Жалпы ұлттық өнімің (ЖҰӨ) жалпы сипаттамасы

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе
1. ЖҰӨ-нің жалпы сипаттамасы

ЖІӨ туралы түсінік және оның Қазақстандағы жағдайы.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Экономикалық көрсеткіштер экономикалық саясатта, экономикалық талдау
және бағалау үшін жиі қолданылады. Жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) азаматтар
табыстарының жиынтығын және өндіріс тауарлары мен қызметтер үшін жұмсалған
жалпы шығын көлемін сипаттайды.
ЖҰӨ — экономика жағдайын сипаттайды, себебі адамдар аз табыстарға
қарағанда үлкен табыстарды көбірек қалайды. Яғни өндіріс тауарлары мен
көрсетілген қызмет көлемі жоғарылаған сайын, өзіндік қанағаттану
дәрежесінің деңгейі, өңдірістік және мемлекеттік тұтыну деңгейі жоғары
болады.
Статистикалық деректер мемлекеттің экономика министрлігінің 3 айда бір
есептеуі бойынша, экономикалық іс-әрекет нәтижесін бірыңғай көрсеткішпен
беруге негізделген.
ЖҰӨ-ді төмендегідей бөліктерге бөліп көрсетуге болады: Барлық
экономикалық агенттер табысының жиынтығы. Өндіріс тауарлары мен
көрсетілген қызметтердің жалпы шығын көлемі.
Экономикалық көрсеткіштерді зерттеу кезінде, көбінесе қай санатқа
жататындығын анықтау қажет болады — қор ма, әлде ағын ба, олардың арасында
тәуелділік бар ма? Төменде біз келесі тарауларда оқитын бірнеше бір-бірімен
байланысты қордағы ағын түрлері мысалдары көрсетілген: Тұтынушы заты — қор,
оның табысы мен шығыны — ағын. Жұмыссыздар саны — қор, ал жұмысын
жоғалтушылар саны — ағын. Мемлекетгік қарыз — қор, бюджет тапшылығы — ағын.
Жоғарыда қарастырылған түсініктердің көпшілігі "ағын" түсінігіне жатады.
ЖҰӨ — экономикадағы табыс пен өндірістегі шығын көлемін бірдей
өлшейді. Себебі бұл өлшемдер соңында бірдей болады. Жалпы, экономика үшін
табыс көлемі шығын көлеміне тең болуы керек. ЖҰӨ экономика көрсеткіштерінің
ең нақтысы деп есептеледі.

ЖҰӨ-нің жалпы сипаттамасы
Кез келген ғылым сияқты макроэкономика да теориялардың өзара байланысы
мен бақылауларға бағытталған. Сол себепті, макроэкономикалық теорияны
зерттеу мақсаты бұл экономиканы қалыптастыру механизмінің түсінігі болып
табылады, яғни экономикалық бақылау теория негізінде қалыптасқан. Әрбір
теорияны дайындап алған соң, біз оларды тексеру үшін қайта бақылауларды
қарастырамыз. Кездейсоқ бақылаулар экономика деректерінің қайнар көзі
ретінде қызмет етеді. Мәселен, сіз дүкен аралап жүргенде бағалардың тез
көтеріліп жатқанын көресіз. Жұмыс іздеп жүргенде, фирмалар жұмысшы қабылдай
ма, жоқ па, соны білесіз. Біз бәріміз экономикалық процестерге
қатысушылармыз. Сол себепті уақыт өте келе экономиканы сезіну қабілетіне ие
боламыз. Экономикалық статистика — бұл объективті ақпараттың қайнар көзі.
Өкімет фирмалар мен азаматтардың экономикалық іс-әрекеті туралы, яғни
белгіленген бағалардың деңгейін және сұраныс жүйесін, табыс мөлшерін, және
т.с.с. дерек алу мақсатында үнемі зерттеулер жүргізеді. Алынған деректер
бойынша әр түрлі статистикалық көрсеткіштер есептелінеді, олардың жиынтығы
экономиканың қалпын, жағдайын сипаттайды.
Макроэкономистер бұл статистиканы өздерінің талдауларында пайдаланады.
Бұлар экономикалық көріністерді бағалауда және тиісті әдістерді жасағанда
көмек көрсетеді.
Экономикалық көрсеткіштер экономикалық саясатта, экономикалық талдау және
бағалау үшін жиі қолданылады. Жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ) азаматтар
табыстарының жиынтығын және өндіріс тауарлары мен қызметтер үшін жұмсалған
жалпы шығын көлемін сипаттайды.
Біз, осы көрсеткіштер қалай есептелінеді және олардан экономика туралы
қандай ақпараттар алуға болатындығын қарастырамыз.
ЖҰӨ экономика көрсеткіштерінің ең нақтысы деп есептеледі. Статистикалық
деректер мемлекеттің экономика министрлігінің 3 айда бір есептеуі бойынша,
экономикалық іс-әрекет нәтижесін бірыңғай көрсеткішпен беруге негізделген.
ЖҰӨ-ді төмендегідей бөліктерге бөліп көрсетуге болады:
- Барлық экономикалық агенттер табысының жиынтығы.

- Өндіріс тауарлары мен көрсетілген қызметтердің жалпы шығын көлемі.
ЖҰӨ — экономика жағдайын сипаттайды, себебі адамдар аз табыстарға қарағанда
үлкен табыстарды көбірек қалайды. Яғни өндіріс тауарлары мен көрсетілген
қызмет көлемі жоғарылаған сайын, өзіндік қанағаттану дәрежесінің деңгейі,
өңдірістік және мемлекеттік тұтыну деңгейі жоғары болады.
ЖҰӨ — экономикадағы табыс пен өндірістегі шығын көлемін бірдей өлшейді.
Себебі бұл өлшемдер соңында бірдей болады. Жалпы, экономика үшін табыс
көлемі шығын көлеміне тең болуы керек. Бұған көз жеткізу үшін, біз ұлтгық
есепшотты, ЖҰӨ статистикалық жүйе өлшемін жөне басқа да сонымен байланысты
көрсеткіштерге талдау жасап, оқып-үйренуіміз керек.
Мысал ретінде мынадай экономиканы алайық: Мұнда тек бір ғана тауар — нан
өндірісі, яғни бір ғана фактор — еңбек пайдаланылады.
Фирма өз жұмыскерлерінің еңбектерін нан өндіруте пайдаланады, жөне фирма
сол өнімді — нанды өз кезегінде үй шаруашылығына сатады. Осыған байланысты
еңбек үй шаруашылығынан фирмаларға қарай қозғалады. Ал нан фирмадан үй
шаруашылығына қозғалады. Ал сыртқы шеңбер суреттегі ақша ағынын көрсетеді.
Үй шаруашылығы фирмадан нан сатып алады. Фирма сатудан түскен төлемдердің
бір бөлігін жұмысшылардың еңбекақысы ретінде пайдаланады, ал қалғаны табыс
болады. Осы фирма басқарушылары үшін үй шаруасы да бір сектор бөлігі болып
табылады. Сондықтан нанға кеткен шығын үй шаруашылығынан фирмаға келіп
түссе, ал айлық төлемақы табыс ретінде фирмалардан үй шаруашылығына келіп
түседі. ЖҰӨ - экономикада ақша ағынын сипаттайды. Біз оны екі жолмен
есептеуімізге болады. ЖҰӨ — бұл нан өндірісінің табыс жиынтығы, ол жалақы
мен пайдаға тең, яғни суреттегі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.