«Алаш» партиясы және Алаш орда үкіметі
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Алаш қозғалысы
2. Алаш қозғалысының мақсаты
3. Алаш қозғалысына қатысқан зиялылар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
ІІ. Негізгі бөлім
1. Алаш қозғалысы
2. Алаш қозғалысының мақсаты
3. Алаш қозғалысына қатысқан зиялылар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Алаш қозғалысы отаршылдыққа, имперализмге қарсы күрестің басқарушы, ұлт азаттық қозғалыстардың идеологтары ұлттық демоктарияшыл зиялылар болды. Олардың басшысы Ә. Бөкейханов болды. Қозғалыстың белсенді мүшелері А. Байтұрсынов, М. Дулатов, Жанша Домухамедов, Х. Досмухамедов, Ә. Ермеков, Ж. Ақбаев, М. Шоқай т.б. Алаш қозғалысы феодалдармен байлардың яғни үстем тап өкілдерінің және шаруалар мен жүмысшылардың мүддесін білдірді. Олардың мақсаты қазақ елім отаршылық езгіден құтқарып өз алдына ұлттық автономия құру болды. «Алаш» партиясы 1905 жылы пайда болған. Алаш қозғалысы негізінде құрылды. 1917 жылы сәуірден бастап Қазақстанда жер жерде Алаш партиясының съездері өтті. 1917 сәуірде жетісу облыстық съезі өтті. Мұнда әлеуметтік аграрлық, ағарту мәселесі мен қатар сырттан қоныс аудартуға жол бермеу, Қытайдағы босқындарды қайтару мәселелері талқыланды. 1917 жылы 27 сәуірде Семейде Қазақтардың съезі болды. Онда Ұлттық автономия құрылып мәселесі талқыланды. 1917 жылы 21 шілдеде Орынбор қаласыда Жалпы қазақ съезі өтті.
1. www.referats.kz
2. www.google.kz/fyrnh.jfjfh
3. www.bankreferats.kz
2. www.google.kz/fyrnh.jfjfh
3. www.bankreferats.kz
Алаш қозғалысы
Алаш қозғалысы отаршылдыққа, имперализмге қарсы күрестің басқарушы,
ұлт азаттық қозғалыстардың идеологтары ұлттық демоктарияшыл зиялылар болды.
Олардың басшысы Ә. Бөкейханов болды. Қозғалыстың белсенді мүшелері А.
Байтұрсынов, М. Дулатов, Жанша Домухамедов, Х. Досмухамедов, Ә. Ермеков, Ж.
Ақбаев, М. Шоқай т.б. Алаш қозғалысы феодалдармен байлардың яғни үстем
тап өкілдерінің және шаруалар мен жүмысшылардың мүддесін білдірді. Олардың
мақсаты қазақ елім отаршылық езгіден құтқарып өз алдына ұлттық автономия
құру болды. Алаш партиясы 1905 жылы пайда болған. Алаш қозғалысы
негізінде құрылды. 1917 жылы сәуірден бастап Қазақстанда жер жерде Алаш
партиясының съездері өтті. 1917 сәуірде жетісу облыстық съезі өтті. Мұнда
әлеуметтік аграрлық, ағарту мәселесі мен қатар сырттан қоныс аудартуға жол
бермеу, Қытайдағы босқындарды қайтару мәселелері талқыланды. 1917 жылы 27
сәуірде Семейде Қазақтардың съезі болды. Онда Ұлттық автономия құрылып
мәселесі талқыланды. 1917 жылы 21 шілдеде Орынбор қаласыда Жалпы қазақ
съезі өтті.
Съезде қаралған мәселелері.
- Мемлекеттік басқару реформасы.
- Қазақ облыстардың автономиясы
- Жер мәселесі
- Халықтық миллиция
- Земства
- Халық ағарту ісі
- Сот
- Дін мәселелері.
Бұдан басқа Алаш партиясын құрып, оның жұмыс істеу бағытын бекітті.
ХХ ғасырдың алғашқы ширегінде Қазақстанның қоғамдық саяси экномикалық
және әлеуметтік өмірінде елеулі роль атқарған алаш қозғалысы Алаш
партиясы және Алаш орда үкіметі тарихын зерттеуді жан –жақты әрі терең
ғылыми тұрғыда жалғастыру міндеті тәуелсіз Қазақстан тарихшыларының
елшісіне тиді. Белгілі тарихшы К. Нүрпейісов алаштану саласын төмендегідей
маңызды деп танылған мәселелер тізгінін зерттеуді ұсынды. Алаштың
әлеуметтік саяси және экономикалық бастау көздері, оның ХХ ғасырдың алғашқы
20 жылында Қазақстанның қоғамдық - саяси өміріндегі алатын орны атқарған
ролі 1917 жылы екі революция мен қарым-қатынасы мен байланысы Алаш пен
Алаш орда және кеңес өкіметі Алаш қозғалысының ішкі қайшылықтары және оның
көріністері: Алаш қозғалысының көрнекті қайраткерлерінің көз қарасы
эволюциясы: Алаш қозғалысына қатысушылардың 1920 жылдардан кейінгі
қасіреті: Алаш қозғалысы және Орта Азия мен Еділ бойының түркі тілдес,
мұсылман тілдес халықтарының саяси партиялары мен қозғалыстары мен
байланыстары:
Алаш немесе Алаш орда қозғалысы мәселесінің ғылыми жан-жақты, толық
әрі шынайы тұрғыдан зерттелінуі КСРО ыдырағанға дейін мүмкін болмады.
Алайда КСРО –ның қоғамдық саяси өміріндегі өзгерістер толқыны жаңа
бетбұрыстар әкелді. Тарихшы М, Қойгелдиевтің сөзімен айтсақ ... ...
идеолгиядағы соңғы бет бұрыс, ғылыми қоғамдық ойлардағы сілкіністер,
Сталиндік репресия құрбаны болған интеллегенттердің ақталуы және олардың
еңбектерінің еліне қайтарылуы Алаш мәселесін құн тәртібіне қойып отыр.
Халқының бостандығы мен азаттығы, болашағы мен бақыты жолында жан сала
күрескен, сол жолда күрбан болған Әлихан Бөкейханның сан салалы асыл
идеялары бүгінгі тәуелсіз Қазақстан жағдайында бірте-бірте жүзеге асуда.
Кезінде Алаштың Әлиханы атанған ұлтымыздың ұлы перзентінің халқына жасаған
үшан-теңіз еңбегі, рухани асыл мұралары қазақ өз елінін иесі болып тұрғанда
мәңгі жасай бермек.
Сөз сонында Әлихан Бөкейхан сиякты Алаштың ардақтыларын халқымыздың
есінде қалдырудың жолдарын әлі де ойластыра түскен жөн. Біріншіден, Әлихан
Бөкейханның колда бар еңбектерінің толық жинағын шығарған абзал. Қазіргі
кітапханаларымыз оған сусап отыр. Осыдан он-он бес жыл бұрын шыккан
кітаптардың тозығы жетті. Кейінгі екі томдық басылымды кез келген
кітапханадан таба кою қиын, өйткені. ол өте, аз тиражбен басылған. Сондай-
ак еңселі ел ордамызда тәуелсіз ұлттық мемлекет құру жолында асыл
ғұмырларын құрбандыкқа шалған Алаш қозғалысының саяси топ басшыларының алаң-
аллеясы жасалып, онда ардақтыларымыздын мүсіндері лайықты орын тауып
жатса, нұр үстіне нұр болар еді.
Алаш қозғалысының бұрын-сонды болған баска ұлт-азаттық. қозғалыстардан
басты артықшылығы жер және билік мәселесімен қатар, ұлттық болмыс пен
құндылықтарды сақтау және оларды заман талабына сәйкес етіп бейімдеу
мәселесін көздеуінде болды. Ол күрес жолында саяси демократиялық партия мен
ұлттық дербес мемлекет құру деңгейіне шейін көтерілді.
Әлихан Бөкейхан — қазақтың жаңа тұрпатты ұлт-азаттық қозғалысының
көсемі. Бұл қозғалыс Әлекең бастаған саяси топ басшыларының ойлап тапканы
емес. Бұл да патшалық Ресейдің отарлық, саясатының езгісінен, өктемдігі мен
әділетсіздігінен туған заңды құбылыс болатын.
Ресей империясы қазақты тиісті өзіндік өсіп-өркендеу жолы бар этностық
кауым ретінде орыс халқымен тең көрмеді. Ең бірінші, оны жерінен айырута
тырысты. Патшаның жергілікті әкімшілігінің күшімен коныстанушыларға ежелгі
тұрғындардың ата коныстары, отысуы мол, ең шүрайлы, шөбі шүйгін жерлері
тартып әперілді. Қазақ шөл және шөлейт, т.б. құнарсыз жерлерге еріксіз
ығыстырылды. Қазақ тұратын аймактар өлкелерге бөлініп. бірлік пен тұтастық
бұзылды.
Осындай теңсіздіктен тутан наразылықтардың ... жалғасы
Алаш қозғалысы отаршылдыққа, имперализмге қарсы күрестің басқарушы,
ұлт азаттық қозғалыстардың идеологтары ұлттық демоктарияшыл зиялылар болды.
Олардың басшысы Ә. Бөкейханов болды. Қозғалыстың белсенді мүшелері А.
Байтұрсынов, М. Дулатов, Жанша Домухамедов, Х. Досмухамедов, Ә. Ермеков, Ж.
Ақбаев, М. Шоқай т.б. Алаш қозғалысы феодалдармен байлардың яғни үстем
тап өкілдерінің және шаруалар мен жүмысшылардың мүддесін білдірді. Олардың
мақсаты қазақ елім отаршылық езгіден құтқарып өз алдына ұлттық автономия
құру болды. Алаш партиясы 1905 жылы пайда болған. Алаш қозғалысы
негізінде құрылды. 1917 жылы сәуірден бастап Қазақстанда жер жерде Алаш
партиясының съездері өтті. 1917 сәуірде жетісу облыстық съезі өтті. Мұнда
әлеуметтік аграрлық, ағарту мәселесі мен қатар сырттан қоныс аудартуға жол
бермеу, Қытайдағы босқындарды қайтару мәселелері талқыланды. 1917 жылы 27
сәуірде Семейде Қазақтардың съезі болды. Онда Ұлттық автономия құрылып
мәселесі талқыланды. 1917 жылы 21 шілдеде Орынбор қаласыда Жалпы қазақ
съезі өтті.
Съезде қаралған мәселелері.
- Мемлекеттік басқару реформасы.
- Қазақ облыстардың автономиясы
- Жер мәселесі
- Халықтық миллиция
- Земства
- Халық ағарту ісі
- Сот
- Дін мәселелері.
Бұдан басқа Алаш партиясын құрып, оның жұмыс істеу бағытын бекітті.
ХХ ғасырдың алғашқы ширегінде Қазақстанның қоғамдық саяси экномикалық
және әлеуметтік өмірінде елеулі роль атқарған алаш қозғалысы Алаш
партиясы және Алаш орда үкіметі тарихын зерттеуді жан –жақты әрі терең
ғылыми тұрғыда жалғастыру міндеті тәуелсіз Қазақстан тарихшыларының
елшісіне тиді. Белгілі тарихшы К. Нүрпейісов алаштану саласын төмендегідей
маңызды деп танылған мәселелер тізгінін зерттеуді ұсынды. Алаштың
әлеуметтік саяси және экономикалық бастау көздері, оның ХХ ғасырдың алғашқы
20 жылында Қазақстанның қоғамдық - саяси өміріндегі алатын орны атқарған
ролі 1917 жылы екі революция мен қарым-қатынасы мен байланысы Алаш пен
Алаш орда және кеңес өкіметі Алаш қозғалысының ішкі қайшылықтары және оның
көріністері: Алаш қозғалысының көрнекті қайраткерлерінің көз қарасы
эволюциясы: Алаш қозғалысына қатысушылардың 1920 жылдардан кейінгі
қасіреті: Алаш қозғалысы және Орта Азия мен Еділ бойының түркі тілдес,
мұсылман тілдес халықтарының саяси партиялары мен қозғалыстары мен
байланыстары:
Алаш немесе Алаш орда қозғалысы мәселесінің ғылыми жан-жақты, толық
әрі шынайы тұрғыдан зерттелінуі КСРО ыдырағанға дейін мүмкін болмады.
Алайда КСРО –ның қоғамдық саяси өміріндегі өзгерістер толқыны жаңа
бетбұрыстар әкелді. Тарихшы М, Қойгелдиевтің сөзімен айтсақ ... ...
идеолгиядағы соңғы бет бұрыс, ғылыми қоғамдық ойлардағы сілкіністер,
Сталиндік репресия құрбаны болған интеллегенттердің ақталуы және олардың
еңбектерінің еліне қайтарылуы Алаш мәселесін құн тәртібіне қойып отыр.
Халқының бостандығы мен азаттығы, болашағы мен бақыты жолында жан сала
күрескен, сол жолда күрбан болған Әлихан Бөкейханның сан салалы асыл
идеялары бүгінгі тәуелсіз Қазақстан жағдайында бірте-бірте жүзеге асуда.
Кезінде Алаштың Әлиханы атанған ұлтымыздың ұлы перзентінің халқына жасаған
үшан-теңіз еңбегі, рухани асыл мұралары қазақ өз елінін иесі болып тұрғанда
мәңгі жасай бермек.
Сөз сонында Әлихан Бөкейхан сиякты Алаштың ардақтыларын халқымыздың
есінде қалдырудың жолдарын әлі де ойластыра түскен жөн. Біріншіден, Әлихан
Бөкейханның колда бар еңбектерінің толық жинағын шығарған абзал. Қазіргі
кітапханаларымыз оған сусап отыр. Осыдан он-он бес жыл бұрын шыккан
кітаптардың тозығы жетті. Кейінгі екі томдық басылымды кез келген
кітапханадан таба кою қиын, өйткені. ол өте, аз тиражбен басылған. Сондай-
ак еңселі ел ордамызда тәуелсіз ұлттық мемлекет құру жолында асыл
ғұмырларын құрбандыкқа шалған Алаш қозғалысының саяси топ басшыларының алаң-
аллеясы жасалып, онда ардақтыларымыздын мүсіндері лайықты орын тауып
жатса, нұр үстіне нұр болар еді.
Алаш қозғалысының бұрын-сонды болған баска ұлт-азаттық. қозғалыстардан
басты артықшылығы жер және билік мәселесімен қатар, ұлттық болмыс пен
құндылықтарды сақтау және оларды заман талабына сәйкес етіп бейімдеу
мәселесін көздеуінде болды. Ол күрес жолында саяси демократиялық партия мен
ұлттық дербес мемлекет құру деңгейіне шейін көтерілді.
Әлихан Бөкейхан — қазақтың жаңа тұрпатты ұлт-азаттық қозғалысының
көсемі. Бұл қозғалыс Әлекең бастаған саяси топ басшыларының ойлап тапканы
емес. Бұл да патшалық Ресейдің отарлық, саясатының езгісінен, өктемдігі мен
әділетсіздігінен туған заңды құбылыс болатын.
Ресей империясы қазақты тиісті өзіндік өсіп-өркендеу жолы бар этностық
кауым ретінде орыс халқымен тең көрмеді. Ең бірінші, оны жерінен айырута
тырысты. Патшаның жергілікті әкімшілігінің күшімен коныстанушыларға ежелгі
тұрғындардың ата коныстары, отысуы мол, ең шүрайлы, шөбі шүйгін жерлері
тартып әперілді. Қазақ шөл және шөлейт, т.б. құнарсыз жерлерге еріксіз
ығыстырылды. Қазақ тұратын аймактар өлкелерге бөлініп. бірлік пен тұтастық
бұзылды.
Осындай теңсіздіктен тутан наразылықтардың ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz