Джеймс Мэдиссонның саяси-идеялық көзқарасы

1 Джеймс Мэдиссон
2 Фракция пайда болу себебі

Джеймс Мэдиссон (1751-1836) – АҚШ-тың төртінші президенті, Филадельфия конвентіне қатысушы және «Федералист» еңбегінің авторларының бірі. Ол қазір АҚШ-та болып жатқан республикалық басқару идеясын жасауға, сонымен қатар дербес биіктер тепе-теңдігі теориясын жасауға үлкен үлес қосқан. «Федералист» - мемлекеттік биліктің алғашқы қағидаларының анализіне айналды, ал уақыт өте келе ФҚШ-тың жоғары соты үшін конституциялық құқықтық қайнар көзі және барлық американдық конституциялық тәжірибені зерттеу үшін керекті кітапқа айналды.
Мэдиссонның шығармашылығында көптеген ғасырлық идеялық дәстүрлер көрініс тапты: табиғи құқық және қоғамдық келісімнің дәстүрлері, адам құқықтары туралы заң жобаларына және үкіметтік биліктің салаларын конституциялық реттеуде философиялық сынау және ежелгі республикалардың тәжірибелерін қарастыру. Өмірінің аяғына қарай ол өзінің кейбір ойларын қайта қарастырып, демократиялық республиканы жақтаушыларға жақындады Мэдиссон қоғам мен мемлекеттегі әлеуметтік әртүрліліктің рөлі мен маңызына үлкен назар аударды. Олар бейімділік пен мүдденің әртүрлілігінен пайда болады.
Мэдиссонның айтуы бойынша, әсіресе экономикалық мүдде әртүрлілік пен жанжалдың қайнар көзі болады. ол көлемі жағынан кіші республик азамат соғысы кезінде құлайды деп есептеген. Көптеген орта тап өкілдері бар үлкен мемлекет тұрақты өмір сүруге бейім. Яғни, ол қоғамдық негізгі тап өкілдерінің қарапайым жетістіктеріне және олардың басқарудың қарапайым нысанын қорғауға бейім екендігіне байланысты ден ойлады.