Оқудың дидактикалық негіздері
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Оқудың дидактикалық негіздері
2. К.Д.Ушинский тәрбиенің халықтық идеясы туралы.
3. Адамгершілікке тәрбиелеудің жолдары мен тәсілдері.
4. Оқытудың дидактикалық негіздері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Негізгі бөлім
1. Оқудың дидактикалық негіздері
2. К.Д.Ушинский тәрбиенің халықтық идеясы туралы.
3. Адамгершілікке тәрбиелеудің жолдары мен тәсілдері.
4. Оқытудың дидактикалық негіздері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
К. Д. Ушинский есімі XIX ғасырдың екінші жартысындағы орыс ағарту-ісінің көрнекті қайраткерлерінің қатарынан бірінші орын алады. Ол Россиядағы педагогика ғылымының және орыс халық мектебінің іргетасын қалаушылардың бірі. Оның "Балалар әлемі", "Ана тілі", "Педагогикалық антрогюлогия" атты еңбектері балалар мен мүғалімдер үшін таптырмайтын, қайталанбас, орыстың педагогикалық әдебиетінің алтын қорына қосылған туындылар. Сондай-ақ, педагогика ғылымы саласынан шетелге тұңғыш танылған еңбектер болды.
Ушинский педагогикалық жүйесінде оқудың принциитері мен мақсаттары, тәрбиенің мәні мен маңызы көрнекгі орын алады. Ол қарапайым, заңдылық-парадоксті қамтитын тәрбие. Егер ол адамға бақыт сыйлағысы келсе, онда ол бақыт үшін тәрбиелемей, өмірге және еңбекке баулу керек. "Тәрбиені жетілдіре отырып, адамдардың дене, ақыл-ой, нравтық күшін белгілі деңгейден әрі жалғастырып, көтеріп тастауы мүмкін" — деп жазды. Қалай болса да, адамда және тәрбиенің жоғарғы мұраты, тағыда ерекше күш тауып, межелі мақсатқа жетуге жол табуы тиіс" — деп көрсетгі.
К. Д. Ушинский мектептегі қоғамдық тәрбиенің орталығы, ол мұның ең маңызды тұлғасы мүғалім дсн бағалайды. Білім берумен тәрбие ісі көптеген жағдайларға байланысты деген. Олар: мектептің өзінің ішкі жағдайы, мектепте қалыптасқан дәстүрлер мен тәртіптер, оқу бағдарламалары, оқулықтар мен құралдары т.б. Ал, осылардың ішіндегі ең негізгісі — мұғалім, оқу мен тәрбие сол мұғалімнің сапалы сабағына байланысты болады деген. Осы жағдайды ескерте келе Ушинский былай деген: "Тәрбиеде барлығыда тәрбиенің жеке басына негізделуі тиіс... Ешқандай жарғы және бағдарлама, ешқандай оқу орнының жасанды орталығы, қаншалықты жетілдіргенімен, тәрбие ісіндс жеке тұлғаны, мұға-лімді алмастыра алмақ емес, тәрбиешінің тәрбиеленуші әсерінсіз мінез-құлыққа сіңерліктей шын тәрбие беру мүмкін емес".
Ушинский педагогикалық жүйесінде оқудың принциитері мен мақсаттары, тәрбиенің мәні мен маңызы көрнекгі орын алады. Ол қарапайым, заңдылық-парадоксті қамтитын тәрбие. Егер ол адамға бақыт сыйлағысы келсе, онда ол бақыт үшін тәрбиелемей, өмірге және еңбекке баулу керек. "Тәрбиені жетілдіре отырып, адамдардың дене, ақыл-ой, нравтық күшін белгілі деңгейден әрі жалғастырып, көтеріп тастауы мүмкін" — деп жазды. Қалай болса да, адамда және тәрбиенің жоғарғы мұраты, тағыда ерекше күш тауып, межелі мақсатқа жетуге жол табуы тиіс" — деп көрсетгі.
К. Д. Ушинский мектептегі қоғамдық тәрбиенің орталығы, ол мұның ең маңызды тұлғасы мүғалім дсн бағалайды. Білім берумен тәрбие ісі көптеген жағдайларға байланысты деген. Олар: мектептің өзінің ішкі жағдайы, мектепте қалыптасқан дәстүрлер мен тәртіптер, оқу бағдарламалары, оқулықтар мен құралдары т.б. Ал, осылардың ішіндегі ең негізгісі — мұғалім, оқу мен тәрбие сол мұғалімнің сапалы сабағына байланысты болады деген. Осы жағдайды ескерте келе Ушинский былай деген: "Тәрбиеде барлығыда тәрбиенің жеке басына негізделуі тиіс... Ешқандай жарғы және бағдарлама, ешқандай оқу орнының жасанды орталығы, қаншалықты жетілдіргенімен, тәрбие ісіндс жеке тұлғаны, мұға-лімді алмастыра алмақ емес, тәрбиешінің тәрбиеленуші әсерінсіз мінез-құлыққа сіңерліктей шын тәрбие беру мүмкін емес".
1.Джуринский А.Н. История педагогики: Учеб.пособие для ст.педвузов.-М.:Гуманит.изд.центр ВЛАДОС, 1999ж.
2.Коркина В.И. Атлас по истории педагогики.-Караганда:Изд.-во КарГУ,2003ж.
3. Иманбеков М.И. Педагогика тарихы. Қарағанды 1994ж.
2.Коркина В.И. Атлас по истории педагогики.-Караганда:Изд.-во КарГУ,2003ж.
3. Иманбеков М.И. Педагогика тарихы. Қарағанды 1994ж.
Ж О С П А Р Ы
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Оқудың дидактикалық негіздері
2. К.Д.Ушинский тәрбиенің халықтық идеясы туралы.
3. Адамгершілікке тәрбиелеудің жолдары мен тәсілдері.
4. Оқытудың дидактикалық негіздері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
К. Д. Ушинский есімі XIX ғасырдың екінші жартысындағы орыс ағарту-
ісінің көрнекті қайраткерлерінің қатарынан бірінші орын алады. Ол
Россиядағы педагогика ғылымының және орыс халық мектебінің іргетасын
қалаушылардың бірі. Оның "Балалар әлемі", "Ана тілі", "Педагогикалық
антрогюлогия" атты еңбектері балалар мен мүғалімдер үшін таптырмайтын,
қайталанбас, орыстың педагогикалық әдебиетінің алтын қорына қосылған
туындылар. Сондай-ақ, педагогика ғылымы саласынан шетелге тұңғыш танылған
еңбектер болды.
Ушинский педагогикалық жүйесінде оқудың принциитері мен мақсаттары,
тәрбиенің мәні мен маңызы көрнекгі орын алады. Ол қарапайым, заңдылық-
парадоксті қамтитын тәрбие. Егер ол адамға бақыт сыйлағысы келсе, онда ол
бақыт үшін тәрбиелемей, өмірге және еңбекке баулу керек. "Тәрбиені
жетілдіре отырып, адамдардың дене, ақыл-ой, нравтық күшін белгілі деңгейден
әрі жалғастырып, көтеріп тастауы мүмкін" — деп жазды. Қалай болса да,
адамда және тәрбиенің жоғарғы мұраты, тағыда ерекше күш тауып, межелі
мақсатқа жетуге жол табуы тиіс" — деп көрсетгі.
К. Д. Ушинский мектептегі қоғамдық тәрбиенің орталығы, ол мұның ең
маңызды тұлғасы мүғалім дсн бағалайды. Білім берумен тәрбие ісі көптеген
жағдайларға байланысты деген. Олар: мектептің өзінің ішкі жағдайы, мектепте
қалыптасқан дәстүрлер мен тәртіптер, оқу бағдарламалары, оқулықтар мен
құралдары т.б. Ал, осылардың ішіндегі ең негізгісі — мұғалім, оқу мен
тәрбие сол мұғалімнің сапалы сабағына байланысты болады деген. Осы жағдайды
ескерте келе Ушинский былай деген: "Тәрбиеде барлығыда тәрбиенің жеке
басына негізделуі тиіс... Ешқандай жарғы және бағдарлама, ешқандай оқу
орнының жасанды орталығы, қаншалықты жетілдіргенімен, тәрбие ісіндс жеке
тұлғаны, мұға-лімді алмастыра алмақ емес, тәрбиешінің тәрбиеленуші
әсерінсіз мінез-құлыққа сіңерліктей шын тәрбие беру мүмкін емес".
Оқудың дидактикалық негіздері
Дидактика және әдістеме мәселелері К. Д. Ушииский еңбсктеріпде коркем
орын алады. Бұл мәселелер оның "Адам тәрбиесі", "Н. И. Пироговтың
шығармалары", "Ана тілін оқытуға басшылық", "швейцарияға педагогикалық
саяхат" атты шығармаларында кең түрде баяндалды.
1. Ушинский оқудың тәрбиелік сипатта болу прииципіне ерекше мән берді.
Оқуды ол "Теорияның негізгі құралы" деп бағалады. Сондықтан оқу тәрбиелік
ерекшелікте болуға тиіс. Ушинский сабақта әрбір оқытушы балаға деректерді
ғана ұсына бермей, мақсатты түрде олардың ақыл-ойында, адамгершілігін де
дамытатындай етіп ұйымдастырылуды талап етті.
2. Ушииский оқудағы баланың саналылығы мен белсенділігі оқу процесін
ұйымдастырудағы негізгі және жетекші принциптердің бірі деп бағалаған. Оқу
ісінің сапалы құрылуы оқу процесін белсенді ететтндігінде, бүкіл оқу
процесінде бала белсенділігін тудыратынына ол түсінді де сенді. Сондықтан
оқудағы баланың саналылығы мен белсенділігі бір-бірінен бөлінбейді, — деп
есептеді.
3. Ушинский оқытудағы көрнекілік принципінің көптеген мәселелеріне жаңаша
талдау жасаған, бұл принцииті жаңа сатыға көтерген. Оқытудағы көрнекілік —
Ушинскийдің дәлелдеуінше, оқуды жалпы ұғымдарға емес, нақты факторларға,
нақты образдарға негіздеу. Көрнекілік әдісімен оқу — оқушыларды өз бетінше
байқайға, үйретуге негізделеді.
К. Д. Ушинский көрнекілік мәселесіндегі оқытудың көрнекілігі мен
жолдарын тұңғыш рет анықтады. Бастауыш мекіептердегі көрнекіліктің
әдістемесін жасады.
Ушинскийдің ескеруінше бала табиғаты үнемі көрнекілікті талап етіп
отырады. Сондықтан, көрнекі құралмен оқытуды баланың ерте жасынан бастау
керек — деген. Ушинский көрнекіліктің бастапқы оқуда көбінесе сөзбен
байланысты болуын талап етті, себебі сол арқылы баланың ойлай білуді де,
тілі де дамиды.
К.Д. Ушинскийдің педагогикалық теориясы, тәрбиенің халықтық идеясы.
К. Д. Ушинскийдің педагогикалық пікірінің ең негізгі мәні — әрбір елде
халықтың мақсат-мүддесіне, мұқтажына сәйкес өзіндік ағарту жүйесі болуы
керек деген халықтың идеясында еді.
Дүние жүзінің басты елдеріндегі мектептердің білім жүйесін зер сала
зерттей отыра, Ушинский өзінің білім беру жүйелерінде кейбір жалпы ұқсастық
жақтарының болғанымен, әр елдің білім жүйелерінде өзіне тән ерекшеліктері
болатынын байқады, бұл ерекшеліктер сол ел халқының қалыптасқан тарихи
өмірі мен тұрмысын, талаптары мен мұң-мұқтажына байланыстылығын көрсетті.
Ушинский орыс халқына тән тарихи қалыптасқан мынандай ерекшеліктерді
көрсетеді: ғасырлар бойына сиынып өткен өз отанына деген терең
сүйіспеншілік, оның тұастығы мен тәуелсіздігі жолында әрдайым күреске әзір
болу, жоғары азаматтылығы мен гуманизм, мол творчестволық сезімділік.
Тәрбие халықтық сипатқа ие болған жағдайда ғана өз мақсатына жетеді,
халықтың өмірін жөндеуге, оның санасын дамытуға көмектеседі деп есептеді
Ушинский. Ол: "Тәрбие дәрменсіз болмауы үшін, ол халықтық болуы тиіс", —
деді. Ушинский тәрбие саласындагы орыс халқының ғасырлар бойы қалыптасқан
бай тәжірибесін мойындамаушыларды, тәрбиедегі халық тілегін
ескермеушілерді, орыс мектебіне орынсыз түрде шетелдердің педагогикалық
теориялары мен тәрбиесін енгізушілерді аяусыз сынады.
Тәрбиедегі халықтық идея жемісті түрде жүзеге асуы үшін, Ушинский
мынандай негізгі жолдарды белгіледі:
Ағарту ісі мен тәрбиенің кең демократизм негізінде құрылуын көздеді. Тәрбие
ісіне халықтың өзі қожа болып, мектептер бүкіл халықтың жастарын қамтуы
тиіс деді. Бірақ Ушинский өмір сүрген қоғамдық құрылыс жағдайында бұл талап
орындалмайтын еді, ел үшін помещиктік-буржуазиялық құрылысты революциялық
жолмен қирату қажет еді, мұны ол өзінің көзқарасындағы қайшылықтарға
байланысты түсіне алмады.
Халықтық идеяның басты бір сипаты — қоғамшылдық, соған байланысты тәрбие
мен білім беру салалары, олардың төңірегі қоғамдық атмосферада болуы тиіс,
себебі халықтық идея мейлінше кең қоғамдық жолдар арқылы іске асады.
"Халықтың өзі және оның ұлы адамдары ғана болашаққа жол сілтейді,
тәрбие осы жолмен ғана ілгерілейді", — деді.
Халық мектебінің міндеттері және жалпы білім беретін мектептердің оқу
мазмұны.
Ушинский халық мектебі мен оның міндеттері жөніндегі маселені де
халықтық идея негізінде қарастырды. Оның айтуынша адамды тәрбиелеуде
қоғамдық тәрбие қажет, ал мұндай тәрбиені жүргізетін орын — мектеп.
Ушинский ол кездегі помешиктік-дворяндық мектеп жүйесіне байланысты
мектептің әлі халықтық сипат ала алмай отырғандығын көрсетті. Өзінің
"Жүйелі білім туралы сөз" деген мақаласында мектептің міндеті халықтың
қоғамдық-экономикалық дамуына, халықтың өмірі мен тұрмысын жөндеуге тиіс
деді. Шын мағынасындағы халық мектебін құру үшін елде жалпыға бірдей
бастауыш білім енгізілуі тиіс. Тек қана балалар үшін ашылған мектептердің
білім алу мен адамгершілікке тәрбиелеуді жүргізуі жеткіліксіз. Сондықтан
халыққа білім берумен қатар адамгершілік тәрбиесін қоса жүргізетін
жексенбілік мектептерді көбірек ашу керек деді.
Сонымен бірге Ушинский халық мектебінің тағдыры мен тізгіні халықтың өз
қолына берілуін талап етті.
Халық мектебі білімінің міндеті "балалардың ақыл-ой қабілетін дамыту,
айналасын қоршаған табиғат пен қоғамдық қатынастарға олардың табиғи түрде
дұрыс көзқарастарын қалыптастыру, олардың өздігінше құратын өмір мен
әрекетке қабілетін дұрыс өсіру", — дейді Ушинский.
XIX ғасырдың 60-жылдарында жалпы білім беретін мектептердің оқу мазмұны
жөнінен формальдық және материалдық білім беру теорияларын жақтаушылардың
арасында ұзаққа созылған айтыс жүріп жатқан еді. Ұлы педагог бұл айтыстан
шет тұра алмайды. Бұл теориялардың екеуін де Ушинский бір жақты деп
бағалады. Себебі — мектеп білімі арқылы баланың ақыл-ой қабілетін, ойлауын,
сөзін т.б. қаншалықты дамыту (формальдық білім теориясы) қажет болса, оны
заманының жүйеге түскен білімдерін қаруландыру (материалдық білім беру) де
соншалықты қажет еді. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Оқудың дидактикалық негіздері
2. К.Д.Ушинский тәрбиенің халықтық идеясы туралы.
3. Адамгершілікке тәрбиелеудің жолдары мен тәсілдері.
4. Оқытудың дидактикалық негіздері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
К. Д. Ушинский есімі XIX ғасырдың екінші жартысындағы орыс ағарту-
ісінің көрнекті қайраткерлерінің қатарынан бірінші орын алады. Ол
Россиядағы педагогика ғылымының және орыс халық мектебінің іргетасын
қалаушылардың бірі. Оның "Балалар әлемі", "Ана тілі", "Педагогикалық
антрогюлогия" атты еңбектері балалар мен мүғалімдер үшін таптырмайтын,
қайталанбас, орыстың педагогикалық әдебиетінің алтын қорына қосылған
туындылар. Сондай-ақ, педагогика ғылымы саласынан шетелге тұңғыш танылған
еңбектер болды.
Ушинский педагогикалық жүйесінде оқудың принциитері мен мақсаттары,
тәрбиенің мәні мен маңызы көрнекгі орын алады. Ол қарапайым, заңдылық-
парадоксті қамтитын тәрбие. Егер ол адамға бақыт сыйлағысы келсе, онда ол
бақыт үшін тәрбиелемей, өмірге және еңбекке баулу керек. "Тәрбиені
жетілдіре отырып, адамдардың дене, ақыл-ой, нравтық күшін белгілі деңгейден
әрі жалғастырып, көтеріп тастауы мүмкін" — деп жазды. Қалай болса да,
адамда және тәрбиенің жоғарғы мұраты, тағыда ерекше күш тауып, межелі
мақсатқа жетуге жол табуы тиіс" — деп көрсетгі.
К. Д. Ушинский мектептегі қоғамдық тәрбиенің орталығы, ол мұның ең
маңызды тұлғасы мүғалім дсн бағалайды. Білім берумен тәрбие ісі көптеген
жағдайларға байланысты деген. Олар: мектептің өзінің ішкі жағдайы, мектепте
қалыптасқан дәстүрлер мен тәртіптер, оқу бағдарламалары, оқулықтар мен
құралдары т.б. Ал, осылардың ішіндегі ең негізгісі — мұғалім, оқу мен
тәрбие сол мұғалімнің сапалы сабағына байланысты болады деген. Осы жағдайды
ескерте келе Ушинский былай деген: "Тәрбиеде барлығыда тәрбиенің жеке
басына негізделуі тиіс... Ешқандай жарғы және бағдарлама, ешқандай оқу
орнының жасанды орталығы, қаншалықты жетілдіргенімен, тәрбие ісіндс жеке
тұлғаны, мұға-лімді алмастыра алмақ емес, тәрбиешінің тәрбиеленуші
әсерінсіз мінез-құлыққа сіңерліктей шын тәрбие беру мүмкін емес".
Оқудың дидактикалық негіздері
Дидактика және әдістеме мәселелері К. Д. Ушииский еңбсктеріпде коркем
орын алады. Бұл мәселелер оның "Адам тәрбиесі", "Н. И. Пироговтың
шығармалары", "Ана тілін оқытуға басшылық", "швейцарияға педагогикалық
саяхат" атты шығармаларында кең түрде баяндалды.
1. Ушинский оқудың тәрбиелік сипатта болу прииципіне ерекше мән берді.
Оқуды ол "Теорияның негізгі құралы" деп бағалады. Сондықтан оқу тәрбиелік
ерекшелікте болуға тиіс. Ушинский сабақта әрбір оқытушы балаға деректерді
ғана ұсына бермей, мақсатты түрде олардың ақыл-ойында, адамгершілігін де
дамытатындай етіп ұйымдастырылуды талап етті.
2. Ушииский оқудағы баланың саналылығы мен белсенділігі оқу процесін
ұйымдастырудағы негізгі және жетекші принциптердің бірі деп бағалаған. Оқу
ісінің сапалы құрылуы оқу процесін белсенді ететтндігінде, бүкіл оқу
процесінде бала белсенділігін тудыратынына ол түсінді де сенді. Сондықтан
оқудағы баланың саналылығы мен белсенділігі бір-бірінен бөлінбейді, — деп
есептеді.
3. Ушинский оқытудағы көрнекілік принципінің көптеген мәселелеріне жаңаша
талдау жасаған, бұл принцииті жаңа сатыға көтерген. Оқытудағы көрнекілік —
Ушинскийдің дәлелдеуінше, оқуды жалпы ұғымдарға емес, нақты факторларға,
нақты образдарға негіздеу. Көрнекілік әдісімен оқу — оқушыларды өз бетінше
байқайға, үйретуге негізделеді.
К. Д. Ушинский көрнекілік мәселесіндегі оқытудың көрнекілігі мен
жолдарын тұңғыш рет анықтады. Бастауыш мекіептердегі көрнекіліктің
әдістемесін жасады.
Ушинскийдің ескеруінше бала табиғаты үнемі көрнекілікті талап етіп
отырады. Сондықтан, көрнекі құралмен оқытуды баланың ерте жасынан бастау
керек — деген. Ушинский көрнекіліктің бастапқы оқуда көбінесе сөзбен
байланысты болуын талап етті, себебі сол арқылы баланың ойлай білуді де,
тілі де дамиды.
К.Д. Ушинскийдің педагогикалық теориясы, тәрбиенің халықтық идеясы.
К. Д. Ушинскийдің педагогикалық пікірінің ең негізгі мәні — әрбір елде
халықтың мақсат-мүддесіне, мұқтажына сәйкес өзіндік ағарту жүйесі болуы
керек деген халықтың идеясында еді.
Дүние жүзінің басты елдеріндегі мектептердің білім жүйесін зер сала
зерттей отыра, Ушинский өзінің білім беру жүйелерінде кейбір жалпы ұқсастық
жақтарының болғанымен, әр елдің білім жүйелерінде өзіне тән ерекшеліктері
болатынын байқады, бұл ерекшеліктер сол ел халқының қалыптасқан тарихи
өмірі мен тұрмысын, талаптары мен мұң-мұқтажына байланыстылығын көрсетті.
Ушинский орыс халқына тән тарихи қалыптасқан мынандай ерекшеліктерді
көрсетеді: ғасырлар бойына сиынып өткен өз отанына деген терең
сүйіспеншілік, оның тұастығы мен тәуелсіздігі жолында әрдайым күреске әзір
болу, жоғары азаматтылығы мен гуманизм, мол творчестволық сезімділік.
Тәрбие халықтық сипатқа ие болған жағдайда ғана өз мақсатына жетеді,
халықтың өмірін жөндеуге, оның санасын дамытуға көмектеседі деп есептеді
Ушинский. Ол: "Тәрбие дәрменсіз болмауы үшін, ол халықтық болуы тиіс", —
деді. Ушинский тәрбие саласындагы орыс халқының ғасырлар бойы қалыптасқан
бай тәжірибесін мойындамаушыларды, тәрбиедегі халық тілегін
ескермеушілерді, орыс мектебіне орынсыз түрде шетелдердің педагогикалық
теориялары мен тәрбиесін енгізушілерді аяусыз сынады.
Тәрбиедегі халықтық идея жемісті түрде жүзеге асуы үшін, Ушинский
мынандай негізгі жолдарды белгіледі:
Ағарту ісі мен тәрбиенің кең демократизм негізінде құрылуын көздеді. Тәрбие
ісіне халықтың өзі қожа болып, мектептер бүкіл халықтың жастарын қамтуы
тиіс деді. Бірақ Ушинский өмір сүрген қоғамдық құрылыс жағдайында бұл талап
орындалмайтын еді, ел үшін помещиктік-буржуазиялық құрылысты революциялық
жолмен қирату қажет еді, мұны ол өзінің көзқарасындағы қайшылықтарға
байланысты түсіне алмады.
Халықтық идеяның басты бір сипаты — қоғамшылдық, соған байланысты тәрбие
мен білім беру салалары, олардың төңірегі қоғамдық атмосферада болуы тиіс,
себебі халықтық идея мейлінше кең қоғамдық жолдар арқылы іске асады.
"Халықтың өзі және оның ұлы адамдары ғана болашаққа жол сілтейді,
тәрбие осы жолмен ғана ілгерілейді", — деді.
Халық мектебінің міндеттері және жалпы білім беретін мектептердің оқу
мазмұны.
Ушинский халық мектебі мен оның міндеттері жөніндегі маселені де
халықтық идея негізінде қарастырды. Оның айтуынша адамды тәрбиелеуде
қоғамдық тәрбие қажет, ал мұндай тәрбиені жүргізетін орын — мектеп.
Ушинский ол кездегі помешиктік-дворяндық мектеп жүйесіне байланысты
мектептің әлі халықтық сипат ала алмай отырғандығын көрсетті. Өзінің
"Жүйелі білім туралы сөз" деген мақаласында мектептің міндеті халықтың
қоғамдық-экономикалық дамуына, халықтың өмірі мен тұрмысын жөндеуге тиіс
деді. Шын мағынасындағы халық мектебін құру үшін елде жалпыға бірдей
бастауыш білім енгізілуі тиіс. Тек қана балалар үшін ашылған мектептердің
білім алу мен адамгершілікке тәрбиелеуді жүргізуі жеткіліксіз. Сондықтан
халыққа білім берумен қатар адамгершілік тәрбиесін қоса жүргізетін
жексенбілік мектептерді көбірек ашу керек деді.
Сонымен бірге Ушинский халық мектебінің тағдыры мен тізгіні халықтың өз
қолына берілуін талап етті.
Халық мектебі білімінің міндеті "балалардың ақыл-ой қабілетін дамыту,
айналасын қоршаған табиғат пен қоғамдық қатынастарға олардың табиғи түрде
дұрыс көзқарастарын қалыптастыру, олардың өздігінше құратын өмір мен
әрекетке қабілетін дұрыс өсіру", — дейді Ушинский.
XIX ғасырдың 60-жылдарында жалпы білім беретін мектептердің оқу мазмұны
жөнінен формальдық және материалдық білім беру теорияларын жақтаушылардың
арасында ұзаққа созылған айтыс жүріп жатқан еді. Ұлы педагог бұл айтыстан
шет тұра алмайды. Бұл теориялардың екеуін де Ушинский бір жақты деп
бағалады. Себебі — мектеп білімі арқылы баланың ақыл-ой қабілетін, ойлауын,
сөзін т.б. қаншалықты дамыту (формальдық білім теориясы) қажет болса, оны
заманының жүйеге түскен білімдерін қаруландыру (материалдық білім беру) де
соншалықты қажет еді. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz