Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
1. Заңды Жауапкершілік
2. Әкімшілік жауапкершілік
3. Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
Пайдаланылған әдебиеттер
2. Әкімшілік жауапкершілік
3. Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
Пайдаланылған әдебиеттер
Заңды Жауапкершілік – заңды тұлғаны немесе жеке тұлғаны кейбір әрекеттерді орындауға немесе оларды орындаудан қалыс қалуға заңмен мәжбүрлеу шарасы.
Заңды жауапкершілік бірнеше түрге бөлінеді:
Тәртіптік жауапкершілік – еңбек тәртібін бұзушыларға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша қызметкер жұмыс істейтін фирма әкімшілігі оған еңбек тәртібін бұзғаны үшін тәртіптік жаза (ескерту‚ сөгіс‚ қызметтен төмендету‚ жұмыстан босату‚ тағы басқалар) қолдануға құқылы;
Әкімшілік жаза – азаматтар мен лауазымды адамдардың қызмет бабында әкімшілік құқық бұзғаны үшін оларға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша ескерту жасау‚ айыппұл төлету‚ тәркілеу, кейбір құқықтарынан (басқару‚ аң аулау‚ тағы басқалар) айыру‚ еңбекпен түзеу жұмысына жіберу‚ әкімшілік қамауға алу‚ шетелдік азаматты әкімшілік жолмен елден қуу, тағы басқалар шаралар қолданылады;
Азаматтық құқықтық жаза – эконимикалық шарттарды‚ мәмілелерді‚ тағы басқалар бұзғаны‚ экономика жағынан тиімсіз мүліктік сипаттағы зардаптарға апарып соқтыратын басқа да жолсыздықтар жасағаны үшін азаматтар мен заңды тұлғаларға ықпал ету нысаны, ол бойынша залалдардың‚ алынбаған табыстың орнын толтыру‚ айыппұл төлету‚ тұрақсыздық айыбын төлету‚ тағы басқалар шаралар қолданылады;
Қылмыстық жаза – қылмыс жасағаны үшін‚ кәмелетке толмағандарды қылмысқа баулығаны үшін‚ басқа жеке тұлғаларға‚ заңды тұлғаларға‚ конституциялық құқықтар мен бостандықтарға‚ мемлекетке қастандық жасағаны және қастандық жасауға ортақтасқаны‚ тағы басқалар үшін азаматтарға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша айыппұл төлету‚ лауазымды атқару немесе қызметпен айналысу құқығынан айыру‚ қоғамдық жұмыстарға тарту‚ еңбекпен түзеу жұмыстарына жіберу‚ бас бостандығын шектеу‚ қамауға алу‚ бас бостандығынан айыру‚ өлім жазасы, тағы басқалар қолданылады.
Заңды жауапкершілік бірнеше түрге бөлінеді:
Тәртіптік жауапкершілік – еңбек тәртібін бұзушыларға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша қызметкер жұмыс істейтін фирма әкімшілігі оған еңбек тәртібін бұзғаны үшін тәртіптік жаза (ескерту‚ сөгіс‚ қызметтен төмендету‚ жұмыстан босату‚ тағы басқалар) қолдануға құқылы;
Әкімшілік жаза – азаматтар мен лауазымды адамдардың қызмет бабында әкімшілік құқық бұзғаны үшін оларға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша ескерту жасау‚ айыппұл төлету‚ тәркілеу, кейбір құқықтарынан (басқару‚ аң аулау‚ тағы басқалар) айыру‚ еңбекпен түзеу жұмысына жіберу‚ әкімшілік қамауға алу‚ шетелдік азаматты әкімшілік жолмен елден қуу, тағы басқалар шаралар қолданылады;
Азаматтық құқықтық жаза – эконимикалық шарттарды‚ мәмілелерді‚ тағы басқалар бұзғаны‚ экономика жағынан тиімсіз мүліктік сипаттағы зардаптарға апарып соқтыратын басқа да жолсыздықтар жасағаны үшін азаматтар мен заңды тұлғаларға ықпал ету нысаны, ол бойынша залалдардың‚ алынбаған табыстың орнын толтыру‚ айыппұл төлету‚ тұрақсыздық айыбын төлету‚ тағы басқалар шаралар қолданылады;
Қылмыстық жаза – қылмыс жасағаны үшін‚ кәмелетке толмағандарды қылмысқа баулығаны үшін‚ басқа жеке тұлғаларға‚ заңды тұлғаларға‚ конституциялық құқықтар мен бостандықтарға‚ мемлекетке қастандық жасағаны және қастандық жасауға ортақтасқаны‚ тағы басқалар үшін азаматтарға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша айыппұл төлету‚ лауазымды атқару немесе қызметпен айналысу құқығынан айыру‚ қоғамдық жұмыстарға тарту‚ еңбекпен түзеу жұмыстарына жіберу‚ бас бостандығын шектеу‚ қамауға алу‚ бас бостандығынан айыру‚ өлім жазасы, тағы басқалар қолданылады.
1. "Қазақ Энциклопедиясы", 10 том
2. Е.Баянов «Мемлекет және құқық негіздері», Алматы-2001ж.
3. А.Ибраева, Г.Әлібаева, Қ.Айтқожин «Құқықтану», Алматы-2006ж
2. Е.Баянов «Мемлекет және құқық негіздері», Алматы-2001ж.
3. А.Ибраева, Г.Әлібаева, Қ.Айтқожин «Құқықтану», Алматы-2006ж
ЖОСПАР
1. Заңды Жауапкершілік
2. Әкімшілік жауапкершілік
3. Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
Пайдаланылған әдебиеттер
Заңды Жауапкершілік
Заңды Жауапкершілік – заңды тұлғаны немесе жеке тұлғаны кейбір
әрекеттерді орындауға немесе оларды орындаудан қалыс
қалуға заңмен мәжбүрлеу шарасы.
Заңды жауапкершілік бірнеше түрге бөлінеді:
Тәртіптік жауапкершілік – еңбек тәртібін бұзушыларға ықпал жасау
нысаны‚ ол бойынша қызметкер жұмыс істейтін фирма әкімшілігі оған еңбек
тәртібін бұзғаны үшін тәртіптік жаза (ескерту‚ сөгіс‚ қызметтен төмендету‚
жұмыстан босату‚ тағы басқалар) қолдануға құқылы;
Әкімшілік жаза – азаматтар мен лауазымды адамдардың қызмет бабында
әкімшілік құқық бұзғаны үшін оларға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша ескерту
жасау‚ айыппұл төлету‚ тәркілеу, кейбір құқықтарынан (басқару‚ аң аулау‚
тағы басқалар) айыру‚ еңбекпен түзеу жұмысына жіберу‚ әкімшілік қамауға
алу‚ шетелдік азаматты әкімшілік жолмен елден қуу, тағы басқалар шаралар
қолданылады;
Азаматтық құқықтық жаза – эконимикалық шарттарды‚ мәмілелерді‚ тағы
басқалар бұзғаны‚ экономика жағынан тиімсіз мүліктік сипаттағы зардаптарға
апарып соқтыратын басқа да жолсыздықтар жасағаны үшін азаматтар мен заңды
тұлғаларға ықпал ету нысаны, ол бойынша залалдардың‚ алынбаған табыстың
орнын толтыру‚ айыппұл төлету‚ тұрақсыздық айыбын төлету‚ тағы басқалар
шаралар қолданылады;
Қылмыстық жаза – қылмыс жасағаны үшін‚ кәмелетке толмағандарды
қылмысқа баулығаны үшін‚ басқа жеке тұлғаларға‚ заңды
тұлғаларға‚ конституциялық құқықтар мен бостандықтарға‚ мемлекетке
қастандық жасағаны және қастандық жасауға ортақтасқаны‚ тағы басқалар
үшін азаматтарға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша айыппұл төлету‚ лауазымды
атқару немесе қызметпен айналысу құқығынан айыру‚ қоғамдық жұмыстарға
тарту‚ еңбекпен түзеу жұмыстарына жіберу‚ бас бостандығын шектеу‚ қамауға
алу‚ бас бостандығынан айыру‚ өлім жазасы, тағы басқалар қолданылады.
Әкімшілік жауапкершілік
Әкімшілік жауапкершілік – бұл әкімшілік құқық бұзушылық жасаған
тұлғаға өкілетті органның (лауазымды тұлғаның) қолданатын әкімшілік жаза
түріндегі әкімшілік мәжбүрлеу.
Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кінәлі адамға өкілетті мемлекеттік
органдар әкімшілік жауапкершілік түрінде мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын
қолданады. Әкімшілік жауапкершілікті сот және Парламент, Президент,
Үкімет, заңды негізде мемлекеттік жергілікті өкілді және атқарушы
органдарда белгілеуге құқылы. Әкімшілік жауапкершілікті реттейтін негізгі
нормативті-құқықтық акт — ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі (2001
жылы 30 қаңтарда қабылданған).
Әкімшілік жауапкершілікке мынадай белгілер тән:
1) құқықтық тәртіпті бұзудан қорғау құралы болып табылады;
2) әкімшілік жауапкершілікті заңдар, заң күшіндегі актілер немесе
олардың әкімшілік құқық бұзушылық туралы нормалары белгілейді;
3) әкімшілік жауапкершіліктің негізі — әкімшілік құқық бұзушылық;
4) әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жаза
қарастырылған;
5) әкімшілік жазаны мемлекеттік басқару органдары және олардың
лауазымды тұлғалары өздеріне бағынышты емес құқық бұзушыларға
қолданады;
6) әкімшілік жазаны қолданғанда бас бостандығынан айырлмайды және
жұмыстан шығару негізі болып табылмайды;
7) әкімшілік жауапкершілік шараларын әкімшілік құқық бұзушылық туралы
істер бойынша реттейтін заңға сәйкес қолданады.
Әкімшілік жауапкершілікке әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде 16
жасқа толған тұлғалар тартылады.
Кәмелетке толмағандардың әкімшілік — құқықтық жауапкершілікке
тартылуы. 16 жастан 18 жасқа дейінгі әкімшілік құқық бұзушылық жасаған
тұлғаларға кәмелетке толмағандардың істері бойынша Комиссия туралы
жағдаймен қарастырылған шаралар қолданылады. Қазіргі уақытта Қазақстан
кәмелетке жасы толмағандардың құқық бұзушылықтарын қарау үшін Ювеналдық
юстиция енгізілі отыр.
Әскери қызметкерлердің жауапкершілігі. Әскери қызметкерлер және
әскери міндетін өтеуге шақырылғандар, Ішкі Істер органдарының қатардағы
және басшылық ету құрамындағы тұлғалар әкімшілік құқық бұзушылық
жасағанда тәртіптік жарғылары бойынша жауапкершілікке тартылады. Осы
аталған тұлғалар жер қойнауын, жер және су ресурстарын, атмосфераны, жан-
жануарлар мен өсімдік әлемін тиімді пайдалану және қорғау ережелері мен
нормаларын бұзғаны үшін, жол жүру режелерін, кедендік ережелерді, карантин
бойынша ережелерді бұзғаны үшін және контрабанда үшін жалпы негізде
әкімшілік жауапкершілікке тарталады.
Осы аталған тұлғаларға әкімшілік қамау қолданылмайды.
Шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ тұлғалардың жауапкершілігі. ҚР
территориясындағы шетел азаматтары және азаматтығы жоқ тұлғалар жалпы
негізде әкімшілік жауапкершілікке ҚР азаматтары сияқты тартылады. Ал
диплматиялық қорғаншылықты пайдаланатын тұлғалар әкімшілік құқық бұзушылық
жасаған кезде әкімшілік жауапкершілікке тарту ҚР заңдарына және сәйкес
елмен жасасқан халықаралық шарттарға сай жүзеге асырылады.
Әкімшілік жауаптылықты болдырмайтын мынадай мән-жайлар ҚР Әкімшілік
құқық бұзушылық туралы Кодексінің 38 — 43 бабарында қарастырылған:
1) қажетті қорғану;
2) қол сұғушылық жасаған адамды ұстау;
3) аса қажеттілік;
4) негізді тәуекел;
5) күштеп немесе санаға әсер етіп мәжбүреу;
6) бұйрықты немесе өкімді орындау;
7) ақыл есінің кемдігі (33 бап).
Әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты жеңілдететін мән-жайлар
болып мыналар танылады (61 бап):
1) кінәлі адамның өкінуі;
2) кінәлі адамның құқық бұзушылықтың зиянды зардаптарды бодырмауы,
залалды өз еркімен өтеуі немесе келтірген зиянды жоюы;
3) әкімшілік құқық бұзушылықты күшті жан толқынысының әсерімен не
жеке басының немесе отбасының ауыр жағдайлары салдарынан жасау;
4) әкімшілік құқық бұзушылықты кәмелетке толмаған адамдардың жасауы;
5) әкімшілік құқық бұзушылықты жүкті әйелдің немесе 3 жасқа дейінгі
баласы бар әйелдің жасауы;
6) әкімшілік құқық бұзушылықты күш қолдану немесе психикалық мәжбүрлеу
нәтжесінде жасау;
7) әкімшілік құқық бұзушылықты қажетті қорғанудың заңдылығы шарттарын
бұзу, құқыққа қарсы қол сұғушылық жасаған адамды ұстау, бұйрықты
немесе өкімді орындау кезінде жасау.
Әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты ауырлататын мән-жайлар
болып мыналар танылады (62 бап):
1) уәкілетті адамдардың талап етуіне қарамастан құқыққа қарсы мінез-
құлықты жалғастыра беру;
2) бұрын жасаған әкімшілік құқық бұзушылығы үшін әкімшілік жазалауға
ұшыратылған, ол бойынша осы Кодекстің 66 бабында көзделген мерзімі
бітпеген адамның біртекті әкімшілік құқық бұзушылықты 1 жыл ішінде
қайталап жасауы;
3) кәмелетке толмаған адамдарды әкімшілік құқық бұзушылыққа тарту;
4) кінәлі адамның біле тұра ауыр психикалық аурумен ауыратын
адамдарды, не әкімшілік жауаптылық туындайтын жасқа жетпеген
адамдарды әкімшілік құқық бұзушылық жасауға тартуы;
5) ұлттық, нәсілдік және діни жек көрушілік немесе жауласушылық себебі
бойынша, басқа адамдардың заңы әрекеті үшін кек алу, сондай-ақ басқа
құқық бұзушылықты жасыру немесе оның жасалуын жеңілдету мақсатында
әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
6) адамға немесе оның жақындарына қатысты белгілі бір адамның өзінің
қызметтік, кәсіптік немесе қоғамлық борышын орындауына байланысты
әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
7) кінәлі адамның біле тұра жүкті әйелдерге қатысты, сондай-ақ жас
балаға, басқа да қорғаныс немесе дәрменсіз адамға не кінәліге тәуелді
адамға қатысты әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
8) адамдар тобының әкімшілік құқық бұзушылық жасауы;
9) табиғи апат жағдайында немесе басқа да төтенше жағдайлар кезінде
әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
10) маскүнемдік, нашақорлық немесе уытқұмарлық күйінде әкімшілік
құқық бұзушылық жасау.
Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
Құқықтар мен міндеттердің иесі бола білу, азаматтық айналымда
құқықтың дербес субъектісі ретінде қатысу, біз жоғарыда айтқанымыздай,
жеке тұлғаға ғана емес, заңды тұлғаларға да тән. Азаматтық кодекстің 33-
бабында оған мынадай тұжырым берілген:"Меншік, шаруашылық жүргізу немесе
жедел басқару құқығындағы оқшау мүлкі бар және сол мүлікпен өз
міндеттемелері бойынша жауап беретін, өз атынан мүліктік және мүліктік емес
жеке құқықтар мен міндеттерге ие болып, оларды жүзеге асыра алатын, сотта
талапкер және жауапкер бола алатын ұйым заңды тұлға деп танылады. Заңды
тұлғаның дербес балансы немесе сметасы болуға тиіс. Заңды тұлғаның өз атауы
жазылған мөрі болады".
Азаматтық құқық ғылымы заңды тұлғаны мынадай белгілері бойынша
айқындайды: 1) ұйымдасқандық бірлігі; 2) мүліктік оқшаулығы; 3) дербес
мүліктік жауапкершілігі; 4) азаматтық айналымға өз атынан қатынасуы.
Әрбір заңды тұлғаның ұйымдасқан бірлігі оның өзіне тән қасиеті
болғандықтан заңның өзі ұйымдарды бөліп қарайды. Ұйымдасқан бірлігі заңды
тұлғаның ішкі құрылымынан көрінеді, сол арқылы қызмет аясы айқындалады.
Заңды тұлғалар ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1. Заңды Жауапкершілік
2. Әкімшілік жауапкершілік
3. Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
Пайдаланылған әдебиеттер
Заңды Жауапкершілік
Заңды Жауапкершілік – заңды тұлғаны немесе жеке тұлғаны кейбір
әрекеттерді орындауға немесе оларды орындаудан қалыс
қалуға заңмен мәжбүрлеу шарасы.
Заңды жауапкершілік бірнеше түрге бөлінеді:
Тәртіптік жауапкершілік – еңбек тәртібін бұзушыларға ықпал жасау
нысаны‚ ол бойынша қызметкер жұмыс істейтін фирма әкімшілігі оған еңбек
тәртібін бұзғаны үшін тәртіптік жаза (ескерту‚ сөгіс‚ қызметтен төмендету‚
жұмыстан босату‚ тағы басқалар) қолдануға құқылы;
Әкімшілік жаза – азаматтар мен лауазымды адамдардың қызмет бабында
әкімшілік құқық бұзғаны үшін оларға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша ескерту
жасау‚ айыппұл төлету‚ тәркілеу, кейбір құқықтарынан (басқару‚ аң аулау‚
тағы басқалар) айыру‚ еңбекпен түзеу жұмысына жіберу‚ әкімшілік қамауға
алу‚ шетелдік азаматты әкімшілік жолмен елден қуу, тағы басқалар шаралар
қолданылады;
Азаматтық құқықтық жаза – эконимикалық шарттарды‚ мәмілелерді‚ тағы
басқалар бұзғаны‚ экономика жағынан тиімсіз мүліктік сипаттағы зардаптарға
апарып соқтыратын басқа да жолсыздықтар жасағаны үшін азаматтар мен заңды
тұлғаларға ықпал ету нысаны, ол бойынша залалдардың‚ алынбаған табыстың
орнын толтыру‚ айыппұл төлету‚ тұрақсыздық айыбын төлету‚ тағы басқалар
шаралар қолданылады;
Қылмыстық жаза – қылмыс жасағаны үшін‚ кәмелетке толмағандарды
қылмысқа баулығаны үшін‚ басқа жеке тұлғаларға‚ заңды
тұлғаларға‚ конституциялық құқықтар мен бостандықтарға‚ мемлекетке
қастандық жасағаны және қастандық жасауға ортақтасқаны‚ тағы басқалар
үшін азаматтарға ықпал жасау нысаны‚ ол бойынша айыппұл төлету‚ лауазымды
атқару немесе қызметпен айналысу құқығынан айыру‚ қоғамдық жұмыстарға
тарту‚ еңбекпен түзеу жұмыстарына жіберу‚ бас бостандығын шектеу‚ қамауға
алу‚ бас бостандығынан айыру‚ өлім жазасы, тағы басқалар қолданылады.
Әкімшілік жауапкершілік
Әкімшілік жауапкершілік – бұл әкімшілік құқық бұзушылық жасаған
тұлғаға өкілетті органның (лауазымды тұлғаның) қолданатын әкімшілік жаза
түріндегі әкімшілік мәжбүрлеу.
Әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кінәлі адамға өкілетті мемлекеттік
органдар әкімшілік жауапкершілік түрінде мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын
қолданады. Әкімшілік жауапкершілікті сот және Парламент, Президент,
Үкімет, заңды негізде мемлекеттік жергілікті өкілді және атқарушы
органдарда белгілеуге құқылы. Әкімшілік жауапкершілікті реттейтін негізгі
нормативті-құқықтық акт — ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі (2001
жылы 30 қаңтарда қабылданған).
Әкімшілік жауапкершілікке мынадай белгілер тән:
1) құқықтық тәртіпті бұзудан қорғау құралы болып табылады;
2) әкімшілік жауапкершілікті заңдар, заң күшіндегі актілер немесе
олардың әкімшілік құқық бұзушылық туралы нормалары белгілейді;
3) әкімшілік жауапкершіліктің негізі — әкімшілік құқық бұзушылық;
4) әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін әкімшілік жаза
қарастырылған;
5) әкімшілік жазаны мемлекеттік басқару органдары және олардың
лауазымды тұлғалары өздеріне бағынышты емес құқық бұзушыларға
қолданады;
6) әкімшілік жазаны қолданғанда бас бостандығынан айырлмайды және
жұмыстан шығару негізі болып табылмайды;
7) әкімшілік жауапкершілік шараларын әкімшілік құқық бұзушылық туралы
істер бойынша реттейтін заңға сәйкес қолданады.
Әкімшілік жауапкершілікке әкімшілік құқық бұзушылық жасаған кезде 16
жасқа толған тұлғалар тартылады.
Кәмелетке толмағандардың әкімшілік — құқықтық жауапкершілікке
тартылуы. 16 жастан 18 жасқа дейінгі әкімшілік құқық бұзушылық жасаған
тұлғаларға кәмелетке толмағандардың істері бойынша Комиссия туралы
жағдаймен қарастырылған шаралар қолданылады. Қазіргі уақытта Қазақстан
кәмелетке жасы толмағандардың құқық бұзушылықтарын қарау үшін Ювеналдық
юстиция енгізілі отыр.
Әскери қызметкерлердің жауапкершілігі. Әскери қызметкерлер және
әскери міндетін өтеуге шақырылғандар, Ішкі Істер органдарының қатардағы
және басшылық ету құрамындағы тұлғалар әкімшілік құқық бұзушылық
жасағанда тәртіптік жарғылары бойынша жауапкершілікке тартылады. Осы
аталған тұлғалар жер қойнауын, жер және су ресурстарын, атмосфераны, жан-
жануарлар мен өсімдік әлемін тиімді пайдалану және қорғау ережелері мен
нормаларын бұзғаны үшін, жол жүру режелерін, кедендік ережелерді, карантин
бойынша ережелерді бұзғаны үшін және контрабанда үшін жалпы негізде
әкімшілік жауапкершілікке тарталады.
Осы аталған тұлғаларға әкімшілік қамау қолданылмайды.
Шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ тұлғалардың жауапкершілігі. ҚР
территориясындағы шетел азаматтары және азаматтығы жоқ тұлғалар жалпы
негізде әкімшілік жауапкершілікке ҚР азаматтары сияқты тартылады. Ал
диплматиялық қорғаншылықты пайдаланатын тұлғалар әкімшілік құқық бұзушылық
жасаған кезде әкімшілік жауапкершілікке тарту ҚР заңдарына және сәйкес
елмен жасасқан халықаралық шарттарға сай жүзеге асырылады.
Әкімшілік жауаптылықты болдырмайтын мынадай мән-жайлар ҚР Әкімшілік
құқық бұзушылық туралы Кодексінің 38 — 43 бабарында қарастырылған:
1) қажетті қорғану;
2) қол сұғушылық жасаған адамды ұстау;
3) аса қажеттілік;
4) негізді тәуекел;
5) күштеп немесе санаға әсер етіп мәжбүреу;
6) бұйрықты немесе өкімді орындау;
7) ақыл есінің кемдігі (33 бап).
Әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты жеңілдететін мән-жайлар
болып мыналар танылады (61 бап):
1) кінәлі адамның өкінуі;
2) кінәлі адамның құқық бұзушылықтың зиянды зардаптарды бодырмауы,
залалды өз еркімен өтеуі немесе келтірген зиянды жоюы;
3) әкімшілік құқық бұзушылықты күшті жан толқынысының әсерімен не
жеке басының немесе отбасының ауыр жағдайлары салдарынан жасау;
4) әкімшілік құқық бұзушылықты кәмелетке толмаған адамдардың жасауы;
5) әкімшілік құқық бұзушылықты жүкті әйелдің немесе 3 жасқа дейінгі
баласы бар әйелдің жасауы;
6) әкімшілік құқық бұзушылықты күш қолдану немесе психикалық мәжбүрлеу
нәтжесінде жасау;
7) әкімшілік құқық бұзушылықты қажетті қорғанудың заңдылығы шарттарын
бұзу, құқыққа қарсы қол сұғушылық жасаған адамды ұстау, бұйрықты
немесе өкімді орындау кезінде жасау.
Әкімшілік құқық бұзушылық үшін жауаптылықты ауырлататын мән-жайлар
болып мыналар танылады (62 бап):
1) уәкілетті адамдардың талап етуіне қарамастан құқыққа қарсы мінез-
құлықты жалғастыра беру;
2) бұрын жасаған әкімшілік құқық бұзушылығы үшін әкімшілік жазалауға
ұшыратылған, ол бойынша осы Кодекстің 66 бабында көзделген мерзімі
бітпеген адамның біртекті әкімшілік құқық бұзушылықты 1 жыл ішінде
қайталап жасауы;
3) кәмелетке толмаған адамдарды әкімшілік құқық бұзушылыққа тарту;
4) кінәлі адамның біле тұра ауыр психикалық аурумен ауыратын
адамдарды, не әкімшілік жауаптылық туындайтын жасқа жетпеген
адамдарды әкімшілік құқық бұзушылық жасауға тартуы;
5) ұлттық, нәсілдік және діни жек көрушілік немесе жауласушылық себебі
бойынша, басқа адамдардың заңы әрекеті үшін кек алу, сондай-ақ басқа
құқық бұзушылықты жасыру немесе оның жасалуын жеңілдету мақсатында
әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
6) адамға немесе оның жақындарына қатысты белгілі бір адамның өзінің
қызметтік, кәсіптік немесе қоғамлық борышын орындауына байланысты
әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
7) кінәлі адамның біле тұра жүкті әйелдерге қатысты, сондай-ақ жас
балаға, басқа да қорғаныс немесе дәрменсіз адамға не кінәліге тәуелді
адамға қатысты әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
8) адамдар тобының әкімшілік құқық бұзушылық жасауы;
9) табиғи апат жағдайында немесе басқа да төтенше жағдайлар кезінде
әкімшілік құқық бұзушылық жасау;
10) маскүнемдік, нашақорлық немесе уытқұмарлық күйінде әкімшілік
құқық бұзушылық жасау.
Заңды тұлғалардың әкімшілік жауапкершілігі
Құқықтар мен міндеттердің иесі бола білу, азаматтық айналымда
құқықтың дербес субъектісі ретінде қатысу, біз жоғарыда айтқанымыздай,
жеке тұлғаға ғана емес, заңды тұлғаларға да тән. Азаматтық кодекстің 33-
бабында оған мынадай тұжырым берілген:"Меншік, шаруашылық жүргізу немесе
жедел басқару құқығындағы оқшау мүлкі бар және сол мүлікпен өз
міндеттемелері бойынша жауап беретін, өз атынан мүліктік және мүліктік емес
жеке құқықтар мен міндеттерге ие болып, оларды жүзеге асыра алатын, сотта
талапкер және жауапкер бола алатын ұйым заңды тұлға деп танылады. Заңды
тұлғаның дербес балансы немесе сметасы болуға тиіс. Заңды тұлғаның өз атауы
жазылған мөрі болады".
Азаматтық құқық ғылымы заңды тұлғаны мынадай белгілері бойынша
айқындайды: 1) ұйымдасқандық бірлігі; 2) мүліктік оқшаулығы; 3) дербес
мүліктік жауапкершілігі; 4) азаматтық айналымға өз атынан қатынасуы.
Әрбір заңды тұлғаның ұйымдасқан бірлігі оның өзіне тән қасиеті
болғандықтан заңның өзі ұйымдарды бөліп қарайды. Ұйымдасқан бірлігі заңды
тұлғаның ішкі құрылымынан көрінеді, сол арқылы қызмет аясы айқындалады.
Заңды тұлғалар ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz