Инвестициялық құқықтың түсінігі, пәні, қағидалары, жүйесі
Кіріспе
1. Инвестициялық құқықтың түсінігі, пәні, қағидалары, жүйесі
2. Инвестицияның жіктелуі және түрлері.
3. Қазақстандағы тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Инвестициялық құқықтың түсінігі, пәні, қағидалары, жүйесі
2. Инвестицияның жіктелуі және түрлері.
3. Қазақстандағы тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Инвестициялық құқықтың құқықтық реттелу пәні инвестициялық әрекетті жүзеге асыру кезінде пайда болатын қоғамдық қатынастар. Инвестициялар – бұл инвестициялық құқықта оларды пайдаланумен байланысты барлық қоғамдық қатынастарды біріктіретін бастама. Инвестициялық әрекетті жүзеге асыру кезінде туындайтын қоғамдық қатынастар түрлі болып келеді – бұл Қазақстан Республикасындағы инвестициялармен және шетелдегі инвестициялармен байланысты болатын қатынастар; займ, несие берумен байланысты қатынастар; еркін экономикалық аумақтардағы инвестициялармен абйланысты қатынастар және т.с.с. Жекеленген топтар мемлекеттік инвеситцияларды жүзеге асыру кезінде пайда болатын және құнды қағаздар нарығында туындайтын қатынастарды құрайды. Инвестиция – бұл капиталға ұзақ мерзімді салу нысанында қаржылық ресурстарды қолдану.
ҚР «Инвестициялар туралы» Заңда (8.01.2003 ж.) инвестицияның мынандай анықтамасы берілген инвестиция – баолық мүлік түрелрі (жеке қолдануға берілген таурлардан басқа), сондай-ақ инвестормен заңды тұлғаның жарғылық капиталға салынатын лизинг мүліктері, сондай-ақ оларға құқық немесе кәсіпкерлік әрекет үшін пайдаланатын белгіленген активтердің ұлғайтылуы. Инвестиция - өндірістегі құрал – жабдықтардың қолддануына, материалдық заттарды көбейтуге, эонгомикадағы капиталдың запасын көбейтуге жұмсалған шығындар.Инвестиция екі бағытта пайдаланылады:
1. нақтылы инвестиция – материалдық активтерге қаржы жұмсау.
2. Қаржылық инвеситиция – құнды қағаздарға қаржы жұмсау құрылымы бойынша.
Әдетте, құқықтық реттелудің екі негізгі әдістері бар – жалпы және нақты (салалық). Жалпы әдіс – бұл қоғамдық қатынастарға арнаулы нормативті құралдармен ықпал етудің жиынтығы, салалық – бұл берілген саламен реттелетін құқықтық қатынас субъектілерінің мүмкін және міндетті мінез-құлқының қалыптасуына бағытталған, қоғамдық қатынастарға ететін заңда әдістердің, құралдар мен амалдардың жиынтығы. Салалық әдістерге императивті және депозитивті әдістер жатады.
Инвестициялық құқықтың қағидалары бұл инвестициялық қатынастарды реттеудің анағұрлым маңызды кезңдері. Инвестициялық құқықтың маңызды қағидаларының бірі – инвестициялық құқық субъектілерінің теңдігі. Бұл қағида мынаны білдіреді: инвестициялық әрекетті жүзеге асыруда инвесторлардың құқықтары бірдей болады.Келесі қағидалардың бірі шарттың еркіндігі. Тағы бір маңызды қағиданың бірі – инвестормен өзінің әрекетін жүзеге асырудың дербестігі, яғни инвестор инвестицияның объектілері мен нәтижесіне ие болуға, оны пайдалануға және боған билік етуге құқықты, сондай-ақ инвестордың ішкі шаруашылық қызметіне мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың араласпауын білдіреді.Инвесторлардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау қағидасы – инвесторларды, кірістіреді, инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша мемлекеттің кепілдігін білдірреді.
ҚР «Инвестициялар туралы» Заңда (8.01.2003 ж.) инвестицияның мынандай анықтамасы берілген инвестиция – баолық мүлік түрелрі (жеке қолдануға берілген таурлардан басқа), сондай-ақ инвестормен заңды тұлғаның жарғылық капиталға салынатын лизинг мүліктері, сондай-ақ оларға құқық немесе кәсіпкерлік әрекет үшін пайдаланатын белгіленген активтердің ұлғайтылуы. Инвестиция - өндірістегі құрал – жабдықтардың қолддануына, материалдық заттарды көбейтуге, эонгомикадағы капиталдың запасын көбейтуге жұмсалған шығындар.Инвестиция екі бағытта пайдаланылады:
1. нақтылы инвестиция – материалдық активтерге қаржы жұмсау.
2. Қаржылық инвеситиция – құнды қағаздарға қаржы жұмсау құрылымы бойынша.
Әдетте, құқықтық реттелудің екі негізгі әдістері бар – жалпы және нақты (салалық). Жалпы әдіс – бұл қоғамдық қатынастарға арнаулы нормативті құралдармен ықпал етудің жиынтығы, салалық – бұл берілген саламен реттелетін құқықтық қатынас субъектілерінің мүмкін және міндетті мінез-құлқының қалыптасуына бағытталған, қоғамдық қатынастарға ететін заңда әдістердің, құралдар мен амалдардың жиынтығы. Салалық әдістерге императивті және депозитивті әдістер жатады.
Инвестициялық құқықтың қағидалары бұл инвестициялық қатынастарды реттеудің анағұрлым маңызды кезңдері. Инвестициялық құқықтың маңызды қағидаларының бірі – инвестициялық құқық субъектілерінің теңдігі. Бұл қағида мынаны білдіреді: инвестициялық әрекетті жүзеге асыруда инвесторлардың құқықтары бірдей болады.Келесі қағидалардың бірі шарттың еркіндігі. Тағы бір маңызды қағиданың бірі – инвестормен өзінің әрекетін жүзеге асырудың дербестігі, яғни инвестор инвестицияның объектілері мен нәтижесіне ие болуға, оны пайдалануға және боған билік етуге құқықты, сондай-ақ инвестордың ішкі шаруашылық қызметіне мемлекеттік органдар мен лауазымды тұлғалардың араласпауын білдіреді.Инвесторлардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау қағидасы – инвесторларды, кірістіреді, инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша мемлекеттің кепілдігін білдірреді.
1. Инвестициялар туралы Қазақстан Республикасының 2003 ж. 8 қаңтардағы N 373-II Заңы
2. Интернет сайдтар www.e.gov.kz
www.invest-idea.kz
www.kazeu.kz
2. Интернет сайдтар www.e.gov.kz
www.invest-idea.kz
www.kazeu.kz
Инвестициялық құқықтың түсінігі, пәні, қағидалары, жүйесі.
Инвестициялық құқықтың құқықтық реттелу пәні инвестициялық әрекетті
жүзеге асыру кезінде пайда болатын қоғамдық қатынастар. Инвестициялар – бұл
инвестициялық құқықта оларды пайдаланумен байланысты барлық қоғамдық
қатынастарды біріктіретін бастама. Инвестициялық әрекетті жүзеге асыру
кезінде туындайтын қоғамдық қатынастар түрлі болып келеді – бұл Қазақстан
Республикасындағы инвестициялармен және шетелдегі инвестициялармен
байланысты болатын қатынастар; займ, несие берумен байланысты қатынастар;
еркін экономикалық аумақтардағы инвестициялармен абйланысты қатынастар және
т.с.с. Жекеленген топтар мемлекеттік инвеситцияларды жүзеге асыру кезінде
пайда болатын және құнды қағаздар нарығында туындайтын қатынастарды
құрайды. Инвестиция – бұл капиталға ұзақ мерзімді салу нысанында қаржылық
ресурстарды қолдану.
ҚР Инвестициялар туралы Заңда (8.01.2003 ж.) инвестицияның мынандай
анықтамасы берілген инвестиция – баолық мүлік түрелрі (жеке қолдануға
берілген таурлардан басқа), сондай-ақ инвестормен заңды тұлғаның жарғылық
капиталға салынатын лизинг мүліктері, сондай-ақ оларға құқық немесе
кәсіпкерлік әрекет үшін пайдаланатын белгіленген активтердің ұлғайтылуы.
Инвестиция - өндірістегі құрал – жабдықтардың қолддануына, материалдық
заттарды көбейтуге, эонгомикадағы капиталдың запасын көбейтуге жұмсалған
шығындар.Инвестиция екі бағытта пайдаланылады:
1. нақтылы инвестиция – материалдық активтерге қаржы жұмсау.
2. Қаржылық инвеситиция – құнды қағаздарға қаржы жұмсау құрылымы бойынша.
Әдетте, құқықтық реттелудің екі негізгі әдістері бар – жалпы және
нақты (салалық). Жалпы әдіс – бұл қоғамдық қатынастарға арнаулы нормативті
құралдармен ықпал етудің жиынтығы, салалық – бұл берілген саламен
реттелетін құқықтық қатынас субъектілерінің мүмкін және міндетті мінез-
құлқының қалыптасуына бағытталған, қоғамдық қатынастарға ететін заңда
әдістердің, құралдар мен амалдардың жиынтығы. Салалық әдістерге императивті
және депозитивті әдістер жатады.
Инвестициялық құқықтың қағидалары бұл инвестициялық қатынастарды
реттеудің анағұрлым маңызды кезңдері. Инвестициялық құқықтың маңызды
қағидаларының бірі – инвестициялық құқық субъектілерінің теңдігі. Бұл
қағида мынаны білдіреді: инвестициялық әрекетті жүзеге асыруда
инвесторлардың құқықтары бірдей болады.Келесі қағидалардың бірі шарттың
еркіндігі. Тағы бір маңызды қағиданың бірі – инвестормен өзінің әрекетін
жүзеге асырудың дербестігі, яғни инвестор инвестицияның объектілері мен
нәтижесіне ие болуға, оны пайдалануға және боған билік етуге құқықты,
сондай-ақ инвестордың ішкі шаруашылық қызметіне мемлекеттік органдар мен
лауазымды тұлғалардың араласпауын білдіреді.Инвесторлардың құқықтары мен
заңды мүдделерін қорғау қағидасы – инвесторларды, кірістіреді,
инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша мемлекеттің
кепілдігін білдірреді.
Инвестициялық құқық жүйесі жалпы және ерекше бөлімдерден тұрады.
Жалпы бөлімде келесі құқықтық институттар берілген: инвестициялық
қатынастарды мемлекеттік реттеу, инвестициялық құқытық қатынастар
(субъектілер, объектілер және мазмұны); инвестициялық қорғау (кепілдіктер);
инвестициялық шарт (түсінігі, бекіту тәртібі, шартты өзгерту және бұзу);
инвестициялық қызметті ұйымдастырудың құқықтық нысандары.
Инвестицияның ерекше бөлімінде инвестициялық қызметтің түсінігі мен
түрлері; инвестициялық қызметті лицензиялау; инвестициялық қызмет
аумағындағы салық салу; инвестицияларды басқару; инвестиция аумағындағы
несиелендіру; инвестициялық жоба; инвестициялық жобалардың мемлекеттік
сараптама; инвестиицялық тәуекелді сақтандыру; инвестицияның жеке түрлері;
инвестициялық шарттардың түрлері; инвестициялық қызметаумағындағы
міндеттемелер; инвестициялық дауларды шешу; инвестициялық заңнаманы бұзғаны
үшін жауапкершілік көрсетілген.
Инвестициялық қатынастарды мемлекет реттей отырып, инвестициялық
әрекет субъектілеріне ықпал ету нысандары мен әдістерін қолданады. Мемлекет
инвестициялық қатынастарды арнаулы мемлекеттік органдар арқылы басқарады.
Инвестициялық мемелекеттік реттеудің екі құрамдас бөлігі белгіленген:
- тікелей мемлекеттік реттеу – мемлекеттік инвестииця аумағында; кенді
пайдалану аумағында; мемлекеттік меншік объектілерін жекешелендіру
аумағында; қаржылық және несие саясатын жүргізу аумағында, сондай-ақ салық
саясатын жүргізу аумағында жүзеге асырылады.
- Инвестиицииялық процестерді жанама реттеу, яғни мемлекетпен
инвесторлардың құқықтарының кепілдігін, мемлекетпен қамтамасыз етуді,
сондай-ақ инвестицияны қолдануды жүзеге асыру.
Инвестициялық жобаларды құру және іске асыру мынадай кезеңдерден тұрады:
- Инвестициялық ұғымды қалыптастыру;
- Инвестициялық мүмкіншіліктерді зерттеу;
- Жобаны техникалық- экономикалық негіздеу;
- Жер учаскесін алу немесе жолға алу;
- Келісім құжаттарын дайындау;
- Құрылыс- монтаж жұмыстарын жүргізіп іске беру;
- Объектіні қолдану, экономикалық көрсеткіштердің мониторингі.
Инвестицияның жіктелуі және түрлері.
Инвестициялар түрлеріне жеке жеке тоқталып кетсем. Олар:
1. Жалпы инвестициялар – жаңа негізгі капиталға жұмсалған капитал мөлшер.
Кәсіпорынның негізгі қорына жұмсалатын инвестициялар ғимарат құрылыстары,
ірі көлемді құрылыстар, құрал – жабдықтар үшін.
2. Таза инвестициялар – ауыстырылған негізгі капиталдан аммортизация құнын
шегергеннен кейінгі жұмсалған капитал.Инвестициялау нышандары бойынша.
Тұрғын үй құрылысына инвестициялар.
3. Сақтық қор инвестициялар.Субъектілер бойынша – мемлектетік жекеменшік
және сыртқы кәсіпкерлік инвестициялардың екі түрі болады:
4. Тікелей инвестиция – тікелей өндірістік кәсіпорындарды инвес тициялау.
5. Портфелдік инвестициялар – пайда табу үшін инвесторлардың
кәсіпорындардан акция, облигация және басқа құнды қағаздарды сатып алу үшін
жұмсалған инвестициялары. Инвестиция мөлшері объективті және субъективті
факторларға байланысты. Объективті факторларға – жататындар: табыс, пайыз
нормасы, өнім шүығарудың деңгейінің өзгеруі, пайда және капитал қоры.
Субъективті факторларға кәсіпкердің инвестициялауға бейімділігі, ынтасы
т.б..Инвестициялар әдетте тұтынушылық, экономикалық және құнды қағаздарға
инвестициялау деп бөлінеді.
6. Тұтынушылық инвестициялар – бұл ұзақ мерзімді пайдаланылатын
қозғалмайтын мүлікті немесе тауарларды сатып алу. Инвестициялаудың
объектісі ретіндегі қозғалмайтын мүлік мынадан тұрады:жеке қозғалмайтын
мүлік (бір отбасына арналған коттедждер, кондоминиумдар, пайда әкелетеін
қозғалмайтын мүлік); жалға берілетін қозғалмайтын мүлік; сату үшін алынған
қозғалмайтын мүлік (жер учаскелері және арнаулы белгіленген құрылыстар,
яғни жанар-жағармай станциялары, шіркеу ғимараттары және т.с.с.). Ұзақ
мерзімді пайдаланатын таурларға кіріс әкелетеін мүліктік құндылықтар жатады
(мысалы: алтын бұйымдар, өнер туындылары, антиквариат және т.с.с.)
7. Экономикалық инвестициялар – кіріс алу үшін тауарлар өндірісімен және
қызмет көрсетумен байланысты болатын қаражатты нақты активтерге салу.Пайда
табу мақсатында құнды қағаздарға инвестициялау қаржылық инвестиция днп
аталады.
8. Капиталды құрайтын инвестициялар - бұл өндірістік және өндірістік емес
қаржылық емс активтердің өсуіне бағытталған инвестициялар, яғни кірісті
ұлғайтудың қамтамасыз ететін инвестициялар.
9. Интеллектуалды инвестициялар – маманндарды дайындауға, олардың
біліктілігін көтеруге, тәжірибе алмасуға, лицензияға, ноу-хау және т.б.
қаражатты салу. Қазіргі кезде интеллектуалды инвестициялардың ең көп
таралған түрлері: жоғарғы және орта арнаулы білім алуға мемлекеттік және
жеке несиелер болып табылады.
10. Мемлекеттік инвестициялар бюджеттік қаражат есебінен немесе мемлекеттік
кепіл негізінде алынған несие қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
11. Жеке инвестициялар жеке немесе заңды тұлғалардың есебінен жүзеге
асырылады.
12. Мұндай бөлінудің негізгі – инвестицияның инвестордың елінде немесе өзге
мемлекетте жүзеге асырылуы болып табылады.
13. Венчурлық инвестициялар мемлекеттік басқару ұйымдарының талаптарын
орындауға бағытталған инвестициялар. Бұл инвестициялар
кәсіпорындардың,мемлекеттік ұйымдардың экологиялық стандарттар, өнімнің
қауіпсіздігі жағдайында қолданылады; Инвестициялардың бұл сыныптамасы
тәуекелдік деңгеймен байланысты - венчурлық инвестициялар.
Кәсіпорынның өндірістік - шаруашылық іс-әрекетінің
маңызды бір бөлігі өзінің өндірістік экономикалық потенциялын сақтау және
әрі қарай дамыту. Кәсіпорынның бұл саладағы іс-әрекеті инвестициялық іс-
әрекет деп аталады. ҚР-ның нақты инвестицияларды мемлекеттік қолдау
туралы заңы бойынша инвестициялық іс-әрекетке инвестицияларды атқаруға
байланысты кәсіпкерлік іс-әректі жатады.Инвестициялық іс-әрекеттердің
субъектілерінеинвесторлар,тапсырысб ерушілер,жұмысты орындаушылар,инвес тициял
ық іс-әрекеттің объектілерін қолданушылар, сонымен бірге жеткізушілер,
заңды тұлғалар және басқа да инвестициялық процестің қатысушылары жатады.
Тапсырыс берушілерге инвесторлар және басқа да инвестициялық жобаны іске
асырушы жеке және заңды тұлғалар жатады. Жоспарланған, іске асырылған
инвестициялар инвестициялық жобалар формасын қабылдайды. Инвестициялық жоба
капиталдарды ұлғайту мақсатымен экономиканың әр түрлі салалары мен
сфераларына құюға бағытталған - жоспарланған және орындалатын шаралар
жиынтығы.
Инвестициялық жобаларды құру және іске асыру мынандай кезеңдерден
тұрады:
1. инвестициялық ұғымды қалыптастыру;
2. инвестициялық мүмкіндіктерді зерттеу;
3. жобаны техникалық экономикалық негіздеу;
4. жер учаскесін алу немесе жалға алу;
5. келісім құжаттарын дайындау;
6. құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізіп іске беру;
7. объектіні қолдану,экономикалық көрсеткіштердің монитоингі.
Инвестицияның тағы бір түрі қаржы инвестициялары, яғни
кәсіпорындардың бағалы қағаздарды алуға кеткен шығындары,кәсіпорындағы
үлестік қатысулар, басқа да борыштық міндеттемелер, нарық экономикасындағы
есептің аса маңызды объектісі болып табылады.Әрбір фирманың іс-әрекетінің
маңызды бір бөлігі инвестициялық операциялар болып табылады, яғни
жобаларды іске асырудағы жіберілген ақша қаражаттары жайлы операция.
Коммерциялық тәжірибеде мұндай инвестицияның түрлері:
- табиғи активтерге инвестициялар;
- ақша активтеріне инвестициялар;
- материалдық емес активтерге инвестициялар.
1. Табиғи активтерге - өндірістік ғимараттар мен құрылымдар,
қызмет ету уақыты бір жылдан асатын әр түрлі машиналар мен жабдықтар және
өндіріс процесінде қолданылатын басқа да мүліктер жатады.
2. Ақша активтеріне - басқа да жеке және заңды тұлғалардан ақша
қаражатын алуға болатын құқық жатады. Мысалы, банкіде-депозиттер,
облигациялар, акциялар, несиелер,қарыздар,кепілдер.
3. Материалдық емес активтерге - фирмалардың жұмысшыларын
қайта жеке оқыту және біліктіліктерін жоғарлату арқылы,сауда белгілерін
жасау, патенттер мен лицензия алу, өнімге сертификат алу,жерді қолдануға
құқық алу арқылы алынған құндылықтар жатады.
Нақты активтерге байланысты инвестициялар мынандай топтарға бөлінеді:
- Тиімділікті арттыруға бағытталған инвестициялар.Олардың негізгі
мақсаты жабдықтарды ауыстыру,персоналды оқыту және өндіріс қуаттарын,
өндірістің тиімді жағдайы бар аймақтарға қарай ауыстыру арқылы фирманың
шығындарын азайтуға жағдай жасау;
- ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Инвестициялық құқықтың құқықтық реттелу пәні инвестициялық әрекетті
жүзеге асыру кезінде пайда болатын қоғамдық қатынастар. Инвестициялар – бұл
инвестициялық құқықта оларды пайдаланумен байланысты барлық қоғамдық
қатынастарды біріктіретін бастама. Инвестициялық әрекетті жүзеге асыру
кезінде туындайтын қоғамдық қатынастар түрлі болып келеді – бұл Қазақстан
Республикасындағы инвестициялармен және шетелдегі инвестициялармен
байланысты болатын қатынастар; займ, несие берумен байланысты қатынастар;
еркін экономикалық аумақтардағы инвестициялармен абйланысты қатынастар және
т.с.с. Жекеленген топтар мемлекеттік инвеситцияларды жүзеге асыру кезінде
пайда болатын және құнды қағаздар нарығында туындайтын қатынастарды
құрайды. Инвестиция – бұл капиталға ұзақ мерзімді салу нысанында қаржылық
ресурстарды қолдану.
ҚР Инвестициялар туралы Заңда (8.01.2003 ж.) инвестицияның мынандай
анықтамасы берілген инвестиция – баолық мүлік түрелрі (жеке қолдануға
берілген таурлардан басқа), сондай-ақ инвестормен заңды тұлғаның жарғылық
капиталға салынатын лизинг мүліктері, сондай-ақ оларға құқық немесе
кәсіпкерлік әрекет үшін пайдаланатын белгіленген активтердің ұлғайтылуы.
Инвестиция - өндірістегі құрал – жабдықтардың қолддануына, материалдық
заттарды көбейтуге, эонгомикадағы капиталдың запасын көбейтуге жұмсалған
шығындар.Инвестиция екі бағытта пайдаланылады:
1. нақтылы инвестиция – материалдық активтерге қаржы жұмсау.
2. Қаржылық инвеситиция – құнды қағаздарға қаржы жұмсау құрылымы бойынша.
Әдетте, құқықтық реттелудің екі негізгі әдістері бар – жалпы және
нақты (салалық). Жалпы әдіс – бұл қоғамдық қатынастарға арнаулы нормативті
құралдармен ықпал етудің жиынтығы, салалық – бұл берілген саламен
реттелетін құқықтық қатынас субъектілерінің мүмкін және міндетті мінез-
құлқының қалыптасуына бағытталған, қоғамдық қатынастарға ететін заңда
әдістердің, құралдар мен амалдардың жиынтығы. Салалық әдістерге императивті
және депозитивті әдістер жатады.
Инвестициялық құқықтың қағидалары бұл инвестициялық қатынастарды
реттеудің анағұрлым маңызды кезңдері. Инвестициялық құқықтың маңызды
қағидаларының бірі – инвестициялық құқық субъектілерінің теңдігі. Бұл
қағида мынаны білдіреді: инвестициялық әрекетті жүзеге асыруда
инвесторлардың құқықтары бірдей болады.Келесі қағидалардың бірі шарттың
еркіндігі. Тағы бір маңызды қағиданың бірі – инвестормен өзінің әрекетін
жүзеге асырудың дербестігі, яғни инвестор инвестицияның объектілері мен
нәтижесіне ие болуға, оны пайдалануға және боған билік етуге құқықты,
сондай-ақ инвестордың ішкі шаруашылық қызметіне мемлекеттік органдар мен
лауазымды тұлғалардың араласпауын білдіреді.Инвесторлардың құқықтары мен
заңды мүдделерін қорғау қағидасы – инвесторларды, кірістіреді,
инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша мемлекеттің
кепілдігін білдірреді.
Инвестициялық құқық жүйесі жалпы және ерекше бөлімдерден тұрады.
Жалпы бөлімде келесі құқықтық институттар берілген: инвестициялық
қатынастарды мемлекеттік реттеу, инвестициялық құқытық қатынастар
(субъектілер, объектілер және мазмұны); инвестициялық қорғау (кепілдіктер);
инвестициялық шарт (түсінігі, бекіту тәртібі, шартты өзгерту және бұзу);
инвестициялық қызметті ұйымдастырудың құқықтық нысандары.
Инвестицияның ерекше бөлімінде инвестициялық қызметтің түсінігі мен
түрлері; инвестициялық қызметті лицензиялау; инвестициялық қызмет
аумағындағы салық салу; инвестицияларды басқару; инвестиция аумағындағы
несиелендіру; инвестициялық жоба; инвестициялық жобалардың мемлекеттік
сараптама; инвестиицялық тәуекелді сақтандыру; инвестицияның жеке түрлері;
инвестициялық шарттардың түрлері; инвестициялық қызметаумағындағы
міндеттемелер; инвестициялық дауларды шешу; инвестициялық заңнаманы бұзғаны
үшін жауапкершілік көрсетілген.
Инвестициялық қатынастарды мемлекет реттей отырып, инвестициялық
әрекет субъектілеріне ықпал ету нысандары мен әдістерін қолданады. Мемлекет
инвестициялық қатынастарды арнаулы мемлекеттік органдар арқылы басқарады.
Инвестициялық мемелекеттік реттеудің екі құрамдас бөлігі белгіленген:
- тікелей мемлекеттік реттеу – мемлекеттік инвестииця аумағында; кенді
пайдалану аумағында; мемлекеттік меншік объектілерін жекешелендіру
аумағында; қаржылық және несие саясатын жүргізу аумағында, сондай-ақ салық
саясатын жүргізу аумағында жүзеге асырылады.
- Инвестиицииялық процестерді жанама реттеу, яғни мемлекетпен
инвесторлардың құқықтарының кепілдігін, мемлекетпен қамтамасыз етуді,
сондай-ақ инвестицияны қолдануды жүзеге асыру.
Инвестициялық жобаларды құру және іске асыру мынадай кезеңдерден тұрады:
- Инвестициялық ұғымды қалыптастыру;
- Инвестициялық мүмкіншіліктерді зерттеу;
- Жобаны техникалық- экономикалық негіздеу;
- Жер учаскесін алу немесе жолға алу;
- Келісім құжаттарын дайындау;
- Құрылыс- монтаж жұмыстарын жүргізіп іске беру;
- Объектіні қолдану, экономикалық көрсеткіштердің мониторингі.
Инвестицияның жіктелуі және түрлері.
Инвестициялар түрлеріне жеке жеке тоқталып кетсем. Олар:
1. Жалпы инвестициялар – жаңа негізгі капиталға жұмсалған капитал мөлшер.
Кәсіпорынның негізгі қорына жұмсалатын инвестициялар ғимарат құрылыстары,
ірі көлемді құрылыстар, құрал – жабдықтар үшін.
2. Таза инвестициялар – ауыстырылған негізгі капиталдан аммортизация құнын
шегергеннен кейінгі жұмсалған капитал.Инвестициялау нышандары бойынша.
Тұрғын үй құрылысына инвестициялар.
3. Сақтық қор инвестициялар.Субъектілер бойынша – мемлектетік жекеменшік
және сыртқы кәсіпкерлік инвестициялардың екі түрі болады:
4. Тікелей инвестиция – тікелей өндірістік кәсіпорындарды инвес тициялау.
5. Портфелдік инвестициялар – пайда табу үшін инвесторлардың
кәсіпорындардан акция, облигация және басқа құнды қағаздарды сатып алу үшін
жұмсалған инвестициялары. Инвестиция мөлшері объективті және субъективті
факторларға байланысты. Объективті факторларға – жататындар: табыс, пайыз
нормасы, өнім шүығарудың деңгейінің өзгеруі, пайда және капитал қоры.
Субъективті факторларға кәсіпкердің инвестициялауға бейімділігі, ынтасы
т.б..Инвестициялар әдетте тұтынушылық, экономикалық және құнды қағаздарға
инвестициялау деп бөлінеді.
6. Тұтынушылық инвестициялар – бұл ұзақ мерзімді пайдаланылатын
қозғалмайтын мүлікті немесе тауарларды сатып алу. Инвестициялаудың
объектісі ретіндегі қозғалмайтын мүлік мынадан тұрады:жеке қозғалмайтын
мүлік (бір отбасына арналған коттедждер, кондоминиумдар, пайда әкелетеін
қозғалмайтын мүлік); жалға берілетін қозғалмайтын мүлік; сату үшін алынған
қозғалмайтын мүлік (жер учаскелері және арнаулы белгіленген құрылыстар,
яғни жанар-жағармай станциялары, шіркеу ғимараттары және т.с.с.). Ұзақ
мерзімді пайдаланатын таурларға кіріс әкелетеін мүліктік құндылықтар жатады
(мысалы: алтын бұйымдар, өнер туындылары, антиквариат және т.с.с.)
7. Экономикалық инвестициялар – кіріс алу үшін тауарлар өндірісімен және
қызмет көрсетумен байланысты болатын қаражатты нақты активтерге салу.Пайда
табу мақсатында құнды қағаздарға инвестициялау қаржылық инвестиция днп
аталады.
8. Капиталды құрайтын инвестициялар - бұл өндірістік және өндірістік емес
қаржылық емс активтердің өсуіне бағытталған инвестициялар, яғни кірісті
ұлғайтудың қамтамасыз ететін инвестициялар.
9. Интеллектуалды инвестициялар – маманндарды дайындауға, олардың
біліктілігін көтеруге, тәжірибе алмасуға, лицензияға, ноу-хау және т.б.
қаражатты салу. Қазіргі кезде интеллектуалды инвестициялардың ең көп
таралған түрлері: жоғарғы және орта арнаулы білім алуға мемлекеттік және
жеке несиелер болып табылады.
10. Мемлекеттік инвестициялар бюджеттік қаражат есебінен немесе мемлекеттік
кепіл негізінде алынған несие қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
11. Жеке инвестициялар жеке немесе заңды тұлғалардың есебінен жүзеге
асырылады.
12. Мұндай бөлінудің негізгі – инвестицияның инвестордың елінде немесе өзге
мемлекетте жүзеге асырылуы болып табылады.
13. Венчурлық инвестициялар мемлекеттік басқару ұйымдарының талаптарын
орындауға бағытталған инвестициялар. Бұл инвестициялар
кәсіпорындардың,мемлекеттік ұйымдардың экологиялық стандарттар, өнімнің
қауіпсіздігі жағдайында қолданылады; Инвестициялардың бұл сыныптамасы
тәуекелдік деңгеймен байланысты - венчурлық инвестициялар.
Кәсіпорынның өндірістік - шаруашылық іс-әрекетінің
маңызды бір бөлігі өзінің өндірістік экономикалық потенциялын сақтау және
әрі қарай дамыту. Кәсіпорынның бұл саладағы іс-әрекеті инвестициялық іс-
әрекет деп аталады. ҚР-ның нақты инвестицияларды мемлекеттік қолдау
туралы заңы бойынша инвестициялық іс-әрекетке инвестицияларды атқаруға
байланысты кәсіпкерлік іс-әректі жатады.Инвестициялық іс-әрекеттердің
субъектілерінеинвесторлар,тапсырысб ерушілер,жұмысты орындаушылар,инвес тициял
ық іс-әрекеттің объектілерін қолданушылар, сонымен бірге жеткізушілер,
заңды тұлғалар және басқа да инвестициялық процестің қатысушылары жатады.
Тапсырыс берушілерге инвесторлар және басқа да инвестициялық жобаны іске
асырушы жеке және заңды тұлғалар жатады. Жоспарланған, іске асырылған
инвестициялар инвестициялық жобалар формасын қабылдайды. Инвестициялық жоба
капиталдарды ұлғайту мақсатымен экономиканың әр түрлі салалары мен
сфераларына құюға бағытталған - жоспарланған және орындалатын шаралар
жиынтығы.
Инвестициялық жобаларды құру және іске асыру мынандай кезеңдерден
тұрады:
1. инвестициялық ұғымды қалыптастыру;
2. инвестициялық мүмкіндіктерді зерттеу;
3. жобаны техникалық экономикалық негіздеу;
4. жер учаскесін алу немесе жалға алу;
5. келісім құжаттарын дайындау;
6. құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргізіп іске беру;
7. объектіні қолдану,экономикалық көрсеткіштердің монитоингі.
Инвестицияның тағы бір түрі қаржы инвестициялары, яғни
кәсіпорындардың бағалы қағаздарды алуға кеткен шығындары,кәсіпорындағы
үлестік қатысулар, басқа да борыштық міндеттемелер, нарық экономикасындағы
есептің аса маңызды объектісі болып табылады.Әрбір фирманың іс-әрекетінің
маңызды бір бөлігі инвестициялық операциялар болып табылады, яғни
жобаларды іске асырудағы жіберілген ақша қаражаттары жайлы операция.
Коммерциялық тәжірибеде мұндай инвестицияның түрлері:
- табиғи активтерге инвестициялар;
- ақша активтеріне инвестициялар;
- материалдық емес активтерге инвестициялар.
1. Табиғи активтерге - өндірістік ғимараттар мен құрылымдар,
қызмет ету уақыты бір жылдан асатын әр түрлі машиналар мен жабдықтар және
өндіріс процесінде қолданылатын басқа да мүліктер жатады.
2. Ақша активтеріне - басқа да жеке және заңды тұлғалардан ақша
қаражатын алуға болатын құқық жатады. Мысалы, банкіде-депозиттер,
облигациялар, акциялар, несиелер,қарыздар,кепілдер.
3. Материалдық емес активтерге - фирмалардың жұмысшыларын
қайта жеке оқыту және біліктіліктерін жоғарлату арқылы,сауда белгілерін
жасау, патенттер мен лицензия алу, өнімге сертификат алу,жерді қолдануға
құқық алу арқылы алынған құндылықтар жатады.
Нақты активтерге байланысты инвестициялар мынандай топтарға бөлінеді:
- Тиімділікті арттыруға бағытталған инвестициялар.Олардың негізгі
мақсаты жабдықтарды ауыстыру,персоналды оқыту және өндіріс қуаттарын,
өндірістің тиімді жағдайы бар аймақтарға қарай ауыстыру арқылы фирманың
шығындарын азайтуға жағдай жасау;
- ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz