Банк табыстарының жіктемесі
Банк табыстары есептеу әдісі бойынша теңгемен есептеледі және мыналардан тұрады:
• төмендегілер бойынша сыйақы (мүдце) алумен байланысты:
• Ұлттық және басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;
• Ұлттық және басқа банктерде орналастырылған депозиттер;
• Ұлттық банк қайта қаржыландыруы үшін жарамды қазынашылық міндеттемелер мен басқа да өтімділігі жоғары бағалы қағаздар;
• сатуға арналған бағалы қағаздар;
• басқа да бағалы қағаздар;
• басқа банктерге орналастырылған салымдар; басқа банктер ұсынған қарыздар;
клиенттерге берілген қарыздар;
капиталға және бағынышты борышқа инвестиция;
• банктің келесі қызметтері бойынша комиссиялық табыстары:
аударым операциялары;
бағалы қағаздарды сату-сатып алу;
шетел валюталарын сату-сатып алу;
сақтандыру операциялары;
сенімгерлік операциялары;
берілген кепілдіктер;
шоттарды және клиенттердің салымдарын жүргізу;
басқалары;
пай, акция және басқа да бағалы қағаздар бойынша дивидендтер;
клиенттердің банкке есеп айырысу және кассалық қызмет
көрсеткені үшін төлемдері, клиенттердің телеграфтық (пошталық) және тағы басқа шығындардың орнын жабуы;
шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алудан түсім;
шетел валютасын, бағалы металдарды және бағалы қағаздарды қайта бағалаудан түскен табыс;
кәсіпорындарға, ұйымдарға, банктерге халыққа көрсетілген басқа да қызметтер үшін, соның ішінде инкассация үшін төлем;
банк активін сатудан түскен түсім;
банк шығындарының орнын жабу сомалары;
есепті кезенде шыққан өткен кезендер табыстары (өткен жылдар қателерін анықтау нәтижесінде): өткен жылдарда алынған алдын ала есептелінген пайыздар және комиссия, өткен жылдары банктің клиенттерге артық төленген талап етуге дейінгі сыйақы және комиссиялық ақы, алдында үмітсіз деп есептен Іпығарылған қарыздардың келіп түсуі, егер олар күмәнді қарыздар бойынша резервті көбейтуге бағытталмаса;
банк қызметкерлерінің олардың кінәсі есебінен банктің төленген айыппұлдарының орнын жабуға түсімдердің түсуі;
• төмендегілер бойынша сыйақы (мүдце) алумен байланысты:
• Ұлттық және басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;
• Ұлттық және басқа банктерде орналастырылған депозиттер;
• Ұлттық банк қайта қаржыландыруы үшін жарамды қазынашылық міндеттемелер мен басқа да өтімділігі жоғары бағалы қағаздар;
• сатуға арналған бағалы қағаздар;
• басқа да бағалы қағаздар;
• басқа банктерге орналастырылған салымдар; басқа банктер ұсынған қарыздар;
клиенттерге берілген қарыздар;
капиталға және бағынышты борышқа инвестиция;
• банктің келесі қызметтері бойынша комиссиялық табыстары:
аударым операциялары;
бағалы қағаздарды сату-сатып алу;
шетел валюталарын сату-сатып алу;
сақтандыру операциялары;
сенімгерлік операциялары;
берілген кепілдіктер;
шоттарды және клиенттердің салымдарын жүргізу;
басқалары;
пай, акция және басқа да бағалы қағаздар бойынша дивидендтер;
клиенттердің банкке есеп айырысу және кассалық қызмет
көрсеткені үшін төлемдері, клиенттердің телеграфтық (пошталық) және тағы басқа шығындардың орнын жабуы;
шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алудан түсім;
шетел валютасын, бағалы металдарды және бағалы қағаздарды қайта бағалаудан түскен табыс;
кәсіпорындарға, ұйымдарға, банктерге халыққа көрсетілген басқа да қызметтер үшін, соның ішінде инкассация үшін төлем;
банк активін сатудан түскен түсім;
банк шығындарының орнын жабу сомалары;
есепті кезенде шыққан өткен кезендер табыстары (өткен жылдар қателерін анықтау нәтижесінде): өткен жылдарда алынған алдын ала есептелінген пайыздар және комиссия, өткен жылдары банктің клиенттерге артық төленген талап етуге дейінгі сыйақы және комиссиялық ақы, алдында үмітсіз деп есептен Іпығарылған қарыздардың келіп түсуі, егер олар күмәнді қарыздар бойынша резервті көбейтуге бағытталмаса;
банк қызметкерлерінің олардың кінәсі есебінен банктің төленген айыппұлдарының орнын жабуға түсімдердің түсуі;
БАНК ТАБЫСТАРЫНЫҢ ЖІКТЕМЕСІ
Банк табыстары есептеу әдісі бойынша теңгемен есептеледі
және мыналардан тұрады:
төмендегілер бойынша сыйақы (мүдце) алумен байланысты:
Ұлттық және басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;
Ұлттық және басқа банктерде орналастырылған депозиттер;
Ұлттық банк қайта қаржыландыруы үшін жарамды қазынашылық
міндеттемелер мен басқа да өтімділігі жоғары бағалы қағаздар;
сатуға арналған бағалы қағаздар;
басқа да бағалы қағаздар;
басқа банктерге орналастырылған салымдар; басқа банктер ұсынған қарыздар;
клиенттерге берілген қарыздар;
капиталға және бағынышты борышқа инвестиция;
• банктің келесі қызметтері бойынша комиссиялық табыстары:
аударым операциялары;
бағалы қағаздарды сату-сатып алу;
шетел валюталарын сату-сатып алу;
сақтандыру операциялары;
сенімгерлік операциялары;
берілген кепілдіктер;
шоттарды және клиенттердің салымдарын жүргізу;
басқалары;
пай, акция және басқа да бағалы қағаздар бойынша
дивидендтер;
клиенттердің банкке есеп айырысу және кассалық қызмет
көрсеткені үшін төлемдері, клиенттердің телеграфтық (пошталық) және
тағы басқа шығындардың орнын жабуы;
шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алудан түсім;
шетел валютасын, бағалы металдарды және бағалы қағаздарды
қайта бағалаудан түскен табыс;
кәсіпорындарға, ұйымдарға, банктерге халыққа көрсетілген басқа
да қызметтер үшін, соның ішінде инкассация үшін төлем;
банк активін сатудан түскен түсім;
банк шығындарының орнын жабу сомалары;
есепті кезенде шыққан өткен кезендер табыстары (өткен
жылдар қателерін анықтау нәтижесінде): өткен жылдарда
алынған алдын ала есептелінген пайыздар және комиссия, өткен
жылдары банктің клиенттерге артық төленген талап етуге дейінгі
сыйақы және комиссиялық ақы, алдында үмітсіз деп есептен Іпығарылған
қарыздардың келіп түсуі, егер олар күмәнді қарыздар бойынша резервті
көбейтуге бағытталмаса;
банк қызметкерлерінің олардың кінәсі есебінен банктің
төленген айыппұлдарының орнын жабуға түсімдердің түсуі;
алынған айыппұлдар, өсімггүл, тұрақсыздық төлемі және басқа да
экономикалық санкциялар, соның ішінде есеп айырысу операцияларын
орывдау ережелерін бұзғаны үшін клиенттерден алынатын
айыппұлдар, сонымен қатар, мерзімінде жеткізбеу, корреспонденцияны
жоғалтқаны үшін байланыс кәсіпорынынан алынған айыппұлдар; банк
меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін табыс, сонымен қатар мәмілеге
сәйкес факторингтік және форф-ейтингтік операцияларды жүзеге асырудан
түсетін түсім; банк алатын басқа да түсімдер: сатылған макулатура, металл
сынығы, өнделген Ішомба, банк көлігін пайдалану, істен шыққан материалдарды
қалдық заттар ретівде өткізуден түскен табыс, негізгі қорларды жоюдан
түсімдер, жұмысшыларға еңбек кітапшасын және оларға қосымша бет (вкладыш)
беруден алынатын сомалар, түгевдеу кезінде анықталған артық негізгі қорлар,
баланстан балансқа ауыстыру тәртібі бойынша қабылданған инвентарь қүны
(сыйға тарту) және т.с.с. күтілмеген жағдайлар салдарынан туындаған басқа
да күтіл-меген табыстар.
БАНК ШЫРЫСТАРЫНЫҢ ЖІКТЕМЕСІ
Ақша айналысы саласында атқаратын қызметі және негізгі шаруашылық
қызметімен байланысты банк қаражат жұмсайды. Олар екі бөлікке бөлінеді:
операциялық және әр түрлі шығындар және басқару аппаратының шығындары.
Операциялық және әр түрлі шығындар қүрамында ең үлкен үлес салмағы
банкаралық несие бойынша, мерзімді және талап етуге дейінгі салымдар
бойынша есептелінген және төленген пайыз-дар алады.
Басқару аппаратына кететін шығындар барлық қызметкерлердің, соның
ішінде басқару аппаратының жұмысшыларын қоса алғанда, еңбекақысын және
әлеуметтік қамтамасыз ету шығывдарын қамтиды.
Банк шығыстары есептеу әдісі бойынша теңгемен есептеледі және
мыналардан тұрады:
алынған несиелер, депозиттер, бағалы қағаздар мен форвард-
тық, лизингтік операциялар бойынша сыйақы төлеумен және
комиссиялық төлемдермен байланысты, соның ішінде:
клиенттердің есеп айырысу, ағымдағы және басқа да шот-
тары бойынша;
кәслпорындардың, үйымдардың, кооперативтердің депозиттері
және салымдары бойынша, азаматтардың және әскери қызметкерлердің
салымдары бойынша;
шетел корреспонденттерінің, фирмалардың, басқа да ұйым-дар мен шетел
азаматтарының шетел валютасындағы шотта-ры бойынша;
- азаматтардың, ұйымдардың, ортақ меншіктегі кәсіпорындардың
ағымдағы шоттары және салымдары бойынша;
басқа банктерден уақытша пайдалануға алынған несиелік ресурстары үшін;
шетел валютасын және бағалы қағаздарды қайта бағалаудан;
басқа тұлғалар көрсеткен әр түрлі кызмет көрсетулерден;
банктің есеп айырысу-кассалык операциялары қызмет көрсет-
уі бойынша басқа да қызметтеріне төлемдер;
банктің есеп айырысу-кассальщ операциялары қызмет көрсетуі бойынша
қызметтеріне комиссиялық ақы;
клиент операциялары бойынша нақты пошталық және телеграфтық шығындар;
шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алу жоғалтулары;
банк активтерін сату кезіндегі жоғалтулар;
банк активтерін сатудан шеккен шығындары;
басқа тұлғалардың шығывдарының орнын жабу шығындары;
есепті кезеңде анықталған өткен кезең шығындары (кеткен қатені табу
нәтижесінде), соның ішінде:
өткен жылдары клиенттерден артығымен алынған, қайтарылған сыйақы мен
комиссиялық ақылар;
өткен жылдар операциялары бойынша алдын ала есептелінген сыйақы
мен комиссиялық ақылар;
банк қызметін қамтамасыз етумен байланысты әр түрлі шығындардан,
мыналарды қоса:
әр түрлі қосымша төлемдерді қоса алғандағы банк қызмет-керлерінің
еңбекақысы;
жыл сайынғы және қосымша демалысты (пайдаланылмаған демалыс айына
өтемақы) заңға сәйкес төлеу; банк жұмысшыларына оның қайта қүрылуы,
жұмысшылар санын қысқартуына байланысты босатылатын қызметкерле-ріне
төленетін төлемдері;
қызметкерлерге заңға сәйкес берілетін оқу мақсатында босату
төлемдері;
кадрларды даярлау;
белгіленген нормалар шегіндегі іссапар шығындарының ор-нын жабу;
банк штабында тіркелмеген жүмысшылардың келісілген аза-
маттық-құқықтық сипаттағы мәмілелері бойынша орындаған
жүмыстары үшін (егер жұмысшымен есеп айырысуды
тікелей банк өзі жүзеге асырса);
мәжбүрлі бос жүрген уақытына ақы төлеу;
негізгі қорлар бойынша амортизациялық аударымдар, материалдық емес
активтердің тозуы, негізгі қорлардың жалға берілген бөлек
объектілері бойынша амортизациялық аударымдар (негізгі қорлардың
материалдық емес активтердіжоспарлы қолдану мерзіміне байланысты), егер
мәміле шарттарына сәйкес амортизациялық аударымдарды жалға беруші
жүзеге асыратын болса, онда негізгі қорлардың жеке
объектілерінің жалына есептелген сома жалға берушіге тиесілі;
қызмет ғимараттарының, құрал-жабдықтың барлық жөндеу
түріне кеткен шығындарды қосқандағы банк құрал-сайман-
дарының істен шығуы;
жылуға, жарыққа, өрттен қорғау және күзетті қамтамасыз
ету төлемдері;
активтердің жіктелуіне және банктің баланстық емес мінде-
ттемелеріне сәйкес мәжбүрлі шығындар құру;
бланкілерді дайындау, сатып алу және аударып жіберу
шығындары, соның ішінде магниттік ленталардың қатаң
есептілік бланкілері, есептеу техникаларына шығысталатын
материалдар, қағаздар, қораптау материалдары;
құжаттарды және құндылықтарды тасымалдау және сақтау
үшін қолданылатын сөмкелерді, қаптарды сатып алу, жөндеу
және жаңарту шығындары;
ақша қаражаттарын, құндылықтарды, банк құжаттарын
тасымалдау және сақтаумен, сонымен қатар басқа да банктің
негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты шығындары;
жұмысшылар жинауды ұйымдастыру бойынша көтерме
шығындары;
кепілдік жөндеу жұмыстарын жүргізу және банктің жарғы-
лық қызметін жүзеге асыру үшін қолданылатын негізгі
қорларға қызмет көрсетулер, байланыс қызметтеріне және
есептеу орталықтарының қызметтеріне ақы төлеу;
жарнамаға кететін;
өндірістік қызмет пен кеңсе пошталық-телеграфтық, опера-
циялық, іссапар шығындары;
кеңес беру, ақпараттық және аудиторлық қызметтерге акы
төлеу;
банк қызметімен байланысты өкілеттілік шығындары:
шетел банктерін, ұйымдарын қоса алғандағы басқа банктер
мен ұйымдарды ресми қабылдауды жүргізу шығындары;
банк штабында тіркелмеген аудармашылар қызметіне ақы
төлеу;
мәдени, ойын-сауық іс шараларға бару және жұмыс бабына
байланысты болған:
қызмет автокөлігін ұстау шығындары және қызмет бабына
байланысты іссапарларға өз көлігін пайдаланғаны үшін
өтемақылық төлемдер;
акцияларды, облигацияларды және басқа да бағалы
қағаздарды шығарумен және орналастырумен байланысты
шығындар (бағалы қағаздардың бланкілерін сатып алу,
баспаханалық шығындар, бағалы қағаздарды орналастырғаны
үшін басқа банктерге комиссиялық сыйақы төлеу, т.б.);
салықтардан, алымдардан және қолданыстағы заңға сәйкес
бекітілген басқа да міндетті төлемдер;
тауар, қор, валюта биржалар қызметінің құнынан, брокерлік,
дилерлік, маркетингтік қызметтерді, кеден баждарын қоса
есептегенде;
мүлікті, несиелерді және басқа да сақтандыру төлемдерін
сақтандыру, егер сақтандыру төлемдері сақтандыру мерзімі
аяқталғаннан кейін міндетті түрде қайтарылуға жатпаса;
айыппүлдар, өсімпұлдар, түрақсыздық айыбы және басқа да
төленуі тиісті экономикалық санкциялар;
күтілмеген жағдайлардан туындаған басқа да күтілмеген
шығындар.
Алайда акционерлердің салымдары мен өндіріп алулары шығыс және табыс
болып танылмайды.
Банктің таза пайдасы табыстар мен шығыстар арасындағы айырма ретінде
анықталады және акционерлердің жалпы жин-алысының шешімі бойынша
үлестірілуге жатады.
Банк шығындарының маңызды үлесін есеп айырысу, ағымдағы,
корреспонденттік шоттар және кәсіпорындар мен азаматтардың мерзімдік
салымдары бойынша есептелген пайыздар құрайды.
Салық салу мақсаты үшін нормаға келтірілген шығыстардың (өкілдік, банк
қызметімен байланысты іссапар шығындары, жарнама шығындары, оқыту
мекемелерімен келісім бойынша қызметкерлерді оқыту шығындары) асып кеткен
бөлігі банк жұмсауында қалған табысқа жатқызылады немесе арнайы қорлар
арқылы жабылады.
ТАБЫСТАР МЕН ШЫҒЫСТАРДЫҢ ЕСЕПТЕ КӨРІНІС ТАБУЫ, ҚАРЖЫЛЫҚ НӘТИЖЕНІ АНЫҚТАУ
Соңғы қаржылық нәтиже - пайда немесе шығын - есепті кезең аралығында
банк алған шығыстар мен табыстарды салыстыру арқылы анықталады. Осыған
байланысты табыстардың азаюы салық салынатын табыстың, орталықтандырылған
қорларға және резерв-терге аударымдардың төмендеуіне, дивидендтердің
азаюына негіз болатынын ескере отырып, олардың толықтығын, дұрыстығын,
мерзімділігін және бухгалтерлік есепте көрініс табуын тексеру қажет.
Керісінше, есептегі қателіктер салдарынан және басқа да себептермен табысты
асырып көрсету кері нәтиже туындатады, қайтарылуы ете қиынға түсетін
табыстан негізсіз төлемдер жүр-гізуге алып келеді.
Банктің табыстары мен шығыстары есептіліктің, сақтық және
сәйкестіліктің негізгі халықаралық принциптерін негізге ала отырып
танылады.
Әдетте есепті кезең аралығында танылған табыстар мен шығыс-тардың
барлық баптары таза пайданы немесе шығынды анықтауда қолданылады. Осылармен
бірге таза пайданы (шығынды) анықтау-ға төтенше баптар және есепті
бағалардағы езгерістер нәтижелері қолданылады. Осындай екі жағдай бар:
маңызды қателерді түзету және есептеу саясатындағы өзгерістер нәтижелері.
... жалғасы
Банк табыстары есептеу әдісі бойынша теңгемен есептеледі
және мыналардан тұрады:
төмендегілер бойынша сыйақы (мүдце) алумен байланысты:
Ұлттық және басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;
Ұлттық және басқа банктерде орналастырылған депозиттер;
Ұлттық банк қайта қаржыландыруы үшін жарамды қазынашылық
міндеттемелер мен басқа да өтімділігі жоғары бағалы қағаздар;
сатуға арналған бағалы қағаздар;
басқа да бағалы қағаздар;
басқа банктерге орналастырылған салымдар; басқа банктер ұсынған қарыздар;
клиенттерге берілген қарыздар;
капиталға және бағынышты борышқа инвестиция;
• банктің келесі қызметтері бойынша комиссиялық табыстары:
аударым операциялары;
бағалы қағаздарды сату-сатып алу;
шетел валюталарын сату-сатып алу;
сақтандыру операциялары;
сенімгерлік операциялары;
берілген кепілдіктер;
шоттарды және клиенттердің салымдарын жүргізу;
басқалары;
пай, акция және басқа да бағалы қағаздар бойынша
дивидендтер;
клиенттердің банкке есеп айырысу және кассалық қызмет
көрсеткені үшін төлемдері, клиенттердің телеграфтық (пошталық) және
тағы басқа шығындардың орнын жабуы;
шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алудан түсім;
шетел валютасын, бағалы металдарды және бағалы қағаздарды
қайта бағалаудан түскен табыс;
кәсіпорындарға, ұйымдарға, банктерге халыққа көрсетілген басқа
да қызметтер үшін, соның ішінде инкассация үшін төлем;
банк активін сатудан түскен түсім;
банк шығындарының орнын жабу сомалары;
есепті кезенде шыққан өткен кезендер табыстары (өткен
жылдар қателерін анықтау нәтижесінде): өткен жылдарда
алынған алдын ала есептелінген пайыздар және комиссия, өткен
жылдары банктің клиенттерге артық төленген талап етуге дейінгі
сыйақы және комиссиялық ақы, алдында үмітсіз деп есептен Іпығарылған
қарыздардың келіп түсуі, егер олар күмәнді қарыздар бойынша резервті
көбейтуге бағытталмаса;
банк қызметкерлерінің олардың кінәсі есебінен банктің
төленген айыппұлдарының орнын жабуға түсімдердің түсуі;
алынған айыппұлдар, өсімггүл, тұрақсыздық төлемі және басқа да
экономикалық санкциялар, соның ішінде есеп айырысу операцияларын
орывдау ережелерін бұзғаны үшін клиенттерден алынатын
айыппұлдар, сонымен қатар, мерзімінде жеткізбеу, корреспонденцияны
жоғалтқаны үшін байланыс кәсіпорынынан алынған айыппұлдар; банк
меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін табыс, сонымен қатар мәмілеге
сәйкес факторингтік және форф-ейтингтік операцияларды жүзеге асырудан
түсетін түсім; банк алатын басқа да түсімдер: сатылған макулатура, металл
сынығы, өнделген Ішомба, банк көлігін пайдалану, істен шыққан материалдарды
қалдық заттар ретівде өткізуден түскен табыс, негізгі қорларды жоюдан
түсімдер, жұмысшыларға еңбек кітапшасын және оларға қосымша бет (вкладыш)
беруден алынатын сомалар, түгевдеу кезінде анықталған артық негізгі қорлар,
баланстан балансқа ауыстыру тәртібі бойынша қабылданған инвентарь қүны
(сыйға тарту) және т.с.с. күтілмеген жағдайлар салдарынан туындаған басқа
да күтіл-меген табыстар.
БАНК ШЫРЫСТАРЫНЫҢ ЖІКТЕМЕСІ
Ақша айналысы саласында атқаратын қызметі және негізгі шаруашылық
қызметімен байланысты банк қаражат жұмсайды. Олар екі бөлікке бөлінеді:
операциялық және әр түрлі шығындар және басқару аппаратының шығындары.
Операциялық және әр түрлі шығындар қүрамында ең үлкен үлес салмағы
банкаралық несие бойынша, мерзімді және талап етуге дейінгі салымдар
бойынша есептелінген және төленген пайыз-дар алады.
Басқару аппаратына кететін шығындар барлық қызметкерлердің, соның
ішінде басқару аппаратының жұмысшыларын қоса алғанда, еңбекақысын және
әлеуметтік қамтамасыз ету шығывдарын қамтиды.
Банк шығыстары есептеу әдісі бойынша теңгемен есептеледі және
мыналардан тұрады:
алынған несиелер, депозиттер, бағалы қағаздар мен форвард-
тық, лизингтік операциялар бойынша сыйақы төлеумен және
комиссиялық төлемдермен байланысты, соның ішінде:
клиенттердің есеп айырысу, ағымдағы және басқа да шот-
тары бойынша;
кәслпорындардың, үйымдардың, кооперативтердің депозиттері
және салымдары бойынша, азаматтардың және әскери қызметкерлердің
салымдары бойынша;
шетел корреспонденттерінің, фирмалардың, басқа да ұйым-дар мен шетел
азаматтарының шетел валютасындағы шотта-ры бойынша;
- азаматтардың, ұйымдардың, ортақ меншіктегі кәсіпорындардың
ағымдағы шоттары және салымдары бойынша;
басқа банктерден уақытша пайдалануға алынған несиелік ресурстары үшін;
шетел валютасын және бағалы қағаздарды қайта бағалаудан;
басқа тұлғалар көрсеткен әр түрлі кызмет көрсетулерден;
банктің есеп айырысу-кассалык операциялары қызмет көрсет-
уі бойынша басқа да қызметтеріне төлемдер;
банктің есеп айырысу-кассальщ операциялары қызмет көрсетуі бойынша
қызметтеріне комиссиялық ақы;
клиент операциялары бойынша нақты пошталық және телеграфтық шығындар;
шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алу жоғалтулары;
банк активтерін сату кезіндегі жоғалтулар;
банк активтерін сатудан шеккен шығындары;
басқа тұлғалардың шығывдарының орнын жабу шығындары;
есепті кезеңде анықталған өткен кезең шығындары (кеткен қатені табу
нәтижесінде), соның ішінде:
өткен жылдары клиенттерден артығымен алынған, қайтарылған сыйақы мен
комиссиялық ақылар;
өткен жылдар операциялары бойынша алдын ала есептелінген сыйақы
мен комиссиялық ақылар;
банк қызметін қамтамасыз етумен байланысты әр түрлі шығындардан,
мыналарды қоса:
әр түрлі қосымша төлемдерді қоса алғандағы банк қызмет-керлерінің
еңбекақысы;
жыл сайынғы және қосымша демалысты (пайдаланылмаған демалыс айына
өтемақы) заңға сәйкес төлеу; банк жұмысшыларына оның қайта қүрылуы,
жұмысшылар санын қысқартуына байланысты босатылатын қызметкерле-ріне
төленетін төлемдері;
қызметкерлерге заңға сәйкес берілетін оқу мақсатында босату
төлемдері;
кадрларды даярлау;
белгіленген нормалар шегіндегі іссапар шығындарының ор-нын жабу;
банк штабында тіркелмеген жүмысшылардың келісілген аза-
маттық-құқықтық сипаттағы мәмілелері бойынша орындаған
жүмыстары үшін (егер жұмысшымен есеп айырысуды
тікелей банк өзі жүзеге асырса);
мәжбүрлі бос жүрген уақытына ақы төлеу;
негізгі қорлар бойынша амортизациялық аударымдар, материалдық емес
активтердің тозуы, негізгі қорлардың жалға берілген бөлек
объектілері бойынша амортизациялық аударымдар (негізгі қорлардың
материалдық емес активтердіжоспарлы қолдану мерзіміне байланысты), егер
мәміле шарттарына сәйкес амортизациялық аударымдарды жалға беруші
жүзеге асыратын болса, онда негізгі қорлардың жеке
объектілерінің жалына есептелген сома жалға берушіге тиесілі;
қызмет ғимараттарының, құрал-жабдықтың барлық жөндеу
түріне кеткен шығындарды қосқандағы банк құрал-сайман-
дарының істен шығуы;
жылуға, жарыққа, өрттен қорғау және күзетті қамтамасыз
ету төлемдері;
активтердің жіктелуіне және банктің баланстық емес мінде-
ттемелеріне сәйкес мәжбүрлі шығындар құру;
бланкілерді дайындау, сатып алу және аударып жіберу
шығындары, соның ішінде магниттік ленталардың қатаң
есептілік бланкілері, есептеу техникаларына шығысталатын
материалдар, қағаздар, қораптау материалдары;
құжаттарды және құндылықтарды тасымалдау және сақтау
үшін қолданылатын сөмкелерді, қаптарды сатып алу, жөндеу
және жаңарту шығындары;
ақша қаражаттарын, құндылықтарды, банк құжаттарын
тасымалдау және сақтаумен, сонымен қатар басқа да банктің
негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты шығындары;
жұмысшылар жинауды ұйымдастыру бойынша көтерме
шығындары;
кепілдік жөндеу жұмыстарын жүргізу және банктің жарғы-
лық қызметін жүзеге асыру үшін қолданылатын негізгі
қорларға қызмет көрсетулер, байланыс қызметтеріне және
есептеу орталықтарының қызметтеріне ақы төлеу;
жарнамаға кететін;
өндірістік қызмет пен кеңсе пошталық-телеграфтық, опера-
циялық, іссапар шығындары;
кеңес беру, ақпараттық және аудиторлық қызметтерге акы
төлеу;
банк қызметімен байланысты өкілеттілік шығындары:
шетел банктерін, ұйымдарын қоса алғандағы басқа банктер
мен ұйымдарды ресми қабылдауды жүргізу шығындары;
банк штабында тіркелмеген аудармашылар қызметіне ақы
төлеу;
мәдени, ойын-сауық іс шараларға бару және жұмыс бабына
байланысты болған:
қызмет автокөлігін ұстау шығындары және қызмет бабына
байланысты іссапарларға өз көлігін пайдаланғаны үшін
өтемақылық төлемдер;
акцияларды, облигацияларды және басқа да бағалы
қағаздарды шығарумен және орналастырумен байланысты
шығындар (бағалы қағаздардың бланкілерін сатып алу,
баспаханалық шығындар, бағалы қағаздарды орналастырғаны
үшін басқа банктерге комиссиялық сыйақы төлеу, т.б.);
салықтардан, алымдардан және қолданыстағы заңға сәйкес
бекітілген басқа да міндетті төлемдер;
тауар, қор, валюта биржалар қызметінің құнынан, брокерлік,
дилерлік, маркетингтік қызметтерді, кеден баждарын қоса
есептегенде;
мүлікті, несиелерді және басқа да сақтандыру төлемдерін
сақтандыру, егер сақтандыру төлемдері сақтандыру мерзімі
аяқталғаннан кейін міндетті түрде қайтарылуға жатпаса;
айыппүлдар, өсімпұлдар, түрақсыздық айыбы және басқа да
төленуі тиісті экономикалық санкциялар;
күтілмеген жағдайлардан туындаған басқа да күтілмеген
шығындар.
Алайда акционерлердің салымдары мен өндіріп алулары шығыс және табыс
болып танылмайды.
Банктің таза пайдасы табыстар мен шығыстар арасындағы айырма ретінде
анықталады және акционерлердің жалпы жин-алысының шешімі бойынша
үлестірілуге жатады.
Банк шығындарының маңызды үлесін есеп айырысу, ағымдағы,
корреспонденттік шоттар және кәсіпорындар мен азаматтардың мерзімдік
салымдары бойынша есептелген пайыздар құрайды.
Салық салу мақсаты үшін нормаға келтірілген шығыстардың (өкілдік, банк
қызметімен байланысты іссапар шығындары, жарнама шығындары, оқыту
мекемелерімен келісім бойынша қызметкерлерді оқыту шығындары) асып кеткен
бөлігі банк жұмсауында қалған табысқа жатқызылады немесе арнайы қорлар
арқылы жабылады.
ТАБЫСТАР МЕН ШЫҒЫСТАРДЫҢ ЕСЕПТЕ КӨРІНІС ТАБУЫ, ҚАРЖЫЛЫҚ НӘТИЖЕНІ АНЫҚТАУ
Соңғы қаржылық нәтиже - пайда немесе шығын - есепті кезең аралығында
банк алған шығыстар мен табыстарды салыстыру арқылы анықталады. Осыған
байланысты табыстардың азаюы салық салынатын табыстың, орталықтандырылған
қорларға және резерв-терге аударымдардың төмендеуіне, дивидендтердің
азаюына негіз болатынын ескере отырып, олардың толықтығын, дұрыстығын,
мерзімділігін және бухгалтерлік есепте көрініс табуын тексеру қажет.
Керісінше, есептегі қателіктер салдарынан және басқа да себептермен табысты
асырып көрсету кері нәтиже туындатады, қайтарылуы ете қиынға түсетін
табыстан негізсіз төлемдер жүр-гізуге алып келеді.
Банктің табыстары мен шығыстары есептіліктің, сақтық және
сәйкестіліктің негізгі халықаралық принциптерін негізге ала отырып
танылады.
Әдетте есепті кезең аралығында танылған табыстар мен шығыс-тардың
барлық баптары таза пайданы немесе шығынды анықтауда қолданылады. Осылармен
бірге таза пайданы (шығынды) анықтау-ға төтенше баптар және есепті
бағалардағы езгерістер нәтижелері қолданылады. Осындай екі жағдай бар:
маңызды қателерді түзету және есептеу саясатындағы өзгерістер нәтижелері.
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz