқылы бақылап, тамырдың соғуын, қан қысымын өлшеп отырады. Өйткені мал организмі жіберілген дәріге реакция беріп, анафилакстік шок (естен тану) болуы не наркоз беретін түтік тыныс жолдарын жарақаттап, ауаның өтпей қалуы мүмкін. Наркоз аспабы. Қүрделі операция алдында ауамен немесе оттекпен қосылған еліткіш затты тыныс жолдарына жіберіп, ештеңе сезбейтіндей, (қозғалтпау, ауыртпау, бұлшық еттерді босаңсыту) жағдайға келтіретін құрал.

II. Негізгі бөлім.

2.1 Ингаляциялық наркозға арналған заттар. Жалпы наркотикалық заттарды енгізу жолына байланысты наркоздың мынадай турлері ажыратылады: Ингаляциялық наркоз -- наркотикалық затты тыныс жолдары арқылы енгізеді. Ингаляциялық емес наркоз -- наркотикалық затты баска жолдармен енгізеді. Ингаляциялық емес наркозды келесі тәсілдермен енгізеді: күре тамыр арқылы, тері астына, бұлшықетке, тік ішекке.
Әсер ету уақытына байланысты ингаляциялық емес наркозды мынадай уш топқа бөлеміз:
-Аз уақыт әсер ететіндер (10-15мин) пропанидид,кетамин.
-Орташа уақыт әсер ететіндер (20-40мин) гексобарбитат, тиопентал натрий.
-Узақ уақыт асер ететіндер (60-мин) нартий оксибутират.
Күре тамырлық анестезия - күре тамырына ауырсыздандыратын заттарды енгізу арқылы жүргізілетін жансыздандырудын түрі. Негізгі артықшылығы - техникалық қарапайымдылық және сенімділік болып табылады. Күре тамырлық наркозды жүргізу үшін келесі заттар қолданылады: барбитураттар, гексенал, тиопентал натрий, пропанидид, натрий оксибутираты, кетамин, диприван қолданылады. Орталық аналгезия. Орталық аналгезияда морфин, фентанил, иснтазоцин препараттары қолданылады. Бұл препараттар ауру сезімін тарататын рефлекстердін қызметін бұзу арқылы асер етеді.
Нейролептаналгезия (НЛА) . Нейролептаналгезия - веналық анестезия әдісі. Ол күшті нейролептикті және наркотикалық анальгетиктерді қосып қолдануға негізделген. Бұл кезде науқастың қозғалу тынымсыздығы жоғалады, хирургиялық агрессияға реакциясы томендейді және науқаста қоршаған ортаға деген немқұрайлық пайда болады. Миорелаксанттар - жүйке - ет талшығы синапсындағы Нм - холинорецепторларына таңдамалы әсер етіп, қаңқа бұлшық етінің қайтармалы параличіне әкелетін дәрілер. Бұл топтың дәрілерін анестезиологияда қолданады. Кураре-Ориноко және Амазонка үндістерінің жебе ұшының уы жылан уы қосылған Itrychnos toxifera мен Chondrodendrontomtosum ағаштарының шырындарының және экстракттары қоспасы. Кураренің әсер етуші заты - d тубокурарин алколоиды
Антидеполяризациялаушы миорелаксанттар (пахикураре) . Антидеполяризациялаушы миорелаксанттардың қатаң молекулалары арасындағы ширек азот атомдары қашықтығы 1,0 +-0,1 нм. Молекула құрамына гидрофобты ароматикалық және гетероциклды радикалдар енеді (пахикуаре - сөзбе сөз мес куаре, грекше pachys -- мес, жалпақ). Антидеполяризациялаушы миорелаксанттардың механизмі - қаңқа мускулатурасы Н - холинорецепторларында ацетилхолинмен бәсекелес антогонизмге түсу. Миорелаксанттар рецепторлардың аниондық орталығын тежейді, сонымен қатар аниондық орталықты қоршап тұрған рецептор бөліктерімен вандерваальс байланыстарын түзеді. Шеткі пластинкада тыныштық потенциалын тұрақтандырып, Н - холинорецепторларды тежеу қаңқа еттерінде әлсіз паралич шақырады. Миорелаксанттар жағары концентрацияда қаңқа еттерінің ашық натрий каналдарында өткізгіштікті тікелей бұзады.
Деполяризациялаушы миорелаксанттар (лептокураре)
Деполяризациялаушы миорелаксанттардың өкілі - дитилен. Бұл ширек амин екі ацетилхолин янтар қышқылының дихолин эфирі молекуласының қосылған сызықты структуралы, ширек азот атомдары ара қашықтығы 1,45 нм болады (лептокуаре - жіңішке куаре, грекше - жіңішке, нәзік). Дитилин Н - холинорецепторлармен гидрофобты байланыс түзбейді, антидеполяризациялаушы миорелаксанттарға қарағанда ет талшықтарында 20 есе артық жиналады. Дитилин, Н-холинорецепторларды қоздыра отырып, қаңқа еттерінің ұшындағы пластинкаларында қайтымсыз, тұрақты деполяризацияға әкеледі. Бұл әсер потенциалын өткізуді бұзады. Дитилин енгізген алғашқы кезде еттердің фасцикуляциясы, кейін әлсіз паралич дамиды. Деполяризация кезінде қаңқа еттері калий иондарынан айырылып, ет әлсіздігінің себебі болып, әрі аса жоғары гиперкалиемия байқалады.
Соңғысы жүрек тоқтауына жүрек шамасыздығы бар, жүрек гликозидтерімен зәр айдаушы дәрілер қабылдаушылар, сонымен қатар күйікте, жарақатта, рабдомиолизде, жұлын жарақаттанған ауруларды әкеледі
Миорелаксанттарды қолдану.
-Өңеш пен жұтқыншақ еттерін ингаляциялық наркозды жеңілдетумен өкпені жасанды желдету үшін босаңсыту үшін (қысқа әсерлі миорелаксант - дитилин қолданылады).
-Шығуларды салу, сүйек сынықшыларын репозициялау (дитилинді тыныс мускулатурасының параличіне әкелмейтін аз мөлшерде салынады).
-Кеуде мен іш қуыстарындағы операцияларда өкпені жасанды желдендіру жүргізілетін наркозда (наркоз терңдігін тек естен айырылу мен рефлекстер тоқтау шегіне дейін ғана береді).
Тырысқақ, ауыр тырыспа ұстамалары электротырысу терапиясы.
Пирамида мен экстрапирамида жүйесі жүмыстары бүзылғанда, арахноидитте, энцефалитте, Парксинсон ауруларында тырысуда (милликтинді транквилизаторлармен немесе баклофенмен бірге ішуге беру).
Миорелаксанттарды қолданғанда болатын асқынулар.
Тубокурарин хлорид вегетативті ганглийлерді тоқтатып, артериалды гипертензия секрециясы тежелуінен артериалды гипотензия байқалады. Танкуроний бромид басқа миорелаксанттарға қарағанда М-холинорецепторларды күштірек тежеп, тахикардия мен артериалды гипертензия дамытады.
2.2 Сұйық ұшқыш заттар.
Орталық жүйке жүйесінің негізгі нейромедиаторлар нейромодуляторлары (норадреналин, серотонин, дофамин, ацетилхолин, амин қышқылдары, пептидтер, пуриндер т.б.), олардың ОЖЖ-нің әр түрлі қызметтерін реттеудегі орны. Дәрілік заттардың синапстық өткізулердің әр түрлі кезеңдеріне ықпалы. ОЖЖ- не әсер ететін заттардың жіктелуі.

Наркозға арналған заттар. (галотан (фторотан), наркозға арналған эфир, азот тотығы, тиопентал натриі, пропанидид, кетамин, натрий оксибутираты. Наркозды жағыдайдың жалпы сипаттамасы. Наркоздың түрлері және кезеңдері. Наркозға арналған заттардың қысқаша физико-химиялық сипаттамасы. Мүмкін болатын молекулярлы әсер ету механизмдері. Наркотикалық әсердің кеңдігі туралы түсінік. Ингаляциялық наркозға арналған заттардың жіктелуі (белсенділігі, наркоз дамуының жылдамдығы, наркотикалық әсердің кеңдігі, кейінгі әсері, жүрек-қан тамыр жүйесіне ықпалы, өртке қауіптілігі ). Ингаляциялық емес наркозға арналған заттардың әсер ету ерекшеліктері. Әсер ету үзақтығы бойынша жіктелуі. Олардың салыстырмалы сипаттамасы ( белсенділігі, наркоз дамуының жылдамдығы, әсер ету үзақтығы, кейінгі әсері). Наркозға арналған заттарды қолданылуы, кері әсерлері, біріктіріп қолданылуы.
Этил спирті. Жергілікті және резорбтивтік әсері. ОЖЖ-не әсері. Энергетикалық маңызы. Медициналық тәжірибеде қолданылуы.
Этил спиртінің токсикологиялық сипаттамасы. Жүрек-қан тамыр жүйесіне, асқазан-ішек жолдарына, бауырға және ағзадағы басқа мүшелер мен жүйелерге тигізетін әсері. Жедел улану және оның емі, маскүнемдік және оның әлеуметтік аспектілері. Маскүнемдіктің фармакотерапия қағидалары.
ГАМҚ-рецепторларға әсер ететін заттар(және жанама әсер көрсететіндер).
Ұйқтатқыш заттар (нитразепам, фенобарбитал, зопиклон золпидем). Жіктелуі. Ұйқтатқыш заттардың мүмкін болатын механизмдері және ұйқы құрылымына ықпалы. Барбитурат қышқылы мен бензодиазепин туындыларының және алифатты қосылыстарының әсер ету ерекшеліктері және салыстырмалы сипаттамасы. Қысқа әсер ететін бензодиазепиндер (триазолам). Кері әсерлері. Дәріге тәуелді болудың даму мүмкіндігі.
Ұйқтатқыш әсер көрсететін басқа фармакологиялық топтардың препараттары.(мелотонин)
Ұйқтатқыш заттармен жедел улану және фармакотерапия қағидалары.
Тырыспаға қарсы заттар. Анықтамасы. Әсер ету қағидалары. Әр түрлі фармакологиялық топтартардағы препараттардың тырыспаға қарсы әсері (бензодиазепин туындылары, натрий оксибутираты, лидокаин, барбитураттар, магний сульфаты, мидокалм, натрий вальпроат, финлепсин). Олардың әсер ету ерекшеліктері. Әсер ету ұзақтығы, белсенділігі, жылдамдығы және тыныс алу орталығын тежеуі бойынша сипаттамасы.
Эпилепсияға қарсы заттар. (фенобарбитал, фенотоин (дифенин), этосуксемид, карбамазепин, клонезепам, натрий вальпроат, диазепам, ламотриджин). Анықтамасы. Жіктелуі. Эпилепсияға қарсы заттардың мүмкін болатын әсер ету механизмдері. Эпилепсияның фармакотерапияның негізгі қағидалары. Әр түрлі эпилепсия формалардағы дәрі-дәрмектердің әсер ету нәтижелерінің салыстырмалы сипаттамасы. Эпилепсиялық статусты жоюға арналған заттар. Эпилепсияға қарсы заттардың кері әсерлері.
2.3. Газ тәрізді заттар. Газ -- заттың атомдары мен молекулалары бір-бірімен әлсіз байланысқандықтан, кез келген бағытта еркін қозғалатын және өзіне берілген көлемге толық жайылып орналасатын агрегаттық күйі. Газ (французша gas, грекше chaos - бей-берекет) атауын ғылыми қолданысқа 17 ғасырдың басында голланд ғалымы Ян Баптист ван Гельмонт енгізген. Газ молекулаларының соқтығысу уақыты олардың еркін жолға кететін уақытынан әлдеқайда аз болады. Химиялық элементтердің өте кіші бөлшекке бөлініп, бейтарап ұшуы. Негізгі тұрмыстағы газдар пропан, бутан, неон және тағыда басқа Газ қатты дене мен сұйықтық тәрізді еркін бет түзбейді және ол берілген көлемді толық толтырып тұрады. Газ тәрізді күй - заттардың (жұлдызаралық заттар, тұмандықтар, жұлдыздар, планеталардың атмосферасы, тағыда басқа) ғаламдағы ең көп таралған күйі. Химиялық қасиеттері бойынша газдар ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.