Көз аурулары
1 Катаракта
2 Жүре пайда болған катаракта
3 Алдын алу
2 Жүре пайда болған катаракта
3 Алдын алу
Катаракта (гр. katarrhaktes – сарқырама) – көз бұршағының бұлдырап, қарауытып, ағаруымен сипатталатын көз ауруы.
Катаракта кезінде сәуленің көз бұршағына өтуі қиындайды, көздің көру қабілеті кемиді. Катарактаның пайда болуы әр түрлі жағдайларға (қарттық, жарақаттану әсерінен, әр түрлі аурулардың асқынуы салдарынан, тағы басқа) байланысты. Бұл аурудың туа және жүре пайда болатын түрлері бар.
Морфологиялық белгілері мен орналасуына қарай: алдыңғы үйектік Катаракта, артқы үйектік Катаракта, ұршық тәрізді Катаракта, қатпарлық Катаракта түрлері ажыратылады. Жүре пайда болған Катаракта кезінде көз бұршағының айналасында боз дақ пайда болып, бірте-бірте көз бұршағын толықтай жабады. Көздің көру жітілігі төмендейді. Көз бұршағының қарауытуы қарашықтың тұсында басталса, көру жітілігінің төмендеуі ерте пайда болады. Ал егер қарауыту көз бұршағының шет жағында пайда болса, көздің көру жітілігі ұзақ сақталады.
Катаракта кезінде сәуленің көз бұршағына өтуі қиындайды, көздің көру қабілеті кемиді. Катарактаның пайда болуы әр түрлі жағдайларға (қарттық, жарақаттану әсерінен, әр түрлі аурулардың асқынуы салдарынан, тағы басқа) байланысты. Бұл аурудың туа және жүре пайда болатын түрлері бар.
Морфологиялық белгілері мен орналасуына қарай: алдыңғы үйектік Катаракта, артқы үйектік Катаракта, ұршық тәрізді Катаракта, қатпарлық Катаракта түрлері ажыратылады. Жүре пайда болған Катаракта кезінде көз бұршағының айналасында боз дақ пайда болып, бірте-бірте көз бұршағын толықтай жабады. Көздің көру жітілігі төмендейді. Көз бұршағының қарауытуы қарашықтың тұсында басталса, көру жітілігінің төмендеуі ерте пайда болады. Ал егер қарауыту көз бұршағының шет жағында пайда болса, көздің көру жітілігі ұзақ сақталады.
1 “Қазақ Энциклопедиясы”, IV-том
2 Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990
Биология:Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2008.
2 Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990
Биология:Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. Алматы: Атамұра, 2008.
Катаракта (гр. katarrhaktes – сарқырама) – көз бұршағының бұлдырап,
қарауытып, ағаруымен сипатталатын көз ауруы.
Катаракта кезінде сәуленің көз бұршағына өтуі қиындайды, көздің көру
қабілеті кемиді. Катарактаның пайда болуы әр түрлі жағдайларға (қарттық,
жарақаттану әсерінен, әр түрлі аурулардың асқынуы салдарынан, тағы басқа)
байланысты. Бұл аурудың туа және жүре пайда болатын түрлері бар.
Морфологиялық белгілері мен орналасуына қарай: алдыңғы үйектік Катаракта,
артқы үйектік Катаракта, ұршық тәрізді Катаракта, қатпарлық Катаракта
түрлері ажыратылады. Жүре пайда болған Катаракта кезінде көз бұршағының
айналасында боз дақ пайда болып, бірте-бірте көз бұршағын толықтай жабады.
Көздің көру жітілігі төмендейді. Көз бұршағының қарауытуы қарашықтың
тұсында басталса, көру жітілігінің төмендеуі ерте пайда болады. Ал егер
қарауыту көз бұршағының шет жағында пайда болса, көздің көру жітілігі ұзақ
сақталады.
Жүре пайда болған катаракта
Кейде 50 жастан кейін пайда болып, бірте-бірте үдейді. Қант
диабеті, экзема, зат алмасудың бұзылуы, ұзаққа созылған көз аурулары
(көздің тамыр қабығының қабынулары – прит, увенит, көз торының қатпарлануы,
алыстан нашар көрушіліктің асқынған түрі, су қараңғы, тағы басқа), көздің
жарақаттануы жүре пайда болған Катарактаға әкеледі. Сондай-ақ, ыстық
температурада (балқыту пешінің жанында) ұзақ уақыт жұмыс істеу немесе көзге
тиісті қорғаныш көзілдірік кимей иондандырғыш сәуленің әсерімен жұмыс істеу
Катарактаның асқынуына себепші болады. Катарактаның бұл түрінің клиникалық
белгісі: сырқат адамның көзінің алдында бір нәрсе тұрғандай болады. Іштен
туа біткен Катаракта құрсақтағы ұрықтың дамуы кезінде пайда болады. Бұған
екіқабат әйелдің жұқпалы аурулармен (тұмау, қызамық, тағы басқа) ауруы
себепші болады.
[өңдеу]Алдын алу
Жаңа басталған Катарактаның алдын алу үшін дәрі-дәрмекпен емдейді. Көз
бұршағының қарауытуы үдей түскен жағдайда хирургиялық әдіспен емдеу
қажет. Операция жасағаннан кейін, бұршағы сылынған көз жарық сәулесін сау
көздей сындыра алмайды, сондықтан көздің көруі біраз кемиді; көздің көруі
көзілдірік кигеннен кейін немесе көзге жасанды бұршақ салу арқылы қалпына
келеді. Катарактамен ауыратын адам майлы және тұзды тамақ жемей,
витаминдерге бай тағамдарды жегені дұрыс.[2]
Полиомиелит – салдануға әкеліп соғатын нерв жүйесін зақымдайтын жіті
жұқпалы ауру болып табылады.
Полиомиелитті алдын алу
Полиомиелит – салдануға әкеліп соғатын нерв жүйесін зақымдайтын жіті
жұқпалы ауру болып табылады. Ауру адамнан адамға беріледі. Полиомиелиттің
негізгі белгілерінің бірі: жоғары температураның болуы, бастың ауруы, құсу,
аяқта ауру белгілерінің пайда болуы, дененің тырысуы, соның салдарынан
дененің салдануы жатады.
Жұқпа негізінен тамақ, су, тұрмыстық қарым-қатынас арқылы беріледі.
Полиомиелит вирусі кір қол, қайнатылмаған су, жуылмаған жемістер мен
көкөністерден оңай берілуі мүмкін. Ауруға ең жиі шалдығатындар 14 жасқа
дейінгі балалар.
Соңғы 10 жылда Алматы қаласында полиомиелит бойынша эпидемиологиялық
жағдай тұрақты болып келуде, осы уақытқа дейін полиомиелит жағдайы
тіркелмеді.
Ауруды алдын алудың ең тиімді жолдарының бірі балалар арасында
полиомиелитке қарсы екпе егу болып табылады. Екпе егу балаларды
полиомиелиттен қорғауға және организмде полиовирустің енуіне жол бермейді.
Барлық балаларға бірдей екпе егу қоршаған ортада полиовирустің
циркуляциясын тоқтатады. Екпенің әрбір алынған мөлшері баланың иммунитетін
күшейтеді.
Жыл сайын қалада балаларды полиомиелитке қарсы жоспарлы екпе егу 95%-
98% орындалады (талап етілетін деңгей -95%).
Полиомиелитті алдын алу үшін Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау
министрлігі мақұлдаған және ДДСҰ сертификаттаған екпе қолданылады.
Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің
11.04.2011 жылғы №4 Қаулысына сәйкес, Қазақстан Республикасында сонымен
қатар, Алматы қаласында 3 мамыр мен 7 мамыр аралығында 0-ден 6 жасқа
дейінгі балаларға полиомиелитке қарсы қосымша иммунизациялау жүргізілетін
болады.
Тұратын мекен жайы бойынша емханаларда және ашық және жабық түрдегі
барлық мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі екпе егу емханалардың
барлық екпе егу кабинеттерінде тегін жүргізіледі.
Күн өткенде көрсетілетін алғашқы көмек
Ыстық күндері ұзақ серуенге шыққанда, ыстық орындарда ауыр қара
жұмыс істегенде күн өтуі (ыстық өтуі) мүмкін. Күн өткенде бас айналады,
ауырады, көз қарауытады, кейде есінен танып қалуы да мүмкін. Күн өткен
адамның беті қызарады, тыныс алуы, жүректің соғуы жиілейді. Дене
температурасы күрт көтеріліп, +40°С жетуі мүмкін. Күн өткен адамды тез
арада салқын жерге әкеліп, денесін қысып тұрған киімдерін шешеді. Басын
жоғары жатқызып, маңдайына, жүрек тұсына салқын орамал қояды. Салқын
сусындар ішкізу де пайдалы. Тез арада дәрігер шақыру қажет. Егер ауру адам
тыныс ала алмаса, жасанды жолмен демалдыру шараларын жасау керек. Күн өтпеу
үшін ыстықта бас киім киіп жүрген жөн.
Аптап ыстық біздің ғаламшар тұрғындарына аса зор қауіп төндіріп отыр. АҚШ
билігі адамдардан бейсауат көшеге шықпауды талап етсе, Американың алып
шаһары Нью-Йоркте ауа салқындатқыш орталықтар ашылуда. Үнді елінде жер
дүниені қуырған қапырықтың салдарынан 80 адам өмірмен қоштасты.
Ресей ормандары өртке оранып, Мәскеу қаласы тұманды түтінге бөгіп тұр. Ал
біздің облыста өткен аптада темір базарында бір азамат жүрек талмасынан
қайтыс болды.
Ғалымдардың болжамы бойынша жер бетіндегі температура жылдан-жылға
көтерілуде. Соңғы 25 жылда аномальды ыстықтар көп болды және мәңгі мұз
құрсанған Антарктида мен Сібірдің жылынып келе жатқаны қорқынышты. Ауаның
жоғары қабатында өте қатты салқындық пайда болды. Бұл қан қысымына ерекше
әсер етеді, адамдардың денсаулығына қауіпті, дейді ғалымдар. Мамандардың
пікірінше, басты қауіп қатты ... жалғасы
қарауытып, ағаруымен сипатталатын көз ауруы.
Катаракта кезінде сәуленің көз бұршағына өтуі қиындайды, көздің көру
қабілеті кемиді. Катарактаның пайда болуы әр түрлі жағдайларға (қарттық,
жарақаттану әсерінен, әр түрлі аурулардың асқынуы салдарынан, тағы басқа)
байланысты. Бұл аурудың туа және жүре пайда болатын түрлері бар.
Морфологиялық белгілері мен орналасуына қарай: алдыңғы үйектік Катаракта,
артқы үйектік Катаракта, ұршық тәрізді Катаракта, қатпарлық Катаракта
түрлері ажыратылады. Жүре пайда болған Катаракта кезінде көз бұршағының
айналасында боз дақ пайда болып, бірте-бірте көз бұршағын толықтай жабады.
Көздің көру жітілігі төмендейді. Көз бұршағының қарауытуы қарашықтың
тұсында басталса, көру жітілігінің төмендеуі ерте пайда болады. Ал егер
қарауыту көз бұршағының шет жағында пайда болса, көздің көру жітілігі ұзақ
сақталады.
Жүре пайда болған катаракта
Кейде 50 жастан кейін пайда болып, бірте-бірте үдейді. Қант
диабеті, экзема, зат алмасудың бұзылуы, ұзаққа созылған көз аурулары
(көздің тамыр қабығының қабынулары – прит, увенит, көз торының қатпарлануы,
алыстан нашар көрушіліктің асқынған түрі, су қараңғы, тағы басқа), көздің
жарақаттануы жүре пайда болған Катарактаға әкеледі. Сондай-ақ, ыстық
температурада (балқыту пешінің жанында) ұзақ уақыт жұмыс істеу немесе көзге
тиісті қорғаныш көзілдірік кимей иондандырғыш сәуленің әсерімен жұмыс істеу
Катарактаның асқынуына себепші болады. Катарактаның бұл түрінің клиникалық
белгісі: сырқат адамның көзінің алдында бір нәрсе тұрғандай болады. Іштен
туа біткен Катаракта құрсақтағы ұрықтың дамуы кезінде пайда болады. Бұған
екіқабат әйелдің жұқпалы аурулармен (тұмау, қызамық, тағы басқа) ауруы
себепші болады.
[өңдеу]Алдын алу
Жаңа басталған Катарактаның алдын алу үшін дәрі-дәрмекпен емдейді. Көз
бұршағының қарауытуы үдей түскен жағдайда хирургиялық әдіспен емдеу
қажет. Операция жасағаннан кейін, бұршағы сылынған көз жарық сәулесін сау
көздей сындыра алмайды, сондықтан көздің көруі біраз кемиді; көздің көруі
көзілдірік кигеннен кейін немесе көзге жасанды бұршақ салу арқылы қалпына
келеді. Катарактамен ауыратын адам майлы және тұзды тамақ жемей,
витаминдерге бай тағамдарды жегені дұрыс.[2]
Полиомиелит – салдануға әкеліп соғатын нерв жүйесін зақымдайтын жіті
жұқпалы ауру болып табылады.
Полиомиелитті алдын алу
Полиомиелит – салдануға әкеліп соғатын нерв жүйесін зақымдайтын жіті
жұқпалы ауру болып табылады. Ауру адамнан адамға беріледі. Полиомиелиттің
негізгі белгілерінің бірі: жоғары температураның болуы, бастың ауруы, құсу,
аяқта ауру белгілерінің пайда болуы, дененің тырысуы, соның салдарынан
дененің салдануы жатады.
Жұқпа негізінен тамақ, су, тұрмыстық қарым-қатынас арқылы беріледі.
Полиомиелит вирусі кір қол, қайнатылмаған су, жуылмаған жемістер мен
көкөністерден оңай берілуі мүмкін. Ауруға ең жиі шалдығатындар 14 жасқа
дейінгі балалар.
Соңғы 10 жылда Алматы қаласында полиомиелит бойынша эпидемиологиялық
жағдай тұрақты болып келуде, осы уақытқа дейін полиомиелит жағдайы
тіркелмеді.
Ауруды алдын алудың ең тиімді жолдарының бірі балалар арасында
полиомиелитке қарсы екпе егу болып табылады. Екпе егу балаларды
полиомиелиттен қорғауға және организмде полиовирустің енуіне жол бермейді.
Барлық балаларға бірдей екпе егу қоршаған ортада полиовирустің
циркуляциясын тоқтатады. Екпенің әрбір алынған мөлшері баланың иммунитетін
күшейтеді.
Жыл сайын қалада балаларды полиомиелитке қарсы жоспарлы екпе егу 95%-
98% орындалады (талап етілетін деңгей -95%).
Полиомиелитті алдын алу үшін Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау
министрлігі мақұлдаған және ДДСҰ сертификаттаған екпе қолданылады.
Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің
11.04.2011 жылғы №4 Қаулысына сәйкес, Қазақстан Республикасында сонымен
қатар, Алматы қаласында 3 мамыр мен 7 мамыр аралығында 0-ден 6 жасқа
дейінгі балаларға полиомиелитке қарсы қосымша иммунизациялау жүргізілетін
болады.
Тұратын мекен жайы бойынша емханаларда және ашық және жабық түрдегі
барлық мектепке дейінгі балалар мекемелеріндегі екпе егу емханалардың
барлық екпе егу кабинеттерінде тегін жүргізіледі.
Күн өткенде көрсетілетін алғашқы көмек
Ыстық күндері ұзақ серуенге шыққанда, ыстық орындарда ауыр қара
жұмыс істегенде күн өтуі (ыстық өтуі) мүмкін. Күн өткенде бас айналады,
ауырады, көз қарауытады, кейде есінен танып қалуы да мүмкін. Күн өткен
адамның беті қызарады, тыныс алуы, жүректің соғуы жиілейді. Дене
температурасы күрт көтеріліп, +40°С жетуі мүмкін. Күн өткен адамды тез
арада салқын жерге әкеліп, денесін қысып тұрған киімдерін шешеді. Басын
жоғары жатқызып, маңдайына, жүрек тұсына салқын орамал қояды. Салқын
сусындар ішкізу де пайдалы. Тез арада дәрігер шақыру қажет. Егер ауру адам
тыныс ала алмаса, жасанды жолмен демалдыру шараларын жасау керек. Күн өтпеу
үшін ыстықта бас киім киіп жүрген жөн.
Аптап ыстық біздің ғаламшар тұрғындарына аса зор қауіп төндіріп отыр. АҚШ
билігі адамдардан бейсауат көшеге шықпауды талап етсе, Американың алып
шаһары Нью-Йоркте ауа салқындатқыш орталықтар ашылуда. Үнді елінде жер
дүниені қуырған қапырықтың салдарынан 80 адам өмірмен қоштасты.
Ресей ормандары өртке оранып, Мәскеу қаласы тұманды түтінге бөгіп тұр. Ал
біздің облыста өткен аптада темір базарында бір азамат жүрек талмасынан
қайтыс болды.
Ғалымдардың болжамы бойынша жер бетіндегі температура жылдан-жылға
көтерілуде. Соңғы 25 жылда аномальды ыстықтар көп болды және мәңгі мұз
құрсанған Антарктида мен Сібірдің жылынып келе жатқаны қорқынышты. Ауаның
жоғары қабатында өте қатты салқындық пайда болды. Бұл қан қысымына ерекше
әсер етеді, адамдардың денсаулығына қауіпті, дейді ғалымдар. Мамандардың
пікірінше, басты қауіп қатты ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz