Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар
Кіріспе ... ... ... ..4
Негізгі бөлім
1. Балық және балық өнімдеріне жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 5
2. Балық және балық өнiмдерiнiң базардағы айналымының шарттары ... ... ... 7
3. Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар ... ... 8
4. Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындардың ғимараттарына, аумақтарына қойылатын қауiпсiздiк талаптары ... ... ..9
5. Балық өнімін аулау және дайындадағы талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
6. Балық және балық өнiмдерiн өндiру процесiнеқойылатын қауiпсiздiк талаптары ... ... 15
7. Балық және балық өнiмдерiнiң буып.түйiлуiне, таңбалауына қойылатын талаптар ... ... ... ... 19
8. Сақтауға және көлiк құралдарына қойылатын
қауiпсiздiк талаптары ... ... ... ..20
Қорытын ... ... ... ... ... ... ..22
Қолданылған әдебиеттер ... ... ...23
Негізгі бөлім
1. Балық және балық өнімдеріне жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 5
2. Балық және балық өнiмдерiнiң базардағы айналымының шарттары ... ... ... 7
3. Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар ... ... 8
4. Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындардың ғимараттарына, аумақтарына қойылатын қауiпсiздiк талаптары ... ... ..9
5. Балық өнімін аулау және дайындадағы талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
6. Балық және балық өнiмдерiн өндiру процесiнеқойылатын қауiпсiздiк талаптары ... ... 15
7. Балық және балық өнiмдерiнiң буып.түйiлуiне, таңбалауына қойылатын талаптар ... ... ... ... 19
8. Сақтауға және көлiк құралдарына қойылатын
қауiпсiздiк талаптары ... ... ... ..20
Қорытын ... ... ... ... ... ... ..22
Қолданылған әдебиеттер ... ... ...23
Осы "Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар" техникалық регламентi (бұдан әрi - Техникалық регламент) осы Техникалық регламентке қосымшада көрсетiлген Қазақстан Республикасының Сыртқы экономикалық қызметiнiң тауар номенклатурасының жiктеуiшi бойынша кодтармен пайдаланылатын барлық өндiрiлетiн (дайындалатын) және әкелiнетiн (импортталатын) балық және балық өнiмдерiнiң түрлерiне қолданылады.
Осы Техникалық регламент балықтан алынатын тағамдық өнiмдердiң қауiпсiздiгiне, соның iшiнде аквадақылдары өнiмдерiне, балық және балық өнiмдерiн өндiру процестерiне, орамасына, таңбалауына және айналымына талаптар белгiлейдi.
Осы Техникалық регламент талаптары:
1) балықтарды көбейту және өсiру (жетiлдiру) процестерiне;
2) балалар үшiн арнайы тағайындалған (соның iшiнде емдәмдiк және емдiк-профилактикалық) тағамдарға, балық және балық өнiмдерiне;
3) балықтан әзiрленген биологиялық активтi және тағамдық қоспаларға;
4) балықтан әзiрленген азықтық және техникалық өнiмдерге қолданылмайды.
Балық және балық өнiмдерiн бiрдейлендiру ондағы бiрдейлендiру белгiлерiнiң бар-жоғын қарап, тексеру арқылы жүргiзiледi.
Өнiмдердi зерттеу және сынақтан өткiзу үшiн сынама алу және бiрдейлендiру өнiмдердiң нақты атауына талаптар белгiлейтiн стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарды пайдалану арқылы мынадай жолмен жүргiзiледi:
Осы Техникалық регламент балықтан алынатын тағамдық өнiмдердiң қауiпсiздiгiне, соның iшiнде аквадақылдары өнiмдерiне, балық және балық өнiмдерiн өндiру процестерiне, орамасына, таңбалауына және айналымына талаптар белгiлейдi.
Осы Техникалық регламент талаптары:
1) балықтарды көбейту және өсiру (жетiлдiру) процестерiне;
2) балалар үшiн арнайы тағайындалған (соның iшiнде емдәмдiк және емдiк-профилактикалық) тағамдарға, балық және балық өнiмдерiне;
3) балықтан әзiрленген биологиялық активтi және тағамдық қоспаларға;
4) балықтан әзiрленген азықтық және техникалық өнiмдерге қолданылмайды.
Балық және балық өнiмдерiн бiрдейлендiру ондағы бiрдейлендiру белгiлерiнiң бар-жоғын қарап, тексеру арқылы жүргiзiледi.
Өнiмдердi зерттеу және сынақтан өткiзу үшiн сынама алу және бiрдейлендiру өнiмдердiң нақты атауына талаптар белгiлейтiн стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарды пайдалану арқылы мынадай жолмен жүргiзiледi:
1) Огвоздин В.Ю. Управление качеством: Теория и практика
Москва: Дело и сервис, 1999г.
2) Басовский Л.Е., Протасьев В.Б. Управление качеством
Москва: Инфра-М, 2002г.
3) Розова Н.К. Управление качеством
Санкт-Петербург: Питер, 2003г.
4) Сағадиев Қ.С. Сертификаттау
Алматы: Республикалықбаспа кабинеті, 2000ж.
5) Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә. Кәсіпорын экономикасы
Алматы: Экономика, 2003ж.
6) Есімжанова С.Р. Маркетинг
Алматы: Экономика, 2003ж.
7) Жолдасбаева Г.Ө. Кәсіпорын экономикасы
Алматы: Экономика, 2002ж.
8) Әмірбекұлы Е. автореферат
«Өнімнің бәсекелік қабілетін арттыру механизмін қалыптастыру» Алматы, 2004ж.
9) Джумагалиева Ж.Г. автореферат
«Управление качеством продукции и обеспечение ее конкурентноспособности» Алматы, 2004г.
10) Нурпеисова М.М. автореферат
«Повышение качества и конкурентноспособности потребительских товаров Казахстана» Алматы, 1998г.
11) Под ред. Сафронова, Зайцева Н.Л. Экономика предприятия
Москва: Дело и сервис, 1999г.
2) Басовский Л.Е., Протасьев В.Б. Управление качеством
Москва: Инфра-М, 2002г.
3) Розова Н.К. Управление качеством
Санкт-Петербург: Питер, 2003г.
4) Сағадиев Қ.С. Сертификаттау
Алматы: Республикалықбаспа кабинеті, 2000ж.
5) Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә. Кәсіпорын экономикасы
Алматы: Экономика, 2003ж.
6) Есімжанова С.Р. Маркетинг
Алматы: Экономика, 2003ж.
7) Жолдасбаева Г.Ө. Кәсіпорын экономикасы
Алматы: Экономика, 2002ж.
8) Әмірбекұлы Е. автореферат
«Өнімнің бәсекелік қабілетін арттыру механизмін қалыптастыру» Алматы, 2004ж.
9) Джумагалиева Ж.Г. автореферат
«Управление качеством продукции и обеспечение ее конкурентноспособности» Алматы, 2004г.
10) Нурпеисова М.М. автореферат
«Повышение качества и конкурентноспособности потребительских товаров Казахстана» Алматы, 1998г.
11) Под ред. Сафронова, Зайцева Н.Л. Экономика предприятия
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 4
Негізгі бөлім
1. Балық және балық өнімдеріне жалпы
сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... 5
2. Балық және балық өнiмдерiнiң базардағы айналымының
шарттары ... ... ... 7
3. Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
4. Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындардың
ғимараттарына, аумақтарына қойылатын қауiпсiздiк
талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
5. Балық өнімін аулау және дайындадағы
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
6. Балық және балық өнiмдерiн өндiру процесiнеқойылатын
қауiпсiздiк
талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..15
7. Балық және балық өнiмдерiнiң буып-түйiлуiне, таңбалауына
қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ..19
8. Сақтауға және көлiк құралдарына қойылатын
қауiпсiздiк
талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .20
Қорытын
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
Қолданылған әдебиеттер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... .23
Кіріспе
"Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар"
Осы "Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар"
техникалық регламентi (бұдан әрi - Техникалық регламент) осы Техникалық
регламентке қосымшада көрсетiлген Қазақстан Республикасының Сыртқы
экономикалық қызметiнiң тауар номенклатурасының жiктеуiшi бойынша кодтармен
пайдаланылатын барлық өндiрiлетiн (дайындалатын) және әкелiнетiн
(импортталатын) балық және балық өнiмдерiнiң түрлерiне қолданылады.
Осы Техникалық регламент балықтан алынатын тағамдық өнiмдердiң
қауiпсiздiгiне, соның iшiнде аквадақылдары өнiмдерiне, балық және балық
өнiмдерiн өндiру процестерiне, орамасына, таңбалауына және айналымына
талаптар белгiлейдi.
Осы Техникалық регламент талаптары:
1) балықтарды көбейту және өсiру (жетiлдiру) процестерiне;
2) балалар үшiн арнайы тағайындалған (соның iшiнде емдәмдiк және
емдiк-профилактикалық) тағамдарға, балық және балық өнiмдерiне;
3) балықтан әзiрленген биологиялық активтi және тағамдық қоспаларға;
4) балықтан әзiрленген азықтық және техникалық өнiмдерге
қолданылмайды.
Балық және балық өнiмдерiн бiрдейлендiру ондағы бiрдейлендiру
белгiлерiнiң бар-жоғын қарап, тексеру арқылы жүргiзiледi.
Өнiмдердi зерттеу және сынақтан өткiзу үшiн сынама алу және
бiрдейлендiру өнiмдердiң нақты атауына талаптар белгiлейтiн стандарттау
жөнiндегi нормативтiк құжаттарды пайдалану арқылы мынадай жолмен
жүргiзiледi:
өнiм партиясын сипаттаушы құжаттарды талдау;
өнiмдi зерттеу және сынақтан өткiзу;
өнiмдi қарап (органолептикалық) тексеру;
заттаңбасында, тұтыну ыдысында, қосымша бетiнде өнiммен бiрге
ұсынылған мәтiн түрiндегi ақпаратты зерделеу.
Нәтижесiнде балық және балық өнiмдерi адамның денсаулығы мен қоршаған
ортаға терiс әсерiн тигiзетiн қауiптi ерекшелiкке ие болатын неғұрлым
ықтимал қатерлерге мыналар жатады:
1) балық және балық өнiмдерiнiң құрамында химиялық ластағыштардың
болуы;
2) құрамында улы элементтер, пестицидтер, радионуклидтер, басқа да
зиянды заттар мен олардың қалдықтарының болуы;
3) балық және балық өнiмдерiнiң микробиологиялық және
паразитологиялық контаминациясы;
4) құрамында пайдалануға тыйым салынған тағамдық қоспалар мен гендiк
инженерия өнiмдерiнiң болуы.
Балық және балық өнiмдерiн дайындауда және өндiруде:
кәсiпорынның орны мен аумағын таңдау, балық және балық өнiмдерiн
дайындайтын өндiрiстiк аймақтарды (үй-жайларды) орналастыру және жабдықтау;
шикiзатты өңдеуге дайындау;
персоналды, жабдықтарды және тұрмыстық үй-жайларды дайындау;
балық және балық өнiмдерiн өндiру, сақтау және олардың айналымы
кезiнде туындайтын барлық ықтимал қатерлерi ескерiлуi тиiс.
Балық және балық өнімдеріне жалпы сипаттама
Осы Техникалық регламентте Қазақстан Республикасының "Ветеринария
туралы" 2002 жылғы 10 шiлдедегi, "Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық
салауаттығы туралы" 2002 жылғы 4 желтоқсандағы, "Тамақ өнiмдерiнiң
қауiпсiздiгi туралы" 2007 жылғы 21 шiлдедегi заңдарына сәйкес терминдер мен
анықтамалар, сондай-ақ мыналар пайдаланылады:
Аквадақыл өнiмдерi - бақыланатын жағдайда өсiрiлген немесе
жетiлдiрiлген балық және балыққа жатпайтын объектiлер;
Балық консистенциясының бұзылуы - еттi сүйектен ажырату кезiнде паста
тәрiзденiп, бұлшық ет құрылымының бұзылуы салдарынан балық
консистенциясының өзгеруi;
Жаңа ауланған балық - алыну кезiнде сақталу шарты тек салқындату болған
балық және балық өнiмдерi;
балық өнiмi - тағамдық мақсатта қолдануға арналған табиғи немесе
өңделген түрдегi балық
Балық шикiзаты - азық өнiмдерiн дайындау үшiн қолданылатын тiрi,
шикi, салқындатылған, мұздатылған балық
жүзу базасы (жүзу құралы) - бортындағы балық аулау өнiмдерi бiр немесе
бiрнеше орау, салқындату, мұздату, етiнен сылыну, кесу операцияларынан
өтетiн кез келген кеме;
жасанды өнiм - органолептикалық көрсеткiштерi табиғи өнiмге
сәйкестендiрiлген балық және балыққа жатпайтын объектiлердi пайдалану
арқылы дайындалған өнiм;
Контаминация - тамақ өнiмдерiне түскен кезде оларды қолдануға қасақана
емес қауiптi және жарамсыз ететiн балық және балық өнiмдерiнiң табиғаты
биологиялық және химиялық бөгде заттармен ластануы;
мұздату кемесi - бортындағы балық және балық өнiмдерi салқындатудан
өтетiн барлық кемелер;
Мұздатылған балық - мұздатуға ұшыраған, осы жерде өзiне тән сапаны
сақтау үшiн температурасы жеткiлiктi төмендетiлген және кейiн сату уақытын
қоса алғанда, тасымалдау, сақтау және өткiзу кезiнде осы төмен
температураларда сақталған балық
мұздату - тиiстi құралмен өнiмнiң қалыңындағы температурасы -18оС-тан
аспайтындай етiп жүзеге асырылатын технологиялық процесс;
Сүйектен еттi ажырату - балық ұзынынан екi бөлiкке бөлiнетiн, ал
қабығы, басы, омыртқасы, иық және қабырға сүйектерi, жүзу қанаттары, iшкi
құрылысы алынатын, терiсi алынатын немесе қалдырылуға болатын балықты
бөлудiң түрi;
Салқындатылған балық - өнiмнiң бұлшық ет қалыңындағы ұлпасы
температурасының -1оС-тан -5оС-қа дейiн төмендеуiн қамтамасыз ететiн
салқындату процесiнен өткен балық
салқын ысталған балық - алдын ала тұздалған балықтан түтiнмен,
түтiнсiз немесе аралас әдiспен +40оС температурада ысталған және ысталған
иiсi мен дәмi бар өнiм;
Тiрi балық - дене, жақ, желбезек қақпағының табиғи қимылы бар табиғи
немесе оған жақын келетiн тiршiлiк ортасында жүзетiн балық
таза су - құрамында судың биоресурстарына зиян келтiруге қабiлеттi
мөлшерде микроорганизмдер, зиянды заттар мен уытты планктондар болмайтын
теңiз немесе тұщы, соның iшiнде залалсыздандырылған (тазартылған) су;
Ыстықтай ысталған балық - толық пiсiрiлген, алдын ала тұздалған
балықтан дайындалған түтiнмен, түтiнсiз немесе аралас әдiспен +80оС-тан
жоғары температурада өңделген және ыстың иiсi мен дәмi бар өнiм.
Балық және балық өнiмдерiнiң базардағы
айналымының шарттары
Балық және балық өнiмдерiн iшкi сауда объектерiлерiнде орналастыруда
олардың осы Техникалық регламенттiң талаптарына, ветеринариялық-
санитариялық және санитариялық-гигиеналық ережелер мен нормаларға сай
болуын қамтамасыз ету, сондай-ақ өнiмнiң қауiпсiздiгiн және бақылануын
растайтын құжаттардың (ветеринариялық сертификат, тауарлық iлеспе жолдама
құжаттама) болуын қамтамасыз ету қажет.
Балық және балық өнiмдерiн өткiзу адамның денсаулығы мен өмiрiне
арналған өнiмдердiң және қоршаған ортаның қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн
ветеринария, денсаулық сақтау, тамақ өнiмдерi мен сауда қызметiндегi
нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес жүргiзiлуi тиiс.
Сапасына күмән келтiретiн нақты белгiлерi бар, консистенциясы
бұзылған, олардың қауiпсiздiгiн, шыққан жерiн және сапасын растайтын iлеспе
құжаттары жоқ, жарамдылық мерзiмi белгiленбеген немесе бiткен, сондай-ақ
балық және балық өнiмдерiнiң қасиетi мен таңбалануы Қазақстан
Республикасының тамақ өнiмдерiнiң қауiпсiздiгi және техникалық реттеу
саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келмесе, ветеринариялық-
санитариялық сараптама жасау үшiн алынады.
Тамақ өнiмдерiнiң қауiпсiздiгi туралы заңнамасында белгiленген
талаптарға сәйкестiгiн куәландыратын құжаттары жоқ балық және балық
өнiмдерiн сатуға тыйым салынады.
Пайдалануға жарамсыз және адамның өмiрi мен денсаулығына қауiптi балық
және балық өнiмдерiн жою Қазақстан Республикасының тамақ өнiмдерiнiң
қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге
асырылады.
Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне
қойылатын талаптар
Балық және балық өнiмдерiндегi микробиологиялық және
паразитологиялық контаминация мен химиялық ластауыштардың, уытты
элементтердiң, пестицидтердiң, радионуклидтердiң, басқа да зиянды заттар
мен олардың қалдықтарының, азық қоспалары мен гендiк инженерия өнiмдерiнiң
құрамы Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау және ветеринария
саласындағы заңнамасында белгiленген деңгейден аспауы тиiс.
Тiрi балық тағамдық өнiм ретiнде сатылар алдында табиғи тiршiлiк
ортасынан алынуы тиiс не табиғи тiршiлiк ортасынан алынғаннан кейiн
тiршiлiк әрекетi аяқталатын мерзiмнен аз уақыт iшiнде сатылуы тиiс.
Балық аулау өнiмiне жататын тiрi балық айналымға жiберу алдында
асқазаны мен iшегiнде азық болмау үшiн биологиялық тазалау кезеңiнен өтуi
тиiс.
Жеке бөлiктерiнiң құрамында адам денсаулығына қауiптi заттары бар
балық зиянды бөлiктерi алынып, кейiннен жойылуы арқылы бөлшектенуi тиiс.
Айналым сатысында балық және балық өнiмдерiнiң құрамында адам
денсаулығы үшiн қауiптi гельминттер мен олардың құрттары болмауы тиiс.
Балық өнiмдерiн дайындау үшiн Саnthigаsteridае, Diodontidае, Моlidае,
Tеtrаоdontidае тұқымдастығының балықтарын шикiзат ретiнде пайдалануға
болмайды.
Мұздатылған балық және балық өнiмдерiнде терең сусыздануы салмағының
10%-ынан аспауы тиiс.
5. Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындардың
ғимараттарына, аумақтарына қойылатын қауiпсiздiк талаптары
Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдейтiн жаңадан салынатын және
қайта жаңартылатын кәсiпорындарды (бұдан әрi - кәсiпорындар) орналастыру
және пайдалануға беру Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау және
ветеринария саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Кәсiпорын аумағы қоршалған, аббаттандырылған, көгалдандырылған және
тазалықта ұсталуы тиiс.
Өндiрiстiк үй-жайлардың орналасуы технологиялық процестердiң
ағымдылығын қамтамасыз етуi және шикiзат пен қалдықтардың ағымының дайын
өнiмнiң ағымымен қиылысу мүмкiндiгiн болдырмауы тиiс.
Балық және балық өнiмдерiн өндiру процесiнде пайдаланылатын су
"Халыққа арналған ауызсудың қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар" техникалық
регламентiнiң талаптарына сәйкес болуы тиiс.
Кәсiпорын үй-жайлары желдеткiш, сумен қамтамасыз ету және кәрiз
жүйелерiмен жабдықталуы тиiс.
Кәрiз жабдығы, дренажды арналар балық және балық өнiмдерiнiң және
қоршаған ортаның ластану қатерiн болдырмайтындай жобаланып, құрастырылуы
тиiс.
Кәсiпорындардың өндiрiстiк цехтарын, учаскелерiн, бөлiмшелерiн,
қосалқы және қойма үй-жайларын жоспарлау кезiнде өндiрiстiк бақылау
жүйесiн, соның iшiнде балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне, сондай-
ақ жинау, жуу және залалсыздандыру сапасына ветеринариялық-санитариялық
бақылау жүргiзу мүмкiндiгi қарастырылады.
Кәсiпорынның қуаттылығы мен қызмет түрiне қарамастан, өндiру
(дайындау) процесiнде:
1) технологиялық процестердiң ағымдылығы;
2) лас процестердiң тазаларынан оқшаулануы қамтамасыз етiледi.
Балық өнiмдерiн өндiру (дайындау) цехтары ауаның жағымсыз иiстерiн,
шаңын және басқа да ластануларды жою үшiн мәжбүрлi желдеткiшпен
жабдықталады.
Балықпен жанасатын барлық беттерi тоттануға төзiмдi, су өткiзбейтiн
материалдардан жасалуы тиiс және ашық түспен боялған, тегiс жеңiл жуылатын
болуы тиiс. Қабырғалар мен арақабырғалар тегiс және технологиялық
процестердi қамтамасыз ету жеткiлiктi биiктiкте болуы тиiс.
Төбеде және iлулi арматураларда кiрдiң жиналуы, тамақ өнiмдерiне
бөгде заттардың түсуiне және ылғалдың немесе көгерудiң пайда болуына жол
берiлмейдi.
Кәсiпорынның барлық үй-жайларындағы едендерi тегiс, жылтыр, су
өткiзбейтiн материалдармен жабылады және ағынды сулардың кәрiзге түсуiн
қамтамасыз ететiндей құрастырылуы тиiс.
Терезелердiң конструкциясы кiрдi барынша азайтуға жеткiзетiндей болуы
тиiс, есiктерде тегiс өзiне жұқтырмайтын беткейлерi болуы тиiс, еден мен
қабырғалар арасындағы қосылған жер оңай тазалану үшiн қол жетiмдi болуы
тиiс.
Кәсiпорын қауiпсiздiк белгiлерiмен жабдықталып, цех iшiндегi құбыржолдары
олардың арналуы бойынша "Өндiрiстiк объектiлердегi сигналдық түстерге,
белгiленулерге және қауiпсiздiк белгiлерiне қойылатын талаптар" туралы
техникалық регламентiне сәйкес айрықша түстерге боялады.
Балық өнімін аулау және дайындадағы талаптар
Балық аулайтын кемелердiң құрылысы өнiмдердiң трюмдық, ағымдық сумен,
түтiнмен, отынмен, мұнай өнiмдерiмен, жағармай материалдарымен байланысқа
түспеуiн қамтамасыз ету қажет, үшкiр бұрыштары мен шығыңқылары барынша аз
болып, қарқынды ағымды қамтамасыз етуi тиiс.
Балық аулау өнiмдерi жанасатын жабдық беттерi мен материалдар
тоттануға төзiмдi материалдардан жасалып, тегiс және жуу мен
(дизенфекциялауға жеңiл болуы тиiс. Бетiндегi қаптамасы берiк және уытты
емес болуы тиiс.
Өнiмдердi 24 сағаттан астам уақыт iшiнде сақтауға арналып жобаланған
және жабдықталған кемелер балық аулау өнiмдерiн сақтау үшiн трюмдармен,
цистерналармен немесе контейнерлермен жабдықталуы тиiс.
Сақталынатын балық аулау өнiмдерiн контаминациядан сақтау үшiн
трюмдар машина бөлiмшелерiнен және экипажға арналған бөлiмшелерден
арақабырғалармен бөлiнуi тиiс. Трюмдар мен контейнерлер өнiмдi
қанағаттанарлық гигиеналық жағдайда сақталуын, қажет болған жағдайда ерiген
судың азық өнiмдерiмен жанаспауын қамтамасыз етуi тиiс.
Балық өнiмдерiн салқындатылған таза теңiз суында салқындатуға
арналған кемелерде цистерналар цистернаның барлығында бiртектi
температураға жеткiзу құралдарымен жабдықталуы тиiс. Бұндай құрылғылар
балықты таза теңiз суына салғаннан кейiн температурасы алты сағаттан кейiн
+3оС және 16 сағаттан соң 0оС аспайтын суыту дәрежесiне жетiп,
температураның мониторингiн және тiркелiмiн жасауға мүмкiндiк беруi тиiс.
Балық аулау өнiмдерiн салқындату кезiнде ветеринариялық-санитариялық
ережелер мен нормалар сақталуы тиiс.
Балық аулау өнiмдерiн салқындатуға арналған мұз таза немесе ауыз
суынан дайындалуы тиiс. Қолданғанға дейiн ол ластануына жол берiлмейтiн
жағдайда сақталуы тиiс.
Балық аулау өнiмдерi аулағаннан кейiн бiр сағаттан кешiктiрмей мұзбен
немесе мұздатылғын сумен салқындатылуы тиiс.
Температуралық жағдай мүмкiндiк беретiн болса, кiшi кемелер балықты
мұзсыз түсiре алады. Мұндай балық ауланған сәтiнен бастап 12 сағат iшiнде
түсiрiлiп, температурасы -1оС мен +4оС аралығында ұсталынуы тиiс.
Балық аулау өнiмдерiн сумен салқындату кезiнде оны таза
салқындатылған суда сақтау керек. Салқындатудың мұндай әдiсi кеме бортында
үш тәулiктен артық қолданылмайды.
Егер балық аулау кемелерi балық аулау өнiмдерiмен бiрге қолданылатын
сумен қамту құрылғысы бар болса, ол жеткiзiлетiн судың ластануының алдын
алатын етiп орнатылуы тиiс.
Кемеге құстардың, жәндiктердiң немесе басқа жануарлардың, паразиттер
мен зиянкестердiң түсуiне жол берiлмеуi қажет.
Мұздату кемелерiнде: температураны -18оС-қа дейiн тез төмендететiн
жеткiлiктi қуаттылығы бар мұздатқыш жабдықтар;
балық аулау өнiмдерiн трюмдарда сақтағанда -18оС-тан аспайтын
температураны ұстап тұратын жеткiлiктi қуаттылығы бар салқындату жабдықтары
болуы тиiс. Сақтау трюмдары температураны тiркеу құрылғыларымен
жабдықталады. Санау құрылғысының температураны көрсетушi тетiгi трюмдағы ең
жоғары температурасы бар аймақта орналасуы тиiс.
Тоңазытқыш камералардың және мұздатқыштардың iшкi қабырғалары мен
төбелерi оларға балық аулау өнiмдерiн тиеу алдында санитарлық өңдеуден
өткiзiледi.
Тоңазытқыш және мұздатқыш камераларына салған кезде балық аулау
өнiмдерi ағаштан жасалған торларға қатарланып немесе еденнен биiктiгi 8
сантиметр болатын тұғырықтарға қойылады. Қатарлар суыту қабырғалары мен
аспаптарынан 30 сантиметр алыс қашықтықта орналастырылуға тиiс. Қатарлар
арасында өтетiн жол қалдырылады.
Егер балық аулау кемелерiнде балықпен бiрге пайдаланылатын су беру
құрылғысы болса, онда ол жеткiзiлетiн судың ластануын болдырмайтындай етiп
орнатылуы тиiс.
Жүзу базаларында (жүзу құралдарында), аз мөлшерде болса да мыналар
болуы қажет:
тамақты күн көзi мен қыздырғыш элементтерден және кез келген
контаминация көздерiнен сақтайтындай етiп жобаланған балық аулау өнiмдерiн
бортқа қабылдау үшiн резервке алынған және оңай тазаланатын қабылдау
аймағы.
санитариялық-гигиеналық талаптарға сай келетiн балықты қабылдау
аймағынан жұмыс аймағына беру жүйесi;
өнiмдердiң кез келген контаминациясын болдырмайтындай етiп құрылған,
балық аулау өнiмдерiн дайындау және өңдеу үшiн жеткiлiктi кең, оңай
жиналатын және ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 4
Негізгі бөлім
1. Балық және балық өнімдеріне жалпы
сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... 5
2. Балық және балық өнiмдерiнiң базардағы айналымының
шарттары ... ... ... 7
3. Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
4. Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындардың
ғимараттарына, аумақтарына қойылатын қауiпсiздiк
талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
5. Балық өнімін аулау және дайындадағы
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
6. Балық және балық өнiмдерiн өндiру процесiнеқойылатын
қауiпсiздiк
талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..15
7. Балық және балық өнiмдерiнiң буып-түйiлуiне, таңбалауына
қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ..19
8. Сақтауға және көлiк құралдарына қойылатын
қауiпсiздiк
талаптары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .20
Қорытын
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
Қолданылған әдебиеттер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... .23
Кіріспе
"Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар"
Осы "Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар"
техникалық регламентi (бұдан әрi - Техникалық регламент) осы Техникалық
регламентке қосымшада көрсетiлген Қазақстан Республикасының Сыртқы
экономикалық қызметiнiң тауар номенклатурасының жiктеуiшi бойынша кодтармен
пайдаланылатын барлық өндiрiлетiн (дайындалатын) және әкелiнетiн
(импортталатын) балық және балық өнiмдерiнiң түрлерiне қолданылады.
Осы Техникалық регламент балықтан алынатын тағамдық өнiмдердiң
қауiпсiздiгiне, соның iшiнде аквадақылдары өнiмдерiне, балық және балық
өнiмдерiн өндiру процестерiне, орамасына, таңбалауына және айналымына
талаптар белгiлейдi.
Осы Техникалық регламент талаптары:
1) балықтарды көбейту және өсiру (жетiлдiру) процестерiне;
2) балалар үшiн арнайы тағайындалған (соның iшiнде емдәмдiк және
емдiк-профилактикалық) тағамдарға, балық және балық өнiмдерiне;
3) балықтан әзiрленген биологиялық активтi және тағамдық қоспаларға;
4) балықтан әзiрленген азықтық және техникалық өнiмдерге
қолданылмайды.
Балық және балық өнiмдерiн бiрдейлендiру ондағы бiрдейлендiру
белгiлерiнiң бар-жоғын қарап, тексеру арқылы жүргiзiледi.
Өнiмдердi зерттеу және сынақтан өткiзу үшiн сынама алу және
бiрдейлендiру өнiмдердiң нақты атауына талаптар белгiлейтiн стандарттау
жөнiндегi нормативтiк құжаттарды пайдалану арқылы мынадай жолмен
жүргiзiледi:
өнiм партиясын сипаттаушы құжаттарды талдау;
өнiмдi зерттеу және сынақтан өткiзу;
өнiмдi қарап (органолептикалық) тексеру;
заттаңбасында, тұтыну ыдысында, қосымша бетiнде өнiммен бiрге
ұсынылған мәтiн түрiндегi ақпаратты зерделеу.
Нәтижесiнде балық және балық өнiмдерi адамның денсаулығы мен қоршаған
ортаға терiс әсерiн тигiзетiн қауiптi ерекшелiкке ие болатын неғұрлым
ықтимал қатерлерге мыналар жатады:
1) балық және балық өнiмдерiнiң құрамында химиялық ластағыштардың
болуы;
2) құрамында улы элементтер, пестицидтер, радионуклидтер, басқа да
зиянды заттар мен олардың қалдықтарының болуы;
3) балық және балық өнiмдерiнiң микробиологиялық және
паразитологиялық контаминациясы;
4) құрамында пайдалануға тыйым салынған тағамдық қоспалар мен гендiк
инженерия өнiмдерiнiң болуы.
Балық және балық өнiмдерiн дайындауда және өндiруде:
кәсiпорынның орны мен аумағын таңдау, балық және балық өнiмдерiн
дайындайтын өндiрiстiк аймақтарды (үй-жайларды) орналастыру және жабдықтау;
шикiзатты өңдеуге дайындау;
персоналды, жабдықтарды және тұрмыстық үй-жайларды дайындау;
балық және балық өнiмдерiн өндiру, сақтау және олардың айналымы
кезiнде туындайтын барлық ықтимал қатерлерi ескерiлуi тиiс.
Балық және балық өнімдеріне жалпы сипаттама
Осы Техникалық регламентте Қазақстан Республикасының "Ветеринария
туралы" 2002 жылғы 10 шiлдедегi, "Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық
салауаттығы туралы" 2002 жылғы 4 желтоқсандағы, "Тамақ өнiмдерiнiң
қауiпсiздiгi туралы" 2007 жылғы 21 шiлдедегi заңдарына сәйкес терминдер мен
анықтамалар, сондай-ақ мыналар пайдаланылады:
Аквадақыл өнiмдерi - бақыланатын жағдайда өсiрiлген немесе
жетiлдiрiлген балық және балыққа жатпайтын объектiлер;
Балық консистенциясының бұзылуы - еттi сүйектен ажырату кезiнде паста
тәрiзденiп, бұлшық ет құрылымының бұзылуы салдарынан балық
консистенциясының өзгеруi;
Жаңа ауланған балық - алыну кезiнде сақталу шарты тек салқындату болған
балық және балық өнiмдерi;
балық өнiмi - тағамдық мақсатта қолдануға арналған табиғи немесе
өңделген түрдегi балық
Балық шикiзаты - азық өнiмдерiн дайындау үшiн қолданылатын тiрi,
шикi, салқындатылған, мұздатылған балық
жүзу базасы (жүзу құралы) - бортындағы балық аулау өнiмдерi бiр немесе
бiрнеше орау, салқындату, мұздату, етiнен сылыну, кесу операцияларынан
өтетiн кез келген кеме;
жасанды өнiм - органолептикалық көрсеткiштерi табиғи өнiмге
сәйкестендiрiлген балық және балыққа жатпайтын объектiлердi пайдалану
арқылы дайындалған өнiм;
Контаминация - тамақ өнiмдерiне түскен кезде оларды қолдануға қасақана
емес қауiптi және жарамсыз ететiн балық және балық өнiмдерiнiң табиғаты
биологиялық және химиялық бөгде заттармен ластануы;
мұздату кемесi - бортындағы балық және балық өнiмдерi салқындатудан
өтетiн барлық кемелер;
Мұздатылған балық - мұздатуға ұшыраған, осы жерде өзiне тән сапаны
сақтау үшiн температурасы жеткiлiктi төмендетiлген және кейiн сату уақытын
қоса алғанда, тасымалдау, сақтау және өткiзу кезiнде осы төмен
температураларда сақталған балық
мұздату - тиiстi құралмен өнiмнiң қалыңындағы температурасы -18оС-тан
аспайтындай етiп жүзеге асырылатын технологиялық процесс;
Сүйектен еттi ажырату - балық ұзынынан екi бөлiкке бөлiнетiн, ал
қабығы, басы, омыртқасы, иық және қабырға сүйектерi, жүзу қанаттары, iшкi
құрылысы алынатын, терiсi алынатын немесе қалдырылуға болатын балықты
бөлудiң түрi;
Салқындатылған балық - өнiмнiң бұлшық ет қалыңындағы ұлпасы
температурасының -1оС-тан -5оС-қа дейiн төмендеуiн қамтамасыз ететiн
салқындату процесiнен өткен балық
салқын ысталған балық - алдын ала тұздалған балықтан түтiнмен,
түтiнсiз немесе аралас әдiспен +40оС температурада ысталған және ысталған
иiсi мен дәмi бар өнiм;
Тiрi балық - дене, жақ, желбезек қақпағының табиғи қимылы бар табиғи
немесе оған жақын келетiн тiршiлiк ортасында жүзетiн балық
таза су - құрамында судың биоресурстарына зиян келтiруге қабiлеттi
мөлшерде микроорганизмдер, зиянды заттар мен уытты планктондар болмайтын
теңiз немесе тұщы, соның iшiнде залалсыздандырылған (тазартылған) су;
Ыстықтай ысталған балық - толық пiсiрiлген, алдын ала тұздалған
балықтан дайындалған түтiнмен, түтiнсiз немесе аралас әдiспен +80оС-тан
жоғары температурада өңделген және ыстың иiсi мен дәмi бар өнiм.
Балық және балық өнiмдерiнiң базардағы
айналымының шарттары
Балық және балық өнiмдерiн iшкi сауда объектерiлерiнде орналастыруда
олардың осы Техникалық регламенттiң талаптарына, ветеринариялық-
санитариялық және санитариялық-гигиеналық ережелер мен нормаларға сай
болуын қамтамасыз ету, сондай-ақ өнiмнiң қауiпсiздiгiн және бақылануын
растайтын құжаттардың (ветеринариялық сертификат, тауарлық iлеспе жолдама
құжаттама) болуын қамтамасыз ету қажет.
Балық және балық өнiмдерiн өткiзу адамның денсаулығы мен өмiрiне
арналған өнiмдердiң және қоршаған ортаның қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн
ветеринария, денсаулық сақтау, тамақ өнiмдерi мен сауда қызметiндегi
нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес жүргiзiлуi тиiс.
Сапасына күмән келтiретiн нақты белгiлерi бар, консистенциясы
бұзылған, олардың қауiпсiздiгiн, шыққан жерiн және сапасын растайтын iлеспе
құжаттары жоқ, жарамдылық мерзiмi белгiленбеген немесе бiткен, сондай-ақ
балық және балық өнiмдерiнiң қасиетi мен таңбалануы Қазақстан
Республикасының тамақ өнiмдерiнiң қауiпсiздiгi және техникалық реттеу
саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келмесе, ветеринариялық-
санитариялық сараптама жасау үшiн алынады.
Тамақ өнiмдерiнiң қауiпсiздiгi туралы заңнамасында белгiленген
талаптарға сәйкестiгiн куәландыратын құжаттары жоқ балық және балық
өнiмдерiн сатуға тыйым салынады.
Пайдалануға жарамсыз және адамның өмiрi мен денсаулығына қауiптi балық
және балық өнiмдерiн жою Қазақстан Республикасының тамақ өнiмдерiнiң
қауiпсiздiгi саласындағы заңнамасында белгiленген тәртiппен жүзеге
асырылады.
Балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне
қойылатын талаптар
Балық және балық өнiмдерiндегi микробиологиялық және
паразитологиялық контаминация мен химиялық ластауыштардың, уытты
элементтердiң, пестицидтердiң, радионуклидтердiң, басқа да зиянды заттар
мен олардың қалдықтарының, азық қоспалары мен гендiк инженерия өнiмдерiнiң
құрамы Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау және ветеринария
саласындағы заңнамасында белгiленген деңгейден аспауы тиiс.
Тiрi балық тағамдық өнiм ретiнде сатылар алдында табиғи тiршiлiк
ортасынан алынуы тиiс не табиғи тiршiлiк ортасынан алынғаннан кейiн
тiршiлiк әрекетi аяқталатын мерзiмнен аз уақыт iшiнде сатылуы тиiс.
Балық аулау өнiмiне жататын тiрi балық айналымға жiберу алдында
асқазаны мен iшегiнде азық болмау үшiн биологиялық тазалау кезеңiнен өтуi
тиiс.
Жеке бөлiктерiнiң құрамында адам денсаулығына қауiптi заттары бар
балық зиянды бөлiктерi алынып, кейiннен жойылуы арқылы бөлшектенуi тиiс.
Айналым сатысында балық және балық өнiмдерiнiң құрамында адам
денсаулығы үшiн қауiптi гельминттер мен олардың құрттары болмауы тиiс.
Балық өнiмдерiн дайындау үшiн Саnthigаsteridае, Diodontidае, Моlidае,
Tеtrаоdontidае тұқымдастығының балықтарын шикiзат ретiнде пайдалануға
болмайды.
Мұздатылған балық және балық өнiмдерiнде терең сусыздануы салмағының
10%-ынан аспауы тиiс.
5. Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдеумен айналысатын кәсiпорындардың
ғимараттарына, аумақтарына қойылатын қауiпсiздiк талаптары
Балық және балық өнiмдерiн қайта өңдейтiн жаңадан салынатын және
қайта жаңартылатын кәсiпорындарды (бұдан әрi - кәсiпорындар) орналастыру
және пайдалануға беру Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау және
ветеринария саласындағы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Кәсiпорын аумағы қоршалған, аббаттандырылған, көгалдандырылған және
тазалықта ұсталуы тиiс.
Өндiрiстiк үй-жайлардың орналасуы технологиялық процестердiң
ағымдылығын қамтамасыз етуi және шикiзат пен қалдықтардың ағымының дайын
өнiмнiң ағымымен қиылысу мүмкiндiгiн болдырмауы тиiс.
Балық және балық өнiмдерiн өндiру процесiнде пайдаланылатын су
"Халыққа арналған ауызсудың қауiпсiздiгiне қойылатын талаптар" техникалық
регламентiнiң талаптарына сәйкес болуы тиiс.
Кәсiпорын үй-жайлары желдеткiш, сумен қамтамасыз ету және кәрiз
жүйелерiмен жабдықталуы тиiс.
Кәрiз жабдығы, дренажды арналар балық және балық өнiмдерiнiң және
қоршаған ортаның ластану қатерiн болдырмайтындай жобаланып, құрастырылуы
тиiс.
Кәсiпорындардың өндiрiстiк цехтарын, учаскелерiн, бөлiмшелерiн,
қосалқы және қойма үй-жайларын жоспарлау кезiнде өндiрiстiк бақылау
жүйесiн, соның iшiнде балық және балық өнiмдерiнiң қауiпсiздiгiне, сондай-
ақ жинау, жуу және залалсыздандыру сапасына ветеринариялық-санитариялық
бақылау жүргiзу мүмкiндiгi қарастырылады.
Кәсiпорынның қуаттылығы мен қызмет түрiне қарамастан, өндiру
(дайындау) процесiнде:
1) технологиялық процестердiң ағымдылығы;
2) лас процестердiң тазаларынан оқшаулануы қамтамасыз етiледi.
Балық өнiмдерiн өндiру (дайындау) цехтары ауаның жағымсыз иiстерiн,
шаңын және басқа да ластануларды жою үшiн мәжбүрлi желдеткiшпен
жабдықталады.
Балықпен жанасатын барлық беттерi тоттануға төзiмдi, су өткiзбейтiн
материалдардан жасалуы тиiс және ашық түспен боялған, тегiс жеңiл жуылатын
болуы тиiс. Қабырғалар мен арақабырғалар тегiс және технологиялық
процестердi қамтамасыз ету жеткiлiктi биiктiкте болуы тиiс.
Төбеде және iлулi арматураларда кiрдiң жиналуы, тамақ өнiмдерiне
бөгде заттардың түсуiне және ылғалдың немесе көгерудiң пайда болуына жол
берiлмейдi.
Кәсiпорынның барлық үй-жайларындағы едендерi тегiс, жылтыр, су
өткiзбейтiн материалдармен жабылады және ағынды сулардың кәрiзге түсуiн
қамтамасыз ететiндей құрастырылуы тиiс.
Терезелердiң конструкциясы кiрдi барынша азайтуға жеткiзетiндей болуы
тиiс, есiктерде тегiс өзiне жұқтырмайтын беткейлерi болуы тиiс, еден мен
қабырғалар арасындағы қосылған жер оңай тазалану үшiн қол жетiмдi болуы
тиiс.
Кәсiпорын қауiпсiздiк белгiлерiмен жабдықталып, цех iшiндегi құбыржолдары
олардың арналуы бойынша "Өндiрiстiк объектiлердегi сигналдық түстерге,
белгiленулерге және қауiпсiздiк белгiлерiне қойылатын талаптар" туралы
техникалық регламентiне сәйкес айрықша түстерге боялады.
Балық өнімін аулау және дайындадағы талаптар
Балық аулайтын кемелердiң құрылысы өнiмдердiң трюмдық, ағымдық сумен,
түтiнмен, отынмен, мұнай өнiмдерiмен, жағармай материалдарымен байланысқа
түспеуiн қамтамасыз ету қажет, үшкiр бұрыштары мен шығыңқылары барынша аз
болып, қарқынды ағымды қамтамасыз етуi тиiс.
Балық аулау өнiмдерi жанасатын жабдық беттерi мен материалдар
тоттануға төзiмдi материалдардан жасалып, тегiс және жуу мен
(дизенфекциялауға жеңiл болуы тиiс. Бетiндегi қаптамасы берiк және уытты
емес болуы тиiс.
Өнiмдердi 24 сағаттан астам уақыт iшiнде сақтауға арналып жобаланған
және жабдықталған кемелер балық аулау өнiмдерiн сақтау үшiн трюмдармен,
цистерналармен немесе контейнерлермен жабдықталуы тиiс.
Сақталынатын балық аулау өнiмдерiн контаминациядан сақтау үшiн
трюмдар машина бөлiмшелерiнен және экипажға арналған бөлiмшелерден
арақабырғалармен бөлiнуi тиiс. Трюмдар мен контейнерлер өнiмдi
қанағаттанарлық гигиеналық жағдайда сақталуын, қажет болған жағдайда ерiген
судың азық өнiмдерiмен жанаспауын қамтамасыз етуi тиiс.
Балық өнiмдерiн салқындатылған таза теңiз суында салқындатуға
арналған кемелерде цистерналар цистернаның барлығында бiртектi
температураға жеткiзу құралдарымен жабдықталуы тиiс. Бұндай құрылғылар
балықты таза теңiз суына салғаннан кейiн температурасы алты сағаттан кейiн
+3оС және 16 сағаттан соң 0оС аспайтын суыту дәрежесiне жетiп,
температураның мониторингiн және тiркелiмiн жасауға мүмкiндiк беруi тиiс.
Балық аулау өнiмдерiн салқындату кезiнде ветеринариялық-санитариялық
ережелер мен нормалар сақталуы тиiс.
Балық аулау өнiмдерiн салқындатуға арналған мұз таза немесе ауыз
суынан дайындалуы тиiс. Қолданғанға дейiн ол ластануына жол берiлмейтiн
жағдайда сақталуы тиiс.
Балық аулау өнiмдерi аулағаннан кейiн бiр сағаттан кешiктiрмей мұзбен
немесе мұздатылғын сумен салқындатылуы тиiс.
Температуралық жағдай мүмкiндiк беретiн болса, кiшi кемелер балықты
мұзсыз түсiре алады. Мұндай балық ауланған сәтiнен бастап 12 сағат iшiнде
түсiрiлiп, температурасы -1оС мен +4оС аралығында ұсталынуы тиiс.
Балық аулау өнiмдерiн сумен салқындату кезiнде оны таза
салқындатылған суда сақтау керек. Салқындатудың мұндай әдiсi кеме бортында
үш тәулiктен артық қолданылмайды.
Егер балық аулау кемелерi балық аулау өнiмдерiмен бiрге қолданылатын
сумен қамту құрылғысы бар болса, ол жеткiзiлетiн судың ластануының алдын
алатын етiп орнатылуы тиiс.
Кемеге құстардың, жәндiктердiң немесе басқа жануарлардың, паразиттер
мен зиянкестердiң түсуiне жол берiлмеуi қажет.
Мұздату кемелерiнде: температураны -18оС-қа дейiн тез төмендететiн
жеткiлiктi қуаттылығы бар мұздатқыш жабдықтар;
балық аулау өнiмдерiн трюмдарда сақтағанда -18оС-тан аспайтын
температураны ұстап тұратын жеткiлiктi қуаттылығы бар салқындату жабдықтары
болуы тиiс. Сақтау трюмдары температураны тiркеу құрылғыларымен
жабдықталады. Санау құрылғысының температураны көрсетушi тетiгi трюмдағы ең
жоғары температурасы бар аймақта орналасуы тиiс.
Тоңазытқыш камералардың және мұздатқыштардың iшкi қабырғалары мен
төбелерi оларға балық аулау өнiмдерiн тиеу алдында санитарлық өңдеуден
өткiзiледi.
Тоңазытқыш және мұздатқыш камераларына салған кезде балық аулау
өнiмдерi ағаштан жасалған торларға қатарланып немесе еденнен биiктiгi 8
сантиметр болатын тұғырықтарға қойылады. Қатарлар суыту қабырғалары мен
аспаптарынан 30 сантиметр алыс қашықтықта орналастырылуға тиiс. Қатарлар
арасында өтетiн жол қалдырылады.
Егер балық аулау кемелерiнде балықпен бiрге пайдаланылатын су беру
құрылғысы болса, онда ол жеткiзiлетiн судың ластануын болдырмайтындай етiп
орнатылуы тиiс.
Жүзу базаларында (жүзу құралдарында), аз мөлшерде болса да мыналар
болуы қажет:
тамақты күн көзi мен қыздырғыш элементтерден және кез келген
контаминация көздерiнен сақтайтындай етiп жобаланған балық аулау өнiмдерiн
бортқа қабылдау үшiн резервке алынған және оңай тазаланатын қабылдау
аймағы.
санитариялық-гигиеналық талаптарға сай келетiн балықты қабылдау
аймағынан жұмыс аймағына беру жүйесi;
өнiмдердiң кез келген контаминациясын болдырмайтындай етiп құрылған,
балық аулау өнiмдерiн дайындау және өңдеу үшiн жеткiлiктi кең, оңай
жиналатын және ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz