Білім мазмұны түсінігі жəне оның мəні

Білім мазмұны түсінігі жəне оның мəні
Білімділік
Қарапайым білім
Глобальды білім
Политехникалық білім
Білім моделі
Білім жүйесінің сыртқы ортасы
Білім беру бағдарламасы
Білім үрдісі
Білім цензі
"Білім" баспасы
Пайдаланылған әдебиеттер

Табысты оқу қамтамасыздығы үшін неге оқыту қажет, білім мазмұны қандай болуы керектігін анықтап алу міндетті шарт. Білім мазмұны түсінігі бойынша біркелкі пайымдама жоқ.
Білімдендіру қызметін іске асыруға бағытталған дəстүрлі педагогикада білім мазмұны оқушылар игеруі тиіс педагогикалық икем мен сəйкестікке келтірілген ғылыми ақпарат жəне оған байланысты тəжірибелік ептіліктер мен дағдылар жүйесі ретінде қабылданған Білім мазмұнының мəнін ашуда бұл бағыт білімдік бағдарлы (знаниево-ориентированное) оқу атамасын алған. Мұндай оқу жүйесінде адамзаттың тарихи дамуы барысында жинақталған білімдер ғана əлеуметтік құндылық ретінде танылады.
Бұл көзқарастан демократиялық қоғамның басты міндеті- шығармашыл, дербес ой жүргізе алатын адам қалыптастыру – жалаң білім жинақтау талаптарының көлеңкесінде қалып келді.
Соңғы кезеңдерде білімді адамиластыру идеясының арқасында білім мазмұнының мəнін айқындауда тұлғалық бағдарлы (личностно-ориентированное) оқу бағыты кең назарға алынуда. Осы бағытқа орай оқушылар белгілі оқу мазмұнын ғана меңгерумен шектелмеуі тиіс.
Оқу-тəрбие барысында ең алдымен шəкірттерде құндылықты- мəнді сұраныстар мен ниеттер қалыптастыру міндеті тұрады, олар тұлғаға қажет сапа-қасиеттердің орнығуына негіз ретінде қабылдануы лəзім. Болашақ қоғам мүшесі –тұлға педагогикалық процесс аймағында өз əрекет – қылықтарына, қоғам мен ел тағдырына, қоршаған ортаны қорғауға деген жауапкершілік сезімін қалыптастырып, əділетсіздік пен немқұрайлықтан қашық болуға баулынады, өзінікінен басқаша пікірлерді ымырашылдықпен тыңдап, ұрда-жық ысырып тастамай, қажеттісін қабылдауға үйренуі тиіс.
Тұлғалық бағдардағы білім мазмұны мейлінше толық құрылымға келтірілген, педагогикалық тұрғыда икемге түсірілген əлеуметтік тəжірибе күйінде төрт элементтен құралып, төмендегідей іс-əрекеттерде көрініс береді:
- нəтижелік формасы –білім (қоғам, табиғат, техника, ойлау, іс-əрекет əдістері жөнінде) күйінде бекіген танымдық іс-əрекеттер;
- үлгі бойынша орындау ептіліктері (ақыл-ес жəне практикалық ептіліктер мен дағдылар) формасындағы əрекеттердің белгілі əдістерін іске асыра білу;
- проблемді жағдайларда қалыптан тыс шешімдер қабылдау ептіліктері формасындағы – шығармашыл іс-əрекет, қызмет;
- тұлғалық бағдар (қоршаған ортаға, дүниеге, адамдарға, өз басына, мораль нормаларына, көзқарастық идеяларға жəне т.б.) формасындағы көңіл-күй құндылықты қатынастарды орындай білу.

1. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006.
2. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007.
3. Жарықбаев Қ. Жантану негіздері. Алматы -2002.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Білім мазмұны түсінігі жəне оның мəні
Табысты оқу қамтамасыздығы үшін неге оқыту қажет, білім мазмұны қандай
болуы керектігін анықтап алу міндетті шарт. Білім мазмұны түсінігі бойынша
біркелкі пайымдама жоқ.
Білімдендіру қызметін іске асыруға бағытталған дəстүрлі педагогикада
білім мазмұны оқушылар игеруі тиіс педагогикалық икем мен сəйкестікке
келтірілген ғылыми ақпарат жəне оған байланысты тəжірибелік ептіліктер мен
дағдылар жүйесі ретінде қабылданған Білім мазмұнының мəнін ашуда бұл бағыт
білімдік бағдарлы (знаниево-ориентированное) оқу атамасын алған. Мұндай оқу
жүйесінде адамзаттың тарихи дамуы барысында жинақталған білімдер ғана
əлеуметтік құндылық ретінде танылады.
Бұл көзқарастан демократиялық қоғамның басты міндеті- шығармашыл,
дербес ой жүргізе алатын адам қалыптастыру – жалаң білім жинақтау
талаптарының көлеңкесінде қалып келді.
Соңғы кезеңдерде білімді адамиластыру идеясының арқасында білім
мазмұнының мəнін айқындауда тұлғалық бағдарлы (личностно-ориентированное)
оқу бағыты кең назарға алынуда. Осы бағытқа орай оқушылар белгілі оқу
мазмұнын ғана меңгерумен шектелмеуі тиіс.
Оқу-тəрбие барысында ең алдымен шəкірттерде құндылықты- мəнді
сұраныстар мен ниеттер қалыптастыру міндеті тұрады, олар тұлғаға қажет сапа-
қасиеттердің орнығуына негіз ретінде қабылдануы лəзім. Болашақ қоғам мүшесі
–тұлға педагогикалық процесс аймағында өз əрекет – қылықтарына, қоғам мен
ел тағдырына, қоршаған ортаны қорғауға деген жауапкершілік сезімін
қалыптастырып, əділетсіздік пен немқұрайлықтан қашық болуға баулынады,
өзінікінен басқаша пікірлерді ымырашылдықпен тыңдап, ұрда-жық ысырып
тастамай, қажеттісін қабылдауға үйренуі тиіс.
Тұлғалық бағдардағы білім мазмұны мейлінше толық құрылымға
келтірілген, педагогикалық тұрғыда икемге түсірілген əлеуметтік тəжірибе
күйінде төрт элементтен құралып, төмендегідей іс-əрекеттерде көрініс
береді:
- нəтижелік формасы –білім (қоғам, табиғат, техника, ойлау, іс-əрекет
əдістері жөнінде) күйінде бекіген танымдық іс-əрекеттер;
- үлгі бойынша орындау ептіліктері (ақыл-ес жəне практикалық ептіліктер мен
дағдылар) формасындағы əрекеттердің белгілі əдістерін іске асыра білу;
- проблемді жағдайларда қалыптан тыс шешімдер қабылдау ептіліктері
формасындағы – шығармашыл іс-əрекет, қызмет;
- тұлғалық бағдар (қоршаған ортаға, дүниеге, адамдарға, өз басына, мораль
нормаларына, көзқарастық идеяларға жəне т.б.) формасындағы көңіл-күй
құндылықты қатынастарды орындай білу.
Білім мазмұнының аталған элементтері бір-бірімен байланысты жəне өзара
шарттасқан. Əлеуметтік тəжірибенің осы элементтерін игерген адам жақсы
орындаушы ғана болып қалмастан, дербес, өз бетінше шығармашылдықпен əрекет
істей алатын, қалыптасқан қатынастар жүйесіне өз үлесін қоса білетін тұлға
дəрежесіне көтерілуге мүмкіндік алады.
Білім – адамдардың белгілі бір жүйедегі ұғымдарының, деректері мен
пайымдауларының, т.б. жиынтығы. Білім адамзат мәдениетінің ең ауқымды
ұғымдарының бірі болып табылады. Ол сана, таным,
объективті әлем, субъект, ойлау, ло гика, ақиқат, парасат, ғылыми және т.б.
күрделі де терең ұғымдармен тығыз байланыста әрі солар арқылы анықталады.
Білім философия мен рационалды білім пайда болғаннан көп бұрын дүниеге
келген.
Ежелгі мәдениетте білім адамның әлеммен және қауымдастық ішіндегі
қатынастарын реттейтін аңыздар, салт-дәстүрлік жарлықтар мен нормалар,
тыйым салулар пішімінде болды. Мұнда Білімді аруақтар,рухтар, ата-бабала р,
кейініректе, құдайлар сыйға тартқан қасиетті нәрсе деп түсінген. Сондықтан
Білім қауіп-қатермен байланысты деп, онымен тек адамдардың ерекше тобы
– дінбасылар, діни қызметкерлер ғана шұғылданған. Ежелгі мәдениетте Білім
мен сенімнің, ақиқат пен жалған түсініктің арасында айырмашылық жоқ. Мұнда
қасиетті Білім үстемдігі абсолютті деп танылады. Білімнің әлеуметтік
мәртебесі мен мәні отырықшы, техника-урбанистік қоғам типіне өтуге
байланысты түбегейлі өзгерді. Қала адамы өзін көпшілікпен бірге тұру
ережелері мен нормаларының иесі, Білімнің жаратушысы мен билеушісі деп
санады. Білімнің айрықша пішімі ретінде рационалды Білім идеалын
қалыптастырған философия туындады. Философия ақиқат пен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.