Ежелгі дәуірдегі Қазақстан жері

1 Тас дәуірі
1.1 Палеолит
1.2 Мезолит
1.3 Неолит
1.4 Энеолит
2 Қола дәуіріндегі тайпалар
3 Андронов мәдениеті
3.1 Орталық Қазақстандағы андронов мәдениеті
3.2 Нұра кезеңі
3.3 Атасу кезеңі
3.4 Бегазы.Дәндібай мәдениеті
3.5 Солтүстік және Батыс Қазақстан
3.6 Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу
3.7 Шаруашылығы
3.8 Ежелгі кеншілер
3.9 Үй кәсіптері
3.10 Халық, қоғам, әдет.ғұрып
3.11 Діні мен өнері
3.12 Тастағы суреттер

Тас дәуірі палеолит, мезолит және неолит болып үшке бөлінеді. Әуелгі палеолиттің өзі үш дәуірге бөлінеді. Олар олдувай (2,6 млн.-700 мың жыл бұрын), ашель (700 мың -150-120 мың жыл бұрын) және мустье (150-120 мың -31-30 мың жыл бұрын)дәуірлері. Тас құралдарының мынадай түрлері болды:шапқылар, қырғыштар, үшкір тастар, пышақтар.

Тас дәуірі
Ауыр салмақты, тік бұрышты, ұсақ шақпақ тастар ең ежелгіеңбек құралдарына жатады. Олар Қаратаудан табылды. Бөріқазған мен Тәңірқазған деген жерден табылған құралдар - ашельдік кезеңге жатады. Олар шапқылар, ауыр тас сынықтар, нуклевстар. Төменгі палеолитте адам тасты сындыру үшін басқа тасты пайдаланып, біріне-бірін ұрған. Мұндай техника "малта тас мәдениеті" (өзеннің малта тастарын пайдаланған) деп аталады. Мұны тапқан археолог халел Алпысбаев. Ашель уақытының ескерткіштері Орталық Қазақстанда Құдайкөл, Жаман айбат, Обалысай тұрақтары, батыс Қазақстанда – Маңғыстауда Шақпақата, Сарытас.
Мустье кезінде тас өңдеудің жаңа техникасы табылды. Ол оңтүстік Қазақстанда Ш.Уәлиханов атындағы тұрақ деп аталынады. Адамдар бизон, жылқы аулаған.
Қазақстанның ежелгі тұрғындары эволюциялық даму жағынан хомо сапиенс (саналы адам) сатысына сай келеді.
Палеолит
Соңғы палеолит – б.з.б. 40-35 мың жылдық аяқталады. Адамдар жер бетінің барлық аймағында өмір сүрді. Ру пайда болды. Ана жағынан (экзогамия-аналық ру). Дүниетанымы өсті. Өнер шықты, жануарлар суреттерін жартасқа салу пайда болды.