Банктік емес несиелік мекемелерді реттеу
1 Банктік емес несиелік мекемелерді реттеу
2 Банктік емес мекемелер
2 Банктік емес мекемелер
Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым. өкілетті органның лицензиясы негізінде каржы нарығын немесе қаржы ұйымдарын, яки ҚР Ұлттык Банкін реттеу мен қадағалауды жүзеге асыратын, банк болып есептелмейтін заңды тұлға «Банктер туралы» заңда көзделген банктік операциялардың жеке түрлерін немесе өзге де операцияларды жүргізуге құқылы.
ҚР заңнамалық актінде көзделген жағдайдан өзге еш уакытта бірде-бір банк емес ұйымнын жеке және заңдық тұлғалардан депозиттерді қабылдауға құқы жоқ. Банк емес ұйымдардын қызметін реттеу ҚР Ұлттық банкінің 2003 жылғы 6 желтоқсандағы банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асырушы ұйымдардың қызметін құру, лицензиялау, реттеу, ұйым қызметін тоқтату туралы №445 Ережелері негізінде жүргізіледі. Ал ол Банктер туралы, Ұлттык банк туралы және «Қаржы нарығы мен каржы ұйымдарын бағалау және қадағалау туралы» Заңдардың негізінде тұжырымдалган. Банк емес ұйымдар өз қызметін тек қана Банктер туралы Заңының 31 бабына сәйкес жасақталған Операцияларды өткізудің жалпы шарттары туралы ереже мен ішкі ережелер негізінде ғана жүзеге асыралады.
Операцияларды жүргізудің жалпы шарттарының ережесі банк емес ұйымдар жүзеге асыратын барлық банктік және басқа операциялары бойынша мағлұматтарды қамтуы тиіс. Банк емес ұйымдарға лицензия Банк туралы занда көзделген бір немесе бірнеше операцияны жүзеге асырута беріледі, бұған тек кана банктер атқаруға тиісті банк операциялары кірмеуі керек.
ҚР заңнамалық актінде көзделген жағдайдан өзге еш уакытта бірде-бір банк емес ұйымнын жеке және заңдық тұлғалардан депозиттерді қабылдауға құқы жоқ. Банк емес ұйымдардын қызметін реттеу ҚР Ұлттық банкінің 2003 жылғы 6 желтоқсандағы банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асырушы ұйымдардың қызметін құру, лицензиялау, реттеу, ұйым қызметін тоқтату туралы №445 Ережелері негізінде жүргізіледі. Ал ол Банктер туралы, Ұлттык банк туралы және «Қаржы нарығы мен каржы ұйымдарын бағалау және қадағалау туралы» Заңдардың негізінде тұжырымдалган. Банк емес ұйымдар өз қызметін тек қана Банктер туралы Заңының 31 бабына сәйкес жасақталған Операцияларды өткізудің жалпы шарттары туралы ереже мен ішкі ережелер негізінде ғана жүзеге асыралады.
Операцияларды жүргізудің жалпы шарттарының ережесі банк емес ұйымдар жүзеге асыратын барлық банктік және басқа операциялары бойынша мағлұматтарды қамтуы тиіс. Банк емес ұйымдарға лицензия Банк туралы занда көзделген бір немесе бірнеше операцияны жүзеге асырута беріледі, бұған тек кана банктер атқаруға тиісті банк операциялары кірмеуі керек.
Банктік емес несиелік мекемелерді реттеу
Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым. өкілетті
органның лицензиясы негізінде каржы нарығын немесе қаржы ұйымдарын, яки ҚР
Ұлттык Банкін реттеу мен қадағалауды жүзеге асыратын, банк болып
есептелмейтін заңды тұлға Банктер туралы заңда көзделген банктік
операциялардың жеке түрлерін немесе өзге де операцияларды жүргізуге құқылы.
ҚР заңнамалық актінде көзделген жағдайдан өзге еш уакытта бірде-бір банк
емес ұйымнын жеке және заңдық тұлғалардан депозиттерді қабылдауға құқы жоқ.
Банк емес ұйымдардын қызметін реттеу ҚР Ұлттық банкінің 2003 жылғы 6
желтоқсандағы банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асырушы
ұйымдардың қызметін құру, лицензиялау, реттеу, ұйым қызметін тоқтату туралы
№445 Ережелері негізінде жүргізіледі. Ал ол Банктер туралы, Ұлттык банк
туралы және Қаржы нарығы мен каржы ұйымдарын бағалау және қадағалау
туралы Заңдардың негізінде тұжырымдалган. Банк емес ұйымдар өз қызметін
тек қана Банктер туралы Заңының 31 бабына сәйкес жасақталған Операцияларды
өткізудің жалпы шарттары туралы ереже мен ішкі ережелер негізінде ғана
жүзеге асыралады.
Операцияларды жүргізудің жалпы шарттарының ережесі банк емес ұйымдар
жүзеге асыратын барлық банктік және басқа операциялары бойынша
мағлұматтарды қамтуы тиіс. Банк емес ұйымдарға лицензия Банк туралы занда
көзделген бір немесе бірнеше операцияны жүзеге асырута беріледі, бұған тек
кана банктер атқаруға тиісті банк операциялары кірмеуі керек.
Бұл ретте теменде керсетілген банктік операциялар тек осы тәртіп бойынша
үйлестіріле алады:
1. аудармалык операциялармен ұштаскан кассалык операциялар;
2. ипотекалык карыздар бойынша талап ету кұжаттарын басқару бөлігіндегі
сенімді операцияларымен қоса қарыз операциялары;
Ерекше жағдайларда, Үкімет пен Ұлттық банктің шешімі бар болса, өкілетті
орган кұрылтайшысы не қатысушысы (акционері) төмендегі органдар болып
табылатын ұйымдардың жекелеген операция түрлерін жүзеге асыруға лицензия
бере алады:
1. Үкіметке сенім артқан мемлекет.
2. Ұлттық банк.
2. Құрылтайшысы жалғыз ғана Үкімет немесе Ұлттық банк болып табылатын
заңдық тұлға.
Банк емес ұйымдардың бухгалтерлік не өзге есеп беруінің тізбесі, формасы
мен уақыты, сондай-ақ оларды бұзғаны үшін жауапкершілік Ұлттық банк пен
Реттеу жөніндегі агенттіктің бөлек заңдық актілерімен белгіленеді.
Банк емес мекемелер Ұлттық банк пен Агенттіктерге олардың талап етуі
бойынша кез келген ақпаратты, өздерінің қаражаты, өткізіп жатқан
операциялары, берген немесе алған қарыздары жайындағы мәліметтерді беруге
міндетті. Агенттік банк емес ұйымдар орындауға тиісті қосымша нормативтер
мен нормаларды белгілей алады.
Банк емес ұйымның қызметін Агенттік инспекциялайды, ол облыстың,
республикалық маңызы бар қаланың аумағында орналасқан банк емес ұйымдардың
қызметін тексеру жөніндегі өкілдігін өзінің аумақтық өкілдеріне немесе ҚР
Ұлттык банкінің филиалдарына бере алады. Банк емес ұйым ҚР заңын бұзған
жағдайда Агенттік оған Банктер туралы заңының 47 бабының а), б), е)
тармақшаларында көрсетілген санкциялар мен шектеулі ықпал шараларын
қолданады. Дәлірек айтқанда, айыппұл салу, барлық немесе белгілі бір
операцияларды өткізуге берілген лицензияны тоқтату немесе қайтып алу,
Банктер туралы заңының 20 бабында көрсетілген міндетін атқарудан шектету
сынды шаралар қолдана алады. Агенттік Лицензияны қайтарып алу үшін Агенттік
өзі қабылдаған шешімі туралы әділет органдарын I ай бұрын хабардар етуі
керек. Банк емес ұйымдарды қайта құру немесе қызметін тоқтату ҚР
заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асады.
Банктік емес мекемелер
Парабанктік жүйе экономикамыздың нарықтық қатынастарға көшуі барысында
жаңадан қалыптасып, енді ғана біртіндеп дамып келе жатқан жаңа құрылымды
сипаттайды.
Банктік емес мекемелердің немесе парабанктік мекемелердің банктерден
айырмашылығы — олар біріншіден, клиенттердің белгілі бір түріне ғана қызмет
етсе, екіншіден, банктік операциялардың жекелеген түрлері бойынша қызмет
көрсетеді.
Кейбір экономикалық әдебиеттерде парабанктік жүйенің ішіндегі несиелік
мекемелерге ломбардтарды, несиелік серіктестіктерді, несиелік қоғамдарды
және одақтарды жатқызады.
Ломбардтар — бұл жылжитын мүліктерді кепілге ала отырып, қысқа мерзімге
ссудалар беретін несиелік мекеме.
Тарихта ломбардтар өсімқорлық несие беретін жеке меншік кәсіпорын
ретінде пайда болған. Ломбардтардың мамандану саласы жылжитын мүлік, оның
ішінде бағалы металдар мен асыл тастарды (бағалы қағаздардан басқа) кепілге
алып, тұтыну несиесін беру болып табылады. Олардың ссудалары негізінен
қысқа мерзімге (30 күнге дейінгі мерзімге) кепілге салатын мүлік құнының
50—80 о мөлшерінде беріледі. Кепілге алып ссуда берумен қатар, олар
клиенттердің құндылықтарын сақтау, сондай-ақ комиссиондық негізде кепілге
салынған мүліктерді сатумен айналысады.
Несиелік операцияны ұйымдастырудың басты ерекшелігі — мұнда несиелік
шарт және кепіл міндеттемелері болмайды.
Ссуданы кепілге беру барысында клиент кепілге зат қойғандығын куәландыратын
және ссуда алғандығын растайтын құжат немесе кепіл билетін алады. Онда
қарыз алушының реквизиттері және мәміленің басты шарты көрсетіледі.
Несиелік серіктестік — өз мүшелеріне несие-есеп айырысу қызметін көрсету
мақсатында құрылған несиелік мекеме.
Несиелік серіктестіктердің жарғылық капиталы пай қосу және міндетті кіру
жарнасын төлеу жолымен қалыптасады. Мұндағы қосқан үлестер мүшеліктен шығып
қалған жағдайда қайтарылмайды. Несиелік серіктестіктердің мүшелеріне
кооперативтер, жалгерлік кәсіпорындар, банктер, шағын және орта бизнес,
жеке түлғалар кіреді. Несиелік серіктестіктердің басты пассив
операцияларына — салымдарды тарту және займдарды орналастыру; актив
операцияларына — ссудалық, комиссион-дың, сауда-делдалдың операциялары
жатады.
Несиелік серіктестіктің бір түріне ауыл шаруашылығы несиелік қоғамдары
жатады. Оның құрылтайшысы: Орталық банк, коммерциялық және мамандандырылған
банктер, үкімет құрылымдары, жеке және заңды тұғалар бола алады. Олардың
басты қызметі— ауыл шаруашылығына несие-есеп айырысу қызметін көрсету;
шаруашылық заттарын, мал, тұқым, ты-ңайтқыш сатып алу шығындарын және өзге
де жұмыстарды несиелеу. Ауыл шаруашылығы несиелік серіктестіктерінің
клиенттеріне шаруа ... жалғасы
Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым. өкілетті
органның лицензиясы негізінде каржы нарығын немесе қаржы ұйымдарын, яки ҚР
Ұлттык Банкін реттеу мен қадағалауды жүзеге асыратын, банк болып
есептелмейтін заңды тұлға Банктер туралы заңда көзделген банктік
операциялардың жеке түрлерін немесе өзге де операцияларды жүргізуге құқылы.
ҚР заңнамалық актінде көзделген жағдайдан өзге еш уакытта бірде-бір банк
емес ұйымнын жеке және заңдық тұлғалардан депозиттерді қабылдауға құқы жоқ.
Банк емес ұйымдардын қызметін реттеу ҚР Ұлттық банкінің 2003 жылғы 6
желтоқсандағы банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асырушы
ұйымдардың қызметін құру, лицензиялау, реттеу, ұйым қызметін тоқтату туралы
№445 Ережелері негізінде жүргізіледі. Ал ол Банктер туралы, Ұлттык банк
туралы және Қаржы нарығы мен каржы ұйымдарын бағалау және қадағалау
туралы Заңдардың негізінде тұжырымдалган. Банк емес ұйымдар өз қызметін
тек қана Банктер туралы Заңының 31 бабына сәйкес жасақталған Операцияларды
өткізудің жалпы шарттары туралы ереже мен ішкі ережелер негізінде ғана
жүзеге асыралады.
Операцияларды жүргізудің жалпы шарттарының ережесі банк емес ұйымдар
жүзеге асыратын барлық банктік және басқа операциялары бойынша
мағлұматтарды қамтуы тиіс. Банк емес ұйымдарға лицензия Банк туралы занда
көзделген бір немесе бірнеше операцияны жүзеге асырута беріледі, бұған тек
кана банктер атқаруға тиісті банк операциялары кірмеуі керек.
Бұл ретте теменде керсетілген банктік операциялар тек осы тәртіп бойынша
үйлестіріле алады:
1. аудармалык операциялармен ұштаскан кассалык операциялар;
2. ипотекалык карыздар бойынша талап ету кұжаттарын басқару бөлігіндегі
сенімді операцияларымен қоса қарыз операциялары;
Ерекше жағдайларда, Үкімет пен Ұлттық банктің шешімі бар болса, өкілетті
орган кұрылтайшысы не қатысушысы (акционері) төмендегі органдар болып
табылатын ұйымдардың жекелеген операция түрлерін жүзеге асыруға лицензия
бере алады:
1. Үкіметке сенім артқан мемлекет.
2. Ұлттық банк.
2. Құрылтайшысы жалғыз ғана Үкімет немесе Ұлттық банк болып табылатын
заңдық тұлға.
Банк емес ұйымдардың бухгалтерлік не өзге есеп беруінің тізбесі, формасы
мен уақыты, сондай-ақ оларды бұзғаны үшін жауапкершілік Ұлттық банк пен
Реттеу жөніндегі агенттіктің бөлек заңдық актілерімен белгіленеді.
Банк емес мекемелер Ұлттық банк пен Агенттіктерге олардың талап етуі
бойынша кез келген ақпаратты, өздерінің қаражаты, өткізіп жатқан
операциялары, берген немесе алған қарыздары жайындағы мәліметтерді беруге
міндетті. Агенттік банк емес ұйымдар орындауға тиісті қосымша нормативтер
мен нормаларды белгілей алады.
Банк емес ұйымның қызметін Агенттік инспекциялайды, ол облыстың,
республикалық маңызы бар қаланың аумағында орналасқан банк емес ұйымдардың
қызметін тексеру жөніндегі өкілдігін өзінің аумақтық өкілдеріне немесе ҚР
Ұлттык банкінің филиалдарына бере алады. Банк емес ұйым ҚР заңын бұзған
жағдайда Агенттік оған Банктер туралы заңының 47 бабының а), б), е)
тармақшаларында көрсетілген санкциялар мен шектеулі ықпал шараларын
қолданады. Дәлірек айтқанда, айыппұл салу, барлық немесе белгілі бір
операцияларды өткізуге берілген лицензияны тоқтату немесе қайтып алу,
Банктер туралы заңының 20 бабында көрсетілген міндетін атқарудан шектету
сынды шаралар қолдана алады. Агенттік Лицензияны қайтарып алу үшін Агенттік
өзі қабылдаған шешімі туралы әділет органдарын I ай бұрын хабардар етуі
керек. Банк емес ұйымдарды қайта құру немесе қызметін тоқтату ҚР
заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асады.
Банктік емес мекемелер
Парабанктік жүйе экономикамыздың нарықтық қатынастарға көшуі барысында
жаңадан қалыптасып, енді ғана біртіндеп дамып келе жатқан жаңа құрылымды
сипаттайды.
Банктік емес мекемелердің немесе парабанктік мекемелердің банктерден
айырмашылығы — олар біріншіден, клиенттердің белгілі бір түріне ғана қызмет
етсе, екіншіден, банктік операциялардың жекелеген түрлері бойынша қызмет
көрсетеді.
Кейбір экономикалық әдебиеттерде парабанктік жүйенің ішіндегі несиелік
мекемелерге ломбардтарды, несиелік серіктестіктерді, несиелік қоғамдарды
және одақтарды жатқызады.
Ломбардтар — бұл жылжитын мүліктерді кепілге ала отырып, қысқа мерзімге
ссудалар беретін несиелік мекеме.
Тарихта ломбардтар өсімқорлық несие беретін жеке меншік кәсіпорын
ретінде пайда болған. Ломбардтардың мамандану саласы жылжитын мүлік, оның
ішінде бағалы металдар мен асыл тастарды (бағалы қағаздардан басқа) кепілге
алып, тұтыну несиесін беру болып табылады. Олардың ссудалары негізінен
қысқа мерзімге (30 күнге дейінгі мерзімге) кепілге салатын мүлік құнының
50—80 о мөлшерінде беріледі. Кепілге алып ссуда берумен қатар, олар
клиенттердің құндылықтарын сақтау, сондай-ақ комиссиондық негізде кепілге
салынған мүліктерді сатумен айналысады.
Несиелік операцияны ұйымдастырудың басты ерекшелігі — мұнда несиелік
шарт және кепіл міндеттемелері болмайды.
Ссуданы кепілге беру барысында клиент кепілге зат қойғандығын куәландыратын
және ссуда алғандығын растайтын құжат немесе кепіл билетін алады. Онда
қарыз алушының реквизиттері және мәміленің басты шарты көрсетіледі.
Несиелік серіктестік — өз мүшелеріне несие-есеп айырысу қызметін көрсету
мақсатында құрылған несиелік мекеме.
Несиелік серіктестіктердің жарғылық капиталы пай қосу және міндетті кіру
жарнасын төлеу жолымен қалыптасады. Мұндағы қосқан үлестер мүшеліктен шығып
қалған жағдайда қайтарылмайды. Несиелік серіктестіктердің мүшелеріне
кооперативтер, жалгерлік кәсіпорындар, банктер, шағын және орта бизнес,
жеке түлғалар кіреді. Несиелік серіктестіктердің басты пассив
операцияларына — салымдарды тарту және займдарды орналастыру; актив
операцияларына — ссудалық, комиссион-дың, сауда-делдалдың операциялары
жатады.
Несиелік серіктестіктің бір түріне ауыл шаруашылығы несиелік қоғамдары
жатады. Оның құрылтайшысы: Орталық банк, коммерциялық және мамандандырылған
банктер, үкімет құрылымдары, жеке және заңды тұғалар бола алады. Олардың
басты қызметі— ауыл шаруашылығына несие-есеп айырысу қызметін көрсету;
шаруашылық заттарын, мал, тұқым, ты-ңайтқыш сатып алу шығындарын және өзге
де жұмыстарды несиелеу. Ауыл шаруашылығы несиелік серіктестіктерінің
клиенттеріне шаруа ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz