Азаматтық-құқықтық әдебиет
1 Лизинг шарты
2 Қаржылық лизингтің мәнісі және ерекшелігі
3 Лизинг шартының элементтері
2 Қаржылық лизингтің мәнісі және ерекшелігі
3 Лизинг шартының элементтері
Азаматтық-құқықтық әдебиетте, басқа мүлік жалдау шарттарының арасында лизинг шартына, әдетте ерекше орын бөлінеді. Осымен келісуге, лизинг шартының ерекше пәні іс жүзінде бар болып келетінін айтуға болады. Осы пікірді лизинг шартының көлемінде басқа мүлік жалдау шарттарына қарағанда қатынастардың күрделілеу жүйесі болып келетіні растайды.
Лизингтің инвестициялық қызмет ретінде бағалануы да оның ерекшелігіне өз үлесін қосады, тағы басқа да бұның себептері орын алып келеді.
Ең алғаш лизинг АҚШ-та өткен ғасырдың орта шенінде пайда болды. Қазіргі уақытта ол негізінен бүкіл елдерде қолданылады, арнайы зандық реттеу жоқ, олардың кейбіреулерінде лизинг сот тәжірибесінде танылды.
Лизинг шарты бойынша лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті сатушы меншігіне сатып алуға және лизинг алушыға осы мүлікті ақы төлеп уақытша иеленуге және кәсіпкірлік мақсатта пайдалануға беруге міндеттенеді.
Лизингтің инвестициялық қызмет ретінде бағалануы да оның ерекшелігіне өз үлесін қосады, тағы басқа да бұның себептері орын алып келеді.
Ең алғаш лизинг АҚШ-та өткен ғасырдың орта шенінде пайда болды. Қазіргі уақытта ол негізінен бүкіл елдерде қолданылады, арнайы зандық реттеу жоқ, олардың кейбіреулерінде лизинг сот тәжірибесінде танылды.
Лизинг шарты бойынша лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті сатушы меншігіне сатып алуға және лизинг алушыға осы мүлікті ақы төлеп уақытша иеленуге және кәсіпкірлік мақсатта пайдалануға беруге міндеттенеді.
Азаматтық-құқықтық әдебиетте, басқа мүлік жалдау шарттарының арасында лизинг шартына, әдетте ерекше орын бөлінеді. Осымен келісуге, лизинг шартының ерекше пәні іс жүзінде бар болып келетінін айтуға болады. Осы пікірді лизинг шартының көлемінде басқа мүлік жалдау шарттарына қарағанда қатынастардың күрделілеу жүйесі болып келетіні растайды.
Лизингтің инвестициялық қызмет ретінде бағалануы да оның ерекшелігіне өз үлесін қосады, тағы басқа да бұның себептері орын алып келеді.
Ең алғаш лизинг АҚШ-та өткен ғасырдың орта шенінде пайда болды. Қазіргі уақытта ол негізінен бүкіл елдерде қолданылады, арнайы зандық реттеу жоқ, олардың кейбіреулерінде лизинг сот тәжірибесінде танылды.
Лизинг шарты бойынша лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті сатушы меншігіне сатып алуға және лизинг алушыға осы мүлікті ақы төлеп уақытша иеленуге және кәсіпкірлік мақсатта пайдалануға беруге міндеттенеді.
Сондықтан, лизинг мақсаттары үшін екі құқықтық қатынас жүзеге асады:
лизинг берушінің сатушының (үшінші тұлға) қатысуымен сатып алу-сату;
лизинг берушінің және лизинг алушының қатысуымен
мүлік жалдау.
Осымен, лизинг шартына қатысушылардың құқықтық байланыстары шектелмейді, белгілі құқықтар мен міндеттср лизинг берушінің және лизинг алушының араларында пайда болады.
Лизингтің тағы бір ерекшелігі, лизинг беруші тарап қаржылық қызметті жүзеге асыруды көздейтінінде болып келеді. Лизингті жаңа заңнамалық реттеу бұны ескереді. Мысалы лизинг беруші лизингке берілген мүліктің 80% немесе одан асатын мөлшерде амортизациясын қамтамасыз ететін мерзімге дейін ақы алып тұруға құқылы. Лизинг беруші лизинг алушының лизинг шарты талаптарын орындағанына бақылау жасауға құқылы (ҚР "Қаржылық лизинг туралы" Заңының 2-бөл. 11-б.) осыдан да лизинг беруші құқықтарының (құқықтык жағдайының) ерекшелігі көрінеді. Лизинг инвестициялық қызмет болып бағаланғасын осыған қатысты лизинг берушіге қосымша кепілдіктер қарастырылады.
Қаржылық лизингтің мәнісі және ерекшелігі оның түрлік сипаттамасы арқылы көрінеді. Қаржы лизинг нысандарын ажыратады. Оларға мыналар жатады: а) ішкі лизинг, оны жүзеге асырған кезде лизинг беруші,- лизинг алушы және сатушы Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылады; б) халықаралық лизинг. Халықаралық лизингті жүзеге асырған кезде лизинг беруші немесе лизинг алушы Қазақстан Республикасының резиденті болып табылмайды. Егер сатушы резиденті болмаса, заң лизинг қандай нысанға жататынын айтпайды, біздің ойымызша, ол халықаралық лизингке жатуы мүмкін.
Қаржы лизинг түрлері мыналар болады: 1) қайтарымды лизинг. Ол орын алса сатушы лизинг нысанасын лизинг берушіге осы лизинг нысанасын лизинг алушы ретінде лизингке кері қайтарып алу талабымен сатады; 2) банктік лизинг — лизингтің бір түрі, мұнда лизинг беруші банк болып келеді; 3) толық лизинг — лизингтің бір түрі, ол бойынша лизинг нысанасына техникалық қызмет көрсетуді және оның ағымдағы жөндеуін лизинг беруші жүзеге асырады. 4) таза лизинг лизингтің бұл түрі бойынша лизинг нысанасына техникалық қызмет көрсетуді және оның ағымдағы жөндеуін лизинг алушы жүзеге асырады.
Қаржы лизинг шарттардың орта және ұзақ мерзімді сипаттамалары бойынша, жабдықтардын кұнының толық немесе үлкен бөлігінің амортизациясымен ерекшеленеді Сонымен қатар, мерзімі өнімнің қызметі мерзімінен аз болыл келетін басқа лизинг шарттарынан қысқалау мерзімге жасалатын ағымдағы (қысқа мерзімді) лизингте болуы мүмкін. Ондай лизингте жабдықтың толық емес амортизациясы орын алады. Содан кейін ол қайтадан лизингке беріледі немесе лизинг берушіге қайтарылады. Осы лизинг түрі көбіне жабдық өндірушілерден, сауда компанияларымен ұсынылады.
Айтылған лизинг қатынастардың кең қатарын қамыта алатынын сипаттайды (көрсетеді). Лизинг шарты лизинг мерзімін таңдау бойынша, тараптардың белгілі құқықтар мен міндеттерін жиынтығын анықтау бойынша үлкен мүмкінішліктерді береді.
Лизинг шартында уш субъект қатысса да: сатушы, лизинг беруші, лизинг алушы, ол екі тарапты шарт болып табылады. Егер сатушы болмаған жағдайда, шарттық қатынас анық ерекшелігі жоқ қай мүлік талдау болып табылады. Лизинг шартын жасасқан кезде екі шарттық құқықтық қатынас пайда болады — сатып алу-сату шарты және мүлік жалдау шарты.
Лизинг шартының элементтері. Лизинг шартының тараптары ретінде лизинг беруші және лизинг алушы қатысады. Лизинг беруші — тартылған ақша және (немесе) өз ақшасы есебінен лизинг нысанасын өз меншігіне сатып алатын және оны лизинг шартының талаптары негізінде лизинг алушыға беретін лизинг мәмілесіне қатысушы. Лизинг беруші ретінде заңды тұлғалар жене жеке кәсіпкер ретінде танылатын жеке тұлғалар болуы мүмкін. Лизинг шарттарында коммерциялық емес занды тұлғалардың лизинг беруші ретінде қатысуы шектеледі, ол олардың жарғылық мақсаттарына қайшы келеді, себебі, алдында көрсетілгендей лизинг шарты мамандандырылған мінезі бар қаржылық (кәсіпкерлік) қызметті қамтамасыз етеді.
Лизинг алушы-лизинг шартының талаптарына орай кәсіпкерлік мақсаттар үшін лизинг нысанасын қабылдайтын лизинг мәмілесіне қатысушы. Олар, кәсіпкерлік қызметін жүзеге асыратын ... жалғасы
Лизингтің инвестициялық қызмет ретінде бағалануы да оның ерекшелігіне өз үлесін қосады, тағы басқа да бұның себептері орын алып келеді.
Ең алғаш лизинг АҚШ-та өткен ғасырдың орта шенінде пайда болды. Қазіргі уақытта ол негізінен бүкіл елдерде қолданылады, арнайы зандық реттеу жоқ, олардың кейбіреулерінде лизинг сот тәжірибесінде танылды.
Лизинг шарты бойынша лизинг беруші лизинг алушы көрсеткен мүлікті сатушы меншігіне сатып алуға және лизинг алушыға осы мүлікті ақы төлеп уақытша иеленуге және кәсіпкірлік мақсатта пайдалануға беруге міндеттенеді.
Сондықтан, лизинг мақсаттары үшін екі құқықтық қатынас жүзеге асады:
лизинг берушінің сатушының (үшінші тұлға) қатысуымен сатып алу-сату;
лизинг берушінің және лизинг алушының қатысуымен
мүлік жалдау.
Осымен, лизинг шартына қатысушылардың құқықтық байланыстары шектелмейді, белгілі құқықтар мен міндеттср лизинг берушінің және лизинг алушының араларында пайда болады.
Лизингтің тағы бір ерекшелігі, лизинг беруші тарап қаржылық қызметті жүзеге асыруды көздейтінінде болып келеді. Лизингті жаңа заңнамалық реттеу бұны ескереді. Мысалы лизинг беруші лизингке берілген мүліктің 80% немесе одан асатын мөлшерде амортизациясын қамтамасыз ететін мерзімге дейін ақы алып тұруға құқылы. Лизинг беруші лизинг алушының лизинг шарты талаптарын орындағанына бақылау жасауға құқылы (ҚР "Қаржылық лизинг туралы" Заңының 2-бөл. 11-б.) осыдан да лизинг беруші құқықтарының (құқықтык жағдайының) ерекшелігі көрінеді. Лизинг инвестициялық қызмет болып бағаланғасын осыған қатысты лизинг берушіге қосымша кепілдіктер қарастырылады.
Қаржылық лизингтің мәнісі және ерекшелігі оның түрлік сипаттамасы арқылы көрінеді. Қаржы лизинг нысандарын ажыратады. Оларға мыналар жатады: а) ішкі лизинг, оны жүзеге асырған кезде лизинг беруші,- лизинг алушы және сатушы Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылады; б) халықаралық лизинг. Халықаралық лизингті жүзеге асырған кезде лизинг беруші немесе лизинг алушы Қазақстан Республикасының резиденті болып табылмайды. Егер сатушы резиденті болмаса, заң лизинг қандай нысанға жататынын айтпайды, біздің ойымызша, ол халықаралық лизингке жатуы мүмкін.
Қаржы лизинг түрлері мыналар болады: 1) қайтарымды лизинг. Ол орын алса сатушы лизинг нысанасын лизинг берушіге осы лизинг нысанасын лизинг алушы ретінде лизингке кері қайтарып алу талабымен сатады; 2) банктік лизинг — лизингтің бір түрі, мұнда лизинг беруші банк болып келеді; 3) толық лизинг — лизингтің бір түрі, ол бойынша лизинг нысанасына техникалық қызмет көрсетуді және оның ағымдағы жөндеуін лизинг беруші жүзеге асырады. 4) таза лизинг лизингтің бұл түрі бойынша лизинг нысанасына техникалық қызмет көрсетуді және оның ағымдағы жөндеуін лизинг алушы жүзеге асырады.
Қаржы лизинг шарттардың орта және ұзақ мерзімді сипаттамалары бойынша, жабдықтардын кұнының толық немесе үлкен бөлігінің амортизациясымен ерекшеленеді Сонымен қатар, мерзімі өнімнің қызметі мерзімінен аз болыл келетін басқа лизинг шарттарынан қысқалау мерзімге жасалатын ағымдағы (қысқа мерзімді) лизингте болуы мүмкін. Ондай лизингте жабдықтың толық емес амортизациясы орын алады. Содан кейін ол қайтадан лизингке беріледі немесе лизинг берушіге қайтарылады. Осы лизинг түрі көбіне жабдық өндірушілерден, сауда компанияларымен ұсынылады.
Айтылған лизинг қатынастардың кең қатарын қамыта алатынын сипаттайды (көрсетеді). Лизинг шарты лизинг мерзімін таңдау бойынша, тараптардың белгілі құқықтар мен міндеттерін жиынтығын анықтау бойынша үлкен мүмкінішліктерді береді.
Лизинг шартында уш субъект қатысса да: сатушы, лизинг беруші, лизинг алушы, ол екі тарапты шарт болып табылады. Егер сатушы болмаған жағдайда, шарттық қатынас анық ерекшелігі жоқ қай мүлік талдау болып табылады. Лизинг шартын жасасқан кезде екі шарттық құқықтық қатынас пайда болады — сатып алу-сату шарты және мүлік жалдау шарты.
Лизинг шартының элементтері. Лизинг шартының тараптары ретінде лизинг беруші және лизинг алушы қатысады. Лизинг беруші — тартылған ақша және (немесе) өз ақшасы есебінен лизинг нысанасын өз меншігіне сатып алатын және оны лизинг шартының талаптары негізінде лизинг алушыға беретін лизинг мәмілесіне қатысушы. Лизинг беруші ретінде заңды тұлғалар жене жеке кәсіпкер ретінде танылатын жеке тұлғалар болуы мүмкін. Лизинг шарттарында коммерциялық емес занды тұлғалардың лизинг беруші ретінде қатысуы шектеледі, ол олардың жарғылық мақсаттарына қайшы келеді, себебі, алдында көрсетілгендей лизинг шарты мамандандырылған мінезі бар қаржылық (кәсіпкерлік) қызметті қамтамасыз етеді.
Лизинг алушы-лизинг шартының талаптарына орай кәсіпкерлік мақсаттар үшін лизинг нысанасын қабылдайтын лизинг мәмілесіне қатысушы. Олар, кәсіпкерлік қызметін жүзеге асыратын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz