Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есептің ұйымдастыру

Жоспар
Кіріспе

1. Бюджеттің орындалуының бухгалтерлік есебінің ұйымдастырылуы.
2. Бухгалтерлік қызметтің құрылысы. Бас бухгалтерлердің міндеттері мен құқықтары.
3. Бюджеттік жіктелім және бюджеттік ұйымдардың шығыстар сметасы.

Бюджеттік мекемелерге, негізгі қызметі толығымен немесе жартылай шығыстар мен кірістер сметасы негізінде бюджет қаржылары есебінен қаржыландырылатын мекемелер жатады. Мекемені бюджеттік ұйымға жатқызу оның жарғысымен, ұйымдастыру құжаттарымен, оның қарасты қаржы органы бойынша анықталады. Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есептің ерекшелігі бюджет туралы заңдылықтармен анықталады. Бюджеттік ұйымдардағы шығыстар сметасы мен бюджеттің орындалуының бухгалтерлік есебі бюджеттік есеп деп аталады.
Бюджеттік есептің ерекшеліктері:
- шығыстар сметасының орындалуын бақылау;
- есептегі кассалық және нақты шығыстарды жеке қарастыру;
- есеп пен есеп берудің нормативті құжаттарға сәйкес жүргізілуі;
- денсаулық сақтау, білім және ғылым, мәдениет салаларындағы бухгалтерлік есептің жүргізілуі.
Бюджеттік есептің объектілері:
- бюджеттің кірісі мен шығысы;
- банктегі нақты ақшалай қаражаттар;
- қорлар мен резервтер;
- бюджеттік ұйымдардың материалдық құндылықтары.
Бюджеттік есептің негізгі міндеттері:
- бекітілген бюджеттің нақты орындалуы;
- қаржыларды үнемдеп жұмсау және қаржылық-бюджеттік тәртіпті сақтау;
- мүліктерді қорғау;
- бюджетке қаржыларды жұмылдыру және қосымша кірістерді анықтау.
Сонымен сметалық тәртіпте қаржыландырылатын мекемелер бюджеттік деп аталады. Олар мектептер, балабақша, жоғары және орта оқу орындары, ғылыми-зерттеу мекемелері, денсаулық сақтау, мәдениет мекемелері т.б. Бюджетті ұйымдастырудың қаржыларға мұқтаждығы негізгі қаржыны жоспарлау құжаты болып табылатын шығыстар сметасында көрсетіледі. Бекітілген смета негізінде бюджеттік ұйымдар өздерінің қызметін жүзеге асыру үшін қаржылар алады. Бюджеттік ұйымдардың бухгалтерлік есебі бюджет бойынша шығыстар сметасының орындалуымен байланысты барлық операциялардың есепке алынуын қамтамасыз етеді. Бухгалтерлік есеп екі жақты жазу жүйесі бойынша жүргізіледі. Сонымен қатар бухгалтерлік есептің мемориалды-ордерлі, журнал-ордерлі формасы қолданылуы мүмкін. Ірі бюджет мекемелерінде бухгалтерлік есептің ж.о. формасы қолданылады.

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Тақырып: Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есептің ұйымдастырылуы.

1. Бюджеттің орындалуының бухгалтерлік есебінің ұйымдастырылуы.

2. Бухгалтерлік қызметтің құрылысы. Бас бухгалтерлердің міндеттері мен
құқықтары.

3. Бюджеттік жіктелім және бюджеттік ұйымдардың шығыстар сметасы.

1. Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру процессінде шаруашы-

лық субъектілері:

- шаруашылықтың нақты жағдайларына байланысты бухгалтерлік есепті
ұйымдастыру формасын бекітеді;

- бухгалтерлік есептің формалары мен әдістерін анықтайды;

- ішкі бақылау мен есеп жүйесін өңдейді.

Бюджеттік мекемелерге, негізгі қызметі толығымен немесе
жартылай шығыстар мен кірістер сметасы негізінде бюджет қаржылары
есебінен қаржыландырылатын мекемелер жатады. Мекемені бюджеттік ұйымға
жатқызу оның жарғысымен, ұйымдастыру құжаттарымен, оның қарасты қаржы
органы бойынша анықталады. Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есептің
ерекшелігі бюджет туралы заңдылықтармен анықталады. Бюджеттік
ұйымдардағы шығыстар сметасы мен бюджеттің орындалуының бухгалтерлік
есебі бюджеттік есеп деп аталады.

Бюджеттік есептің ерекшеліктері:

- шығыстар сметасының орындалуын бақылау;

- есептегі кассалық және нақты шығыстарды жеке қарастыру;

- есеп пен есеп берудің нормативті құжаттарға сәйкес жүргізілуі;

- денсаулық сақтау, білім және ғылым, мәдениет салаларындағы
бухгалтерлік есептің жүргізілуі.

Бюджеттік есептің объектілері:

- бюджеттің кірісі мен шығысы;

- банктегі нақты ақшалай қаражаттар;

- қорлар мен резервтер;

- бюджеттік ұйымдардың материалдық құндылықтары.

Бюджеттік есептің негізгі міндеттері:

- бекітілген бюджеттің нақты орындалуы;

- қаржыларды үнемдеп жұмсау және қаржылық-бюджеттік тәртіпті сақтау;

- мүліктерді қорғау;

- бюджетке қаржыларды жұмылдыру және қосымша кірістерді анықтау.

Сонымен сметалық тәртіпте қаржыландырылатын мекемелер
бюджеттік деп аталады. Олар мектептер, балабақша, жоғары және орта оқу
орындары, ғылыми-зерттеу мекемелері, денсаулық сақтау, мәдениет
мекемелері т.б. Бюджетті ұйымдастырудың қаржыларға мұқтаждығы негізгі
қаржыны жоспарлау құжаты болып табылатын шығыстар сметасында
көрсетіледі. Бекітілген смета негізінде бюджеттік ұйымдар өздерінің
қызметін жүзеге асыру үшін қаржылар алады. Бюджеттік ұйымдардың
бухгалтерлік есебі бюджет бойынша шығыстар сметасының орындалуымен
байланысты барлық операциялардың есепке алынуын қамтамасыз етеді.
Бухгалтерлік есеп екі жақты жазу жүйесі бойынша жүргізіледі. Сонымен
қатар бухгалтерлік есептің мемориалды-ордерлі, журнал-ордерлі формасы
қолданылуы мүмкін. Ірі бюджет мекемелерінде бухгалтерлік есептің ж.о.
формасы қолданылады.

Бюджеттік тәртіптің сақталуына және бухгалтерлік есептің дұрыс
ұйымдастырылуына жауапты тұлғалар мекеме басшысы мен бас бухгалтер.
Шаруашылық операцияларын бухгалтерлік есепте көрсеті екі жақты жазу
әдісі арқылы, шығыстар сметасы орындалуының есеп-шот жоспары бойынша
жүргізіледі.

Бухгалтерлік есепті жүргізу кезінде мыналар қамтамасыз етілуі
керек:

- бюджет ұйымының бухгалтерлік есепті қабылданған есеп саясаты
бойынша жүргізуі; есепті жылдың өзгерістері жылдық есеп беруде
түсіндірілуі керек;

- есепті жылдағы барлық операциялардың және түгендеу қорытындысының
бухгалтерлік есепте толығымен көрсетілуі;

- аналитикалық есеп пен синтетикалық есептің сәйкестігі.

2. Бюджеттік ұйымдардағы бухгалтерлік есептің ұйымдастырылуына
тікелей жауапты тұлға-ұйымның басшысы. Бухгалтерлік есепті жүргізу
туралы ережеге сәйкесұйымның басшысы:

- өзіне тікелей бағынатын бас бухгалтерді қызметке тағайындайды
немесе қызметтен босатады;

- бухгалтерлік есепті дұрыс ұйымдастыруға қажетті жағдай жасауға
міндетті;

- бухгалтерге штат ашуға құқы бар;

- ішкі ұйғарымдарды, бухгалтер құжаттарды, түгендеуді, ішкі және
сыртқы есеп берулерді бекітеді.

Бухгалтерлік есепті бухгалтерлік қызмет (бухгалтерия) жүзеге
асырады. Оны бас бухгалтер басқарады.

Бухгалтерлік қызмет – бұл бухгалтерлік есепті жүргізетін есеп
беруді дайындайтын арнайы мамандандырылған бөлім. Бухгалтерия жеке және
қажетті құрылымдық бөлімше болып табылады.

Бухгалтерлік есеп ұйымдастырылу формасына қарай
орталықтандырылған және орталықтандырылмаған болып 2 ге бөлінеді.
Орталықтандырылмаған бухгалтерлік есептің формасында әр мекемеде жеке
бухгалтерия құрылады.

Ірі мекемелерде бухгалтерия мынадай топтарға бөлінеді: қаржылық
есеп айырысу, жұмысшылар мен қызметкерлермен есеп айырысу, материалдар
тобы т.б. Топтарды бас бухгалтер басқарады.

Орталықтандырылған бухгалтерия бухгалтерлік қызметті
ұйымдастырудың тиімді формасы болып саналады. Орталықтандырылған
бухгалтерия қаржыларды тиімді пайдалануға, есеп жұмысын
автоматтандыруға, бухгалтерлер арасында жұмысты рационалды бөлуге,
басқаруды дұрыс ұйымдастыруға жағдай жасайды.

Бухгалтерлік қызмет мынадай міндеттерді орындауы керек:

- бухгалтерлік есепті нормативті актілерге сәйкес ұйымдастыру;

- орындалған операциялардың заңдылығына және құжаттардың уақтылы және
дұрыс толтырылуына алдын-ала бақылау жасау;

- бюджеттен тыс қаржылар мен арнаулы қаржылар бойынша кірістер мен
шығысмтар есебін қамтамасыз ету;

- дебиторлармен және кредиторлармен есеп-айыврысу жүргізу;

- еңбекақыны, жәрдемақыны, стипендияны уақтылы есептеу және беру;

- есеп беруді дайындау және оны белгіленген мерзімде қаржы
органдарына тапсыру;

- бухгалтерлік құжаттар мен регистрлардың дұрыс сақталуын қамтамасыз
ету және оларды белгіленген тәртіпте архивке өткізу.

Бас бухгалтер – бухгалтерлік есеп пен бақылаудың жүргізілуіне
жауап береді және ұйымның басқару аппартының құрамына кіреді. Қызмет
барысында бас бухгалтер ҚР Бухгалтерлік есеп туралы заңы мен есеп және
есеп беру туралы ережеге сәйкес басшылық жасайды.

Бас бухгалтердің құқықтары мен міндеттері:

- бухгалтерлік есептің жалпы әдістемелік принциптерінің сақталуына
жауапты;

- келіп түскен ақшалай қаржылар, тауарлы материалды құндылықтар,
активтердің толық есебін қамтамасыз етуге міндетті;

- нормативті құжаттарды негізге ала отырып шаруашылық операцияларының
бухгалтерлік есеп шоттарда көрсетілуін қамтамасыз ету және бақылау;

- есеп беру формаларын дайындау және белгіленген мерзімде өткізуі.

Ол ұйымның басшысымен бірге қаржылық есеп айырысу операциялары
бойынша құжаттарды, тауарлы материалды құндылықтарды, ақшалай
қаражаттырды қабылдау-өткізу құжаттарына қол қояды. Бас бухгалтерлердің
қолынсыз бұл құжаттар заңсыз болып табылады және орындалуға
қабылданбайды.

Ұйымның басшысы материалды жауапты тұлғаларды жұмысқа қабылдау,
жауаптан босату кезінде бас бухгалтермен келіседі. Жұмыстан босатылу
кезінде бас бухгалтер барлық істі жаңа бас бухгалтерге қабылдау-өткізу
актісі арқылы өткізеді.

3. Бюджеттің кірістері мен шығыстары есебінің дұрыстығы бюджеттік
жіктелім арқылы қамтамасыз етіледі. Бюджеттік жіктелімнің
ұйымдастырушылық және құқықтық маңызы бар.

Ұйымдастырушылық маңызы мынада:

- бюджеттің кірістері мен шығыстарын біркелкі есепке алу;

- бюджеттің орындалуы туралы есеп беру;

- кірістер мен шығыстардың әр түрәне талдау және бақылау жасау;

Құқықтық маңызы: кірістер мен шығыстар көрсеткіштерінің міндетті
түрде орындалуға жататын қаржылық жоспар екендігінде.

Бюджеттік жіктелімге жататындар:

- кірістерді жіктеу;

- шығыстарды жіктеу;

- ішкі қаржылавндыру көздерін жіктеу;

- сыртқы қаржыландыру көздері;

- мемлекеттің сыртқы қарыздарының түрлерін жіктеу.

Бюджет кірістері салықтар мен салықтық емес түсімдерден құралатыны
белгілі.

Ал шығыстардың жіктелуі төмендегідей:

- еңбек ақы қоры;

- еңбек ақы есептеу;

- концеляриялық және шаруашылық шығындары;

- жолсапар шығындары;

- стипендия;

- тамақтану шығындары;

- құрал жабдықтау мен инвентарлар сатып алу шығындары;

- операциондық шығындар;

- сауда бойынша төлемдер;

- басқа да шығыстар.

Бюджеттен қаржылар бекітілген шығыстар сметасы бойынша бөлінеді.

Шығыстар сметасы – бұл ұйымдарды ұстау үшін бюджеттен бөлінетін
қаржылардың тоқсандық бөлінуін, мақсатты бағытын, жалпы көлемін
анықтайтын жоспарлы-қаржылық құжат. Егер қаржылар үнемделмесе сметада
қарастырылмаған шығындарды жүргізуге рұқсат етілмейді. Бюджеттік
ұйымның шығыстары күрделі салымдар және ұйымдардың ағымдық шығындары
болып бөлінеді.

Ағымдық ұстау шығыстары: әкімшілік-шаруашылық және операциондық
болып 2 ге бөлінеді.

Әкімшілік шаруашылық шығындарға:

- басқару, шаруашылық және көмекші персоналды ұстау шығындары;

- жолсапар шығындары;

- жабдықтар мен инвентарьлар сатып алу шығындары жатады.

Операциондық шығындар – бұл ұйымның қызметімен тікелей байланысты
шығындар (дәрі-дәрмек алу шығындары, оқу шығындары, еңбек ақы т.б.).
Бұл шығындардың көлемі белгіленген материалдық және ақшалай шығыстар
нормасы бойынша анықталады. Смета бойынша шығыстар түрлері, мақсатты
бағыттарына қарай топтастырылуы және үнемдеп жұмсалуы керек. Шығыстар
сметасын мекеме басшысы бекітеді.

Тақырып: Есеп айырысулар есебі.

1. Есеп айырысу формасы және оның синтетикалық есебі.

2. Есеп беруге тиісті тұлғалармен есеп айырысу.

3. Дебиторлармен және кредиторлармен есеп айырысу.

Әдебиеттер.

1. Республикалық және жергілікті бюджеттердің қаражаттары есебінен
ұсталатын ұйымдардағы бухгалтерлік есеп жөніндегі нұсқаулық. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.