Абай мен Әлиханның таныстығы..
1 Абай мен Әлиханның таныстығы
2 Абай жинағының жарық көруіне қалтқысыз қамқорлық жасаған Әлихан Бөкейханов
2 Абай жинағының жарық көруіне қалтқысыз қамқорлық жасаған Әлихан Бөкейханов
Абайға қатысты қазіргі таңда сөз айтқанда ең алдымен ойымызға М.Дулатовтың «Қазақ» газетінің бас мақаласы ретінде басылған «Абай» деген мақаласындағы «Абайдың өлген күнінен қанша алыстасақ рухына сонша жақындармыз»,- деген аталы сөзі оралады. Шындығында да уақыт көші қанша алыстағанымен де, Ұлы ақын мұрасына, рухына соншалықты жақындай береріміз анық. Уақыт кеңістігіндегі ғасырлар деңгейі мөлшерімен қарасақ Абай жинағының жарық көргеніне бір ғасыр болды. Ендеше тұңғыш жинақ оқырман қауым назарына ұсынылғаннан бері ұлы ақын мұрасын, оның дара болмысын, азаматтық келбетін, мол әдеби мұрасын тану, таныту дәрежеміз қандайлық деңгейде, не істелінді, алдағы уақыттардағы міндетіміз қандай деген сұрақтарға жауап іздеуіміз бүгінгі күн талабы деп есептейміз.
«Қазақтың бас ақыны - Абай. Онан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ. Ақмола, Семей облысында Абайды білмейтін адам жоқ,- дей келе Ахмет Байтұрсынов,- Абайдың сөздері кітап болып басылып шыққанша Абайдың аты да, сөзі де Торғай облысына естілмеуші еді»,- дейді. Ал, Міржақып Дулатов болса: «Не шара! Қазақ әдебиетінің атасы хакімінде алтын әріппен жазыларлық Абай Шыңғыс тауында туып, Шыңғыс тауында 60 жылдық өмірін өткізіп, сол Шыңғыс тауында өлді.
«Қазақтың бас ақыны - Абай. Онан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ. Ақмола, Семей облысында Абайды білмейтін адам жоқ,- дей келе Ахмет Байтұрсынов,- Абайдың сөздері кітап болып басылып шыққанша Абайдың аты да, сөзі де Торғай облысына естілмеуші еді»,- дейді. Ал, Міржақып Дулатов болса: «Не шара! Қазақ әдебиетінің атасы хакімінде алтын әріппен жазыларлық Абай Шыңғыс тауында туып, Шыңғыс тауында 60 жылдық өмірін өткізіп, сол Шыңғыс тауында өлді.
Абай мен Әлиханның таныстығы...
Абайға қатысты қазіргі таңда сөз айтқанда ең алдымен ойымызға
М.Дулатовтың Қазақ газетінің бас мақаласы ретінде басылған Абай деген
мақаласындағы Абайдың өлген күнінен қанша алыстасақ рухына сонша
жақындармыз,- деген аталы сөзі оралады. Шындығында да уақыт көші қанша
алыстағанымен де, Ұлы ақын мұрасына, рухына соншалықты жақындай береріміз
анық. Уақыт кеңістігіндегі ғасырлар деңгейі мөлшерімен қарасақ Абай
жинағының жарық көргеніне бір ғасыр болды. Ендеше тұңғыш жинақ оқырман
қауым назарына ұсынылғаннан бері ұлы ақын мұрасын, оның дара болмысын,
азаматтық келбетін, мол әдеби мұрасын тану, таныту дәрежеміз қандайлық
деңгейде, не істелінді, алдағы уақыттардағы міндетіміз қандай деген
сұрақтарға жауап іздеуіміз бүгінгі күн талабы деп есептейміз.
Қазақтың бас ақыны - Абай. Онан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында
біз білетін ақын болған жоқ. Ақмола, Семей облысында Абайды білмейтін адам
жоқ,- дей келе Ахмет Байтұрсынов,- Абайдың сөздері кітап болып басылып
шыққанша Абайдың аты да, сөзі де Торғай облысына естілмеуші еді,- дейді.
Ал, Міржақып Дулатов болса: Не шара! Қазақ әдебиетінің атасы хакімінде
алтын әріппен жазыларлық Абай Шыңғыс тауында туып, Шыңғыс тауында 60 жылдық
өмірін өткізіп, сол Шыңғыс тауында өлді. Туғанын, жасағанын, өлгенін өз елі
Тобықтыдан басқа қазақтың көп жері білмей де қалды. Осы заманда үш ауыз
сөздің басын құрай білетіндердің жазулары тасқа басылып, халыққа тарап,
сынға түсіп тұрғанда, Абай сөзі өзі өлгеннен бес жыл өткенде басылды,-
деген еді..
Зер сала қарасақ Алаш арыстарының айтқан сөздерінде үлкен мән жатыр. Абай
есімінің кең қазақ сахарасына таралуына, ұлы ақын сөздерінің көкірегі
сезімді, тілі орамды үлгілі жас пен сөз танырлық адамына жетуіне басты
себеп болған - тұңғыш жинақ екендігі тағы да айқын. Әйтпесе: Мақтап
отырған Абайы біздің Әбубәкір, Сейдахмет, Ақмолдаларынмыз сықылды біреу ғой
деп жүрдім,- деп басындағы Ахмет Байтұрсынұлы айтқанындай көзі ашық Алаш
азаматтары толық тани алмас қалар ма еді, дәл заманында Абай жинағы жарық
көрмесе, ақын өлеңдері қолдарына тимесе.
1903 жылы қолыма Абай сөздері жазылған дәптер түсті. Оқып қарасам, басқа
ақындардың сөзіндей емес. Олар сөзінен басқалығы сонша, әуелгі кезде
жатырқап, көпке дейін тосаңсып отырасың. Сөзі аз, мағынасы көп, терең,-
дейді Абай өлеңдерімен алғаш танысқан кездері туралы тағы да
А.Байтұрсынұлы.
1905 жылы Семипалатинский листок газетасында һәм онан кейін Семейдегі
географический обществоның шығарған бір кітабында Ғалихан Бөкейханов
Абайдың тәржіма халін жазды, һәм кешікпей кітабы басылатынын білдіріп еді.
Бірақ тез шықпады. 1909 жылы Абайдың балалары, һәм інілерінің ризалығы, һәм
Ғалиханның ыждаһатымен Абай кітабы Петербургта Бураганский баспасында
басылып шықты. Бұл біздің қолымыздағы кітап сол бірінші басылым,- деген
еді Міржақып Дулатов.
Міне ұлылар мен алыптар үндестігі! Бас баяндамада ұстазым Арап Сләмұлы
айтып өткендей Әлихан Бөкейхановтың зор ықпал әсерімен, Мүрсейіт Бікеұлының
маржандай әдемі жазуымен көшіріліп, Турағұл мен Кәкітайдың құрастыруымен
жарық көрген тұңғыш жинақ туралы пікір айтқан Ахмет, Міржақыптардың Абаймен
тағы да бір рухани үндестігі, ортақ сабақтастық - олардың шығармаларының
қалың көпшілікке бір жылда таралуы еді. 1909 жылы, яғни бұдан ... жалғасы
Абайға қатысты қазіргі таңда сөз айтқанда ең алдымен ойымызға
М.Дулатовтың Қазақ газетінің бас мақаласы ретінде басылған Абай деген
мақаласындағы Абайдың өлген күнінен қанша алыстасақ рухына сонша
жақындармыз,- деген аталы сөзі оралады. Шындығында да уақыт көші қанша
алыстағанымен де, Ұлы ақын мұрасына, рухына соншалықты жақындай береріміз
анық. Уақыт кеңістігіндегі ғасырлар деңгейі мөлшерімен қарасақ Абай
жинағының жарық көргеніне бір ғасыр болды. Ендеше тұңғыш жинақ оқырман
қауым назарына ұсынылғаннан бері ұлы ақын мұрасын, оның дара болмысын,
азаматтық келбетін, мол әдеби мұрасын тану, таныту дәрежеміз қандайлық
деңгейде, не істелінді, алдағы уақыттардағы міндетіміз қандай деген
сұрақтарға жауап іздеуіміз бүгінгі күн талабы деп есептейміз.
Қазақтың бас ақыны - Абай. Онан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында
біз білетін ақын болған жоқ. Ақмола, Семей облысында Абайды білмейтін адам
жоқ,- дей келе Ахмет Байтұрсынов,- Абайдың сөздері кітап болып басылып
шыққанша Абайдың аты да, сөзі де Торғай облысына естілмеуші еді,- дейді.
Ал, Міржақып Дулатов болса: Не шара! Қазақ әдебиетінің атасы хакімінде
алтын әріппен жазыларлық Абай Шыңғыс тауында туып, Шыңғыс тауында 60 жылдық
өмірін өткізіп, сол Шыңғыс тауында өлді. Туғанын, жасағанын, өлгенін өз елі
Тобықтыдан басқа қазақтың көп жері білмей де қалды. Осы заманда үш ауыз
сөздің басын құрай білетіндердің жазулары тасқа басылып, халыққа тарап,
сынға түсіп тұрғанда, Абай сөзі өзі өлгеннен бес жыл өткенде басылды,-
деген еді..
Зер сала қарасақ Алаш арыстарының айтқан сөздерінде үлкен мән жатыр. Абай
есімінің кең қазақ сахарасына таралуына, ұлы ақын сөздерінің көкірегі
сезімді, тілі орамды үлгілі жас пен сөз танырлық адамына жетуіне басты
себеп болған - тұңғыш жинақ екендігі тағы да айқын. Әйтпесе: Мақтап
отырған Абайы біздің Әбубәкір, Сейдахмет, Ақмолдаларынмыз сықылды біреу ғой
деп жүрдім,- деп басындағы Ахмет Байтұрсынұлы айтқанындай көзі ашық Алаш
азаматтары толық тани алмас қалар ма еді, дәл заманында Абай жинағы жарық
көрмесе, ақын өлеңдері қолдарына тимесе.
1903 жылы қолыма Абай сөздері жазылған дәптер түсті. Оқып қарасам, басқа
ақындардың сөзіндей емес. Олар сөзінен басқалығы сонша, әуелгі кезде
жатырқап, көпке дейін тосаңсып отырасың. Сөзі аз, мағынасы көп, терең,-
дейді Абай өлеңдерімен алғаш танысқан кездері туралы тағы да
А.Байтұрсынұлы.
1905 жылы Семипалатинский листок газетасында һәм онан кейін Семейдегі
географический обществоның шығарған бір кітабында Ғалихан Бөкейханов
Абайдың тәржіма халін жазды, һәм кешікпей кітабы басылатынын білдіріп еді.
Бірақ тез шықпады. 1909 жылы Абайдың балалары, һәм інілерінің ризалығы, һәм
Ғалиханның ыждаһатымен Абай кітабы Петербургта Бураганский баспасында
басылып шықты. Бұл біздің қолымыздағы кітап сол бірінші басылым,- деген
еді Міржақып Дулатов.
Міне ұлылар мен алыптар үндестігі! Бас баяндамада ұстазым Арап Сләмұлы
айтып өткендей Әлихан Бөкейхановтың зор ықпал әсерімен, Мүрсейіт Бікеұлының
маржандай әдемі жазуымен көшіріліп, Турағұл мен Кәкітайдың құрастыруымен
жарық көрген тұңғыш жинақ туралы пікір айтқан Ахмет, Міржақыптардың Абаймен
тағы да бір рухани үндестігі, ортақ сабақтастық - олардың шығармаларының
қалың көпшілікке бір жылда таралуы еді. 1909 жылы, яғни бұдан ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz