Биожүйелердегі жарықтың поляризациясы. Оптикалық белсенді заттарды зерттеу

1. Бугер.Ламберт.Бердің заңы және оның физикалық мағынасы
2. Заттың өткізу коэффициенті, Үлгінің оптикалық тығыздығы.
3. Спектрофотометрдің құрамына кіретін негізгі блоктар
4. Жарықты жұту және шашырату
5. Спектрофотометрдің оптикалық схемасы
6. Ақуыздардың және нуклеин қышқылдардың жұту спектрлері
7. Медицина және фармацияда абсорбциялық спектрофотометрияның қолдануы

Атомдар мен молекулалардың белгілі бір толқын ұзындығы бойымен жарықты жұту қасиеттері кең көлемде медицина мен фармация салаларында сапалық және сандық зерттеулерде қолданылуында. Жұту спетрлерін өлшеу биологиялық жүйелердің қалпы мен заттардың химиялық құрамы туралы айтуға мүмкіндік береді. Жұту спетрлерін тіркеу үшін арнайы құрал спектрофотометрлер қолданылады.
Заттардың жұту спетрлерінің анықтау үшін заттардың құрам бөлігі болып табылатын молекулалардың деңгейлік энергия айырмашылығын, сонымен бірге олардың алмасу ықтималдығымен табумен шартталған. Энергия айырмашылығы-жарықты жұту толқынының ұзындығын анықтайды,ауысым ықтималдығы-жарықты жұту коэффициенті. Биологиялық маңызды молекулаларға кең жұту сызықтары тән, бұл электронды, тербелмелі және айналмалы деңгейлерге байланысты.
Зат арқылы жарық өткенде жарық жұтылады.қабат қалындығын I,деп қарастырайық, мұнда жарық жұтатын концентрациясы с зат бар. Бұл жағдайда, Бугер-Ламберт-Бер заңы бойынша қабат аралығын өткен жарық интенсивтілігі I,және түсетін жарықтың интенсивтілік 10 өзара қатынаспен байланысты:
(1) I
мұндағы: берілген затқа және толқын ұзындығымен сипатталған е = 2,72 — натуралды логарифмның негізі, k — пропорционалдық коэффициент.Тәжірибелік қолданылу үшін бұл заң (1) келесі түрде жазылады:
(2)
мұндағы: ελ—толқын ұзындығы X бойымен жұтудың молярлық коэффициенті. Кері таңбамен алынған формула (2)-де көрсетілген дәреженің көрсеткішін оптикалық тығыздық деп атайды:

(1) және (2) формулаларға қарап, түскен жарық көлемі мен түсу және өткен жарықтың интенсивтілігін өлшеп, заттың концентрациясын с анықтауға болады. Заттардың жарықты жұту қабілеті бойынша зерттеу әдісі абсорбционды спектрофотометрия деп аталады.
Тәжірибеде екі физикалық шаманы өлшейді: өткізу коэффициенті τ немесе оптикалық тығыздық D. Өткізу коэффициенті — бұл өткен және түсетін жарықтың интенсивтіліктерінің қатынасы:
(4)

Негізгі
1. Ремизов А.Н. Медицинская и биологическая физика., Высшая школа, 2004. с. 307 – 319.
2. Н.М. Ливенцев «Курс физики» М. Высшая школа 1978. с.140-146.
Қосымша
1. «Теория и проектирование диагностической электронно-медицинской аппаратуры» Учебное пособие. Под общей редакцией проф. В. М. Ахутина Ленинград 1980 с.4-31.