Сәбилік шақтағы балалардың тілін дамыту



1. Ерте сәбилік шақтағы балалардың тілін дамытуда қарым.қатынас маңызы.
2. Обективті бағытталған қарым.қатынас және түсіну, оның тіл дамытудағы ролі.
3. Сәбилік шақтағы балалардың тілін дамыту сабақтарының әдістемесі.
Екі-үш жастан бастап ойын-мектеп жасына дейінгі баланың жетекші әрекетіне айнала бастады. Бұл топтағы балалар ойынның негізгі мазмұны ойыншықтармен және ойыншықты алмастыратын заттармен әрекет ету. Ойынды ойнау уақыты шектеулі. Олар бір-екі рөлді және қарапайым сюжетті ойындар ойнаумен уақыты шектеледі. Ережелі ойындар бұл жаста жаңадан қалыптаса бастайды.
Баланың бейнелеу іс-әрекеті бұл жаста жаңадан қалыптаса зат туралы түснігіне тәуелді. Кейбір балалардың заттарды бейнелеуінде жекелеген бөліктер жетіспесе , кейбір суреттер бһліктерді біршама толық бейнелейді. Сондай-ақтүстерді қолдануға қызығушылығы пайда болады.

Пән: Психология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

1. Ерте сәбилік шақтағы балалардың тілін дамытуда қарым-қатынас маңызы.
2. Обективті бағытталған қарым-қатынас және түсіну, оның тіл дамытудағы
ролі.
3. Сәбилік шақтағы балалардың тілін дамыту сабақтарының әдістемесі.

Сәбилік шақтағы балалардың тілін дамыту

Екі-үш жастан бастап ойын-мектеп жасына дейінгі баланың жетекші
әрекетіне айнала бастады. Бұл топтағы балалар ойынның негізгі мазмұны
ойыншықтармен және ойыншықты алмастыратын заттармен әрекет ету. Ойынды
ойнау уақыты шектеулі. Олар бір-екі рөлді және қарапайым сюжетті ойындар
ойнаумен уақыты шектеледі. Ережелі ойындар бұл жаста жаңадан қалыптаса
бастайды.
Баланың бейнелеу іс-әрекеті бұл жаста жаңадан қалыптаса зат туралы
түснігіне тәуелді. Кейбір балалардың заттарды бейнелеуінде жекелеген
бөліктер жетіспесе , кейбір суреттер бһліктерді біршама толық бейнелейді.
Сондай-ақтүстерді қолдануға қызығушылығы пайда болады.
Сәбилердің ұсақ саусаққимылдарын дамытуда мүсіндеудің маңызы зор. Олар
ересек адамның басшылығымен қарапайым заттарды мүсіндеп жасай алады.Жапсыру
бала қабылдаудың дамуына оң ықпал етеді. Бұл жастағы балалар жапсырудың өте
қарапайым түрлерінің бірі желімсіз жапсыруды ғана орындай алады.
Сәбилердің құрастыру әрекеті-үлгі бойынша және өз ойынан жеңіл
құрастыруды құрастырумен шектеледі. Осыжас кезеңінің аяғына таман сәбилер
заттардың бес түрін формаларын және жетіге жуық түстерді қабылдай алады,
заттарды көлеміне қарай саралап топ бөлмесі кеңістігінде және бала-бақша
ішінде бағдар жасай алады.
Зейін мен есі дами түседі. Ересек адамның өтініші бойынша 3-4 сөзді
және 5-6 заттың атын есіне сақтай алады. Осы жас кезеңінің аяғына таман өзі
ұнататын шығарманың елеулі бөлігін есіне сақтауға қабілеті жетіп қалады.
Көрнекі-әрекеттік ойлауы дами түседі. Заттар арасындағы көрінбейтін
байланыс пен қарым-қатынасты түсіне алатын дәрежеге жете бастайды.
Сәбилердің өзара қарым-қатынасы ойын әрекетінде айқын көрінеді. Сәбилер
қарым-қатынасқа белсене түсіп, қатар ойнағанды ұнатады.

№ Отбасында және бала-бақшада жүргізілетін жұмыс Уақыт
1 Отбасныда: тұру, жуыну,киіну,бала-бақшаға дайындалу Ерікті
Бала-бақшада: қабылдау, тексеру, қарау,
2 Ойындар ертеңгілік жаттығулар
3 Ертеңгі тамақ 7ºº-8³º
4 Ойындар тәрбие жұмысына дайындық
5 Сабақтар 8³º -9 ºº
6 Серунеге дайындық
7 Серуендегі ойын, бақылау, еңбек, өз бетімен жұмыстар
8 Серуеннен оралу
Түскі тмаққа әзірлік. Тамақ
9 Күндізгі ұйқыға жатқызу. Ұйқы
10 Ұйқыдан біртіндеп тұрғызу, шынықтыру шаралары
11 Бесін тамақ
12 Тәрбие жұмыстары, ойын-сабақ
Серуенге дайындық
13 Серуендегі ойын, еңбек,бақылау
14 Серуеннен оралу
15 Кешкі тамақ
16 Ата-аналармен жұмыс, үйге қайту
17 Отбасында: серуендеу, мәдени-гигиеналық дағдылар
18
19

Сәбилердің бірінші тобына арналған базистік оқу жоспары

Тәрбие жұмысының түрлері Апталық
жүктеме\
сабақтар саны \
1 Тіл дамыту, балалар көркем әдебиетімен таныстыру
2 Айналадағы әлеммен танысу, экологиялық тәрбие
Бейнелеу өнер
3 Сурет салу 1
4 Мүсіндеу (көркем құрастыру мен жапстырма сенсорлық 1
тәрбие жөнінен дидиактикалық ойындар арқылы
жүргізіледі)
5 Сенсорлық тәрбие (дидактикалық ойындар арқылы 1
жүргізіледі)
6 Музыка 2
7 Дене тәрбиесі 2
Жиыны 9,0
Варнативтік бөлік
Балалардың мүдделері және таңдауы бойынша сабақтар
Барлық апталық жүктеме 10
Сабақтардың ұзақтығы 10-12 мин

Базистік оқу жоспарына сәйкес апталық жұмыс кестесі

Апта Мемлекеттік стандарт Кіріктірілген кестесі Вариатитік
күндері бойынша бөлік
Дүйсенбі 1.Тіл дамыту 1,5 Тіл-халық қазынасы -тіл
2.Сурет-1,0 дамыту-1,0
-сурет\мүсіндеу\-0,5
–дене тәрбиесі-0,5
Сейсенбі 1.Сенсорлық тәрбие-1,0 Ойна да ойлан
2.Дене тәрбиесі-1,0 -сенсорлық тәрбие-1,0
-айналамен таныстыру,
экология 0,5
Сәрсенбі 1.Айналамен таныстыру, Әуенді қимыл-қозғалыс -айналамен
экология 0,5 -дене тәрбиесі -1,0 таныстыру,
2.Ән – күй-1,0 -музыка -1,0 экология 0,5
Бейсенбі 1.Мүсіндеу -0,5 Өнер көзі – халықта
2.Дене тәрбиесі-1,0 -сурет-1,0
-мүсіндеу, құрастыру,
-жанастыру-0,5
-дене тәрбиесі -0,5
Жұма 1.Көркем әдебиет-0,5 Имандылық тәрбиесі Көркем
2.Ән – күй -1,0 -көркем әдебиет-0,5 әдебиет-0,5
-музыка-1,0
Барлығы 9,0 9,0 1,0

СӘБИЛЕРДІҢ БІРІНШІ ТОБЫНА АРНАЛҒАН БАҒДАРЛАМАЛЫҚ МАЗМҰН
Тіл халық қазынасы

Сәбилердің бірінші тобына(2-3 жас) сөздік қорын дамыту, сөздік
дыбыстық құрамын дұрыс айта білуге, сөйлем мүшелерін қолдана білуге,
тәрбиеші қойған сұрақты түсініп, толық жауап беруге, диалог түрінде
сөйлеуге, өзіне таныс ойыншық, тағам, киім- кешек, балабақша қызметкерлері
туралы, кім не істейтіні жайында айту үйретіледі.
Ауызша сөйлеуге үйрету, сөздік қорын дамыту. Үш жасқа қараған
балаларды тәрбиешіні таңдап, өзіне қойылған сұрақтарға диалог түрінде жауап
беруге үйрету, олардың ауызша сөйлеу дағдыларын жетілдіру көзделеді.
а) Айналадағы дүниені, табиғатты бақылату, таныту арқылы сөз қорын
жаңа сөздермен байыту. Ол сөздерді күнделікті сабақта, сабақтан тыс сөзбе –
сөз қарым – қатынас кезінде өздігінен дұрыс айта білуге төсілдіру. Тәрбиеші
ұсынған затты тауып әкеліп көрсету, атын сөзбен атап айту.
ә) Заттың атын іс – қимыл әрекетін (етістік) білдіретін сөздерді
үйрету (жуды, ішті,киді, ұйықтады т.б.)
б) Заттың сынын, сапасын, түр-түсін, пішінін білдіретін сөздерді
меңгеру ( үлкен, кіші, домалақ, қара, қызыл т.б)
в) Үстеу сөздері ( алыс, жақын, жоғарыда, төменде, қасында, үстінде,
астында т.б ) қосып айтуға үйрету.
Сөз дыбыстары ( а,ш,у,м,о, в,я т.б. ) дұрыс, анық айтуға , сөйлеу
мүшелерін дұрыс қолдана білуге жаттықтыру. Сөйлеуде ауыз қуысы арқылы дұрыс
дем алып, дем шығара білуге үйрету.
Граматикалық жағынан дұрыссөйлеуге үйрету. Зат есімге іс - әрекетті
білдіретін сөздердіқосып сөйлем құрату. Сөздерді септеп, жіктеп, жекеше
көпше ( менің добым, біздің ойыншықтарымыз) айтуға үйрету. 3-4 сөзден
тұратын сөйлем құрату.
Байланыстыра сөйлеуге үйрету. Күнделікті сабақта естіген, білген,
ойын, серуен, кезінде көрген – түйгенін, сурет және оқылғпн ертегілер
мазмұнын, ұнатқан ойыншықтары жайында ауызша айта білуге төсілдіру. Жыл
аяғында 3-4 сөйлемдік әңгіме құрастыра білу. Оқу жылы бойында меңгертілген
білім дағдыларды ойын – жаттығулар арқылы қайталап, естеріне түсіру.

Ойна да ойлан.
Ақыл – ой тәрбиесінің негізгі бір саласы – қарапайым матиматикалық
ұғыдарды меңгерту мәселесі қарастырады. Сәбилердің бірінші тобынан
басталатын сезім, түйсік, қабылдау сияқты психологиялық процестерді
жетілдіру негізгі міндеттердің бірі. Осыған орай, айналадағы дүниені,
табиғат көріністерін, ойыншықтарды бақылатып, көрсету, ол жөнінде сөйлесу
арқылы екіден үш жасқа қараған балалар заттың түр-түсін, пішінін,
кеңістікте орналасу қалпын танып қабылдауға үйретіледі. Олар алты түрлі (
ақ,қара, сары, көк, қызыл, жасыл) түстерді, бес түрлі пішінді (дөгелек,
шаршы, тікбұрыш, үшбұрыш, сопақша) және көп аз туралы сандық ұғымдарды
меңгерту. Дұрыс атап айтуға үйренеді. Бірыңғай заттарды түр-түсіне,
пішініне, көлеміне қарай ажыратып, топтастыруға ( үлкен-кіші ағаш
тстағандар), кеңістікте орналастыра білуге, бұзылған мұнаралардың
дөгелектердің түсіне, көлеміне қарай салыстыруға ( бес түрлі қасық, дәл
сондай түске боялған тостағандар); Ұқсас және айрықша белгілерін ажырата
айтуға ұқсастығына қарай топтастыра білуге үйретеді.
Алғашқы санау ұғымдары сәбилердің бірінші тобынан бастап, айналадағы
заттар туралы сезім әрекетін қалыптастыру арқылы жүргізіледі. Бұл
жастағылар кейбір заттьң қасиетін (қатты, жұмсақ, түсін (бес түрлі)
кеңістікте орналастыру бағытын ( оң,сол, жоғары, төмен,) көп, аз сияқты
жалпы санау ұғымдарын меңгере бастайды.
Әуенді қимыл-қозғалыс
Бағдарламада тәрбие жұмысын кешенді ұйымдастыру көзделетіндіктен бұрын
жеке бөлім болып келген дене тәрбиесімен музыка ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Сәбилік шақтағы балалардың дербес әрекетіне басшылық жасаудың әдістемелері
Мектеп жасына дейінгі балалардың сәбилік шақтағы ерекшеліктері
Сәбилік шақтың ерекшеліктері мен оның маңызы
Ерте балалық шақтың жалпы сипаттамасы
Баланың жеке басын қалыптастырудың бастапқы кезеңі
Баланың мектепке дейінгі және кіші мектеп жасындағы психологиялық кезеңдері
Баланың дамуына әсер ететін факторлар және оның мәні
Ерте сәбилік шақта ісәрекеттің жаңа түрлерінің пайда болуы
Ересек топтағы балаларға картинамен байланыстыра сөйлеудің тілінің дамуына әсері
СӘБИ НӘРЕСТЕ КЕЗІНДЕГІ БАЛАНЫҢ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Пәндер