Беғазы-Дәндібай кезеңі



1 Беғазы.Дәндібай мәдениеті
2 Беғазы.Дәндібай қорымынан табылған мәдени ескерткіштер
Бүкіл Еуразия аумағына тараған Беғазы-Дәндібай мәдениеті қола дәуірінің соңғы кезеңіне жатады. Осы мәдениеттің ескерткіштерін Ақтоғай ауданында алғаш рет Әлкей Марғұлан ашқан болатын.
Ғалымның басшылығымен 1947-1952 жылдар аралығында Беғазы тауларының етегінде қазба жұмыстары жүргізілген. Алайда, содан кейін жарты ғасыр бойы әлемдік маңызға ие мәдени мұра қараусыз қалып қойды.
Осыдан бес жыл бұрын Алматыдағы археология институты және Евней Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінің мамандары «Мәдени мұра» бағдарламасының аясында ежелгі зираттарды қалпына келтіру жұмыстарын бастады.
Беғазы-Дәндібай кезеңі, ғалым Әлкей Марғұланның зерттеулері бойынша, қола дәуірінің Нұра және Атасу кезеңдерінен кейінгі үшінші кезең. Оның олай аталу себебі, Қызыларай тауының етегіндегі Беғазы қорымы мен Қарағанды қаласы маңындағы Топар елдімекеніндегі су қоймасы астындағы Дәндібай ескерткіш қорымдарының бірлесуінен болып отыр.
Осыдан жарты ғасыр бұрын Әлкей Марғұлан жүргізген зерттеулер бойынша, Орталық Сағындық Жауымбаев, Қарағанды мемлекеттік университетінің профессоры, археолог. Ақтоғай ауданы, Қарағанды облысы. 20 қыркүйек 2009 жыл.

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
Беғазы-Дәндібай мәдениеті

Бүкіл Еуразия аумағына тараған Беғазы-Дәндібай мәдениеті қола дәуірінің
соңғы кезеңіне жатады. Осы мәдениеттің ескерткіштерін Ақтоғай ауданында
алғаш рет Әлкей Марғұлан ашқан болатын.

Ғалымның басшылығымен 1947-1952 жылдар аралығында Беғазы тауларының
етегінде қазба жұмыстары жүргізілген. Алайда, содан кейін жарты ғасыр бойы
әлемдік маңызға ие мәдени мұра қараусыз қалып қойды.

Осыдан бес жыл бұрын Алматыдағы археология институты және Евней Бөкетов
атындағы Қарағанды мемлекеттік университетінің мамандары Мәдени мұра
бағдарламасының аясында ежелгі зираттарды қалпына келтіру жұмыстарын
бастады.

Беғазы-Дәндібай кезеңі, ғалым Әлкей Марғұланның зерттеулері бойынша, қола
дәуірінің Нұра және Атасу кезеңдерінен кейінгі үшінші кезең. Оның олай
аталу себебі, Қызыларай тауының етегіндегі Беғазы қорымы мен Қарағанды
қаласы маңындағы Топар елдімекеніндегі су қоймасы астындағы Дәндібай
ескерткіш қорымдарының бірлесуінен болып отыр.

Осыдан жарты ғасыр бұрын Әлкей Марғұлан жүргізген зерттеулер бойынша,
Орталық Сағындық Жауымбаев, Қарағанды мемлекеттік университетінің
профессоры, археолог. Ақтоғай ауданы, Қарағанды облысы. 20 қыркүйек 2009
жыл.

Қазақстан аймағы мен Батыс Сібір жері Беғазы-Сағындық Жауымбаев, Қарағанды
мемлекеттік университетінің профессоры, археолог. Ақтоғай ауданы, Қарағанды
облысы. 20 қыркүйек 2009 жыл.

Дәндібай мәдениеті қамтыған жерлер деген болжам жасалса, бертіндері бұл
мәдениеттің Еуразия құрлығын жайлағаны анықталды. Ғалым Сағындық
Жауымбаевтың айтуынша, Беғазы-Дәндібай мәдениеті Еуропа жерлерінен
Ауғанстан, Иранға дейін созылған.

– Бір жылдары Ақтоғай жеріне Германиядан археолог ғалымдар келіп, осы
жерден табылған метал сынықтарын спектро-сараптаудан өткізген еді. Оның
нәтижесі әлгі ғалымдарды таң қалдырды. Себебі, осы қорымдардан табылған
метал сынықтарының түрі Еуропа жерлерінен табылған қолдан жасалған
бұйымдардың металымен сәйкес болып шыққан. Сонымен қатар, ол жерден
табылған қоладан жасалған бұйымдар (ыдыс-аяқ, шаруашылық құралдары) арнайы
құрылғылардың көмегімен жасалған болса, орталық Қазақстан жерінен табылған
металдан жасалған бұйымдар қолдан жасалынған. Сондықтан, Еуропа жерінен
табылған бұйымдардан, қолдан жасалған Беғазы-Дәндібай мәдениетінің
қолтаңбасы анық көрініп тұрғанына неміс ғалымдарының көзі жетті, – дейді
археолог ғалым Сағындық Жауымбаев.

Ғалымдардың айтуынша, Беғазы-Дәндібай қорымдарынан сондай-ақ Еуропа және
Азия жерлеріндегі мәдениеттердің үлгісінде жасалған түрлі бұйымдар
табылған. Бұдан жасалған болжам – Беғазы-Дәндібай дәуіріндегілер Азия мен
Еуропаға жаугершілік жорықтар немесе сауда-саттық қатынастарын жиі жасаған.

Демек, бұл дәуірде осында өмір сүргендер сауда жасаса да, жаугершілік
жорыққа шықса да өз беделін алысқа жүргізе алған дейді археологтар. Себебі,
қандай қарым-қатынас болмасын, ат тұяғы әрең жететін жерлерге мәдениетін
жеткізе алған сол кездегі қоғамның осал болмағаны деп тұжырымдайды
ғалымдар.

Археологтардың тағы бір тоқтала кеткені, қорымдардағы зәулім тастардың
асқан шеберлікпен қаланғандығы. Салмақтары орта есеппен 4-5 тоннаны
құрайтын тастардың осы араға Қызыларай тауынан ғана жеткізілгені ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Орталық Қазақстанның қола дәуірінің ескерткіштері
Беғазы-Дәндібай мәдениеті туралы ақпарат
Қола дәуірінің тарихнамасы
Қола дәуірі және сол дәуірдегі ескерткіштер
Қазақстан қола дәуірінде
Қазақстандағы қола дәуірінің археологиялық ерекшеліктері
Қазақстандағы қола дәуірінің ауқымында жазылған ғылыми еңбектер мен мақалалардағы авторлардың ойларын, тұжырымдарын, қорытындыларын тарихнамалық тұрғыдан талдай отырып қола дәуірінің зерттелу деңгейін анықтау
Атасу кезеңі
Қола дәуіріне тән ескерткіштер
Қазақстан аумағындағы алғашқы қауымдық құрылыс,ежелгі Тас дәуірі, Мезолит, Неолит және Қола дәуірі
Пәндер