Испания мемлекеті жайлы



Испания Корольдігі - Европаның оңтүстік батысында орналасқан мемлекет. Пиреней түбегінің көп бөлігін және Жерорта теңізінің Балеар, Питиус аралдары мен Атлант мұхитындағы Канар аралдарын иеленеді. Испания конституциялы – монархиялы басқару түрімен басқарылатын мемлекет. Испания 50 провинцияға бөлінеді. Оның 48 – і құрлықта, ал қалған 2 – і аралда орналасқан . Жер көлемі , 505,9 мың км. Испанияға, сондай-ақ Солтүстік Африка жағалауларындағы Сеут және Мелилья қалалары мен оларға жақын жатқан Велесде-да Гоьера, Алусемас, Чафаринас аралдары да қарайды.Халқы 39,2 млн.(1999). Негізінен, испандар, католондар (5 млн-нан астам) , галисилер (2 млн), баскилер (2 млн-нан астам), т.б. Қала халқы 76,79℅. Ресми тілі – испан тілі. Автономиялық құрылымдарда католон, баски, галиси т.б. тілдер қолданылады.Халқы , негізінен , католик дінін ұстанады. Астанасы – Мадрид қаласы. (5 млн.) Бұған қоса Барселона (1,8 млн), Валенсия (1 млн), Севилия (750 мың.) т.б. ірі қалалары бар. Ұлттық мейрамы 12 – қазан Испан ұлты күні (Х.Колумбтың 1492 жылы Американы ашқан күні.) Ұлттық ақшасы – песета.
Өнеркәсіптің көлемі жағынан Испания Европада 5 – орын, Дүние жүзінде 8 – орын алады. Елде машина, кеме жасау, ұшақ шығару, электротехникасы, химия, тоқыма өндірістері жақсы дамыған. Соңғы жылдары тау – кен өндірісі жыл сайын кеміп, оның орнына электронды жабдықтар өндірісі дамуда. Ел экономикасында мемлекеттік сектордың үлесі - 30℅. Ел пайдалы қазбаларға бай, бірақ 100 – ден аса қазбалардың тек 16 – сы ғана өндіріледі. Ауыл шаруашылығы жақсы дамыған. Шарап (дүние жүзінде 3 - орын), цитрустық жемістер, бидай, күріш, темекі, көкөніс т.б. өсіріледі. Зәйтүн майын шығарудан Испания дүние жүзінде 1 – орын алады. Мал шаруашылығы да жақсы дамыған. Теңізден балық аулаудан және теңіз азықтарын пайдаланудан дүние жүзінде алғашқы ондыққа кіреді. Елге туризм үлкен пайда әкеледі. Жыл сайын Испанияға 62 млн. Шет елден туристер келеді екен.

Пән: География
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Испания
Испания Корольдігі - Европаның оңтүстік батысында орналасқан
мемлекет. Пиреней түбегінің көп бөлігін және Жерорта теңізінің Балеар,
Питиус аралдары мен Атлант мұхитындағы Канар аралдарын иеленеді. Испания
конституциялы – монархиялы басқару түрімен басқарылатын мемлекет. Испания
50 провинцияға бөлінеді. Оның 48 – і құрлықта, ал қалған 2 – і аралда
орналасқан . Жер көлемі , 505,9 мың км. Испанияға, сондай-ақ Солтүстік
Африка жағалауларындағы Сеут және Мелилья қалалары мен оларға жақын жатқан
Велесде-да Гоьера, Алусемас, Чафаринас аралдары да қарайды.Халқы 39,2
млн.(1999). Негізінен, испандар, католондар (5 млн-нан астам) , галисилер
(2 млн), баскилер (2 млн-нан астам), т.б. Қала халқы 76,79℅. Ресми тілі –
испан тілі. Автономиялық құрылымдарда католон, баски, галиси т.б. тілдер
қолданылады.Халқы , негізінен , католик дінін ұстанады. Астанасы – Мадрид
қаласы. (5 млн.) Бұған қоса Барселона (1,8 млн), Валенсия (1 млн), Севилия
(750 мың.) т.б. ірі қалалары бар. Ұлттық мейрамы 12 – қазан Испан ұлты
күні (Х.Колумбтың 1492 жылы Американы ашқан күні.) Ұлттық ақшасы – песета.
Өнеркәсіптің көлемі жағынан Испания Европада 5 – орын, Дүние жүзінде
8 – орын алады. Елде машина, кеме жасау, ұшақ шығару, электротехникасы,
химия, тоқыма өндірістері жақсы дамыған. Соңғы жылдары тау – кен өндірісі
жыл сайын кеміп, оның орнына электронды жабдықтар өндірісі дамуда. Ел
экономикасында мемлекеттік сектордың үлесі - 30℅. Ел пайдалы қазбаларға
бай, бірақ 100 – ден аса қазбалардың тек 16 – сы ғана өндіріледі. Ауыл
шаруашылығы жақсы дамыған. Шарап (дүние жүзінде 3 - орын), цитрустық
жемістер, бидай, күріш, темекі, көкөніс т.б. өсіріледі. Зәйтүн майын
шығарудан Испания дүние жүзінде 1 – орын алады. Мал шаруашылығы да жақсы
дамыған. Теңізден балық аулаудан және теңіз азықтарын пайдаланудан дүние
жүзінде алғашқы ондыққа кіреді. Елге туризм үлкен пайда әкеледі. Жыл сайын
Испанияға 62 млн. Шет елден туристер келеді екен.
Испания жері субтропик белдеуде орналасқан. Жері таулы, үстіртті,
қыратты болып келеді. Территориясының 65℅ - ы 500 метрден жоғары биіктікте
орналасқан. Ең биік жері –
Муласен тауы (3478 м). Елдің оңтүстік бөлігін Месета үстірті алып жатыр.
Солтүстік Испанияда Кантабри тауы елдің солт –
шығысындағы Пиреней тауымен жалғасады. Солтүстік батысында – Галисия таулы
үстірті мен Леон тауы, оңтүстігі мен оңтүстік – шығысында Андалусия
таулары, оңтүстік – батысында Андалусия ойпаты орналасқан. Пайдалы
қазбалары – темір, пирит, сынап, қорғасын, мырыш, уран, вольфрам, қалайы,
көмір, т.б. Климаты – қоңыржай мұхиттық (солтүстік, солтүстік – батыс
бөліктері) және субтропикті жерортатеңіздік қаңтардағы орташа температура
4 – 5 ºС (солт - те) , 12 – 13 ºС (оңт - те), шілдеде 23 – 29ºС .
Жауын – шашын жылдық орташа мөлшері 300 – 500 мм. (оңт - те), 1000 – 2000
мм. (солт - те). Жер беті суға бай, дегенмен жазда өзендері (Тахо, Дуэро,
Эрбо, Хукар т.б.) таяздап, шағын өзендер қурап қалады. Жері күлгін және
сұзғылт қоңыр топырақты, территориясының 10% - ы орман . Бұл ормандардарда
емер ағашы, шаьшат, қарағай, хамеропс пальмасы өседі. Жан – жануарлардан
түлкі, сусар, қоңыр аю, тау ешкі, қоян, борсық т.б. кездеседі. Құстардың
400 – ге жуық түрлері бар. Теңіздері балыққа (сардина, треска т.б.) бай.
Айгес – Тортес, Ордес, Кавадонга ұлттық парктері мен Анайет, Гредос,
Доньян қорықтары бар.
Испан тілі – Испания, Оңт. Орт Америка (Бразилия, Гайти, Гайана,
Суринама, Кіші Антиль аралдарын қоспағанда) мен Мексиканың, Кубаның
(барлығы 19 елдің ) әдеби және ресми тілі. Сондай – ақ, Испан тілі
Перуде(кечуа тілімен бірге), Боливияда (кечуа және аймара тілдерімен
қатар), Пуэрто – Рикода (ағылшын тілімен қатар) ресми тіл болып саналады.
Үндіеуропалық тілдері шоғырының роман тілдері тобына жатады . Испан тілі
Испанияның бұрынғы отарлары – Морокка, Танжера, Филиппин аралдарында
(тагиль тілімен қатар) қолданылады. Балкан түбегінде және Орта Шығыста көне
Испан тіті кездеседі. Испан тілі екі дилектикалық топқа(оңтүстік -
солтүстік) бөлінеді. Латын Америкасы тұрғындары тілінің лексикасы мен
сөздерінің айтылуында өзгешелік бар . Испан тілінің пайда болуына кастили
диалектісі
негіз болды . Қазіргі Испан тілінде 5 – дауысты, 18 – дауыссыз (16 қатаң, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Саяси партиялар жайлы
Испания мемлекетінің саяси партиялары
Мемлекеттік туристік органдар
Конституциялық құқықтың негіздері
Ислам өркениетінің европаға ықпалы
Шет елдердің Конституциялары және басқару нысандары
ХҮІІ ғасырдағы Голландия өнері
Кейінгі орта ғасырдағы Осман империясы
Қазақстан облыстарының алыс шетелдер мен экономикалық байланысы
Шет елдердің Конституциялары
Пәндер