Геологиялық түсіру
1. Кіріспе
2. Керекті құрал жабдықтар
3. Геологиялық түсіру.ң әдістері
Далалық жұмысының техникасы
4. Күнделік пен бақылау кітапшасы
5. Карталармен шартты белгілер
6 Минералдарды дала жағдайында физикалық қасиеттері арқылы анықтау
2. Керекті құрал жабдықтар
3. Геологиялық түсіру.ң әдістері
Далалық жұмысының техникасы
4. Күнделік пен бақылау кітапшасы
5. Карталармен шартты белгілер
6 Минералдарды дала жағдайында физикалық қасиеттері арқылы анықтау
Геологиялық зерттеулер қазіргі кездегі мамандандырылған геологиялық комплексте өте күрделі әрі керекті геологиялық ғылым бөлімшілерді терең көп қажет етеді.
Негізінде зерттеуші геологиялық дайындықсыз да өз ісіңді істей алады, бірақ тек қана минералдарды өңдеу (коллектірлеу) және пайдалы қазбаларды, өсімдіктердің мен жануарлардың қалдықтарын және қазыбаларды іздеу жұмыстарын істей алады. алынатындардың. Ал (динамикалық) физикалық геологиялық зерттеулер істеу үшін керекті материалын білу қажет.
Физика-геологиядық ғыл.тұрғысынан, ішкі және сыртқыпроцес-ң динамикасы әсердің дидарын бейнелейтін, физ-географиялық зерт-лер мен және ең негізгі геоморфологиялық әдістермен тығыз байланысты.
Ал геол-қ түсіруге қатысты –т.жын-ң зерттеулері және олардың қатпарлануы мен жаратылуы, өте қажет болады берілген ж.б. участоктың пайда болуы және геол-қ картаны жасауға үшін қажет болады, сол кезде бұл жұм-р зерттеушілермен жүргізіле алады, ал олар гео-ны тек қана курсын ғана емес, сонымен қатар геол-қ практикасы бар адамдар.
Сондықтан бұл тарау адамдарға тек қана қарапайым іске түсіруге мүмкіндік береді, геологиямен таныс адамдарға арналған еске түсіре алатын практикалық бағдарламаны және біз бірнеше пайдалы кестелерді бұл жерде, т.ж. түрін анықтауға ол-ң сыртқы көрінісіне қарап және тектоник-қ құбыл-ды мен жасын анықтауға керек.
Геологиялық зерттеулердің ауырлығы, үлкен мамандар-ған геол-қ тармақтарға қарамастан, қарастырылған специалдық объект-ң нақты факторлардың жоқтығына қарамастан геолог әсіресе жазықтарда,орманды және далалы зоналарда тыр жалаңаш т.ж. мен жұмыс істеуге қажет әрі кейде олар-ң күрделі структурасын істеуге қажет. Көптеген жағдайларда бұл структуралар бірнеше пікір таластарды тұғызады. Сондықтан тек қана жақсы мамандырылған зерттеуші геол-қ түсіруге нақты сенімді қорытындылар әрі ғылыми пракимқаға керекті материалдарды бере алады.
Негізінде зерттеуші геологиялық дайындықсыз да өз ісіңді істей алады, бірақ тек қана минералдарды өңдеу (коллектірлеу) және пайдалы қазбаларды, өсімдіктердің мен жануарлардың қалдықтарын және қазыбаларды іздеу жұмыстарын істей алады. алынатындардың. Ал (динамикалық) физикалық геологиялық зерттеулер істеу үшін керекті материалын білу қажет.
Физика-геологиядық ғыл.тұрғысынан, ішкі және сыртқыпроцес-ң динамикасы әсердің дидарын бейнелейтін, физ-географиялық зерт-лер мен және ең негізгі геоморфологиялық әдістермен тығыз байланысты.
Ал геол-қ түсіруге қатысты –т.жын-ң зерттеулері және олардың қатпарлануы мен жаратылуы, өте қажет болады берілген ж.б. участоктың пайда болуы және геол-қ картаны жасауға үшін қажет болады, сол кезде бұл жұм-р зерттеушілермен жүргізіле алады, ал олар гео-ны тек қана курсын ғана емес, сонымен қатар геол-қ практикасы бар адамдар.
Сондықтан бұл тарау адамдарға тек қана қарапайым іске түсіруге мүмкіндік береді, геологиямен таныс адамдарға арналған еске түсіре алатын практикалық бағдарламаны және біз бірнеше пайдалы кестелерді бұл жерде, т.ж. түрін анықтауға ол-ң сыртқы көрінісіне қарап және тектоник-қ құбыл-ды мен жасын анықтауға керек.
Геологиялық зерттеулердің ауырлығы, үлкен мамандар-ған геол-қ тармақтарға қарамастан, қарастырылған специалдық объект-ң нақты факторлардың жоқтығына қарамастан геолог әсіресе жазықтарда,орманды және далалы зоналарда тыр жалаңаш т.ж. мен жұмыс істеуге қажет әрі кейде олар-ң күрделі структурасын істеуге қажет. Көптеген жағдайларда бұл структуралар бірнеше пікір таластарды тұғызады. Сондықтан тек қана жақсы мамандырылған зерттеуші геол-қ түсіруге нақты сенімді қорытындылар әрі ғылыми пракимқаға керекті материалдарды бере алады.
Пән: Геология, Геофизика, Геодезия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 42 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 42 бет
Таңдаулыға:
Геологиялық түсіру
1. Кіріспе. Геологиялық зерттеулер қазіргі кездегі мамандандырылған
геологиялық комплексте өте күрделі әрі керекті геологиялық ғылым
бөлімшілерді терең көп қажет етеді.
Негізінде зерттеуші геологиялық дайындықсыз да өз ісіңді істей алады,
бірақ тек қана минералдарды өңдеу (коллектірлеу) және пайдалы қазбаларды,
өсімдіктердің мен жануарлардың қалдықтарын және қазыбаларды іздеу
жұмыстарын істей алады. алынатындардың. Ал (динамикалық) физикалық
геологиялық зерттеулер істеу үшін керекті материалын білу қажет.
Физика-геологиядық ғыл.тұрғысынан, ішкі және сыртқыпроцес-ң динамикасы
әсердің дидарын бейнелейтін, физ-географиялық зерт-лер мен және ең негізгі
геоморфологиялық әдістермен тығыз байланысты.
Ал геол-қ түсіруге қатысты –т.жын-ң зерттеулері және олардың
қатпарлануы мен жаратылуы, өте қажет болады берілген ж.б. участоктың пайда
болуы және геол-қ картаны жасауға үшін қажет болады, сол кезде бұл жұм-р
зерттеушілермен жүргізіле алады, ал олар гео-ны тек қана курсын ғана емес,
сонымен қатар геол-қ практикасы бар адамдар.
Сондықтан бұл тарау адамдарға тек қана қарапайым іске түсіруге
мүмкіндік береді, геологиямен таныс адамдарға арналған еске түсіре алатын
практикалық бағдарламаны және біз бірнеше пайдалы кестелерді бұл жерде,
т.ж. түрін анықтауға ол-ң сыртқы көрінісіне қарап және тектоник-қ құбыл-ды
мен жасын анықтауға керек.
Геологиялық зерттеулердің ауырлығы, үлкен мамандар-ған геол-қ
тармақтарға қарамастан, қарастырылған специалдық объект-ң нақты
факторлардың жоқтығына қарамастан геолог әсіресе жазықтарда,орманды және
далалы зоналарда тыр жалаңаш т.ж. мен жұмыс істеуге қажет әрі кейде олар-ң
күрделі структурасын істеуге қажет. Көптеген жағдайларда бұл структуралар
бірнеше пікір таластарды тұғызады. Сондықтан тек қана жақсы мамандырылған
зерттеуші геол-қ түсіруге нақты сенімді қорытындылар әрі ғылыми пракимқаға
керекті материалдарды бере алады. Берілген геол-қ түсірулер әртүрлі геол-қ
зерт-ге өте маңызды, физ-географ-қ комплекстерге, геоморфолог-қ топырақтық,
геобатаника-қ зоология-қ, архео-қ және де мамандырылған геолог-қ
түсірулерсіз пайд. қазбал-қ жаратылу жерін әрі ол оқуға жүзеге аспайды,
плвтинолармен жолдардың салынуы (мост, туннельдер және т.ь.) суқоймалары
ж.а. су –рымы әскери бөліністердің салынуы (окоп, қорғаныс-р, аэродромдар,
иригация-р мен құрғату және т.б.)
2. Керекті құрал жабдықтар. Кәдімгі экспедтция-қ құрылғылардан, қарамастан
геологта сонымен қатар мына құрал – жабдықтар керек:
Геологиялық балға . геолоктар көбіне здотоустовтың (дерейсбергтің) типін
пайдалынады., төртбұрышты ұшы азғатай майысқан араларымен әрі ұзынырақ 2-ші
ұшы бар ұстайтын жеріне перпендикуляр орналасқан. Кәдімгі жұмыстарға
арналған болса онда басынан ұзын-ғы 11-12 мс, ені – 2,5-3 см, салмағы қатты
ұстайтын жерінсіз 500-600гр. т.ж., кей өзімен бірге ауыр балғаны,
салмағымен 1,5-2 кг және 3-4 кг-дық алып жүреді. Ұстатын жері я-и
талқгиасын-ң беті теп тегіс болуы тиіс, қатты, құрғақ ағаштан жасалынған -
шетен, кызыл тал, жабайы алмұрт ; ясень, аққайынна жасалынғандар жұмсақ
болады, мықты емес, дубтан ал бұталардан істеуге жарамды болмайды.
Балтаның басын жақсы кептірілген, өнделген ұстайтын жеріне я-и таяқшасына
кигізеді, самның тесігі кең болған кезде тесік арқылы етіп жөнделеді тесік
рақылы өткізе алатындай етіп істелінеді және өзінің қолың ұщымен орнында
теріліп тұрады, үстіңгі ұщы өте қатты тірелмейлі, бұл әдісін ағаш және
болат балғалары ұрған кезде шыға береді. Орта балғаның сымның ұзындығы 45-
50 см, оларда 5-10 см-дей бөлунулер көрсетуі дұрыс болады, өйткені
пласттатардың қуатын білу үшін.
Балғаның қаттылығы орта болуы тиіс, өйткені жұмысықтары жалпақтанады
қаты, жыныстарды ұрған кезде, жұмсақтан ұрған кезде шатырап қалады, балғаны
біріншіден істе көру керек далаларға шығар алдында. Жақсы балға болғанымен
өзімен бірге тағы бірнеше балғаны алудың маңызы бар және олардың сандары
болуы тиіс, құрғақ ауа райы кезінде балғаны суға салудың маңызы зор,
өйткені самынан түспеуі үшін керек.
Жалу және машинамен жалға шыққан кезде балғаны арнайы теріден жасалған
сумкада алып жүруі тиіс (молоточня) – горизонталды қалтасымен балғаның
өзіне үшін және вертикалды үстенгі жағында белге тағу үшін. Балғаның
үстіңгі жағын жауып тұратын және ілгекті ілінеді, оның міндеті балға түсіп
қалмауы үшін.
Павловтың балғасы- созылынқы ұзын үшкір төртбұрышты ұшыменжәне ұзын, сопақ
ұшымен балға шөгінді тау жыныстарға арналған. Тазарту, құмды алу үшін
қаймен пайдаланылады, әрі әскери күрекшемен. Катайғандарды мен
минералдарды жинау кезінде орташа размерлі тысқаншамен пайдаланыланамыз,
оны теріден жасалған қалтада салып жүреді.
Диаметрлі компасты әртүрлі геологиялық жұмыстарда пайдаланбайды,
өйткені олар күрделірек болады. Пластардың түсуіне байланысты өлшеу үшін
күрделі жағдайларда әрі арықтың биіктігін өлшеу үшін эклиметрді
пайдаланамыз.
Рулеткалар пайдаланды кіші, 2 метірлік, оларды өзімен бірге алып
жүруге болады, және 10-20 метірлік олар метал-н жасалған сондықтан ауыр
болады, сондықтан материалдан жасалған рулеткаларды көп пайдалыналады.
Кұкірт қышқылы арнайы қақпақпен жабылады, ағаштан және пласмассадан
жасалған қорабта, 10% күкірт қышқылды пайдалынады және ол жоқ болған кезде
уксусты аламыз – карбонаты жыныстарды анықтау үшін.
Қалталы (лупа) ұлғайтқыш әйнек минералды тау жаныстарды көріп,
бақылау үшін.
Фарфорды пластина минералдардың сызығын анықтау үшін.
Бақылауға арналған кітапша материалдан және судан бұзылмайтын қабықта
-10 екі, 12-14 см биктігі болуы тиіс, қарандашқа арналған құрақшасымен
болуы тиіс және үлкен размерлі кітапша 1 айға жұмыс істеу үшін 2-3
кітапшаны ені 1 см алған жөн, карандаш қа №2, НИ және В, жұмсақ болғаны
дұрыс, өйткені жамбырлы күндерде ыңғайлы болады.
Этикеткалар (ярлыктер) керекті жұмыс істеу үшін беріледі және
квитанциялар сияқты парақтар да болады.
Капшықтар (кішкентай) қатты, мықты тиктан жасалған және т.с.с. пішіні
13х17 см., қатты шпагаттан жасалған байлайтын жерлері. 2 серия әртүрлі түсі
50 дана болуы тиіс, әр қайсында, қапшықтың төбіне қрай арналған бір және 2
жағынан химиялық және жуғасын кетпейтін боямен 1-ден 50-ге дейін размер-
н жазылады. Бұл қыпшақтар жиналған жұмыстраға арналған және кішкене қарай
қарастырылады.
Қаптағыш материалдар. Құм үшін лайға және т.б. шөгінде тау жыныстарға
арналған қапшықтар жіңішке материал-н жасалған және пішіні кішірейген б.т.
(жуықша-п материал-ға арналған кеңінен қатты материалдан жасалғаны жөн.
Пішінмен 17-30 см сыйғызатын 2-ден 3 кг-ға тастарды және одан да үлкенірек.
Біріншілердің саны мысалдардың санына байланысты шөгінді тау жыныстарының,
екіншілердің тек қана дамаланған транспортқа байланысты, өйткені басқа
жағдай да мысалды қараптарға да қаптап қоюға да мүмкіндік бар. Қаптайтын
парағы біреуі де болғаны жетеді. 30х40 см. (2-кі парақтық) орташа мысалдың
теліні, плюс 25-50% қосымша. Нәзік мысалдарға арналған пробиркалар,
прорбкасымен.
Алыс жақта орналасқан объек-ді бақылау үшін (биноколь) дүрбі қолдан-ды
борометрлік бақылауға арналған, өлшеу горизонталды жатқан свиталар,
анықтауы қат-парлануы сулы горизонт-д әр т.с.с. анероид-р мен теромометр
пращ қолданылады. Фотоаппарат әр геолог-қ жұмысқа керекті зат, рельефті
көрсетіп (документациялау) дәлелдеуге үшін қажет.
3. Геологиялық түсіру-ң әдістері. а) маршруттық кездесуі бір нүктеде
простирация свит-ң ұсақ масштабты түсіруде кең қолданылады. (1:500 00 және
1:1 000 000) және жалпы геолог-қ түзулер түсініктемелер түсіруге
қолданылатын әдіс.
Б ) контактарды бақылау әдісі (шекаралық сызық-*р) горизонт-р мен свит-р ол-
рдың бойымен орналасқан және магмалық тау жан-ң контак-қ массаларды өндеу
үшін және маршрутты аудандарды деталды түсіруге пайдалануға бейімделген
әдіс, мастабы 1: 100 000 әр ұсақ, оның көрініс жағдайда; орманды зонада кең
көлемде қолданылбайды.
В) Көнтулау әдісі әр көрініс деталды ауданды түсіру кезінде масштабымен
(1:50 000 және үлкен) ұсақ м.
Г ) Геологиялық аэрофототүсіру гол-қ картаны түсіруге мүмкіндік тұғызады,
нақты және тез арада болады. Аэротүсіруден басқа, жер үстілік кең
қолданылады.
Д ) Метофиз-қ әдіс геологиялық түсірулерде қолданылады, кішінін анықтау
және пайдалы қазбаларды іздеу жұмыстарында қолданылады, аудандарғы
негелдалген, мұнда бақыланатын тау жыныстарының сериясы жас тау
жыныстарымен т.ж. жабылған.
Бұндай және басқа әдіс-ң және түсіру-ң түрі масштабы арнайы тапсрыма-
р мен зерт-р жаңалаштану-ң дәрежесі, кең көлемде масштаб-ң түсірулері
қолданылады: 1: 1 000 000, 1 : 200 000, 1: 100 000, 1 :50 000, 1:10 000
және ұсақ 1:1000-ге дейін.
Негізінде геолог тек қана табиғи жалаңаштану көрініспен шектеледі,
бірақ ұсақ масштабты жағдайда (1:50 000 және ұсақ) нашар жалаңатануы болған
жағ-да тазартуға келеді.
Геол-қ түсіру арнайы тапсырмалар болмаған жағдайда комплекс жұмысы
түрінде болады ол-р тамырлы т.ж. жалаңаштауы, сондай-ақ шөгінді т.ж.
қолдықтары, сұрақтарды анықтайды, гидрогиолог-қ (сулы горизонт-ды анық-ды),
анықтайды қандай деңгейде болуы мүмкін берілген масштабның жағдайына
байланысты – пайдалы қазбалардың түзілу жері және геоморфолог-қ очерктерге
материалды жинақтау. Толық анықтама геол-қ түсіруде байланысты өз ішіне
барлық жалаңаштануы-ң толығымен қамтиды, геол-қ тармақ-ң болжау очерктері
және карталары – геол-қ тектон-қ, геоморф-қ, төрт-к шөгінділер, пайдалы
қазбалар–ң.
Топограф-қ негіз-р масштабы геол-қ түс-ге үшін, және далалық геол-қ
карталар осы масаштабта орындалады. Мыс: түсіру жұмысы масштабында 1: 200
00 негізінде жүргізіледі 1 : 100 00.
Түсіру масштабы үшін 1 : 100 000 және одан да ұсақ картал-р бедердің
көрінісі горизонталда, ол кіші масштабтарда түсіру, мүмкін бедерді кар-ды
штрихпен көрсетілген пайдалануға болады.
Далалық жұмысының техникасы
4. Күнделік пен бақылау кітапшасы . сенімді және пайдалы келесі жөндеуге
барлық күн ішіндег жазылғанын я-и бақылау кітапшасында барлық жазылғанын
кұнделікке жазылады. Бұл кәдімгі мектеп-гі дәптердің форматы дәптер, ені 1
см шамамен, қатты қабық. Бұл жағ-й жазуға көп уақыт кетпесін деп
қолданылады.
Егер күн сайын бақылауды күнделікке жазудың мүмкіндігі боломаса, онда
барлық жазулар мен бақылаулар нақты болуы тиіс, және толық түрде, бұл
жағдайда дәптердің оң жағында жазылғаны дұрыс, ал сол жағын суреттерге мен
толықтыру үшін қолданылады, кейін кешке қарай түгелімен қорытылады.
Күнделіктегі, кітапшадағы негізгі бақылау –ры т.ж. жалаңаштануы
мәліметтерге негізделген. әр жалаңаштану (бақылау нүктесі) өз реттік нөмері
бар, егер жұмыс бірнеше жылға, созылса, онда бұл жағдай ортақ реттік
номерді пайдаланғаны дұрыс болады. Күнделікті бақылау аптаның күнімен айдық
күнінен басталады, және белеле участоктың және берілген маршруттың
нүктесінен басталады. Әр жалаңаштанудың зерттеуі оның нөмерінен басталады,
асты сызылған және қоршап қойылған (рамкамен) және табылған жердің нақты
көрсетілуінен. Жалаңаштанудың арасындағы зерттеулер бір-біріне қосылады.
Және сызықпен бөлінеді. Күнделікте күндізгі жұмыстан кейін жалаңаштану
қаратылады. Геоморфология-қ зерт-ге арналған я-и жалаңаштануы мен
байланысты емес, ол үшін басқа күнделік басталады.
5. Карталармен шартты белгілер. Далалық геологиялық карта бұл да негізгі
жұм-ң мат-лы болып табыл-да бақылау дәптері сияқтьы. Оны өзімен бірге алып
жүрудің өзі ыңғайлы. Жалаңаштануларды зерт-у кезінді, жалаң-ң күн-н карт-ға
бел-ді және нақтылықпен және сол норма-н бақылау дәптердегі сияқты.
Жақсы жалаңаштық карталада, жалаңдың нүк-н басқа, пластастармен
дайканалар бекітілген қатар сияқты бт. Мағ-қ та-ж контакты массалары бұл
жағ-да аэро түсірулерді жасауға мүмкіндік береді.Мұнда структураның
көптеген бейнелеулері және пластаттардың көп-н мас-ры кар-н.
Күн-гі (учас-ті) зерт-н учас-ті кешке қарай түрлі карандаштармен боя-
ды. Оның шек-н түрлі түспен қоршалынады.маг-қ тж грек алфавит-н көр-ді
Интрузифті жын-р
Ащы және орташа қызыл ( кармин )тегіс
Негізгі сүйық - жасыл тегіс
Ультронегізгі қоюфиолетовый тегіс
Щелочной қою сары тегіс
Кайназой - эффузивті
Тұщы қызы-сары тегіс
Негізгі сүйық жасыл тегіс
Ежелгі эф-р ерекше түспен ерекшеді
Порфириты , мелафиры көкшіл -жасыл
Порфиры сұр - қызыл
Трахиты , липариты қызыл-сары
Базальттар сұйық кызыл
Андезиты күлгін
Бірақ кіші масштабты карталарда бұл ежелгі эффузив-р, сонымен қатар туф-р
мен туфдаст-р свитаның түсі мен бейнеленеді, геол-қ жасқа байланысты
таблицада көрейілгендей, эфо-р және басқаларына үшін, далалық картада
бұлардың түстерін басқа түспен де көрсетуге болады, т.ж. санына және
карандаштар-ң таңдап алуына бай-ы.
Кейде жағ-да, тақарп-қ жұм-қа байланысты свитаның жасын анықтамайды,
олар –ң литолог-қ құрамын түрлі ерекше түстермен анықталады.
Түсті штрихты карталардың калонамер-ң, т.ж. кесілуі ерекше штрихпен
көрсетіледі.
Түрлендіреден басқа – жасына және лито-қ құрамына қарай, дала-қ
геолог-қ карта-да жалаңаштанудың нүктемерінде орналасқа белгілі шартты,
белгілермен көрсетіледі қатпарлану мен пайд. Қазба туылған жерінде,
құрылған қарталарды құру кезінде берілген қатпарланулар пластарды көрсетуге
бейімделген, свиталар-ң шекараларын белгілеу үшін және структуралармен
текңтоникалық сызықтар мен массалардың шекаралы үшін.
Қатралану –ң элемент-н анықтау үшін таулы компоспен жүзеге асырылады.
Далалық жұмыстар (жазулар) магнит-і азимуттарда жүзеге асырылады және
тек қана қатпарлану-ң элемент-н карт-ға түсіру арқылы, ал камерамен жұмыс
істеген кезде артықшалықтан енгізіледі.
Пласт-қ орналасуы я-и горизонталды сызықтар. Осы азимут-ң сызығын
көрсетеді солт.румба (NO және NW) олар 1800-қ оңт-н ерекшеленеді (SW және
SO) Жұмыс-ң нақтылығы өте жоғары болады, он-ң нақтылығы 1-50 – ке дейін
жетеді.
Пластат-қ түсуі – бағдарлау және бұрыш горизонталды сызықтық
жазығымен, пластат-ң жазықтығына перпендикуляр болып түсірілген. Түсуін
пласт-ң түсуін жазып алынған+-н кейін жазылады, румб-ң көрсетілуі мен
бұрыштың түсуін (прост NW 3450 түсуі SW200). Ал басқа жазу жүйесімен
қарастырсақ – қысқалау.
Жығылу қабатты - бағыт және бұрыш пло горизонтальдығымен сызық
скостьюы , өткізілгеннің қабат жазықтығында румба нұсқаумен простирания
жазуынан кейін әдеттегі перпендикуляр простирания . сызығына жазып алады
және жығылу бұрышының ,( қарапайым . 345°, . 20°). басқа жүйеге жазулардың
- көбірек қысқашаның , бірақ кемірек ыңғайлының қабаттардың керуіне
арналған және построемен басқа тектоникалардың ний ,- простирание жазып
алмайды , ал жығылу азимут және оның бұрышы белгілеп қояды ( напр ., үшін
ананың ғой санап шығаруды - . 25520°). вер жанында простирания азимуты
міндетті тикальномда жығылуда жазып алады ; егер қабаттар аударылғанса ,
онда жазудың жанында мынау белгілеп қояды .
- мекен элементтерінің өлшеуі қабаттарда өндіреді , қайда қатпарлау тілу
жазықтықтары жақсы белгілі және жығылу айқын . Простирания анықтамасына
арналған ұзын жақты кесек пасты басады қабат қиялдағы горизонтальдық
сызықтары , арретирмен өзіме , солтүстікпен өзінді және тіл солтүстік соңы
көрсетуін жазып алады . Жығылу бұрышы анықтайды , қабырғаға компас қойып
бойлай жығылу сызықтары , және санап шығару тіктеуішпен өндіреді . Т . .
Тегіс қабаттардың верхностисына сирек болады , онда бірнеше санап шығарудың
керек жасау және орта алу . Көптегендерді оқиғаларда үстінен болмайды
қабат ности компас басу , және простирание анықтауға келеді , паралельді
қиялдағы сызық компасы қоя , ал керілген қолға компас жығылу - ұстай .
Бұлар өлшеулер керек өндіру сақтықпен үлкен , обнаже барлық қарап шығып
ние , т . . Простираниемен көрінетін жарда шындықтардан жиі құйып алады
ного .
Мекен элементтерінің анықтамасы құрумен шығарылады , қашан жығылу бұрышы
соншама аз , не мүмкін өлшенген емес , компас тіктеуішімен , немесе қашан
обнажениймен тап осы бөлектердің статочно анық . Егер жығылу бұрышы азса ,
анау элементтерді вычис мекендері ляют картамен , нанеся тап осы қабат
шығуы бірнеше нүктесі оған олардың салыстырмалы биіктерімен ( барометримен
айқындармен ческим нивелирлеумен немесе аспаптық , қашан қабаттар ашылған
екінің шыңдардың тік жарларында ( немесе шурфта , құдықта және п т . .),
жарлардың простирания азимуттары анықтайды ( қабырғалардың ) және көрінетін
бұрыштар қабат жығылуында оларға . Бұлар үшбұрыштылардың құруында көмек
жанында мақсаттар және оларға ұқсас шешіледі ; номограммалар және кестелер
есептеуде соз .
Тастаулардың беттерінде , взбросов және надвигов , простиранияның және
жығылу басқа самой беттің , жіңішке сызықтардың простираниесін анықтайды
және сырғанау атыздарының ( тік қойын дәптері кітапшаны оларға қойып және
оның азимуты өлшей ).
Мекен шарттарының анықтамасы әсіресе күрделі оңтүстік бары жанында - (
кливажа ), қатпарлау тілу жиі жетілген жасырған жазықтықтары .
Тұндырма тұқымдардың қабаттардың қуаттылық 7. анықтама , жамылғылардың -
тұқымдардың , - интрузий және даек .
- горизонтальдық мекен жанында өлшеу рулеткамен немесе балға қолымен
өндіреді , ашылғанда тік жарда немесе тік мекен жанында , қашан дайки
немесе қойылған басқа ныелер қабаттар горизонтальдық бетпен кесілген .
Соңғы оқиғада қуаттылық кемірек дәл мүмкін өлшенген және адымдармен .
Горизонтальдық жатқан қабаттар , жалаңаштар жарда , рұқсат ұшар басына
шығуға арналған ном , әртүрлі тәсілдермен өлшейді :
Ал ) баурай ылди бұрышы анықтай жанында әрбірді бөлек қабат госы және
көрінетінді оның қуаттылығы мына ылдимен ; гипотенузамен қуаттылық тік
бұрышты үшбұрыштыдан есептеледі және бұрышқа .
Б ) көмектің - нивелирдің ; қолдан істелген қалта нивелир жасауға болады ,
сақинадан құрылушы , подвешемен қайсыда қысқа металл трубка . Бақылаушы ,
осноға болып қабат ваниесі , сақинаның артынан құрал ұстайды және трубка
арқылы қол қояды ( орнатылғанды шамалау горизонтальдық ) нүктені баурайда ,
көздің оның биікте жатқанды . Баураймен бірте-бірте көтеріле , бөлімдердің
нүкерлер және оның барлық қуаттылықты анықтайды ( биікпен бақылаушы көздері
). мыналарға ғой қылқанды орманмен террасалардың биігін , теңіздердің және
п . т . анықтауға болады
) барометрілік нивелирлеумен ; тәсіл қателер береді 2-5 м .
Жантайған қабаттар : көрінетін қуаттылық вкрест простирания қажет өлшеу ;
басқа бағыттар жанында салынғанның ниилар есеп-қисаптар күрделенеді .
Өлшеулер өндіруге болады :
Ал ) эклиметра көмегі жанында немесе ( кемірек дәл ) таулы компас
тіктеуішінің ; бақылаушы , қалай және горизонтальдық қабат оқиғасында ,
баураймен көтеріледі , бірақ горизонтальдық сызықпен емес нүкте жүйелі қол
қояды , ал қабат жығылуымен . Мощ бөлек кезеңдердің носты ( ) анықталады
тік бұрыштының
Үшбұрыштының , қайсыда бұрыш белгілі ( жығылудың ) және гипотенуза ( өсу
шегі адамды - ұлтанның көз ).
Б ) таяқ көмегі жанында , бірдейді адам өсу шегі биігіне , үсті оған
соңыға қайсыны соңылармен диоптрами екісімен перпендикуляр нысаналық
сызығыш бекітілген : қара балықтардың қосу орындысы ки және таяқты
тіктеуіш бекітілген , қайсы грузиктың бөлулермен квадратпен жүреді 90°.
Бет әр түрлі ылдилары жанында және қабатты , қабат қуаттылығы бірдей : ал )
егер бет горизонтальдықса және қабаттарды беттерге қабат еңкейтілген -
көрінетін қуаттылықтары , көбейтілгеннің жығылу бұрышы синусына ; б ) егер
қабат және бет әр түрлі жақтарға жығылса ( қабат тау тұңғиығына жығылады )-
көрінетін қуаттылықтың , көбейтілгеннің синусқа бұрыш сомалары палар қабат
дениясы және баурай бұрышының ; ) егер қабат және баурай жығылса жақты -
көрінетін қуаттылық біреуінінің , көбейтілгеннің бұрыштардың айырым
синусына қабат жығылуында және баурайдың .
Барлықтарға арналған , бұларды оқиғалардың және үшін көбірек күрделілердің
, тереңдік анықтамасына арналған плас мекендері анау және т п .
кестелердің қатар және номограммалардың , жеңілдететін есептеулер бар
болады .
8. жазу және сурет салу ашылуда . Наи жұмыста жауапты кезең көбірек опимен
геологті - жалға алушыны - дәл обнажемен әрбір саниенің ния ,
құрастырылған негізінде толықтың оның зерттеудің және - шұңқыр . Толық
барлығы обнаже керек үйрету ния жақсы арақатынастармен көрінетіннің
атылған және тұндырма нүкерлердің немесе анық құрылысты түрлермен .
Обножениямен жақсылар өзендердің жағаларында әдеттегі кездеседі және
жыралардың , биік таулардың беттерінде , орман шекарасы жоғарырақ , ал
оңтүстік ормансыздарды облыстарда - жиі және барлық таулардың беттері
елдер сырқыра .
Баста ашылу суреттеулері керек дәл белгілеп қою : ал ) оның полосы жение -
қалай картада , дәл осылай және рельефте , ) мөлшерлер , ) балғындық және
мінез-құлық шығуды - шың , жар , шөгінді ; ) бары немесе көшкіндердің
мүмкіншілік , солифлюкции , тектоника қызметтен алулардың .
Үшін ашылу әрбір сурет салулары масштабты көрсетуге ереді ( үшін барлығы
суреттің немесе оның бөлімдердің ) және кесу бағдарын елдермен Света ;
әріптер және нөмірдің суретте соответствомен дәл тиісті вать суреттеуге .
Восадочной және туфогеннойға нүкерге қабаттарды белгілейді , латын әліпбисі
бөлек мәтіннің жолы әріптерімен олардың белгілей ; қабаттардың топтары
басқы латын әріптерімен немесе рим цифрлармен белгілеуге болады . Мекен
элементтері анықтайды және суреттеуде баста кітапшада жазып алады ; егер
олар құбылмалықса , онда суретте немесе мәтінде бөлек олардың әрбір
қабаттың артынан немесе обажения учаскесінің тізімге кіргізеді . Әріптер
ретінде төмен жағынан жоғары тұндырма нүкерді бейнелеп түсіндіреді ;
прослоимен ұсақтар кіре алады , бөлімшелер сияқты біреу әріптің (
белгілермен көрсетілгендер немесе екінші әріптермен ) қуаттылық
көрсетілгендерге тәсілдерге жоғарырақ және суретте немесе жазуда белгілейді
. Қарапайым кесу түрінде тынық жатқан тұндырма нүкер сурет салуы шығарылады
. Аяғында бұлар тап осылар бөлек бағана құруы үшін қызмет етеді (
күнделікте немесе камералық өңдеу жанында ), ал салыстыру бойынша
басқалармен кесулермен - үшін нүкер жалпы бағаналары .
Күрделі жазу көбірек Тектонически күрделі ашылу және магмалық тұқымдардың
күрделі шығулары талап етеді , простран қайтарушы барлық элементтердің
ственное орналастыру және олардың өзгертудің . Қажетті зарисовать барлық
ашылу тұтас ; масштаб бақылауына өте көмектеседі , құрастырушы жанында
ақырғы сурет кешірек , фотосурет , алынғанмен шығарды : бірақ әдеттегі
фотосурет взаимоотнода барлық қажетті құрылысты сызықтарды анық тапсыра
алмайды тұқымдардың шенийі .
Рельеф 9. сурет салуы . Көркемдеуге арналған геологиялықтардың өзара
қатынаста және - бақылауларда әсіресе жиі пайдалы жүйелі зарисовать рельеф
сурет түрінде очерктермен . жақсы сүрет рельеф негізгі сызықтары дәл
тапсырады , бірақ көптеген бөлшектер және құрылысты сызықтың , маңыздылар
геологке арналған , суретте тек қана бөлінген бола алады . Барлығы ұқсас
суретте сұрыптау істеуге болады , қажеттіні үшін көрініс тап осы
концепциялары , барлық алып тастау - , бөлшектер , загромож алдыңғы жоспар
берушілер , өте маңызды құрылысты сызықтар астын сызып қою . Сондай
суреттер істелген бола алады және жаман фотосуреттердің негізінде .
Материалдар : ойып жасаушыны , қарындаш , қағаз кесегі , бекітілген
картонға ный , тақтайға немесе китта , масштаб сызығыштың ұзындықпен :
сызығыш ұзын жаққа тиісті бірдей болу , қағаздың немесе оның екі есе
шамадан асыру .
Сурет салу реті . Сурет рамкалары анықтайды . Оның орталықты таңдайды . Тік
сызықты өткізеді , қақ ортасынан сурет дала бөлетін , және горизонтальдықты
: соңғы көкжиекпен тиісті сәйкес келу немесе жақсы сызықпен айтылған
горизонтальдықтың көріністе . Масштабты анықтайды . Масштаб сызығышты
көрініс бөлек кезеңдерінің өлшеуіне арналған керілген қолда ұстайды және
көзбен біреумен ғанамен оған қарайды : айқындар қағаз жүзінде азаюымен
соотвественныммен сайып келгенде - алып қояды : өлшеулер жанында басты
біреуіннің емес бұрады , бірақ барлық дене , көздің сызығыш тап осы
қашықтауы сақтау үшін .
Алдымен белгілеп қояды горизонтальдық және тікте сызықтарда өте маңызды
тіреу пунктілердің ара қашықтығында және қағазға олардың - дәл алып келеді
, бөлшектер - жүреге содан соң алып келеді ірі элементтер көбірек барлық
көбірек ұсақпен : аудан бәрін толтыру көтерме , начинам бір жақтан , емес
ереді - мынау бұрмалауларға ертіп әкеледі . Азырақ сызықтардың - мінез-
құлық объектінің тәуелділігінде оларды әртүрлі болады ұлуды алып келеді :
жалаңаш шыңдар жіңішке сызықтармен көрсетеді , орман тісті белгілейді
чатой ағаштардың бас жақтарының сызығымен , енгізуге болады және беттер -
напр шартты белгілеуі бірнеше .. жыртылған далалар , жазықты жеке
ағаштармен және п . т .
10. Коллектированне әртүрлі мақсаттармен шығарылады : үшін тап осы аудан
тұқымдарының толық зерттеуі көбірек және обнажениймен әр түрлі тұқымдардың
салыстырулары , мұражай колекциялардың құрастырушысына арналған және
әртүрлі тематикалық жұмыстардың артынан . Геологиялық жинап алу жанында
жүйелі колекция міндетті тиісті жиналған болу , тұндырма өзгертудің негізгі
кесулер және барлық сипаттайтын , - және магмалық тұқымдардың .
Үлгі тойтарысы . Әдеттегі үлгі - жалпақ , ; үшін коллекпен мұражайлардың
ций үлгілерді ұрады және экспозиция мінез-құлығымен көбірек , байқай ,
доғал кесектің жалпақ кесек немесе жартасты алдымен тойтарады бойком
балғаның , балға ұстай сап соңысының артынан , керек мөлшерге дейін үлгі
содан соң кемітеді , оның ұстай сол қолда және балға өткір соңысымен артық
кесектер тойтара . Оң қолмен сап ортасының артынан балға ұстайды , сол
қолға ( әсіресе қатты тұқымдардың өңдеуі жанында ) өрескел былғары немесе
брезенттік қолғапты пайдалы кигізу ; жазға сондай қолғаптардың керек 2 4
дана . Желге қақтырылғандар үлгілер - үшін салыстырулардың , зерттеуге
арналған микроскоп астында және талдауларға арналған , және жаңа үлгі
сондықтан міндетті алу , бірақ және кемірек жетілген түрмен ; шөгіндіден
үлгілер алуға ермейді . Мұражайларға арналған жалпақ , тік бұрышты түр
үлгілері керек дайындау , жіңішкертілген жақтармен ; үшін мынаның керек
формат жалпақ кесегі қабырғаға қояды және доғал қарама-қарсы тұрған
қабырғамен соққылайды бойком балғаның : отле қабырғалары жарықшақтарды
ереді ( қалай палеолит тас құрал-саймандарының даярлауы жанында ).
Барлық тұқымдардың артынан , қайсылардың тегістерді әзірлеуге болжайды , ,
жуандықпен жанында 2 см .
Үлгілер , қабаттардың айырылатын көрнектейтін ерекшеліктері , контактілер ,
әрекет іздері қандай болмасын сыртқы немесе ішкі геологиялық агенттердің (
.) объектінің тәуелділікте кез келген мөлшер және бар болғаны көлікті бола
алады .
Нөмерлеу және этикетканың . Ашылудың жүйелі араб цифрларымен номерленеді ,
латын әрібін әрбір үлгінің артынан ашылу нөміріне қосады ( , т . тек қана
өткізе . Ол мүмкін шырмалған - әсіресе даярлау жанында тегістердің -
әріптерімен және L ). пайдалы тұндырма тұқымдардың нүкерлерінің зерттеуі
жанында болар еді , қабат әрібі үлгі әрібіне талапқа сай болды үшін , бірақ
жиі мынаның
Жетуге сәтті болмайды ; дербес әріптік нөмерлеуді беру үлгілерге әдеттегі
жоғары бағалайды .
Этикеткаларда жазады : жұмыс жыл , исследова фамилиясын теля , датаны ,
үлгі нөмірі ( вторенный екі рет әр түрлілерді бұрыштарда ) және толық --
үлгі алыну орыны . Ақырғыларды этикеткаларда камералық өңдеу жанында ,
тұқым ат және нүкер жасын үстейді .
Қажетті этикетка басқа көптеген геологтер есептейді , үйде шатақ жаниесі
тәртіптеп сұрыптау жанында және колекция өңдеуіне , әрбір таста химиялық
қарандашпен оның нөмірі жазу немесе жабысқақ бұласыр кішкентай кесегі
жапсыру ( лейкопласта )- немесе айырушы баудың нөмірмен .
Тасу және орама . Үлгілер , жиналғандар ашылу байқауы уақытына , нөмірлік
кішкентай қаптарға салады , белгілеп қоя қойын дәптері кітапшаға ( жазуда
немесе суретте ), қандай кішкентай қапта тап осы қабаттан үлгі немесе
нүктелер жатады : борпылдақ тұқымның лезде ғой безномерныемен кішкентай
кішкентай қаптарға орнында қаланады және содан соң жіңішке нөмірліктерді .
Күн ішінде үлгілер арқа қоржында немесе дорбаға алып жүреді , немесе тасады
аздарды артпалылардың - және кобураларда ер тоқымдар , қапта қайықта немесе
машинада . Кешке , нөмірлік кішкентай қаптардан үлгілер суырып алып , жайып
қояды соңғыларды , доспен дос күнделік құрастырушысы уақытына олардың
салыстырады , артық алып тастайды және умень шают өте үлкендер және
тұрақты этикетканы сиялармен әрбір үлгі үшін жазады . Тегістерге арналған
кішкентай үлгілер снаб болады дить қысқарған этикеткамен нұсқаумен
нөмірдің , фамилиялар және жыл тек қана ; сондайды ғой қысқаша этикетканы
тасқа айналушылықтар үшін жазады , жиналғандардың бір қабатта молынан ,
конгло ұсақ жұмыр тастарына арналған мератов және п . т .
Қағазға бөлек әрбір үлгілер орайды ; соңғы кезеңде қағаз қалушы бұрышы
керек салу айналым алдыңғы , колекция қайтадан салуы жанында пакет
жазылмады үшін . Химиялық қарандашпен немесе сиялармен үлгі нөмірі сырттан
пайдалы әрбір пакетте жазу , колекция жарым-жарты тәртіптеп сұрыптаулары
оқиғада керек үлгі жылдам табу үшін .
Оралған үлгілер қабырғаға қатарлармен жәшіктерге салады , өте тығыз , дәл
осылай , олар қозғала алмады үшін . Жәшік салмағы тиісті шамадан асырмау ,
және оның обычқа арналған ішкі мөлшерлер таулы ныхтердің тұқымдардың -
жанында жуандықпен , бекіткен жұқа тақтайшалармен 50 х 25 х 25 см . жәшік
тақтайлардан істейді ( сыртқымен жүз Ронаның ). тасуға арналған туралы
теміржолдықтарды вагондарда және кемелерде жәшіктер - соңыларға тілінген
темірмен немесе сыммен .
Өте тығыз тасу жанында жүкпен оралған үлгілер салады кішкене қаптар , ал
соңғылар бреде салады зентовые сумы немесе брезенттік жол сандықтарға ,
бақыраяны веревпен оралғандар ками , дәл осылай , қаптар үшін бірақ тасу
жанында қозғалды . Сондай теңдер , , - жүктің бокомен өте ыңғайлы ұсынады
.
Геологиялық құрылым толық зерттеуіне арналған обнажениями . аралық 11.
бақылау және құрастырушыға арналған тап осы учаске геологиялық карталары ,
обнажений зерттеуі басқа , материал қажетті жинау , аралық кеңістіктер
сипаттайтын , нүкерлердің шекара картасына алып келді дәлдікпен
жеткіліктімен болады үшін , магмалық тұқымдардың толының , бөлек қабаттар
керіп қою және тектоника құрылымдардың толық бейнелеуі беру .
Желдету өнімдері және топырақтар өкіметтік тұқымдармен тар байлаулы , және
олардың зерттеп , олардың распредесімен болады аналардың немесе басқа
таулы тұқымдардың аудандар туралы жалпы алғанда лению соттау . Жыралар ,
қанаулар , ой-шұңқырлар , індерден алып тастаулар , искори ( жығылған
ағаштардың түбірлері ) құрамын анықтау элювияны рұқсат етеді және деп
лювия .
Өсімдік таулы тұқымдардың құрамының жиі анық тәуелділігін білдіреді ; - тек
қана өсімдік қандай болмасын түрі кездеседі айқындарды тұқымдарда . Сонымен
қатар мәдениеттілі өсімдік - оқиғаларында жақсы өнімдерді береді айқындарды
тұқымдарда .
Маңызды дәрежелер рельеф таулы тұқымдардың құрамымен байлаулы , олардың
кедергімен желдетуге және олардың құрылымдармен ; сондықтан - зерттеулер
обяларды келеді зательными әркім геологиялық жинап алу жанында . -
магмалық тұқымдардың денелері , тұндырма мықты қабаттар және нүкерлердің
туфовулканогенныхі көбірек , бөліммен үлкен бөлінеді положитель түрінде
түрлердің ныхі , ал көбірек сумен жұмсақ немесе ерігіштер тұқымдар - қалай
жағымсыздар .
Водоносность тұқымдарды определеге арналған белгімен қызмет ете алады
геологиялық шекаралардың ниясы ; қайнарлардың молдығы , көбірек , бай
немесе водолюбивая өсімдік , карстықтар құбылыстар - барлық мынау айқын
картаға алып келуге көмектеседі , көкжиектер .
Өзен қоқыстар , галечники әсіресе , обна жетіспеушілігі жанында жений
керек ықыласты зерттеу , таратумен үшін және қала таулы апарылған материал
окатанностисы көшіру қайнарлары және даму аудандары орнату . Бірақ ертедегі
мұз болып қату облыстарында өзен қоқыстардың талдауы керек өндіру , тұрғын
тұқымдардың аудан шекараларының анықтамасы үшін кейбір сонымен қатар қызмет
ете алады мұз айдыны жұмысын , таулы мұз болып қату облыстарында мұз
қоқыстар еске алына .
Жазықтықтану геологияның құрамды бөлігі болып табылады. Сол себептен
жазықтық-инженерлі құрылыс көзқарасынан қарастырылатын инженерлік
құрылыстардың әсер ету ортасында орналасқан тау жыныстары. Ол атау немістің
грунт (негіз, бастау) сөзінен шыққан.
Жазықтықтанудың зерттеу пәні адамның инженерлік құрылыстық әрекетінің
объектісі ретінде топырақ пен тау жыныстарын зерттеу болып табылады,
себебі, тау жыныстарының қасиеттерін зерттеу инженерлік құрылыстың
әсеріндегі олардың тәртібін анықтайды. Бұл қасиеттерді физико-механикалық
деп атайды.
Бұл қасиеттердің ең маңыздысы сапалылық, олардың табиғи жағдай мен
инженерлік құрылыстардың уақыттағы өзгергіштігі болып табылады.
Құрамы мен құрылыс қасиетіне байланысты жазықтықтар өндірістік және
азаматтық құрылыстар негізін құрап, мынадай негізгі класстарға
бөлінеді(СН...П 11-Б. 1-27).
1.Жартастық-магматикалық (гранит, диорит , т.б.) метаморфтық(гнейс,
кварций, т.б.) және шөкпелі жыныстар(хемогендік әк тас, кремнийлік құмдар)-
жартастық жазықтықтарды монолитті және әлсіз желдетілетін,
желдетілетіндерге желдету деңгейіне байланысты бөлінеді.
Жартастық жазықтықтарға 50 кг⁄см2 суға қанықтылығындағы бір осьтікте
сапа өзгергіштігі бар тау жыныстары жатады.
Қысымға сапасы жоғары магматикалық жыныстар 800-4000 кг⁄см2,
метаморфты 1000-3000 кг⁄см2 , шөкпелілер 60-1200 кг⁄см2.
2. Жартылай жартасты сынықтықтар, қатты желдетілетін жартастық
жыныстар, гипс, мергель секілді шөкпелі жыныстар. Олардың суға қаныққан
күйдегі бір осьті қысуға сапа шегі 50 кгсм2-ке дейін.
Көптеген жартылай жарастық жазықтықтар үшін сынықтылық басты ерекшелік.
Сапалығы туралы қате пікір қалыптастыру мүмкін. сондықтан шурфаларға су
жіберу арқылы сынықтық деңгейі зерттеледі.
3. Ірі сынықтық цементтелмеген жыныстар кристаллды немесе цементтік
шөгінді жыныстардан (шебень, гравий, галечник,т.б.) құралып, 2 мм-ден
үлкен сынықтардан тұрды.
Ірі сынықтық жазықтықтардың жалпы сапалығы олардың тығыздығымен
байланысты. Мұндағы су сапалы жазықтықтардың сынықтар арасы ұсақ
бөліктермен толтырылған.
Ірі сынықтық жазықтықтар салмақ астында тығыздалып, түрлі өнеркәсіптік
және және азаматтық құрылыстардың негізіне жатып, суатқыштық қасиеті жоғары
болады.
Суға қаныққан күйде сейсмикалық құбылыстарға нашар қарсыласады.
Дегенмен, ірі сынықтық жазықтықтардың қасиеттері сынықтардың желдету
дәрежесіне байланысты. Сондықтан СН П 11 – Б.1 желдетілмейтін кв 0,5 пен
желдетілетін – 0,75 кв 1,0 ажыратылады.
4. Құрғақ күйдегі құмды жазықтықтар (жер) 2 мм-лік ірі бірліктік 50 %
салмағы бар және пластикалық қасиеттері жоқ. Олардың құрылымдық
байланыстары құмды немесе ағымдық күйде болады. Құмдар борпылдақ, не тығыз
күйде болуы мүмкін. тығыздықты тығыздық деңгеймен бағаланады.
Құмды және ірісынықтық жазықтықтардың қасиеттері түйіршіктік өлшеуіш
құраммен анықталады. Олардың түйіршіктік өлшеуіш құрам бойынша түрлерге
бөлу.
Ірі сынықтық 200 мм-ден ірірек фракция мөлшері
Валундік жазық 50 %-дан жоғары
Галечниктік жазық Фракциялар 10 мм 50%
Гравийлік жазық 2 мм 30%
Құмды.
Құм гравельді 2,0 мм 25%
Құм ірі 0,5 мм 30%
Ірілігі орташа құм 0,25 мм 30%
Ұсақ құм 0,1 мм 75%
Шаңды құм 0,1 мм 75%
1. Құрғақ күйдегі сазды-байланысқан жазықтық (жер, топырақ) үшін
пластикалық сан бірліктен жоғары (супесь, сушенки, саз). Сазды
жазықтықтың құрамды бөліктері байланысы су пленкасы арқылы жүзеге
асатын саз бен шаңды бірліктер. Су молекулалары тығыз байланысқан
судың пленкасын түзеді. Оның үстінде борпылдақ байланысқан су
орналасады. Сазды жазықтық сулы-физикалық қасиеттеріне шырыштық
ылғалдануы мен пластикалануы жатады.
Минералдарды дала жағдайында физикалық қасиеттері арқылы анықтау
А)Меншікті салмағы (тыгыздыгы) — минералдардың химиялык
кұрамына әсер ететін қасиет. Минерал кұрамында элементтердің атомдық
салмағы көбірек болған сайын, оның меншікті салмағы жоғары
болады. Меншікті салмағы бойынша минералдардың өзгермелі құрамына
кіретін бірқатар элементтер қатарын аныктайтын әдістер бар. Периодтық
жүйедегі жоғары қатардағы элементтер кіретін минералдар жеңіл (меншікті
салмағы - 2-3,5), ал төменгі қатардағылар ауыр (3,5-тен 10-ға дейін)
болады, бірақ бұл қағидаға кері басқасыда белгілі. Ол минералдардың
меншікті салмағы құрылымына "қосымша аниондар" (ОН, Ғ) немесе су
молекуласы кіргенде төмендейді.
Сонымен қатар минералдар тығыздығы агрегаттардың кұрылымына
және морфологиялық ерекшеліктеріне де тәуелді болады.
Магниттілік қасиет минералдардың магнитті қабылдауына және өткізуімен
сипатталады.
Электрлік қасиеті. Минералдардың көпшілігі төмен электр өткізгіш және
сондай-ақ жоғары меншікті кедергіге ие болады. Олар кристаллографиялық
бағыттарға, температура және құрамы көбінесе қоспаларына тәуелді болады.
Дәмі және иісі. Кейбір минералдардың белгілі бір дәмі болады. Мысалы
галиттің дәмі тұзцы, сильвин - өте тұзды. Ал басқа минералдар сындырғанда
белгілі дәмі шығады. Мысалы, арсенопирит - сарымсақ (чеснок) иісін береді.
Минералдардың ерігіштігі - минералдың ерітіндімен не таза сумен
әрекеттесу процесі. Ерігіштігі минералдарды анықтағанда үлкен мәнге ие.
Мысалы; Кварц - суда аз ериді, ал галит және сильвин - тез ерігіш.
Минералдардыц ыдырауы. Көптеген минералдар қышқылмен ыдырайды және
олармен ерітіндіге ауысады. Минералдарды анықтау үшін тұз және азот қышқылы
сирек күкірт қышқылы қолданылады. Ерігіштігі газ бөлінуімен аяқталады.
НСІ – да еритін минералдарға барлық карбонаттар, кейбір оксидтер,
сульфаттар, фосфаттар, бораттар, силикаттар жатады. Карбонаттар тұз
қышқылымен әрекеттескенде көмір қышқылының бөлінуі байқалады. Карбонаттарда
НСІ – да әрекеттесуі басты диагностикалық қасиеті болып табылады.
7.Минералдардың дала жағдайында қаттылығын анықтау. Салыстырмалы түрде
қаттылықты анықтау үшін Моос шкаласын қолданады, яғни әрбір минерал өзінен
бұрынғы минералдан қатты болады.
Минерал Формуласы Моос
аты бойынша
қаттылығы
Тальк Мgз [Sі4О10] ОН)2 1
гипс СаSО42Н2О 2
кальцит СаСОз 3
флюорит СаҒ2 4
апатит Са5(РО4)3(Ғ,С1,ОН) 5
ортоклаз К[А1SІ3О8] 6
кварц SіО2 7
топаз А12[SІО4] (Ғ,ОН)2 8
корунд А12О3 9
алмас С 10
Қаттылықты анықтағанда тұрмыстық құралдар қолдануға болады, мысалы:
қарындаш (қаттылығы 1-1,5), тырнақ (2), мыс инесі (2-3), әйнек шынысы (5),
болат ине не пышақ (6-7).
Механикалық қасиеттерге ығысуға қарсылық пен ығысушылық – жазықтықтардың
жеке топтар түрінде жасанбалы жазықтықтар мен топырақтар бөлінеді
Тұндырма тұқымдардың зерттеуі
Мекен 12. шарт және қалыңдық мінез-құлығы . Ашылу туралы тап осы жазып
қойып , оның толық зерттеуіне кіріседі . Жұмыстардың басына , қашан нормалы
кесуді аудан құйылған және біріктірмеді тұндырма зерттеуші стратиграфиямен
тағы таныспады ( бағананың ), зерттеу және суреттеу тща әсіресе ашылуда
керек өндіру тельно және толық , - жинап алу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1. Кіріспе. Геологиялық зерттеулер қазіргі кездегі мамандандырылған
геологиялық комплексте өте күрделі әрі керекті геологиялық ғылым
бөлімшілерді терең көп қажет етеді.
Негізінде зерттеуші геологиялық дайындықсыз да өз ісіңді істей алады,
бірақ тек қана минералдарды өңдеу (коллектірлеу) және пайдалы қазбаларды,
өсімдіктердің мен жануарлардың қалдықтарын және қазыбаларды іздеу
жұмыстарын істей алады. алынатындардың. Ал (динамикалық) физикалық
геологиялық зерттеулер істеу үшін керекті материалын білу қажет.
Физика-геологиядық ғыл.тұрғысынан, ішкі және сыртқыпроцес-ң динамикасы
әсердің дидарын бейнелейтін, физ-географиялық зерт-лер мен және ең негізгі
геоморфологиялық әдістермен тығыз байланысты.
Ал геол-қ түсіруге қатысты –т.жын-ң зерттеулері және олардың
қатпарлануы мен жаратылуы, өте қажет болады берілген ж.б. участоктың пайда
болуы және геол-қ картаны жасауға үшін қажет болады, сол кезде бұл жұм-р
зерттеушілермен жүргізіле алады, ал олар гео-ны тек қана курсын ғана емес,
сонымен қатар геол-қ практикасы бар адамдар.
Сондықтан бұл тарау адамдарға тек қана қарапайым іске түсіруге
мүмкіндік береді, геологиямен таныс адамдарға арналған еске түсіре алатын
практикалық бағдарламаны және біз бірнеше пайдалы кестелерді бұл жерде,
т.ж. түрін анықтауға ол-ң сыртқы көрінісіне қарап және тектоник-қ құбыл-ды
мен жасын анықтауға керек.
Геологиялық зерттеулердің ауырлығы, үлкен мамандар-ған геол-қ
тармақтарға қарамастан, қарастырылған специалдық объект-ң нақты
факторлардың жоқтығына қарамастан геолог әсіресе жазықтарда,орманды және
далалы зоналарда тыр жалаңаш т.ж. мен жұмыс істеуге қажет әрі кейде олар-ң
күрделі структурасын істеуге қажет. Көптеген жағдайларда бұл структуралар
бірнеше пікір таластарды тұғызады. Сондықтан тек қана жақсы мамандырылған
зерттеуші геол-қ түсіруге нақты сенімді қорытындылар әрі ғылыми пракимқаға
керекті материалдарды бере алады. Берілген геол-қ түсірулер әртүрлі геол-қ
зерт-ге өте маңызды, физ-географ-қ комплекстерге, геоморфолог-қ топырақтық,
геобатаника-қ зоология-қ, архео-қ және де мамандырылған геолог-қ
түсірулерсіз пайд. қазбал-қ жаратылу жерін әрі ол оқуға жүзеге аспайды,
плвтинолармен жолдардың салынуы (мост, туннельдер және т.ь.) суқоймалары
ж.а. су –рымы әскери бөліністердің салынуы (окоп, қорғаныс-р, аэродромдар,
иригация-р мен құрғату және т.б.)
2. Керекті құрал жабдықтар. Кәдімгі экспедтция-қ құрылғылардан, қарамастан
геологта сонымен қатар мына құрал – жабдықтар керек:
Геологиялық балға . геолоктар көбіне здотоустовтың (дерейсбергтің) типін
пайдалынады., төртбұрышты ұшы азғатай майысқан араларымен әрі ұзынырақ 2-ші
ұшы бар ұстайтын жеріне перпендикуляр орналасқан. Кәдімгі жұмыстарға
арналған болса онда басынан ұзын-ғы 11-12 мс, ені – 2,5-3 см, салмағы қатты
ұстайтын жерінсіз 500-600гр. т.ж., кей өзімен бірге ауыр балғаны,
салмағымен 1,5-2 кг және 3-4 кг-дық алып жүреді. Ұстатын жері я-и
талқгиасын-ң беті теп тегіс болуы тиіс, қатты, құрғақ ағаштан жасалынған -
шетен, кызыл тал, жабайы алмұрт ; ясень, аққайынна жасалынғандар жұмсақ
болады, мықты емес, дубтан ал бұталардан істеуге жарамды болмайды.
Балтаның басын жақсы кептірілген, өнделген ұстайтын жеріне я-и таяқшасына
кигізеді, самның тесігі кең болған кезде тесік арқылы етіп жөнделеді тесік
рақылы өткізе алатындай етіп істелінеді және өзінің қолың ұщымен орнында
теріліп тұрады, үстіңгі ұщы өте қатты тірелмейлі, бұл әдісін ағаш және
болат балғалары ұрған кезде шыға береді. Орта балғаның сымның ұзындығы 45-
50 см, оларда 5-10 см-дей бөлунулер көрсетуі дұрыс болады, өйткені
пласттатардың қуатын білу үшін.
Балғаның қаттылығы орта болуы тиіс, өйткені жұмысықтары жалпақтанады
қаты, жыныстарды ұрған кезде, жұмсақтан ұрған кезде шатырап қалады, балғаны
біріншіден істе көру керек далаларға шығар алдында. Жақсы балға болғанымен
өзімен бірге тағы бірнеше балғаны алудың маңызы бар және олардың сандары
болуы тиіс, құрғақ ауа райы кезінде балғаны суға салудың маңызы зор,
өйткені самынан түспеуі үшін керек.
Жалу және машинамен жалға шыққан кезде балғаны арнайы теріден жасалған
сумкада алып жүруі тиіс (молоточня) – горизонталды қалтасымен балғаның
өзіне үшін және вертикалды үстенгі жағында белге тағу үшін. Балғаның
үстіңгі жағын жауып тұратын және ілгекті ілінеді, оның міндеті балға түсіп
қалмауы үшін.
Павловтың балғасы- созылынқы ұзын үшкір төртбұрышты ұшыменжәне ұзын, сопақ
ұшымен балға шөгінді тау жыныстарға арналған. Тазарту, құмды алу үшін
қаймен пайдаланылады, әрі әскери күрекшемен. Катайғандарды мен
минералдарды жинау кезінде орташа размерлі тысқаншамен пайдаланыланамыз,
оны теріден жасалған қалтада салып жүреді.
Диаметрлі компасты әртүрлі геологиялық жұмыстарда пайдаланбайды,
өйткені олар күрделірек болады. Пластардың түсуіне байланысты өлшеу үшін
күрделі жағдайларда әрі арықтың биіктігін өлшеу үшін эклиметрді
пайдаланамыз.
Рулеткалар пайдаланды кіші, 2 метірлік, оларды өзімен бірге алып
жүруге болады, және 10-20 метірлік олар метал-н жасалған сондықтан ауыр
болады, сондықтан материалдан жасалған рулеткаларды көп пайдалыналады.
Кұкірт қышқылы арнайы қақпақпен жабылады, ағаштан және пласмассадан
жасалған қорабта, 10% күкірт қышқылды пайдалынады және ол жоқ болған кезде
уксусты аламыз – карбонаты жыныстарды анықтау үшін.
Қалталы (лупа) ұлғайтқыш әйнек минералды тау жаныстарды көріп,
бақылау үшін.
Фарфорды пластина минералдардың сызығын анықтау үшін.
Бақылауға арналған кітапша материалдан және судан бұзылмайтын қабықта
-10 екі, 12-14 см биктігі болуы тиіс, қарандашқа арналған құрақшасымен
болуы тиіс және үлкен размерлі кітапша 1 айға жұмыс істеу үшін 2-3
кітапшаны ені 1 см алған жөн, карандаш қа №2, НИ және В, жұмсақ болғаны
дұрыс, өйткені жамбырлы күндерде ыңғайлы болады.
Этикеткалар (ярлыктер) керекті жұмыс істеу үшін беріледі және
квитанциялар сияқты парақтар да болады.
Капшықтар (кішкентай) қатты, мықты тиктан жасалған және т.с.с. пішіні
13х17 см., қатты шпагаттан жасалған байлайтын жерлері. 2 серия әртүрлі түсі
50 дана болуы тиіс, әр қайсында, қапшықтың төбіне қрай арналған бір және 2
жағынан химиялық және жуғасын кетпейтін боямен 1-ден 50-ге дейін размер-
н жазылады. Бұл қыпшақтар жиналған жұмыстраға арналған және кішкене қарай
қарастырылады.
Қаптағыш материалдар. Құм үшін лайға және т.б. шөгінде тау жыныстарға
арналған қапшықтар жіңішке материал-н жасалған және пішіні кішірейген б.т.
(жуықша-п материал-ға арналған кеңінен қатты материалдан жасалғаны жөн.
Пішінмен 17-30 см сыйғызатын 2-ден 3 кг-ға тастарды және одан да үлкенірек.
Біріншілердің саны мысалдардың санына байланысты шөгінді тау жыныстарының,
екіншілердің тек қана дамаланған транспортқа байланысты, өйткені басқа
жағдай да мысалды қараптарға да қаптап қоюға да мүмкіндік бар. Қаптайтын
парағы біреуі де болғаны жетеді. 30х40 см. (2-кі парақтық) орташа мысалдың
теліні, плюс 25-50% қосымша. Нәзік мысалдарға арналған пробиркалар,
прорбкасымен.
Алыс жақта орналасқан объек-ді бақылау үшін (биноколь) дүрбі қолдан-ды
борометрлік бақылауға арналған, өлшеу горизонталды жатқан свиталар,
анықтауы қат-парлануы сулы горизонт-д әр т.с.с. анероид-р мен теромометр
пращ қолданылады. Фотоаппарат әр геолог-қ жұмысқа керекті зат, рельефті
көрсетіп (документациялау) дәлелдеуге үшін қажет.
3. Геологиялық түсіру-ң әдістері. а) маршруттық кездесуі бір нүктеде
простирация свит-ң ұсақ масштабты түсіруде кең қолданылады. (1:500 00 және
1:1 000 000) және жалпы геолог-қ түзулер түсініктемелер түсіруге
қолданылатын әдіс.
Б ) контактарды бақылау әдісі (шекаралық сызық-*р) горизонт-р мен свит-р ол-
рдың бойымен орналасқан және магмалық тау жан-ң контак-қ массаларды өндеу
үшін және маршрутты аудандарды деталды түсіруге пайдалануға бейімделген
әдіс, мастабы 1: 100 000 әр ұсақ, оның көрініс жағдайда; орманды зонада кең
көлемде қолданылбайды.
В) Көнтулау әдісі әр көрініс деталды ауданды түсіру кезінде масштабымен
(1:50 000 және үлкен) ұсақ м.
Г ) Геологиялық аэрофототүсіру гол-қ картаны түсіруге мүмкіндік тұғызады,
нақты және тез арада болады. Аэротүсіруден басқа, жер үстілік кең
қолданылады.
Д ) Метофиз-қ әдіс геологиялық түсірулерде қолданылады, кішінін анықтау
және пайдалы қазбаларды іздеу жұмыстарында қолданылады, аудандарғы
негелдалген, мұнда бақыланатын тау жыныстарының сериясы жас тау
жыныстарымен т.ж. жабылған.
Бұндай және басқа әдіс-ң және түсіру-ң түрі масштабы арнайы тапсрыма-
р мен зерт-р жаңалаштану-ң дәрежесі, кең көлемде масштаб-ң түсірулері
қолданылады: 1: 1 000 000, 1 : 200 000, 1: 100 000, 1 :50 000, 1:10 000
және ұсақ 1:1000-ге дейін.
Негізінде геолог тек қана табиғи жалаңаштану көрініспен шектеледі,
бірақ ұсақ масштабты жағдайда (1:50 000 және ұсақ) нашар жалаңатануы болған
жағ-да тазартуға келеді.
Геол-қ түсіру арнайы тапсырмалар болмаған жағдайда комплекс жұмысы
түрінде болады ол-р тамырлы т.ж. жалаңаштауы, сондай-ақ шөгінді т.ж.
қолдықтары, сұрақтарды анықтайды, гидрогиолог-қ (сулы горизонт-ды анық-ды),
анықтайды қандай деңгейде болуы мүмкін берілген масштабның жағдайына
байланысты – пайдалы қазбалардың түзілу жері және геоморфолог-қ очерктерге
материалды жинақтау. Толық анықтама геол-қ түсіруде байланысты өз ішіне
барлық жалаңаштануы-ң толығымен қамтиды, геол-қ тармақ-ң болжау очерктері
және карталары – геол-қ тектон-қ, геоморф-қ, төрт-к шөгінділер, пайдалы
қазбалар–ң.
Топограф-қ негіз-р масштабы геол-қ түс-ге үшін, және далалық геол-қ
карталар осы масаштабта орындалады. Мыс: түсіру жұмысы масштабында 1: 200
00 негізінде жүргізіледі 1 : 100 00.
Түсіру масштабы үшін 1 : 100 000 және одан да ұсақ картал-р бедердің
көрінісі горизонталда, ол кіші масштабтарда түсіру, мүмкін бедерді кар-ды
штрихпен көрсетілген пайдалануға болады.
Далалық жұмысының техникасы
4. Күнделік пен бақылау кітапшасы . сенімді және пайдалы келесі жөндеуге
барлық күн ішіндег жазылғанын я-и бақылау кітапшасында барлық жазылғанын
кұнделікке жазылады. Бұл кәдімгі мектеп-гі дәптердің форматы дәптер, ені 1
см шамамен, қатты қабық. Бұл жағ-й жазуға көп уақыт кетпесін деп
қолданылады.
Егер күн сайын бақылауды күнделікке жазудың мүмкіндігі боломаса, онда
барлық жазулар мен бақылаулар нақты болуы тиіс, және толық түрде, бұл
жағдайда дәптердің оң жағында жазылғаны дұрыс, ал сол жағын суреттерге мен
толықтыру үшін қолданылады, кейін кешке қарай түгелімен қорытылады.
Күнделіктегі, кітапшадағы негізгі бақылау –ры т.ж. жалаңаштануы
мәліметтерге негізделген. әр жалаңаштану (бақылау нүктесі) өз реттік нөмері
бар, егер жұмыс бірнеше жылға, созылса, онда бұл жағдай ортақ реттік
номерді пайдаланғаны дұрыс болады. Күнделікті бақылау аптаның күнімен айдық
күнінен басталады, және белеле участоктың және берілген маршруттың
нүктесінен басталады. Әр жалаңаштанудың зерттеуі оның нөмерінен басталады,
асты сызылған және қоршап қойылған (рамкамен) және табылған жердің нақты
көрсетілуінен. Жалаңаштанудың арасындағы зерттеулер бір-біріне қосылады.
Және сызықпен бөлінеді. Күнделікте күндізгі жұмыстан кейін жалаңаштану
қаратылады. Геоморфология-қ зерт-ге арналған я-и жалаңаштануы мен
байланысты емес, ол үшін басқа күнделік басталады.
5. Карталармен шартты белгілер. Далалық геологиялық карта бұл да негізгі
жұм-ң мат-лы болып табыл-да бақылау дәптері сияқтьы. Оны өзімен бірге алып
жүрудің өзі ыңғайлы. Жалаңаштануларды зерт-у кезінді, жалаң-ң күн-н карт-ға
бел-ді және нақтылықпен және сол норма-н бақылау дәптердегі сияқты.
Жақсы жалаңаштық карталада, жалаңдың нүк-н басқа, пластастармен
дайканалар бекітілген қатар сияқты бт. Мағ-қ та-ж контакты массалары бұл
жағ-да аэро түсірулерді жасауға мүмкіндік береді.Мұнда структураның
көптеген бейнелеулері және пластаттардың көп-н мас-ры кар-н.
Күн-гі (учас-ті) зерт-н учас-ті кешке қарай түрлі карандаштармен боя-
ды. Оның шек-н түрлі түспен қоршалынады.маг-қ тж грек алфавит-н көр-ді
Интрузифті жын-р
Ащы және орташа қызыл ( кармин )тегіс
Негізгі сүйық - жасыл тегіс
Ультронегізгі қоюфиолетовый тегіс
Щелочной қою сары тегіс
Кайназой - эффузивті
Тұщы қызы-сары тегіс
Негізгі сүйық жасыл тегіс
Ежелгі эф-р ерекше түспен ерекшеді
Порфириты , мелафиры көкшіл -жасыл
Порфиры сұр - қызыл
Трахиты , липариты қызыл-сары
Базальттар сұйық кызыл
Андезиты күлгін
Бірақ кіші масштабты карталарда бұл ежелгі эффузив-р, сонымен қатар туф-р
мен туфдаст-р свитаның түсі мен бейнеленеді, геол-қ жасқа байланысты
таблицада көрейілгендей, эфо-р және басқаларына үшін, далалық картада
бұлардың түстерін басқа түспен де көрсетуге болады, т.ж. санына және
карандаштар-ң таңдап алуына бай-ы.
Кейде жағ-да, тақарп-қ жұм-қа байланысты свитаның жасын анықтамайды,
олар –ң литолог-қ құрамын түрлі ерекше түстермен анықталады.
Түсті штрихты карталардың калонамер-ң, т.ж. кесілуі ерекше штрихпен
көрсетіледі.
Түрлендіреден басқа – жасына және лито-қ құрамына қарай, дала-қ
геолог-қ карта-да жалаңаштанудың нүктемерінде орналасқа белгілі шартты,
белгілермен көрсетіледі қатпарлану мен пайд. Қазба туылған жерінде,
құрылған қарталарды құру кезінде берілген қатпарланулар пластарды көрсетуге
бейімделген, свиталар-ң шекараларын белгілеу үшін және структуралармен
текңтоникалық сызықтар мен массалардың шекаралы үшін.
Қатралану –ң элемент-н анықтау үшін таулы компоспен жүзеге асырылады.
Далалық жұмыстар (жазулар) магнит-і азимуттарда жүзеге асырылады және
тек қана қатпарлану-ң элемент-н карт-ға түсіру арқылы, ал камерамен жұмыс
істеген кезде артықшалықтан енгізіледі.
Пласт-қ орналасуы я-и горизонталды сызықтар. Осы азимут-ң сызығын
көрсетеді солт.румба (NO және NW) олар 1800-қ оңт-н ерекшеленеді (SW және
SO) Жұмыс-ң нақтылығы өте жоғары болады, он-ң нақтылығы 1-50 – ке дейін
жетеді.
Пластат-қ түсуі – бағдарлау және бұрыш горизонталды сызықтық
жазығымен, пластат-ң жазықтығына перпендикуляр болып түсірілген. Түсуін
пласт-ң түсуін жазып алынған+-н кейін жазылады, румб-ң көрсетілуі мен
бұрыштың түсуін (прост NW 3450 түсуі SW200). Ал басқа жазу жүйесімен
қарастырсақ – қысқалау.
Жығылу қабатты - бағыт және бұрыш пло горизонтальдығымен сызық
скостьюы , өткізілгеннің қабат жазықтығында румба нұсқаумен простирания
жазуынан кейін әдеттегі перпендикуляр простирания . сызығына жазып алады
және жығылу бұрышының ,( қарапайым . 345°, . 20°). басқа жүйеге жазулардың
- көбірек қысқашаның , бірақ кемірек ыңғайлының қабаттардың керуіне
арналған және построемен басқа тектоникалардың ний ,- простирание жазып
алмайды , ал жығылу азимут және оның бұрышы белгілеп қояды ( напр ., үшін
ананың ғой санап шығаруды - . 25520°). вер жанында простирания азимуты
міндетті тикальномда жығылуда жазып алады ; егер қабаттар аударылғанса ,
онда жазудың жанында мынау белгілеп қояды .
- мекен элементтерінің өлшеуі қабаттарда өндіреді , қайда қатпарлау тілу
жазықтықтары жақсы белгілі және жығылу айқын . Простирания анықтамасына
арналған ұзын жақты кесек пасты басады қабат қиялдағы горизонтальдық
сызықтары , арретирмен өзіме , солтүстікпен өзінді және тіл солтүстік соңы
көрсетуін жазып алады . Жығылу бұрышы анықтайды , қабырғаға компас қойып
бойлай жығылу сызықтары , және санап шығару тіктеуішпен өндіреді . Т . .
Тегіс қабаттардың верхностисына сирек болады , онда бірнеше санап шығарудың
керек жасау және орта алу . Көптегендерді оқиғаларда үстінен болмайды
қабат ности компас басу , және простирание анықтауға келеді , паралельді
қиялдағы сызық компасы қоя , ал керілген қолға компас жығылу - ұстай .
Бұлар өлшеулер керек өндіру сақтықпен үлкен , обнаже барлық қарап шығып
ние , т . . Простираниемен көрінетін жарда шындықтардан жиі құйып алады
ного .
Мекен элементтерінің анықтамасы құрумен шығарылады , қашан жығылу бұрышы
соншама аз , не мүмкін өлшенген емес , компас тіктеуішімен , немесе қашан
обнажениймен тап осы бөлектердің статочно анық . Егер жығылу бұрышы азса ,
анау элементтерді вычис мекендері ляют картамен , нанеся тап осы қабат
шығуы бірнеше нүктесі оған олардың салыстырмалы биіктерімен ( барометримен
айқындармен ческим нивелирлеумен немесе аспаптық , қашан қабаттар ашылған
екінің шыңдардың тік жарларында ( немесе шурфта , құдықта және п т . .),
жарлардың простирания азимуттары анықтайды ( қабырғалардың ) және көрінетін
бұрыштар қабат жығылуында оларға . Бұлар үшбұрыштылардың құруында көмек
жанында мақсаттар және оларға ұқсас шешіледі ; номограммалар және кестелер
есептеуде соз .
Тастаулардың беттерінде , взбросов және надвигов , простиранияның және
жығылу басқа самой беттің , жіңішке сызықтардың простираниесін анықтайды
және сырғанау атыздарының ( тік қойын дәптері кітапшаны оларға қойып және
оның азимуты өлшей ).
Мекен шарттарының анықтамасы әсіресе күрделі оңтүстік бары жанында - (
кливажа ), қатпарлау тілу жиі жетілген жасырған жазықтықтары .
Тұндырма тұқымдардың қабаттардың қуаттылық 7. анықтама , жамылғылардың -
тұқымдардың , - интрузий және даек .
- горизонтальдық мекен жанында өлшеу рулеткамен немесе балға қолымен
өндіреді , ашылғанда тік жарда немесе тік мекен жанында , қашан дайки
немесе қойылған басқа ныелер қабаттар горизонтальдық бетпен кесілген .
Соңғы оқиғада қуаттылық кемірек дәл мүмкін өлшенген және адымдармен .
Горизонтальдық жатқан қабаттар , жалаңаштар жарда , рұқсат ұшар басына
шығуға арналған ном , әртүрлі тәсілдермен өлшейді :
Ал ) баурай ылди бұрышы анықтай жанында әрбірді бөлек қабат госы және
көрінетінді оның қуаттылығы мына ылдимен ; гипотенузамен қуаттылық тік
бұрышты үшбұрыштыдан есептеледі және бұрышқа .
Б ) көмектің - нивелирдің ; қолдан істелген қалта нивелир жасауға болады ,
сақинадан құрылушы , подвешемен қайсыда қысқа металл трубка . Бақылаушы ,
осноға болып қабат ваниесі , сақинаның артынан құрал ұстайды және трубка
арқылы қол қояды ( орнатылғанды шамалау горизонтальдық ) нүктені баурайда ,
көздің оның биікте жатқанды . Баураймен бірте-бірте көтеріле , бөлімдердің
нүкерлер және оның барлық қуаттылықты анықтайды ( биікпен бақылаушы көздері
). мыналарға ғой қылқанды орманмен террасалардың биігін , теңіздердің және
п . т . анықтауға болады
) барометрілік нивелирлеумен ; тәсіл қателер береді 2-5 м .
Жантайған қабаттар : көрінетін қуаттылық вкрест простирания қажет өлшеу ;
басқа бағыттар жанында салынғанның ниилар есеп-қисаптар күрделенеді .
Өлшеулер өндіруге болады :
Ал ) эклиметра көмегі жанында немесе ( кемірек дәл ) таулы компас
тіктеуішінің ; бақылаушы , қалай және горизонтальдық қабат оқиғасында ,
баураймен көтеріледі , бірақ горизонтальдық сызықпен емес нүкте жүйелі қол
қояды , ал қабат жығылуымен . Мощ бөлек кезеңдердің носты ( ) анықталады
тік бұрыштының
Үшбұрыштының , қайсыда бұрыш белгілі ( жығылудың ) және гипотенуза ( өсу
шегі адамды - ұлтанның көз ).
Б ) таяқ көмегі жанында , бірдейді адам өсу шегі биігіне , үсті оған
соңыға қайсыны соңылармен диоптрами екісімен перпендикуляр нысаналық
сызығыш бекітілген : қара балықтардың қосу орындысы ки және таяқты
тіктеуіш бекітілген , қайсы грузиктың бөлулермен квадратпен жүреді 90°.
Бет әр түрлі ылдилары жанында және қабатты , қабат қуаттылығы бірдей : ал )
егер бет горизонтальдықса және қабаттарды беттерге қабат еңкейтілген -
көрінетін қуаттылықтары , көбейтілгеннің жығылу бұрышы синусына ; б ) егер
қабат және бет әр түрлі жақтарға жығылса ( қабат тау тұңғиығына жығылады )-
көрінетін қуаттылықтың , көбейтілгеннің синусқа бұрыш сомалары палар қабат
дениясы және баурай бұрышының ; ) егер қабат және баурай жығылса жақты -
көрінетін қуаттылық біреуінінің , көбейтілгеннің бұрыштардың айырым
синусына қабат жығылуында және баурайдың .
Барлықтарға арналған , бұларды оқиғалардың және үшін көбірек күрделілердің
, тереңдік анықтамасына арналған плас мекендері анау және т п .
кестелердің қатар және номограммалардың , жеңілдететін есептеулер бар
болады .
8. жазу және сурет салу ашылуда . Наи жұмыста жауапты кезең көбірек опимен
геологті - жалға алушыны - дәл обнажемен әрбір саниенің ния ,
құрастырылған негізінде толықтың оның зерттеудің және - шұңқыр . Толық
барлығы обнаже керек үйрету ния жақсы арақатынастармен көрінетіннің
атылған және тұндырма нүкерлердің немесе анық құрылысты түрлермен .
Обножениямен жақсылар өзендердің жағаларында әдеттегі кездеседі және
жыралардың , биік таулардың беттерінде , орман шекарасы жоғарырақ , ал
оңтүстік ормансыздарды облыстарда - жиі және барлық таулардың беттері
елдер сырқыра .
Баста ашылу суреттеулері керек дәл белгілеп қою : ал ) оның полосы жение -
қалай картада , дәл осылай және рельефте , ) мөлшерлер , ) балғындық және
мінез-құлық шығуды - шың , жар , шөгінді ; ) бары немесе көшкіндердің
мүмкіншілік , солифлюкции , тектоника қызметтен алулардың .
Үшін ашылу әрбір сурет салулары масштабты көрсетуге ереді ( үшін барлығы
суреттің немесе оның бөлімдердің ) және кесу бағдарын елдермен Света ;
әріптер және нөмірдің суретте соответствомен дәл тиісті вать суреттеуге .
Восадочной және туфогеннойға нүкерге қабаттарды белгілейді , латын әліпбисі
бөлек мәтіннің жолы әріптерімен олардың белгілей ; қабаттардың топтары
басқы латын әріптерімен немесе рим цифрлармен белгілеуге болады . Мекен
элементтері анықтайды және суреттеуде баста кітапшада жазып алады ; егер
олар құбылмалықса , онда суретте немесе мәтінде бөлек олардың әрбір
қабаттың артынан немесе обажения учаскесінің тізімге кіргізеді . Әріптер
ретінде төмен жағынан жоғары тұндырма нүкерді бейнелеп түсіндіреді ;
прослоимен ұсақтар кіре алады , бөлімшелер сияқты біреу әріптің (
белгілермен көрсетілгендер немесе екінші әріптермен ) қуаттылық
көрсетілгендерге тәсілдерге жоғарырақ және суретте немесе жазуда белгілейді
. Қарапайым кесу түрінде тынық жатқан тұндырма нүкер сурет салуы шығарылады
. Аяғында бұлар тап осылар бөлек бағана құруы үшін қызмет етеді (
күнделікте немесе камералық өңдеу жанында ), ал салыстыру бойынша
басқалармен кесулермен - үшін нүкер жалпы бағаналары .
Күрделі жазу көбірек Тектонически күрделі ашылу және магмалық тұқымдардың
күрделі шығулары талап етеді , простран қайтарушы барлық элементтердің
ственное орналастыру және олардың өзгертудің . Қажетті зарисовать барлық
ашылу тұтас ; масштаб бақылауына өте көмектеседі , құрастырушы жанында
ақырғы сурет кешірек , фотосурет , алынғанмен шығарды : бірақ әдеттегі
фотосурет взаимоотнода барлық қажетті құрылысты сызықтарды анық тапсыра
алмайды тұқымдардың шенийі .
Рельеф 9. сурет салуы . Көркемдеуге арналған геологиялықтардың өзара
қатынаста және - бақылауларда әсіресе жиі пайдалы жүйелі зарисовать рельеф
сурет түрінде очерктермен . жақсы сүрет рельеф негізгі сызықтары дәл
тапсырады , бірақ көптеген бөлшектер және құрылысты сызықтың , маңыздылар
геологке арналған , суретте тек қана бөлінген бола алады . Барлығы ұқсас
суретте сұрыптау істеуге болады , қажеттіні үшін көрініс тап осы
концепциялары , барлық алып тастау - , бөлшектер , загромож алдыңғы жоспар
берушілер , өте маңызды құрылысты сызықтар астын сызып қою . Сондай
суреттер істелген бола алады және жаман фотосуреттердің негізінде .
Материалдар : ойып жасаушыны , қарындаш , қағаз кесегі , бекітілген
картонға ный , тақтайға немесе китта , масштаб сызығыштың ұзындықпен :
сызығыш ұзын жаққа тиісті бірдей болу , қағаздың немесе оның екі есе
шамадан асыру .
Сурет салу реті . Сурет рамкалары анықтайды . Оның орталықты таңдайды . Тік
сызықты өткізеді , қақ ортасынан сурет дала бөлетін , және горизонтальдықты
: соңғы көкжиекпен тиісті сәйкес келу немесе жақсы сызықпен айтылған
горизонтальдықтың көріністе . Масштабты анықтайды . Масштаб сызығышты
көрініс бөлек кезеңдерінің өлшеуіне арналған керілген қолда ұстайды және
көзбен біреумен ғанамен оған қарайды : айқындар қағаз жүзінде азаюымен
соотвественныммен сайып келгенде - алып қояды : өлшеулер жанында басты
біреуіннің емес бұрады , бірақ барлық дене , көздің сызығыш тап осы
қашықтауы сақтау үшін .
Алдымен белгілеп қояды горизонтальдық және тікте сызықтарда өте маңызды
тіреу пунктілердің ара қашықтығында және қағазға олардың - дәл алып келеді
, бөлшектер - жүреге содан соң алып келеді ірі элементтер көбірек барлық
көбірек ұсақпен : аудан бәрін толтыру көтерме , начинам бір жақтан , емес
ереді - мынау бұрмалауларға ертіп әкеледі . Азырақ сызықтардың - мінез-
құлық объектінің тәуелділігінде оларды әртүрлі болады ұлуды алып келеді :
жалаңаш шыңдар жіңішке сызықтармен көрсетеді , орман тісті белгілейді
чатой ағаштардың бас жақтарының сызығымен , енгізуге болады және беттер -
напр шартты белгілеуі бірнеше .. жыртылған далалар , жазықты жеке
ағаштармен және п . т .
10. Коллектированне әртүрлі мақсаттармен шығарылады : үшін тап осы аудан
тұқымдарының толық зерттеуі көбірек және обнажениймен әр түрлі тұқымдардың
салыстырулары , мұражай колекциялардың құрастырушысына арналған және
әртүрлі тематикалық жұмыстардың артынан . Геологиялық жинап алу жанында
жүйелі колекция міндетті тиісті жиналған болу , тұндырма өзгертудің негізгі
кесулер және барлық сипаттайтын , - және магмалық тұқымдардың .
Үлгі тойтарысы . Әдеттегі үлгі - жалпақ , ; үшін коллекпен мұражайлардың
ций үлгілерді ұрады және экспозиция мінез-құлығымен көбірек , байқай ,
доғал кесектің жалпақ кесек немесе жартасты алдымен тойтарады бойком
балғаның , балға ұстай сап соңысының артынан , керек мөлшерге дейін үлгі
содан соң кемітеді , оның ұстай сол қолда және балға өткір соңысымен артық
кесектер тойтара . Оң қолмен сап ортасының артынан балға ұстайды , сол
қолға ( әсіресе қатты тұқымдардың өңдеуі жанында ) өрескел былғары немесе
брезенттік қолғапты пайдалы кигізу ; жазға сондай қолғаптардың керек 2 4
дана . Желге қақтырылғандар үлгілер - үшін салыстырулардың , зерттеуге
арналған микроскоп астында және талдауларға арналған , және жаңа үлгі
сондықтан міндетті алу , бірақ және кемірек жетілген түрмен ; шөгіндіден
үлгілер алуға ермейді . Мұражайларға арналған жалпақ , тік бұрышты түр
үлгілері керек дайындау , жіңішкертілген жақтармен ; үшін мынаның керек
формат жалпақ кесегі қабырғаға қояды және доғал қарама-қарсы тұрған
қабырғамен соққылайды бойком балғаның : отле қабырғалары жарықшақтарды
ереді ( қалай палеолит тас құрал-саймандарының даярлауы жанында ).
Барлық тұқымдардың артынан , қайсылардың тегістерді әзірлеуге болжайды , ,
жуандықпен жанында 2 см .
Үлгілер , қабаттардың айырылатын көрнектейтін ерекшеліктері , контактілер ,
әрекет іздері қандай болмасын сыртқы немесе ішкі геологиялық агенттердің (
.) объектінің тәуелділікте кез келген мөлшер және бар болғаны көлікті бола
алады .
Нөмерлеу және этикетканың . Ашылудың жүйелі араб цифрларымен номерленеді ,
латын әрібін әрбір үлгінің артынан ашылу нөміріне қосады ( , т . тек қана
өткізе . Ол мүмкін шырмалған - әсіресе даярлау жанында тегістердің -
әріптерімен және L ). пайдалы тұндырма тұқымдардың нүкерлерінің зерттеуі
жанында болар еді , қабат әрібі үлгі әрібіне талапқа сай болды үшін , бірақ
жиі мынаның
Жетуге сәтті болмайды ; дербес әріптік нөмерлеуді беру үлгілерге әдеттегі
жоғары бағалайды .
Этикеткаларда жазады : жұмыс жыл , исследова фамилиясын теля , датаны ,
үлгі нөмірі ( вторенный екі рет әр түрлілерді бұрыштарда ) және толық --
үлгі алыну орыны . Ақырғыларды этикеткаларда камералық өңдеу жанында ,
тұқым ат және нүкер жасын үстейді .
Қажетті этикетка басқа көптеген геологтер есептейді , үйде шатақ жаниесі
тәртіптеп сұрыптау жанында және колекция өңдеуіне , әрбір таста химиялық
қарандашпен оның нөмірі жазу немесе жабысқақ бұласыр кішкентай кесегі
жапсыру ( лейкопласта )- немесе айырушы баудың нөмірмен .
Тасу және орама . Үлгілер , жиналғандар ашылу байқауы уақытына , нөмірлік
кішкентай қаптарға салады , белгілеп қоя қойын дәптері кітапшаға ( жазуда
немесе суретте ), қандай кішкентай қапта тап осы қабаттан үлгі немесе
нүктелер жатады : борпылдақ тұқымның лезде ғой безномерныемен кішкентай
кішкентай қаптарға орнында қаланады және содан соң жіңішке нөмірліктерді .
Күн ішінде үлгілер арқа қоржында немесе дорбаға алып жүреді , немесе тасады
аздарды артпалылардың - және кобураларда ер тоқымдар , қапта қайықта немесе
машинада . Кешке , нөмірлік кішкентай қаптардан үлгілер суырып алып , жайып
қояды соңғыларды , доспен дос күнделік құрастырушысы уақытына олардың
салыстырады , артық алып тастайды және умень шают өте үлкендер және
тұрақты этикетканы сиялармен әрбір үлгі үшін жазады . Тегістерге арналған
кішкентай үлгілер снаб болады дить қысқарған этикеткамен нұсқаумен
нөмірдің , фамилиялар және жыл тек қана ; сондайды ғой қысқаша этикетканы
тасқа айналушылықтар үшін жазады , жиналғандардың бір қабатта молынан ,
конгло ұсақ жұмыр тастарына арналған мератов және п . т .
Қағазға бөлек әрбір үлгілер орайды ; соңғы кезеңде қағаз қалушы бұрышы
керек салу айналым алдыңғы , колекция қайтадан салуы жанында пакет
жазылмады үшін . Химиялық қарандашпен немесе сиялармен үлгі нөмірі сырттан
пайдалы әрбір пакетте жазу , колекция жарым-жарты тәртіптеп сұрыптаулары
оқиғада керек үлгі жылдам табу үшін .
Оралған үлгілер қабырғаға қатарлармен жәшіктерге салады , өте тығыз , дәл
осылай , олар қозғала алмады үшін . Жәшік салмағы тиісті шамадан асырмау ,
және оның обычқа арналған ішкі мөлшерлер таулы ныхтердің тұқымдардың -
жанында жуандықпен , бекіткен жұқа тақтайшалармен 50 х 25 х 25 см . жәшік
тақтайлардан істейді ( сыртқымен жүз Ронаның ). тасуға арналған туралы
теміржолдықтарды вагондарда және кемелерде жәшіктер - соңыларға тілінген
темірмен немесе сыммен .
Өте тығыз тасу жанында жүкпен оралған үлгілер салады кішкене қаптар , ал
соңғылар бреде салады зентовые сумы немесе брезенттік жол сандықтарға ,
бақыраяны веревпен оралғандар ками , дәл осылай , қаптар үшін бірақ тасу
жанында қозғалды . Сондай теңдер , , - жүктің бокомен өте ыңғайлы ұсынады
.
Геологиялық құрылым толық зерттеуіне арналған обнажениями . аралық 11.
бақылау және құрастырушыға арналған тап осы учаске геологиялық карталары ,
обнажений зерттеуі басқа , материал қажетті жинау , аралық кеңістіктер
сипаттайтын , нүкерлердің шекара картасына алып келді дәлдікпен
жеткіліктімен болады үшін , магмалық тұқымдардың толының , бөлек қабаттар
керіп қою және тектоника құрылымдардың толық бейнелеуі беру .
Желдету өнімдері және топырақтар өкіметтік тұқымдармен тар байлаулы , және
олардың зерттеп , олардың распредесімен болады аналардың немесе басқа
таулы тұқымдардың аудандар туралы жалпы алғанда лению соттау . Жыралар ,
қанаулар , ой-шұңқырлар , індерден алып тастаулар , искори ( жығылған
ағаштардың түбірлері ) құрамын анықтау элювияны рұқсат етеді және деп
лювия .
Өсімдік таулы тұқымдардың құрамының жиі анық тәуелділігін білдіреді ; - тек
қана өсімдік қандай болмасын түрі кездеседі айқындарды тұқымдарда . Сонымен
қатар мәдениеттілі өсімдік - оқиғаларында жақсы өнімдерді береді айқындарды
тұқымдарда .
Маңызды дәрежелер рельеф таулы тұқымдардың құрамымен байлаулы , олардың
кедергімен желдетуге және олардың құрылымдармен ; сондықтан - зерттеулер
обяларды келеді зательными әркім геологиялық жинап алу жанында . -
магмалық тұқымдардың денелері , тұндырма мықты қабаттар және нүкерлердің
туфовулканогенныхі көбірек , бөліммен үлкен бөлінеді положитель түрінде
түрлердің ныхі , ал көбірек сумен жұмсақ немесе ерігіштер тұқымдар - қалай
жағымсыздар .
Водоносность тұқымдарды определеге арналған белгімен қызмет ете алады
геологиялық шекаралардың ниясы ; қайнарлардың молдығы , көбірек , бай
немесе водолюбивая өсімдік , карстықтар құбылыстар - барлық мынау айқын
картаға алып келуге көмектеседі , көкжиектер .
Өзен қоқыстар , галечники әсіресе , обна жетіспеушілігі жанында жений
керек ықыласты зерттеу , таратумен үшін және қала таулы апарылған материал
окатанностисы көшіру қайнарлары және даму аудандары орнату . Бірақ ертедегі
мұз болып қату облыстарында өзен қоқыстардың талдауы керек өндіру , тұрғын
тұқымдардың аудан шекараларының анықтамасы үшін кейбір сонымен қатар қызмет
ете алады мұз айдыны жұмысын , таулы мұз болып қату облыстарында мұз
қоқыстар еске алына .
Жазықтықтану геологияның құрамды бөлігі болып табылады. Сол себептен
жазықтық-инженерлі құрылыс көзқарасынан қарастырылатын инженерлік
құрылыстардың әсер ету ортасында орналасқан тау жыныстары. Ол атау немістің
грунт (негіз, бастау) сөзінен шыққан.
Жазықтықтанудың зерттеу пәні адамның инженерлік құрылыстық әрекетінің
объектісі ретінде топырақ пен тау жыныстарын зерттеу болып табылады,
себебі, тау жыныстарының қасиеттерін зерттеу инженерлік құрылыстың
әсеріндегі олардың тәртібін анықтайды. Бұл қасиеттерді физико-механикалық
деп атайды.
Бұл қасиеттердің ең маңыздысы сапалылық, олардың табиғи жағдай мен
инженерлік құрылыстардың уақыттағы өзгергіштігі болып табылады.
Құрамы мен құрылыс қасиетіне байланысты жазықтықтар өндірістік және
азаматтық құрылыстар негізін құрап, мынадай негізгі класстарға
бөлінеді(СН...П 11-Б. 1-27).
1.Жартастық-магматикалық (гранит, диорит , т.б.) метаморфтық(гнейс,
кварций, т.б.) және шөкпелі жыныстар(хемогендік әк тас, кремнийлік құмдар)-
жартастық жазықтықтарды монолитті және әлсіз желдетілетін,
желдетілетіндерге желдету деңгейіне байланысты бөлінеді.
Жартастық жазықтықтарға 50 кг⁄см2 суға қанықтылығындағы бір осьтікте
сапа өзгергіштігі бар тау жыныстары жатады.
Қысымға сапасы жоғары магматикалық жыныстар 800-4000 кг⁄см2,
метаморфты 1000-3000 кг⁄см2 , шөкпелілер 60-1200 кг⁄см2.
2. Жартылай жартасты сынықтықтар, қатты желдетілетін жартастық
жыныстар, гипс, мергель секілді шөкпелі жыныстар. Олардың суға қаныққан
күйдегі бір осьті қысуға сапа шегі 50 кгсм2-ке дейін.
Көптеген жартылай жарастық жазықтықтар үшін сынықтылық басты ерекшелік.
Сапалығы туралы қате пікір қалыптастыру мүмкін. сондықтан шурфаларға су
жіберу арқылы сынықтық деңгейі зерттеледі.
3. Ірі сынықтық цементтелмеген жыныстар кристаллды немесе цементтік
шөгінді жыныстардан (шебень, гравий, галечник,т.б.) құралып, 2 мм-ден
үлкен сынықтардан тұрды.
Ірі сынықтық жазықтықтардың жалпы сапалығы олардың тығыздығымен
байланысты. Мұндағы су сапалы жазықтықтардың сынықтар арасы ұсақ
бөліктермен толтырылған.
Ірі сынықтық жазықтықтар салмақ астында тығыздалып, түрлі өнеркәсіптік
және және азаматтық құрылыстардың негізіне жатып, суатқыштық қасиеті жоғары
болады.
Суға қаныққан күйде сейсмикалық құбылыстарға нашар қарсыласады.
Дегенмен, ірі сынықтық жазықтықтардың қасиеттері сынықтардың желдету
дәрежесіне байланысты. Сондықтан СН П 11 – Б.1 желдетілмейтін кв 0,5 пен
желдетілетін – 0,75 кв 1,0 ажыратылады.
4. Құрғақ күйдегі құмды жазықтықтар (жер) 2 мм-лік ірі бірліктік 50 %
салмағы бар және пластикалық қасиеттері жоқ. Олардың құрылымдық
байланыстары құмды немесе ағымдық күйде болады. Құмдар борпылдақ, не тығыз
күйде болуы мүмкін. тығыздықты тығыздық деңгеймен бағаланады.
Құмды және ірісынықтық жазықтықтардың қасиеттері түйіршіктік өлшеуіш
құраммен анықталады. Олардың түйіршіктік өлшеуіш құрам бойынша түрлерге
бөлу.
Ірі сынықтық 200 мм-ден ірірек фракция мөлшері
Валундік жазық 50 %-дан жоғары
Галечниктік жазық Фракциялар 10 мм 50%
Гравийлік жазық 2 мм 30%
Құмды.
Құм гравельді 2,0 мм 25%
Құм ірі 0,5 мм 30%
Ірілігі орташа құм 0,25 мм 30%
Ұсақ құм 0,1 мм 75%
Шаңды құм 0,1 мм 75%
1. Құрғақ күйдегі сазды-байланысқан жазықтық (жер, топырақ) үшін
пластикалық сан бірліктен жоғары (супесь, сушенки, саз). Сазды
жазықтықтың құрамды бөліктері байланысы су пленкасы арқылы жүзеге
асатын саз бен шаңды бірліктер. Су молекулалары тығыз байланысқан
судың пленкасын түзеді. Оның үстінде борпылдақ байланысқан су
орналасады. Сазды жазықтық сулы-физикалық қасиеттеріне шырыштық
ылғалдануы мен пластикалануы жатады.
Минералдарды дала жағдайында физикалық қасиеттері арқылы анықтау
А)Меншікті салмағы (тыгыздыгы) — минералдардың химиялык
кұрамына әсер ететін қасиет. Минерал кұрамында элементтердің атомдық
салмағы көбірек болған сайын, оның меншікті салмағы жоғары
болады. Меншікті салмағы бойынша минералдардың өзгермелі құрамына
кіретін бірқатар элементтер қатарын аныктайтын әдістер бар. Периодтық
жүйедегі жоғары қатардағы элементтер кіретін минералдар жеңіл (меншікті
салмағы - 2-3,5), ал төменгі қатардағылар ауыр (3,5-тен 10-ға дейін)
болады, бірақ бұл қағидаға кері басқасыда белгілі. Ол минералдардың
меншікті салмағы құрылымына "қосымша аниондар" (ОН, Ғ) немесе су
молекуласы кіргенде төмендейді.
Сонымен қатар минералдар тығыздығы агрегаттардың кұрылымына
және морфологиялық ерекшеліктеріне де тәуелді болады.
Магниттілік қасиет минералдардың магнитті қабылдауына және өткізуімен
сипатталады.
Электрлік қасиеті. Минералдардың көпшілігі төмен электр өткізгіш және
сондай-ақ жоғары меншікті кедергіге ие болады. Олар кристаллографиялық
бағыттарға, температура және құрамы көбінесе қоспаларына тәуелді болады.
Дәмі және иісі. Кейбір минералдардың белгілі бір дәмі болады. Мысалы
галиттің дәмі тұзцы, сильвин - өте тұзды. Ал басқа минералдар сындырғанда
белгілі дәмі шығады. Мысалы, арсенопирит - сарымсақ (чеснок) иісін береді.
Минералдардың ерігіштігі - минералдың ерітіндімен не таза сумен
әрекеттесу процесі. Ерігіштігі минералдарды анықтағанда үлкен мәнге ие.
Мысалы; Кварц - суда аз ериді, ал галит және сильвин - тез ерігіш.
Минералдардыц ыдырауы. Көптеген минералдар қышқылмен ыдырайды және
олармен ерітіндіге ауысады. Минералдарды анықтау үшін тұз және азот қышқылы
сирек күкірт қышқылы қолданылады. Ерігіштігі газ бөлінуімен аяқталады.
НСІ – да еритін минералдарға барлық карбонаттар, кейбір оксидтер,
сульфаттар, фосфаттар, бораттар, силикаттар жатады. Карбонаттар тұз
қышқылымен әрекеттескенде көмір қышқылының бөлінуі байқалады. Карбонаттарда
НСІ – да әрекеттесуі басты диагностикалық қасиеті болып табылады.
7.Минералдардың дала жағдайында қаттылығын анықтау. Салыстырмалы түрде
қаттылықты анықтау үшін Моос шкаласын қолданады, яғни әрбір минерал өзінен
бұрынғы минералдан қатты болады.
Минерал Формуласы Моос
аты бойынша
қаттылығы
Тальк Мgз [Sі4О10] ОН)2 1
гипс СаSО42Н2О 2
кальцит СаСОз 3
флюорит СаҒ2 4
апатит Са5(РО4)3(Ғ,С1,ОН) 5
ортоклаз К[А1SІ3О8] 6
кварц SіО2 7
топаз А12[SІО4] (Ғ,ОН)2 8
корунд А12О3 9
алмас С 10
Қаттылықты анықтағанда тұрмыстық құралдар қолдануға болады, мысалы:
қарындаш (қаттылығы 1-1,5), тырнақ (2), мыс инесі (2-3), әйнек шынысы (5),
болат ине не пышақ (6-7).
Механикалық қасиеттерге ығысуға қарсылық пен ығысушылық – жазықтықтардың
жеке топтар түрінде жасанбалы жазықтықтар мен топырақтар бөлінеді
Тұндырма тұқымдардың зерттеуі
Мекен 12. шарт және қалыңдық мінез-құлығы . Ашылу туралы тап осы жазып
қойып , оның толық зерттеуіне кіріседі . Жұмыстардың басына , қашан нормалы
кесуді аудан құйылған және біріктірмеді тұндырма зерттеуші стратиграфиямен
тағы таныспады ( бағананың ), зерттеу және суреттеу тща әсіресе ашылуда
керек өндіру тельно және толық , - жинап алу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz