Адам мен биосфера
Кіріспе
1. Биосфера және адамзат
2. Биосфера және адам
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Биосфера және адамзат
2. Биосфера және адам
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Адам – биосфераның құрамдас бөлігі және оның жемісі. Адам алғаш рет пайда болғанда өзінің айналасындағы табиғатқа тікелей тәуелді болып өмір сүрді. Бірте-бірте адам санының артуы, еңбек құралдарын жетілдіріп, құрлықта кеңінен тарала түсуі адамның табиғат байлықтарын пайдалануын және оны игеруін жеделдете түсті. Бұрын игерілмеген жерлер игерілді, бұрын пайдаланылмай келген табиғат байлықтары пайдаға аса бастады. Әсіресе минералды байлықтарды игеру өнеркәсіп салаларының дамуына әсер етсе, ал жерді пайдалану ауыл шаруашылығының дамуына негіз болды. Ең алғашқы кезде адам өзінің өмір сүруіне қолайлы ірі өзендер мен көлдердің маңына қоныстанды. Сондай-ақ өзендер арқылы бір жерден екінші жерге баруға да ыңғайлы болды. Бірте-бірте адамның іс-әрекеті табиғатты кеңінен игеруге ұмтылдырды. Жаңадан суқоймалар, каналдар қазу, су арнасын бұру, тоғандар салу арқылы табиғатқа әсері де күшейе түсті. Адамзат өнеркәсіпті өркендету арқылы жануарлар әлемінен бөлініп оқшаулана түсті. Материалдық байлықтарды игеру мақсатымен биосфераны өз мүддесіне сай өзгерте түсті. Көрнекті ғалым В. И. Вернадскийдің айтуы бойынша адам қуатты геологиялық күшке айналды. Техникалық дамыту және энергияның жаңа көздерін пайдалану, ауыл шаруашылығын өркендету, ғылым салаларын меңгеру адамзаттың табиғатқа ықпал етуіне жол ашты.
1. Ғ.Б.Н. Қазақстан Республикасының орталық ғылыми кітапханасы www.libraly.ru.
2. Қобланова О.Н., Дүйсебаев Ш.Е., Есенов Ч.К. “ Гумин қышқылы негізінде алынған тыңайтқыштарды ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыруда қолдану”, Халықаралық ғылыми-практикалық конференция-сының еңбектері, Шымкент – 2008ж.
↑ "Қазақ Энциклопедиясы"
↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғатты қорғау. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001.
2. Қобланова О.Н., Дүйсебаев Ш.Е., Есенов Ч.К. “ Гумин қышқылы негізінде алынған тыңайтқыштарды ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыруда қолдану”, Халықаралық ғылыми-практикалық конференция-сының еңбектері, Шымкент – 2008ж.
↑ "Қазақ Энциклопедиясы"
↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғатты қорғау. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001.
Жоспар
Кіріспе
1. Биосфера және адамзат
2. Биосфера және адам
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Адам – биосфераның құрамдас бөлігі және оның жемісі. Адам алғаш рет
пайда болғанда өзінің айналасындағы табиғатқа тікелей тәуелді болып өмір
сүрді. Бірте-бірте адам санының артуы, еңбек құралдарын жетілдіріп,
құрлықта кеңінен тарала түсуі адамның табиғат байлықтарын пайдалануын және
оны игеруін жеделдете түсті. Бұрын игерілмеген жерлер игерілді, бұрын
пайдаланылмай келген табиғат байлықтары пайдаға аса бастады. Әсіресе
минералды байлықтарды игеру өнеркәсіп салаларының дамуына әсер етсе, ал
жерді пайдалану ауыл шаруашылығының дамуына негіз болды. Ең алғашқы кезде
адам өзінің өмір сүруіне қолайлы ірі өзендер мен көлдердің маңына
қоныстанды. Сондай-ақ өзендер арқылы бір жерден екінші жерге баруға да
ыңғайлы болды. Бірте-бірте адамның іс-әрекеті табиғатты кеңінен игеруге
ұмтылдырды. Жаңадан суқоймалар, каналдар қазу, су арнасын бұру, тоғандар
салу арқылы табиғатқа әсері де күшейе түсті. Адамзат өнеркәсіпті өркендету
арқылы жануарлар әлемінен бөлініп оқшаулана түсті. Материалдық байлықтарды
игеру мақсатымен биосфераны өз мүддесіне сай өзгерте түсті. Көрнекті ғалым
В. И. Вернадскийдің айтуы бойынша адам қуатты геологиялық күшке айналды.
Техникалық дамыту және энергияның жаңа көздерін пайдалану, ауыл
шаруашылығын өркендету, ғылым салаларын меңгеру адамзаттың табиғатқа ықпал
етуіне жол ашты.
Қазіргі кезде биология ғылымдарының да көптеген жаңа салалары –
бионика, биофизика, биотехнология және гендік инженерия, т.б. салалары
қарқынды түрде дамып келеді.
Адамның осындай қуатты ықпалы, ақыл-ой, санасы және оның білімі
биосфераның жаңа деңгейге көшкенін көрсететінін В. И. Вернадский өзінің
биосфера туралы ілімінде ерекше атап көрсетті. Ол биосфераның мұндай ең
жоғарғы деңгейін ноосфера деп атады. Ноосфера грекше саналы қабықша деген
ұғымды білдіреді. Екінші сөзбен айтқанда, ноосфера адамзаттың ғылыми ой-
санасы және еңбегі арқылы өзгерген биосфераның жаңа деңгейі болып саналады.
Ноосфера – биосфераның жаңа жағдайда көшкен деңгейі, онда адамның
саналы ақыл-ойы табиғаттағы барлық әрекеттерді айқындайтын негізгі фактор
болып есептелінеді. В. И. Вернадский ноосфера ұғымына толық түсінік берді.
Оның ілімі бойынша адамзаттың ғылыми ой-санасы және еңбегі арқылы
биосфераны жасампаздықпен өзгерте отырып көркейту, яғни адамзаттың өзі және
келешек ұрпағы үшін сақтап қалу, әрі тіршілік атаулыға барынша қолайлы
жағдай жасау болып табылады.
Биосфера және адамзат
Адамзат баласы да табиғаттың өзі жаратқан көп ғажайып көріністерінің бірі.
Бірақ адам баласының үстемділігі ақыл-ойының жүйріктігі оны табиғаттың
басқа тірі организмдерінен әлдеқайда жоғары дәрежеде көтерді. Үстіне аң
терісін, өсімдіктердің жапырағы мен қабығын жамылып күн елткен алғашқы
адамдардың өзіде керекті қажетін биосферадан алып отырған. От жағуды
білмегеннің өзінде адам баласы жабайы жануарлардың еті мен өсімдіктердің
жапырақтарын, сабағы мен буын-бұтақтарын шикідей жеп, өсімдіктерді қорек
етіп, өсіп-өне берді. Кейінірек тамақты пісіріп жеу арқылы адам басқа
жабайы жануарлардың әлдеқайда жоғары сатыға көтеріле түсті. Сана-сезім,
ақыл-ой ғасырлар өткен сайын үлкен эволюциялық даму кезеңдерінен өтіп
жоғары мәдениет сатысына көтеріле берді.
Жер спутнигін, космос корабльдерін ұшыру, Ай мен Марсқа саяхат жасау қамын
кірісу, атом кемесі мен атом электр энергиясын салу, екі-үш жылдың ішінде
миллион гектар тың және тыңайған жерлерді игеру, шөлді жерге канал
жүргізіп, жасанды көл жасау, мәуелі бау-бақша, саялы ну орман – тоғай
өсіру, жер шарының түкпір-түкпірімен тікелей хабарласу – бәрі де бүгінгі
заманның үйреншікті әдетіне айналып отыр. Бұл ғажайыптарды, әсіресе соңғы
20-30 жылдың ішінде көріп отырмыз. Сондықтан да біздің
заманымызды ракеталар, космос корабльдері, компьютерлер ғасыры дейді. Мұның
бәрі адамзат баласының зор қарқыны, қызу жарысы деген сөз.
Литосфера, гидросфера, атмосфераны көрсететін Жердегі белгілі сурет.
Бірақ биосферадағы объектілер жойыла қалса, ол қалпына тез арада келе
қоймайды. Мыңдаған және миллиондаған жылдарды қажет етеді. Мысалы, орман-
тоғай алқабын кесіп, не оттап, не өртеп жойып жіберу оп-оңай. Арқыраған
оғысы қатты өзеннің арнасын басқа жаққа бұрып жіберуге болады. Бірақ
арнасындағы балық құриды, кеме жүзбейді, жағаларындағы ел көшіп кетеді, құс
пен жабайы аңдар басқа жаққа ауып кетеді, жер құлазып қалады. Ұлан байтақ
кең далаға мыңдаған тракторларды ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
1. Биосфера және адамзат
2. Биосфера және адам
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Адам – биосфераның құрамдас бөлігі және оның жемісі. Адам алғаш рет
пайда болғанда өзінің айналасындағы табиғатқа тікелей тәуелді болып өмір
сүрді. Бірте-бірте адам санының артуы, еңбек құралдарын жетілдіріп,
құрлықта кеңінен тарала түсуі адамның табиғат байлықтарын пайдалануын және
оны игеруін жеделдете түсті. Бұрын игерілмеген жерлер игерілді, бұрын
пайдаланылмай келген табиғат байлықтары пайдаға аса бастады. Әсіресе
минералды байлықтарды игеру өнеркәсіп салаларының дамуына әсер етсе, ал
жерді пайдалану ауыл шаруашылығының дамуына негіз болды. Ең алғашқы кезде
адам өзінің өмір сүруіне қолайлы ірі өзендер мен көлдердің маңына
қоныстанды. Сондай-ақ өзендер арқылы бір жерден екінші жерге баруға да
ыңғайлы болды. Бірте-бірте адамның іс-әрекеті табиғатты кеңінен игеруге
ұмтылдырды. Жаңадан суқоймалар, каналдар қазу, су арнасын бұру, тоғандар
салу арқылы табиғатқа әсері де күшейе түсті. Адамзат өнеркәсіпті өркендету
арқылы жануарлар әлемінен бөлініп оқшаулана түсті. Материалдық байлықтарды
игеру мақсатымен биосфераны өз мүддесіне сай өзгерте түсті. Көрнекті ғалым
В. И. Вернадскийдің айтуы бойынша адам қуатты геологиялық күшке айналды.
Техникалық дамыту және энергияның жаңа көздерін пайдалану, ауыл
шаруашылығын өркендету, ғылым салаларын меңгеру адамзаттың табиғатқа ықпал
етуіне жол ашты.
Қазіргі кезде биология ғылымдарының да көптеген жаңа салалары –
бионика, биофизика, биотехнология және гендік инженерия, т.б. салалары
қарқынды түрде дамып келеді.
Адамның осындай қуатты ықпалы, ақыл-ой, санасы және оның білімі
биосфераның жаңа деңгейге көшкенін көрсететінін В. И. Вернадский өзінің
биосфера туралы ілімінде ерекше атап көрсетті. Ол биосфераның мұндай ең
жоғарғы деңгейін ноосфера деп атады. Ноосфера грекше саналы қабықша деген
ұғымды білдіреді. Екінші сөзбен айтқанда, ноосфера адамзаттың ғылыми ой-
санасы және еңбегі арқылы өзгерген биосфераның жаңа деңгейі болып саналады.
Ноосфера – биосфераның жаңа жағдайда көшкен деңгейі, онда адамның
саналы ақыл-ойы табиғаттағы барлық әрекеттерді айқындайтын негізгі фактор
болып есептелінеді. В. И. Вернадский ноосфера ұғымына толық түсінік берді.
Оның ілімі бойынша адамзаттың ғылыми ой-санасы және еңбегі арқылы
биосфераны жасампаздықпен өзгерте отырып көркейту, яғни адамзаттың өзі және
келешек ұрпағы үшін сақтап қалу, әрі тіршілік атаулыға барынша қолайлы
жағдай жасау болып табылады.
Биосфера және адамзат
Адамзат баласы да табиғаттың өзі жаратқан көп ғажайып көріністерінің бірі.
Бірақ адам баласының үстемділігі ақыл-ойының жүйріктігі оны табиғаттың
басқа тірі организмдерінен әлдеқайда жоғары дәрежеде көтерді. Үстіне аң
терісін, өсімдіктердің жапырағы мен қабығын жамылып күн елткен алғашқы
адамдардың өзіде керекті қажетін биосферадан алып отырған. От жағуды
білмегеннің өзінде адам баласы жабайы жануарлардың еті мен өсімдіктердің
жапырақтарын, сабағы мен буын-бұтақтарын шикідей жеп, өсімдіктерді қорек
етіп, өсіп-өне берді. Кейінірек тамақты пісіріп жеу арқылы адам басқа
жабайы жануарлардың әлдеқайда жоғары сатыға көтеріле түсті. Сана-сезім,
ақыл-ой ғасырлар өткен сайын үлкен эволюциялық даму кезеңдерінен өтіп
жоғары мәдениет сатысына көтеріле берді.
Жер спутнигін, космос корабльдерін ұшыру, Ай мен Марсқа саяхат жасау қамын
кірісу, атом кемесі мен атом электр энергиясын салу, екі-үш жылдың ішінде
миллион гектар тың және тыңайған жерлерді игеру, шөлді жерге канал
жүргізіп, жасанды көл жасау, мәуелі бау-бақша, саялы ну орман – тоғай
өсіру, жер шарының түкпір-түкпірімен тікелей хабарласу – бәрі де бүгінгі
заманның үйреншікті әдетіне айналып отыр. Бұл ғажайыптарды, әсіресе соңғы
20-30 жылдың ішінде көріп отырмыз. Сондықтан да біздің
заманымызды ракеталар, космос корабльдері, компьютерлер ғасыры дейді. Мұның
бәрі адамзат баласының зор қарқыны, қызу жарысы деген сөз.
Литосфера, гидросфера, атмосфераны көрсететін Жердегі белгілі сурет.
Бірақ биосферадағы объектілер жойыла қалса, ол қалпына тез арада келе
қоймайды. Мыңдаған және миллиондаған жылдарды қажет етеді. Мысалы, орман-
тоғай алқабын кесіп, не оттап, не өртеп жойып жіберу оп-оңай. Арқыраған
оғысы қатты өзеннің арнасын басқа жаққа бұрып жіберуге болады. Бірақ
арнасындағы балық құриды, кеме жүзбейді, жағаларындағы ел көшіп кетеді, құс
пен жабайы аңдар басқа жаққа ауып кетеді, жер құлазып қалады. Ұлан байтақ
кең далаға мыңдаған тракторларды ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz