Дағдарысқа қарсы эканомикалық саясат бағыттары

Жоспар
Кіріспе

1 Дағдарыстың дауасы
2 Кәсіпорындарда мүмкін банкроттық пайда болуы және оның салалары
3 Кәсіпорынның дағдарыстық жағдайына әсер ететін факторлар
4 Дағдарыстық жаңдайларды мемлекеттік реттеу түрлер
5

Мемлекеттік реттеу экономикалық саясаттың келесі бағыттары бойынша жүзеге асырылады:1)Фискалдық(бюджеттік) саясат- мемлекет бюджет және салық салу көмегі арқылы реттеу, яғни кәсіпорынның бюджеттен тәуелділік дәрежесінің нақты дєрежесін белгілеу болып табылады.2)Құрылымдық саясат- мемлекет кәсіпорын мүлкін жекешелендіру процесін жүзеге асырады. Бұл бағдарлама бойынша келесі бағыттар қаралады: басқару саласындағы принциптер мен алғышарттарды қайта қарау, меншік қатынастарын реформалау процесінде мемлекет ролін күшейту, экономиканыњ мемлекет секторында мемлекеттік бақылауды күшейту.3)Қаржы-несие саясаты- мемлекеттің банктік процестерді, ақша массасы мен несиелерді мақсатты басқару. Бұл өз кезегінде тұтыну сҒанысына және инвестициялық сұранысқа әсер етеді. Бұл қайтарымдылық негізде және жењілдетілген несиелер беру арқылы экономика үшін маңызды кәсіпорындарды қаржылық қолдау көрсетуге мүмкіндік береді.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Дағдарысқа қарсы эканомикалық саясат бағыттары- Мемлекеттік
реттеу экономикалық саясаттың келесі бағыттары бойынша жүзеге
асырылады:1)Фискалдық(бюджеттік) саясат- мемлекет бюджет және салық салу
көмегі арқылы реттеу, яғни кәсіпорынның бюджеттен тәуелділік дәрежесінің
нақты дєрежесін белгілеу болып табылады.2)Құрылымдық саясат- мемлекет
кәсіпорын мүлкін жекешелендіру процесін жүзеге асырады. Бұл бағдарлама
бойынша келесі бағыттар қаралады: басқару саласындағы принциптер мен
алғышарттарды қайта қарау, меншік қатынастарын реформалау процесінде
мемлекет ролін күшейту, экономиканыњ мемлекет секторында мемлекеттік
бақылауды күшейту.3)Қаржы-несие саясаты- мемлекеттің банктік процестерді,
ақша массасы мен несиелерді мақсатты басқару. Бұл өз кезегінде тұтыну
сҒанысына және инвестициялық сұранысқа әсер етеді. Бұл қайтарымдылық
негізде және жењілдетілген несиелер беру арқылы экономика үшін маңызды
кәсіпорындарды қаржылық қолдау көрсетуге мүмкіндік береді.
Дағдарыстың дауасы
Әлемдік қаржы дағларысының жер бетіндегі барлық мемлекеттерді шарпып
өткен, өтіп қана қоймай, олардың кейбіреуін банкроттық жағдайға жеткізген
мәлім. Түрлі елдердегі бұған дейін таза пайдасының есебін ғана алып,
дағдарыс емес-ау, сәл кідіру дегеннің не екенін білмей келген небір алып
компаниялар мен фирмалар аман қалудың амалдарын қарастырып, фабрикалар мен
зауыттарын жабуда немесе жұмысшыларын қысқартуда. Көптеген дамыған елдер
миллондаған жұмыс орындарының қысқаруына байланысты әлеуметтік ахуалды
ұшықтыруға жол бермеу мақсатында қысқарған жұмысшылардың жағдайларын
ойластыруда.
Соңғы оншақты жылда дағдарыстың екінші қайтара соғуы әлем елдерінің
басшыларын терең ойға қалдырып отыр. Алайда көптеген саясатшылар мен
сарапшылар нақ осы дағдарысты енсеру жолдарын ғана ойластырып отырған анық.
Ал дағдарыстың шығу себебі неде, бір елде басталған тоқыраудың барша
елдердің қаржы жүйесін қамтуы неліктен, әлемнің барлық елдерін дағдарыстан
шығу жолдарын бірлесе ой-әлем елдеріндегі саясаткерлер мен сарапшылардың
назарын аударды.
Ондағы сөз болып отырған мәселелер планеталық деңгейдегі проблемалар.
Экономика саласындағы дағдарыс бүкіл әлем елдеріне етек жайды және де
толастамай, барған сайын күрделеніп бара жатыр. Дағдарысты тежеу, одан шығу
амалдарын барлық елдер жаппай іздеу үстінде.
Осыған орай әлем елдеріндегі саясатшылар мен сарапшылардың бірі емес,
бірегейі болып дағдарыстан шығудың тосын жолын қарастырып, әлем деңгейдегі
қайраткер дәрежесіне көтере түсетіні сөзсіз.
Нұрсұлтан Әбішұлы Қазіргі жаһандық дағдарыс - бұл мүлде қандай да
бір табиғи апат емес және жағдайлардың кездейсоқ қиылысының нәтижесі емес,
бәзбір терең ішкі ақаулықтың заңды сыртқы салдары- дей келіп дағдарыстың
себептерін нақты айқындап, белгілемейінше, дағдарыстың өзі бастау алған
әлемдік валюта-қаржы жүйесін жөндеу жөніндегі біздің бүкіл күш-жігеріміз
тек косметикалық сипатта ғана болатының көреміз.
Қайдан болсын дерсіз. Бірақ бұл жауап сіздің адалдығыңызды көрсете ме?
Президенттің жауабын да тыңдап көрелік: Әлемдік валюта жүйесі жұмысының іс-
жүзіндегі нәтижелері өркендеу үстіндегі әлемдік капиталдың және тұрақты
әлемдік дамудың (бірыңғай әлемдік валютаның да) болуының өзі бүгінде
қатерлі болып отырған жағдайға жеткізді. Бұл оның толық тиімсізділігінің
айқын дәлелі.
Доллар және басқа елдердің валюталары да қазір қажеттен тыс көптеп
шығарылып жатыр. Ақша экономикаға тек бірақ жағдайда керек, яғни тауар мен
қызмет көрсету айналымын қамтамасыз ету үшін ғана. Сондықтан тауар мен
қызмет көрсету көлемі оған қажет ақша мөлешерімен сәйкес, тіпті тепе-тең
болуы керек.
Егер олай болмай, ақша қажеттіліктен артық шыққан жағдайда валюта
жүйесі бұрмаланады, өзінің міндетін дұрыс атқара алмайды. 2007 жылы барша
әлем елдеріндегі ішкі жалпы өнім 60 триллион доллар көлемінде болған екен,
сол жылы барлық елдердегі ақша көлемі долларға шаққанда 600 триллион доллар
болған екен. Міне, осы жағдай валюта жүйесінің тиімділігі мен тұрақтылығын
жоққа шығарып отыр. Қазіргі қалыптасқан жүйесінің ең күрделі кемшілігі деп
Президент осыны атап отыр. Ал енді әлемді валютаның қандай болуы, қанша
көлемде болуы, оның бағамының белгіленуі қалай жүруі керек? Елбасы әлем
саясатшылары мен сарапшыларының, жұртшылығының алдында әлемдік валюта
иесінің жауапкершілігі қандай болуы керек деген мәселелер төңірегінде
тереңнен ой толғайды.
Долларды шығару қазір бір-ақ елдің қолында. Ол – Америка Құрама Штаты.
Ақша шығаратын станоктың иесі солар. Басқа мемлекеттер ол станоктың жұмыс
істеуіне ешқандай әсер ете алмайды. Сондықтан валюта жүйесінің дұрыс не
бұрыс жұмыс істеуіне тек бір-ақ мемлекеттің экономикалық саясатына барша
әлем тәуелді болып отырмыз. Америка қазір долларды шамасынан көп шығарып
жатыр, өздеріне бұл жақсы болғанымен, басқа елдерге салқын әсерін тигізуде.
Біз мұны қазіргі дағдарыстан жақсы көріп отырмыз.
Президент мұның да дұрыс еместігін жан-жақты сараптап, әлем деңгейінде
барлық елдермен келісе отырып жаңа валюта жүйесін жаңа ақша енгізуді
валюталар жүйесін қалыптастыруды да Президент ұсынып отыр.
Экономист-сарапшы ретінде мен осы пікірлерге толығымен қосыламын,
оларды қолдаймын. Тек біздерде емес, көптеген елдерде Президенттің пікірі
терең талқыланып, қолдау табуда. Еуроодақ пікірлері де Н. Назарбаев
пікірлерімен жалғасады. Көптеген халықаралық өте жоғары лауазымды жиындарда
да Президент ұсыныстары талқыланары сөзсіз.
Елімізде дағдарыстың зардабын барынша азайту, оны еңсеру жөніндегі
шаралар алынып, жүзеге асырылуда. Бұл істе еңсеру үдерісіне қатысушылардың
барлығы адал, қолдары таза болғаны жөн. Сонымен қатар дағдарысты еңсеру,
оның зардабын жою Үкіметтің ғана міндеті деп қарап отыруға ешкімнің құқы
жоқ. Ол енкейгеннен қарттан еңбектеген балаға дейін баршаның қатысуын,
баршаның адал еңбек етуін талап етеді.
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев әлемдік қоғамды сауықтыру мақсатында айтқан
ой-пікірлер дәл осы атаулармен болмаса да осыған ұқсас атаулармен іске
асатыны сөзсіз. Тіпті болмағанда, Елбасының ой-пікірлері жаңаша бір
толғаныстарға бастайтыны анық. Қалай болғанда да қазіргі қалыптасқан қарым-
қатынас жаңа немесе жаңаланған капиталдың болуын талап ететіні, сол секілді
болашақтың валютасы әлемдік қоғамды жаңаша қалыптастыратыны сөзсіз.
Әлемдегі ең күрделі дағдарыстан шығудың осындай тура жолын баршаның
назарына 500 жыл нарық экономикасымен жүріп келе жатқан елдердің
мемлекеттік қайраткерлері емес, небәрі 18 жыл бұрын ғана осы жолға түскен
Қазақстанның басшысы ұсынғаны ұлтты қуантатын жағдай. Бұл біздің
дағдарыстан шығуымыздағы қайратымызды өсіреді.
Егер экономикамыз мықты, әлем елдерімен байланысымыз дұрыс болса,
дағдарыс бізді сырт айналып кетеді деп ойлаудың еш реті жоқ. Қазіргі
кезеңде басқа елдермен ешқандай қарым-қатынасқа түспей, дербес дамимын дей
бекершілік.
Кәсіпорындарда мүмкін банкроттық пайда болуы және оның салалары.-
Дамыған елдердегі нарықтың эканомикалық даму тарихы кәсіпорын қызметінің
тұрақсыз процес екенін дәлелдейді. Кәсіпорынды банкроттықтыњ тереңдігі
бойынша ‰шке бөліп қаратыруымызѓа болады :.Мүмкін банкроттықң
–кәсіпорынның өмірлік цикілінің банкротң кезењінде пайда болады, теріс
жағдайлардың пайда болуы, кәсіпкерлік қызметтен түсетін пайданың түспеу
қаупінің тууы.Бұл кезеңнің пайда болуын анықтайтын салдарлар.Сату
көлемінің қысқаруы.Негізгі қызметтен түсетін табыстың қысқаруы.Капитал
айналымы ұзақтығыныњ арттыру.Шикізат қорларының артуы.Қарыз капитал
үлесінің қауіпті шегіне дейін өсуі.Қандайда бір жобаның орындалмай
қалуы.Тиімсіз шарттарда жаңа қаржы ресурс көздерін пайдалану.Есептілік
жүйесінің кешігуі және сапаның төмендеуі.Кәсіпорынның басқару құрлымының
өзгеруі.Капитал салымдарының жеткіліксіздігі.Техника мен технологиялардың
моральды тозуы.Күндік босатулардың көбейуі,жұмыстың жүйесіздігі және тағы
басқа.
Кәсіпорындарда қауіпті банкроттықтың пайда болуы және оның салалары-
Қауіпті банкроттық –құлдырау фазасының V-VІ кезеңдеріндегі теріс
тенденциялар күшейеді. Кредиторлар қаржысы есебінен кәсіпорын шаруашылығын
жабуға тура келу жағдайы.-Шаруашылық операцияларынан түсетін ақшалай
қаражаттардың азаюы.-Өнім бағаларының шындыққа сай белгіленбеуі.-Баланс
құрлымындағы теріс өзгерістер, яғни шоттағы ақшаның бірден азайуы,
дебиторлық мен кредиторлық қарыз сомаларының өсуі, шығынға ұшырау.-
Ликвидтілік мәнінің төмендеуі.-Компанияның несие алу төмендігі.-
Кәсіпорынның акция курсының төмендеуі.-Кезектен тыс қаржы – бақылау
оргндарының тексерулері.-Жоғары басшылықтағы қақтығыстар.-Басқару
аппаратындағы тәжірибелі қызметкерлерден айырылу. -Еңбек ұжымында
әлеуметтік-психалогиялық климаттың нашарлауы және тағы басқа.

Кәсіпорындарда катастрофалық банкроттықтың пайда болуы және
салалары кәсіпорынның өмірлік циклі және жойылуы кезеңдері арасында
туындайды, кредиторлық талаптарын орындау үшін мүліктерін сату. Мұндай
жағдайда қарызгер өз бетінше басқару құқығынан айырылады.3-кезеңнің пайда
болуын анықтайын салдарлар -Баланс құрылымының қанағатсыздығы.-Дебиторлық
және кредиторлық қарыз балансының бұзылуы.-Өндіріс көлемінің құлдыраауы
және кәсіпорын қызметінің тоқтауы.-Дайын өнімнің қоймаға толуы.-Шығындардың
өсіуі.-Айналым қаражаттарының жеткіліксіздігі.-Мерзімсіз міндеттерді жабу
қабілетсіздігі.-Төлем еа.-Күндік бостұрулар жұмыс күшінің қысқаруы.-Жаппай
жұмтан босау , өндірістегі қақтығыстар және т.б.

Кәсіпорынның дағдарыстық жағдайына әсер ететін факторлар -Қазіргі
таңда кәсіпорын дамуының дағдарыстық жағдайының себептерін түсіндіретін әр
түрлі теориялар бар.( банктік кредит, ауа райы және егін ). Кез келген
теория кәсіпорын қызметі бір уақытта бірнеше факторлардың әсерінде
болатындығын айтады. Фактор - бұл белгілі бір уақыт аралығында өндіріс
элементтерінің динамикасын анықтайтын қозѓаушы к‰ш. Кәсіпорынның ағымдық
экономикалық жағдайын анықтайтын факторлар жиынтығы.Әрбір фактордың жеке
әсерінніњ сипатын анықтау мақсатында, оларды әр түрлі белгілері бойынша
жіктеуге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.