Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
Негізгі бөлім
1. Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
2. Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі
3. Тұлғаның өмір сүру барысында қарым.қатынас ету ерекшелігі
4. Адамның жеке басының дамуындағы әлеуметтік факторлар
5. Жеке адам дамуы мен қалыптасуы жөніндегі теориялық көзқарастар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
2. Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі
3. Тұлғаның өмір сүру барысында қарым.қатынас ету ерекшелігі
4. Адамның жеке басының дамуындағы әлеуметтік факторлар
5. Жеке адам дамуы мен қалыптасуы жөніндегі теориялық көзқарастар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Тұлғаның әлеуметтену пролцесі жайындағы мәселені қоғам дамуының түрлі этаптарында көптеген ғаымдар қарастырып өтті. Олардың ішінде З.Фрейд, Ж. Пиаже, Б.Ананьев, Б.П.Парыгин, С.Л.Рубинштейн,К.А.Альбуханова – Снавская, И.С.Кон, Д.И.Фельдштейн, Н.В.Дельин, М.П.Дубинина, А.Ф.Помес. Олардың әрқайсысы өздерінің концепциясына сай «әлеуметтену» түсінігіне түрлі анықтамалар беріп өткен. Психологиялық сөздікте келесі анықтама берілген: «Әлеуметтену – бұл эволюциялық процесс. Ол субъектінің өзі индивидуалды іс - әрекетте , коммуникация факторында өзін жүзеге асырады ».
Жай сөзбен айтқанда , әлеуметтену - бұл индивидтің әрекет үлгісін , әлеуметтік нормалар мен құндылықтарды түсіну процесі. Әлеуметтену процесіне индивидті қоршағандардың барлығы қатысады: отбасы, көршілер, бала бақша , мектептегі құрдастары және т.б. Д.Спенсер бойынша әлеуметтену үшін үш фактордың әрекеті қажет: күту, әрекеттің өзгеруі және осы күтулерге сәйкес ұмтылыстар. Оның ойынша тұлғаның қалыптасу процесі 3 түрлі сатыда болады:
- үлкендердің әрекетіне балалардың еліктеуі мен соны қайталау сатысы;
- ойын сатысы,егер балалар жүріс – тұрысты рөлдердің орындалуы ретінде екенін түсінген жағдайда;
- топтық ойындар сатысы;
Күтпеген жердегі әлеуметтік әсер ету кез келген жағдайда екі немесе одан да көп индивидтер өзара әрекеттескенде орын алады. Мысалы, үлкендердің өздерінің мәселесі жайындағы әңгімелер балаға жеткілікті түрде қатты әсер етеді, бірақ бұны тәрбиелеу процесі деп айту жеткілікті.
Бала түрлі әсерлерді енжар қабылдамай , субъектінің белсенді позициясына обьектінің әсеріне біртіндеп қосыла отырып әлеуметтенеді.
Жай сөзбен айтқанда , әлеуметтену - бұл индивидтің әрекет үлгісін , әлеуметтік нормалар мен құндылықтарды түсіну процесі. Әлеуметтену процесіне индивидті қоршағандардың барлығы қатысады: отбасы, көршілер, бала бақша , мектептегі құрдастары және т.б. Д.Спенсер бойынша әлеуметтену үшін үш фактордың әрекеті қажет: күту, әрекеттің өзгеруі және осы күтулерге сәйкес ұмтылыстар. Оның ойынша тұлғаның қалыптасу процесі 3 түрлі сатыда болады:
- үлкендердің әрекетіне балалардың еліктеуі мен соны қайталау сатысы;
- ойын сатысы,егер балалар жүріс – тұрысты рөлдердің орындалуы ретінде екенін түсінген жағдайда;
- топтық ойындар сатысы;
Күтпеген жердегі әлеуметтік әсер ету кез келген жағдайда екі немесе одан да көп индивидтер өзара әрекеттескенде орын алады. Мысалы, үлкендердің өздерінің мәселесі жайындағы әңгімелер балаға жеткілікті түрде қатты әсер етеді, бірақ бұны тәрбиелеу процесі деп айту жеткілікті.
Бала түрлі әсерлерді енжар қабылдамай , субъектінің белсенді позициясына обьектінің әсеріне біртіндеп қосыла отырып әлеуметтенеді.
1. Жарықбаев Қ. Психология. Алматы: Білім, 1993
2. Гоноболин Ф. Н. Психология. Алматы: Мектеп, 1976
3. Оразбекова К. А. Ұлттық психология мен халық тәрбиесі болашақтың бастауы хақында. Алматы: «Дәуір», 2000
4. Елікбаев Н. Ұлттық психология: көмекші оқу құралы. Алматы: Қазақ университеті, 1992
5. Жүкешев Қ. М. Ұлттық психологияның мәдени - әлеуметтік негізделуі. Алматы, 1999
6. Алдамұратов Ә. Жалпы психология. Алматы: Білім, 1991
2. Гоноболин Ф. Н. Психология. Алматы: Мектеп, 1976
3. Оразбекова К. А. Ұлттық психология мен халық тәрбиесі болашақтың бастауы хақында. Алматы: «Дәуір», 2000
4. Елікбаев Н. Ұлттық психология: көмекші оқу құралы. Алматы: Қазақ университеті, 1992
5. Жүкешев Қ. М. Ұлттық психологияның мәдени - әлеуметтік негізделуі. Алматы, 1999
6. Алдамұратов Ә. Жалпы психология. Алматы: Білім, 1991
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
2. Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі
3. Тұлғаның өмір сүру барысында қарым-қатынас ету ерекшелігі
4. Адамның жеке басының дамуындағы әлеуметтік факторлар
5. Жеке адам дамуы мен қалыптасуы жөніндегі теориялық көзқарастар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Тұлғаның әлеуметтену пролцесі жайындағы мәселені қоғам дамуының түрлі
этаптарында көптеген ғаымдар қарастырып өтті. Олардың ішінде З.Фрейд, Ж.
Пиаже, Б.Ананьев, Б.П.Парыгин, С.Л.Рубинштейн,К.А.Альбуханова – Снавская,
И.С.Кон, Д.И.Фельдштейн, Н.В.Дельин, М.П.Дубинина, А.Ф.Помес. Олардың
әрқайсысы өздерінің концепциясына сай әлеуметтену түсінігіне түрлі
анықтамалар беріп өткен. Психологиялық сөздікте келесі анықтама берілген:
Әлеуметтену – бұл эволюциялық процесс. Ол субъектінің өзі индивидуалды іс
- әрекетте , коммуникация факторында өзін жүзеге асырады .
Жай сөзбен айтқанда , әлеуметтену - бұл индивидтің әрекет үлгісін ,
әлеуметтік нормалар мен құндылықтарды түсіну процесі. Әлеуметтену
процесіне индивидті қоршағандардың барлығы қатысады: отбасы, көршілер,
бала бақша , мектептегі құрдастары және т.б. Д.Спенсер бойынша
әлеуметтену үшін үш фактордың әрекеті қажет: күту, әрекеттің өзгеруі
және осы күтулерге сәйкес ұмтылыстар. Оның ойынша тұлғаның қалыптасу
процесі 3 түрлі сатыда болады:
- үлкендердің әрекетіне балалардың еліктеуі мен соны
қайталау сатысы;
- ойын сатысы,егер балалар жүріс – тұрысты рөлдердің орындалуы
ретінде екенін түсінген жағдайда;
- топтық ойындар сатысы;
Күтпеген жердегі әлеуметтік әсер ету кез келген жағдайда екі
немесе одан да көп индивидтер өзара әрекеттескенде орын алады. Мысалы,
үлкендердің өздерінің мәселесі жайындағы әңгімелер балаға жеткілікті
түрде қатты әсер етеді, бірақ бұны тәрбиелеу процесі деп айту
жеткілікті.
Бала түрлі әсерлерді енжар қабылдамай , субъектінің белсенді
позициясына обьектінің әсеріне біртіндеп қосыла отырып әлеуметтенеді.
Бала белсенді, өйткені ол балада қажеттіліктер бар, егер тәрбие осы
қажеттіліктерді ескеретін болса , онда бұл баланың белсенділігін дамытуға
икемдейді. Егер де тәрбиешілер баланың белсенділігін тыныш отыр деп
төмендететін болса, онда деформацияланған , енжар тұлғаны қалыптастыруы
мүмкін. Баланың белсенділі толығымен жоғалады, соның нәтижесінде тұлға
әлеуметтік бейімделмеген , үрейленген болып қалыптасады немесе белсенділік
түрлі компенсаторлық амалдар арқылы жүзеге асуы мүмкін.
Баланың әлеуметтенуінің элементтерін З.Фрейд көрсеткен. З.Фрейд
бойынша тұлға 3 элементтен тұрады: ид - қанағаттануға ұмытылуға
түрткі болатын энергияның шығу тегі; эго -тұлғаның шынайы принцип
негізіне орныдайтын және супер эго - өнегелі бағалы элемент.
Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
Тұлғаның әлеуметтік – психологиялық ерекшеліктерін анықтау жолында
негізінен Е. С. Кузьминнің, А. А. Свинецскийдің, К. Роджерстің, А.
Маслоудың тағы басқа ғалымдардың тұжырымдаулары бойынша тұлғаның өзін - өзі
бағалауы, өзіндік Менін бағалауы, өзіндік актуализациялануға талпынысы,
қоршаған ортаны субъективті қабылдауы, әлеуметтік – психологиялық
қасиеттерін қарастырудықң маңызы зор! Тұлғаның қоршаған ортамен қарым –
қатынасы, жеткен жетістіктері мен ерекшеліктері көптеген жағдайларға
тәуелді, оларды тұлғаның әлеуметтік есею ұғымымен түсіндіріледі. Шетел
психологиясында тұлғаның әлеуметтік есеюін өзіндік аяқталу терминімен
белгілейді және оның мағынасын тұлғаның өз мүмкіндіктерін аңғаруына және
дамытуына бағыттылы деп сипаттайды. Өзіндік актуализацияланатын тұлға ең
алдымен дербестігімен, өз мәнді іске асыра алуымен, өзіндік
тұжырымдауларымен, ақиқатқа талпынысымен сипатталады. Адамдар өз
жағдайларын өздері құрайды. Сонда әлеуметтік жағдайды қатысушылардың
әрекеттері құрайды. Әлеуметтік орта өздігінеен өгеретін ауа – райынан
өзгеше болып келеді. Ол үйі сияқты, біз оны өзіміз құраймыз. [31 бет, ]
Жоғарыда келтірілген Маркстің топтауына сүйенсек, тұлға өз тағдырларын
өзгертуге өз септігін тигізе алады. Қоршаған ортаның ұсынан моделі үнемі өз
тұжырымдауымызға сәйкес келе бермейді. Тұлға мен әлеуметтік орта қатынасын
түсінуде бұған тұлғаның жеке бас ерекшеліктерінің зор екендігі атап өту
керек. Қоғам дамуды оңды болуы үшін адам бойында оңды қасиеттердің дамуы
зор мәнге ие. Жалпы индивидтің қоғамдық қатынастарда активті субеъект
ретінде функциялануына мүмкіндік беретін әлеуметтік топқа немесе қоғамға
тән, мәдениет ұғымына енетін белгілі – бір білімдер жүйесін, игеруі
әлеуметтену үрдісі ретінде қарастырылады.
Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі
Тұлғаның әлеуметтенуі тек әлеуметтік – бақыланатын және бағыттылық –
ұйымдасқан жағдайлар жиынтығынан ғана емес, сонымен қоса, аяқ - асты
жағдайларын да тәуелді болып келеді. Сонда адамдар өміріндегі кездейсоқ
жағдайлар, конформды ойлау ерекшеліктері, өмірді көрген қиыншылықтары
адамның өзіне тән қоршаған ортасына деген көзқарасын өзгертеді. Әлеуметтік
жағдайларға саналы мөлшерде икемделу тұлғаның өзіне, қоршаған ортаға зиянын
тигізбейтін жағдайларды сөкпей қолдап отырған жөн. Саналы түрде икемделу
адамның, қоршағандардың өмірін жеңілдетеді. Көріп отырғандай, тұлғаны
әлеуметтік – психологиялық тұрғыдан қарастыруда оның өзіне деегн
субъективті көзқаарсы адамдардың қоғамдағы орнын белгілеуде маңызды мәнге
ие. Индивидтің қоғамдық қатынастар жүйесіне еніп, бұл үрдіс негізінде
қалыптасатын интегралды әлеуметтік қасиетін, яғни тұлғаның дамуын
әлеметтенуден тыс қарастыру мүмкін емес. Тұлғаның әлеуметтенуін индивидпен
қоғамдық тәжірибені жаңғырту және меңгеру үрдісі ретінде анықтауға болады,
соның қорытындысы ретінде индивид тұлғаға айналып, өмір үшін қажетті
психологиялық қасиеттерді, білімдерді, дағдылардыигереі. Р. С. Немов
көрсетуі бойынша, әлеуметтенуі легеніміз бұл адамзатпен жасалған
цивилизацияны индивидтің көп қырлытаным үрдісі, әлеуметтік тәжірибесін
игеру, табиғи тіршілік иесіне қоғамдыққа ауысуы, индивидпен тұлға ретінде
қалыптасуы. Әлеуметтену ұғымы кең қолданылғанымен, И. С. Кон пайдалануынша,
оның нақты тұжырымдамасы жоқ. Тұлғаның әлеуметтік – психологиялық
ерекшеліктерінің қалыптасуына әлеуметтенудің ықпалы зор болғандықтан бұл
ұғым алғаш рет ХІХ ғасырдың 40 жылдардың соңы мен 50 жылдарда американдық
психологтары мен социологтары (А. Парк, Д. Доллард, Дж. Кольман, В. Уолтер
тағы басқалар) суреттелген. Әлеуметтенудің әлеуметтік жүйег тұлғаның толық
интеграциялы үрдісі ретіндегі ұғымын американдық социологтары (Г. Парсонс,
Р. Мертон) туындаған. Т. Ергешевский бойынша қоғамдағы тұлғаның дамуына
байланысты жаңа қоғамдастықтар туындайды. Олардың өзара әсерлесуі негізінде
жалпы адамгершілік қоғамдастық құрылады. Кез – келген индивидті, әсіресе
тұлға болып дамыған тіршілік иесін әлеуметтенусіз елестету мүмкін емес.
Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі әсіресе интенсивті түрде болашақ және
жас өспірімділік кезеңде дамиды, ал тұлға дамуы жалпы егде жасқа дейін
созылады. Қоғам дамуы тұлғаның индивидуалды дамуына жол сілтейді, ал жалпы
әлеуметтенуге әр әлеуметтенуші өз үлесін қосады. Тейяр бойынша, адамзаттың
болашағының тарихының маңыздылығын казіргі қоғам дамуына тәуелді болып
табылады. Тұлғаның әлеуметтенуі индивидуалды дәрежеде бірнеше үрдістен
тұрады:
1 Адамдардың тұлғалықтары өзара әсерлесу арқылы қалыптасады. Бірақ
олардың өзара әсерлесу мінездемесі жас, интеллектуалды дәреже, жыныс
тағы сол сияқты факторларға өз әсерін тигізді.
2 Қоршаған орта да баланың тұлға болып дамуына септігін тигізеді.
3 Тұлғалық жеке бас индивидуалды тәжірибе арқылы қалыптасады.
4 Тұлғаның құрылуына әсер ететін аспект ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
2. Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі
3. Тұлғаның өмір сүру барысында қарым-қатынас ету ерекшелігі
4. Адамның жеке басының дамуындағы әлеуметтік факторлар
5. Жеке адам дамуы мен қалыптасуы жөніндегі теориялық көзқарастар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Тұлғаның әлеуметтену пролцесі жайындағы мәселені қоғам дамуының түрлі
этаптарында көптеген ғаымдар қарастырып өтті. Олардың ішінде З.Фрейд, Ж.
Пиаже, Б.Ананьев, Б.П.Парыгин, С.Л.Рубинштейн,К.А.Альбуханова – Снавская,
И.С.Кон, Д.И.Фельдштейн, Н.В.Дельин, М.П.Дубинина, А.Ф.Помес. Олардың
әрқайсысы өздерінің концепциясына сай әлеуметтену түсінігіне түрлі
анықтамалар беріп өткен. Психологиялық сөздікте келесі анықтама берілген:
Әлеуметтену – бұл эволюциялық процесс. Ол субъектінің өзі индивидуалды іс
- әрекетте , коммуникация факторында өзін жүзеге асырады .
Жай сөзбен айтқанда , әлеуметтену - бұл индивидтің әрекет үлгісін ,
әлеуметтік нормалар мен құндылықтарды түсіну процесі. Әлеуметтену
процесіне индивидті қоршағандардың барлығы қатысады: отбасы, көршілер,
бала бақша , мектептегі құрдастары және т.б. Д.Спенсер бойынша
әлеуметтену үшін үш фактордың әрекеті қажет: күту, әрекеттің өзгеруі
және осы күтулерге сәйкес ұмтылыстар. Оның ойынша тұлғаның қалыптасу
процесі 3 түрлі сатыда болады:
- үлкендердің әрекетіне балалардың еліктеуі мен соны
қайталау сатысы;
- ойын сатысы,егер балалар жүріс – тұрысты рөлдердің орындалуы
ретінде екенін түсінген жағдайда;
- топтық ойындар сатысы;
Күтпеген жердегі әлеуметтік әсер ету кез келген жағдайда екі
немесе одан да көп индивидтер өзара әрекеттескенде орын алады. Мысалы,
үлкендердің өздерінің мәселесі жайындағы әңгімелер балаға жеткілікті
түрде қатты әсер етеді, бірақ бұны тәрбиелеу процесі деп айту
жеткілікті.
Бала түрлі әсерлерді енжар қабылдамай , субъектінің белсенді
позициясына обьектінің әсеріне біртіндеп қосыла отырып әлеуметтенеді.
Бала белсенді, өйткені ол балада қажеттіліктер бар, егер тәрбие осы
қажеттіліктерді ескеретін болса , онда бұл баланың белсенділігін дамытуға
икемдейді. Егер де тәрбиешілер баланың белсенділігін тыныш отыр деп
төмендететін болса, онда деформацияланған , енжар тұлғаны қалыптастыруы
мүмкін. Баланың белсенділі толығымен жоғалады, соның нәтижесінде тұлға
әлеуметтік бейімделмеген , үрейленген болып қалыптасады немесе белсенділік
түрлі компенсаторлық амалдар арқылы жүзеге асуы мүмкін.
Баланың әлеуметтенуінің элементтерін З.Фрейд көрсеткен. З.Фрейд
бойынша тұлға 3 элементтен тұрады: ид - қанағаттануға ұмытылуға
түрткі болатын энергияның шығу тегі; эго -тұлғаның шынайы принцип
негізіне орныдайтын және супер эго - өнегелі бағалы элемент.
Жеке тұлғаның дамуына әлеуметтік ортаның маңызы
Тұлғаның әлеуметтік – психологиялық ерекшеліктерін анықтау жолында
негізінен Е. С. Кузьминнің, А. А. Свинецскийдің, К. Роджерстің, А.
Маслоудың тағы басқа ғалымдардың тұжырымдаулары бойынша тұлғаның өзін - өзі
бағалауы, өзіндік Менін бағалауы, өзіндік актуализациялануға талпынысы,
қоршаған ортаны субъективті қабылдауы, әлеуметтік – психологиялық
қасиеттерін қарастырудықң маңызы зор! Тұлғаның қоршаған ортамен қарым –
қатынасы, жеткен жетістіктері мен ерекшеліктері көптеген жағдайларға
тәуелді, оларды тұлғаның әлеуметтік есею ұғымымен түсіндіріледі. Шетел
психологиясында тұлғаның әлеуметтік есеюін өзіндік аяқталу терминімен
белгілейді және оның мағынасын тұлғаның өз мүмкіндіктерін аңғаруына және
дамытуына бағыттылы деп сипаттайды. Өзіндік актуализацияланатын тұлға ең
алдымен дербестігімен, өз мәнді іске асыра алуымен, өзіндік
тұжырымдауларымен, ақиқатқа талпынысымен сипатталады. Адамдар өз
жағдайларын өздері құрайды. Сонда әлеуметтік жағдайды қатысушылардың
әрекеттері құрайды. Әлеуметтік орта өздігінеен өгеретін ауа – райынан
өзгеше болып келеді. Ол үйі сияқты, біз оны өзіміз құраймыз. [31 бет, ]
Жоғарыда келтірілген Маркстің топтауына сүйенсек, тұлға өз тағдырларын
өзгертуге өз септігін тигізе алады. Қоршаған ортаның ұсынан моделі үнемі өз
тұжырымдауымызға сәйкес келе бермейді. Тұлға мен әлеуметтік орта қатынасын
түсінуде бұған тұлғаның жеке бас ерекшеліктерінің зор екендігі атап өту
керек. Қоғам дамуды оңды болуы үшін адам бойында оңды қасиеттердің дамуы
зор мәнге ие. Жалпы индивидтің қоғамдық қатынастарда активті субеъект
ретінде функциялануына мүмкіндік беретін әлеуметтік топқа немесе қоғамға
тән, мәдениет ұғымына енетін белгілі – бір білімдер жүйесін, игеруі
әлеуметтену үрдісі ретінде қарастырылады.
Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі
Тұлғаның әлеуметтенуі тек әлеуметтік – бақыланатын және бағыттылық –
ұйымдасқан жағдайлар жиынтығынан ғана емес, сонымен қоса, аяқ - асты
жағдайларын да тәуелді болып келеді. Сонда адамдар өміріндегі кездейсоқ
жағдайлар, конформды ойлау ерекшеліктері, өмірді көрген қиыншылықтары
адамның өзіне тән қоршаған ортасына деген көзқарасын өзгертеді. Әлеуметтік
жағдайларға саналы мөлшерде икемделу тұлғаның өзіне, қоршаған ортаға зиянын
тигізбейтін жағдайларды сөкпей қолдап отырған жөн. Саналы түрде икемделу
адамның, қоршағандардың өмірін жеңілдетеді. Көріп отырғандай, тұлғаны
әлеуметтік – психологиялық тұрғыдан қарастыруда оның өзіне деегн
субъективті көзқаарсы адамдардың қоғамдағы орнын белгілеуде маңызды мәнге
ие. Индивидтің қоғамдық қатынастар жүйесіне еніп, бұл үрдіс негізінде
қалыптасатын интегралды әлеуметтік қасиетін, яғни тұлғаның дамуын
әлеметтенуден тыс қарастыру мүмкін емес. Тұлғаның әлеуметтенуін индивидпен
қоғамдық тәжірибені жаңғырту және меңгеру үрдісі ретінде анықтауға болады,
соның қорытындысы ретінде индивид тұлғаға айналып, өмір үшін қажетті
психологиялық қасиеттерді, білімдерді, дағдылардыигереі. Р. С. Немов
көрсетуі бойынша, әлеуметтенуі легеніміз бұл адамзатпен жасалған
цивилизацияны индивидтің көп қырлытаным үрдісі, әлеуметтік тәжірибесін
игеру, табиғи тіршілік иесіне қоғамдыққа ауысуы, индивидпен тұлға ретінде
қалыптасуы. Әлеуметтену ұғымы кең қолданылғанымен, И. С. Кон пайдалануынша,
оның нақты тұжырымдамасы жоқ. Тұлғаның әлеуметтік – психологиялық
ерекшеліктерінің қалыптасуына әлеуметтенудің ықпалы зор болғандықтан бұл
ұғым алғаш рет ХІХ ғасырдың 40 жылдардың соңы мен 50 жылдарда американдық
психологтары мен социологтары (А. Парк, Д. Доллард, Дж. Кольман, В. Уолтер
тағы басқалар) суреттелген. Әлеуметтенудің әлеуметтік жүйег тұлғаның толық
интеграциялы үрдісі ретіндегі ұғымын американдық социологтары (Г. Парсонс,
Р. Мертон) туындаған. Т. Ергешевский бойынша қоғамдағы тұлғаның дамуына
байланысты жаңа қоғамдастықтар туындайды. Олардың өзара әсерлесуі негізінде
жалпы адамгершілік қоғамдастық құрылады. Кез – келген индивидті, әсіресе
тұлға болып дамыған тіршілік иесін әлеуметтенусіз елестету мүмкін емес.
Болашақ тұлғаның әлеуметтенуі әсіресе интенсивті түрде болашақ және
жас өспірімділік кезеңде дамиды, ал тұлға дамуы жалпы егде жасқа дейін
созылады. Қоғам дамуы тұлғаның индивидуалды дамуына жол сілтейді, ал жалпы
әлеуметтенуге әр әлеуметтенуші өз үлесін қосады. Тейяр бойынша, адамзаттың
болашағының тарихының маңыздылығын казіргі қоғам дамуына тәуелді болып
табылады. Тұлғаның әлеуметтенуі индивидуалды дәрежеде бірнеше үрдістен
тұрады:
1 Адамдардың тұлғалықтары өзара әсерлесу арқылы қалыптасады. Бірақ
олардың өзара әсерлесу мінездемесі жас, интеллектуалды дәреже, жыныс
тағы сол сияқты факторларға өз әсерін тигізді.
2 Қоршаған орта да баланың тұлға болып дамуына септігін тигізеді.
3 Тұлғалық жеке бас индивидуалды тәжірибе арқылы қалыптасады.
4 Тұлғаның құрылуына әсер ететін аспект ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz