Әкімшілік құқықтың құқық жүйесіндегі орны



Кіріспе
Негізгі бөлімі
Әкімшілік құқықтың құқық жүйесіндегі орны
1. Әкімшілік құқық түсінігі, пәні,қайнар көздері және әкімшілік құқық бұзушылық, оның құрамы
2. Әкімшілік қадағалау түсінігі
3. Әкімшілік.құқықтық қатынастар
4. Әкімшілік құқық бұзушылық
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Мемлекеттік басқару саласында қоғамдық қатынастарды реттейтін заң нормаларының жүйесі. Әкімшілік құқық бұзушылық қарым-қатынастардың бір тарабы мемлекеттік басқару органдары немесе осы органның лауазымды адамы, ал екінші тараптан мемлекеттік орган мен лауазымды адамы, сонымен қатар жекелеген адамдар (еліміздің азаматтары, шетел азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар), қоғамдық ұйымдар, ұжымдық қоғамдар болуымен сипатталады. Адамдардың қызметі, олардың мінез-құлқы, сонымен қатар белгілі бір мүлкі әкімшілік-құқықтық қатынастардың объектісі болып табылады.
1.ҚР Конституциясы. Алматы. – 1995ж 30 тамыз.
2.Таранов В.В. Административное право РК. –Алматы: Норма –К.,2002.
3.Ибрагимов Х.Ю. Административное право РК. –Алматы: Данекер.-2000.
4.Баянов «Әкімшілік құқық» 2007ж
5. Құқықтану: /А. Ибраева, Г. Өлібаева, Қ. Айтхожин. — Алматы 2006.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

Кіріспе
‭ ‬Негізгі бөлімі
Әкімшілік құқықтың құқық жүйесіндегі орны‭
Әкімшілік құқық түсінігі,‭ ‬пәні,қайнар көздері және әкімшілік құқық бұзушылық,‭ ‬оның құрамы
Әкімшілік ‭ ‬қадағалау түсінігі
Әкімшілік-құқықтық қатынастар
Әкімшілік құқық бұзушылық
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Мемлекеттік басқару саласында қоғамдық қатынастарды реттейтін заң нормаларының жүйесі.‭ ‬Әкімшілік құқық бұзушылық қарым-қатынастардың бір тарабы мемлекеттік басқару органдары немесе осы органның лауазымды адамы,‭ ‬ал екінші тараптан мемлекеттік орган мен лауазымды адамы,‭ ‬сонымен қатар жекелеген адамдар‭ (‬еліміздің азаматтары,‭ ‬шетел азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар‭)‬, қоғамдық ұйымдар,‭ ‬ұжымдық қоғамдар болуымен сипатталады.‭ ‬Адамдардың қызметі,‭ ‬олардың мінез-құлқы,‭ ‬сонымен қатар белгілі бір мүлкі әкімшілік-құқықтық қатынастардың объектісі болып табылады.

1.Әкімшілік құқық түсінігі,‭ ‬пәні,‭ ‬қайнар көздері және әкімшілік құқық бұзушылық,‭ ‬оның құрамы
 
Әкімшілік құқық ‭–‬ бұл қоғамдық қатынастардың ерекше тобын реттеуге арналған ҚР құқықтық жүйесінің саласы.‭ ‬Олардың басты ерекшелігі олар
Әкімшілік құқықтың пәні - бұл мемлекеттік басқару сферасында туындайтын,‭ ‬дамитын және тоқтатылатын қоғамдық‭ ‬қатынастар.
Әкімшілік құқықтың пәніне мына қатынастарды‭ ‬жатқызуға болады:
1‭) ‬Атқарушы билік органдарының ұйымы байланысты‭;
2‭)‬ Басқаруда атқарушы билік органдарының әкімшілік‭ – ‬биліктік өкілеттіліктерді жүзеге асыру барысында және азаматтармен,‭ ‬мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдармен өзара әрекеттерінде туындайтын‭;
3‭)‬ Әкімшілік құқық бұзушылықтарды‭ ‬істегені үшін туындайтын‭;
Әкімшілік құқық үшін тән құқықтық реттеу әдістері:
1‭)‬ Билік әдісі‭ – ‬бағындыру,‭ ‬немесе тура бұйыру әдісі‭ ( ‬қатынастар әкімшілік құқықтың шегінде біреуінің екіншісіне бағынуына тұрғызылады‭);
2‭)‬ Ұсыну әдісі‭ (‬басқару субъектісінің ұсыныстары егерде оны басқару екінші қатысушысы қабылдаған жағдайда заңды күшке ие болады‭)
3‭)‬ Келісу әдісі‭ (‬өзара бағыныштылықта болмайтын қатысушылар арасында‭)
4‭)‬ Теңдік әдісі‭ (‬мемлекеттік механизмнің бір деңгейінде тұратын субъектілер әкімшілік келісімшарт түрінде бірлескен әрекеттерді қабылдайды‭)
Әкімшілік құқықтың жүйесі -‭ ‬бұл салаларды құрайтын салашықтарға жиыстырылған топтар‭ – ‬құқықтық институттар бойынша бөлінген құқық нормаларының ғылыми‭ – ‬ұйымдастырылған жиынтығы‭ – ‬біртұтас нормативті құрылым.
Әкімшілік құқықтың қайнар көздері ‭–‬ бұл басқару қатынастарының субъектілерінің мінез‭ – ‬құлық ережелері көрсетілген және бекітілген мемлекеттік билік‭ ‬ресми түрде мақұлдаған нысандар.
Құқықтың қайнар көзі болып табылуы үшін әрбір осындай нысанда бірқатар мынадай белгілер болуы қажет:
1‭)‬ Субъектілердің белгілі бір категориялары орындау үшін міндетті бір немесе бірнеше мінез‭ – ‬құлық ережелері‭ (‬құқық нормалары‭) ‬болуы қажет.
2‭)‬ Осындай болуы үшін мемлекеттік билік ресми түрде мақұлдауы қажет.
Әкімшілік құқықтың басқа құқық салаларымен арақатынасы -‭ ‬әкімшілік құқық бірыңғай жүйенің құрамды бөлігі бола отырып құқық салаларының барлығымен өте тығыз байланысты.
ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің‭ ‬28‭ ‬бабына сәйкес Әкімшілік құқық бұзушылық ‭–‬ бұл мемлекеттік немесе қоғамдық тәртіпке,‭ ‬белгіленген басқару тәртібіне қол сұғатын,‭ ‬құқыққа қайшы,‭ ‬кінәлі әрекет немесе әрекетсіздігі,‭ ‬сол үшін заңнамада әкімшілік жауаптылық қарастырылған.‭
Әкімшілік құқық бұзушылық ерікті мінез‭ –‬құлық актісі‭ – ‬іс-қимыл болып табылады және мінез‭ – ‬құлықтың екі аспектісінен тұрады:‭ ‬әрекет немесе әрекетсіздік.‭ ‬Әрекет-бұл міндеттерді,‭ ‬заңды талаптарды белсенді о орындамау,‭ ‬сонымен қатар тиым салушылықты бұзу‭ (‬мысалы,‭ ‬егінді улау немесе ауыл шаруашылық дақылдарын жою,‭ ‬көкнәр немесе сораны заңсыз егу және өсіру‭)‬.‭ ‬Әрекетсіздік‭ ‬-бұл міндеттемелерді бәсең орындамау,‭ ‬мысалы,‭ ‬мемлекеттік статистикалық байқауды жүргізуден бас тарту,‭ ‬өндіріс қалдықтарын көму бойынша және ағынды суларды төгудің талаптарын орындамау.‭ ‬Әкімшілік құқық бұзушылықты жасау әкімшілік жауаптылықтың,‭ ‬тұлғаға әкімшілік жаза қолданудың фактілік негізі болып табылады(нормативті негізі‭ – ‬құқық нормасы,‭ ‬соған сәйкес әкімшілік жауаптылық белгіленеді және қолданылады‭)‬.
Әкімшілік құқық бұзушылықтың негізгі белгілері:
1‭)‬ қоғамдық қауіптілік -‭ ‬бұл іс‭ ‬-‭ ‬әрекеттің қоғамның,‭ ‬мемлекеттің,‭ ‬азамататрдың мүдделеріне зиян келтіруі,‭ ‬мысалы,‭ ‬ұсақ бұзақылық,‭ ‬мас күйінде көлік құралдарын басқару
2‭)‬ құқыққа қайшылық ‭– ‬құқық нормасын бұзатын іс-әрекеттерді жасауы
3‭)‬ кінәлілік ‭– ‬бұл ерікті,‭ ‬саналы іс‭ ‬-‭ ‬әрекет.‭ ‬Кінә тұлғаның істеген ісіне және оның салдарына психикалық қатысын білдіреді.‭ ‬Іс-әрекетті құқық бұзушылық деп деп тану үшін оның ерік-жігерлік және саналы көрініс екендігін анықтау қажет,‭ ‬яғни саналы ойлайтын адамның психикалық қызметінің нәтижесі екендігін анықтау қажет.
4‭)‬ жазаланушылық ‭– ‬бұл іс-әрекет әкімшілік құқық бұзушылық деп танылады,‭ ‬егерде оны істегені үшін заңнамада әкімшілік жауаптылық қарастырылған болса.
5‭)‬ жаппай өріс алуы‭ (‬массовость‭)‬ - бұл егерде қандайда болмасын іс-әрекетті істеудің таралуы,‭ ‬жаппай өріс алуы қоғамдық қатынастарға қауіп төндірсе,‭ ‬заң шығарушы осы қатынастарға қорғалатын мәртебе беруге мәжбүр,‭ ‬заңнамалық түрде мінез-құлық ережесін бекітуге және‭ ‬оны бұзғаны үшін жауапкершілік белгілеуге мәжбүр болады.
Әкімшілік құқық бұзушылықтың құрамы - бұл әкімшілік жауапкершілікке тартатындай жеткілікті белгілердің‭ (‬элементтердің‭) ‬жиынтығы.

2.Әкімшілік ‭ ‬қадағалау түсінігі
 Әкімшілік қадағалау‭ ‬-‭ ‬мемлекеттік басқаруда заңдылықты ‭ ‬қамтамасыз етудің арнайы тәсілдерінің ‭ ‬бірі.
Әкімшілік қадағалау‭ ‬-‭ ‬атқарушы биліктің қарамағындағы ұжымдық ‭ ‬және жеке субъектілердің құқық нормаларын сақтау үшін жүргізетін,‭ ‬үстінен қарайтын бақылау.
Әкімшілік қадағалаудың мән-маңызы‭ ‬-‭ ‬ол басқару сферасында әрекет ететін заңдарда және заң күшіндегі ‭ ‬актілерде бекітілген арнайы ережелер мен талаптардың орындалуын байқау,‭ ‬бақылау.‭ ‬Бұл жол жүру ережелерін,‭ ‬қауіпсіздік ережелерін,‭ ‬сауда,‭ ‬санитарлық,‭ ‬табиғатты қорғау нормаларын орындалуын қадағалау.
Әкімшілік қадағалау ‭ ‬атқарушы билік ‭ ‬органдарын,‭ ‬кәсіпорын,‭ ‬мекеме,‭ ‬ұйым,‭ ‬қоғкмдық бірлестіктер,‭ ‬азаматтарға қатысты жүргізіледі.‭ ‬Оны арнайы органдар жүзеге асырады.‭ ‬Көптеген ведомстволарда арнайы қадағалау қызметтері бар және олар мемлекеттік инспекциялар деп аталады.
Мемлекеттік инспекция‭ ‬-‭ ‬жеке және заңды тұлғалардың ‭ ‬нақты ережелерді сақтау ‭ ‬үшін қадағалау жүргізетін арнайы мемлекеттік ‭ ‬органдар.‭ ‬Сонымен қатар салықты және бюджетке міндетті түрде төлейтін төлемдерді төлеу үшін бақылау жасайды,‭ ‬таулы жерде жұмыс ‭ ‬жүргізу мен атомдық ‭ ‬өндірістерде қауіпсіздікті бақылайтын,‭ ‬энергетикалық қондырғылардың ‭ ‬қауіпсіздігі үшін,‭ ‬қалаларда архитектуралық стилдерді сақтау үшін бақылау жүргізетін инспекциялар бар.
Мемлекеттік инспекцияларға функционалды билік және барлық органдардың үстінен қарайтын өкілеттіліктер берілген,‭ ‬соның ішінде ‭ ‬бұзушыларға әкімшілік мәжбүрлеу ‭ ‬шараларын қолдану да ‭ ‬көзделген.
Арнайы қадағалау ведомстволары ‭ ‬ҚР Үкіметіне бағынады,‭ ‬ведомстволық ‭ ‬қызметтер‭ ‬-‭ ‬сәйкес арнайы құзырлығы бар орталық органдарға бағынады.
Әкімшілік қадағалаудың ерекшелігі қадағалау субъектісі мен объектісінің арасында ‭ ‬бағыныштылық жоқ және нақты жағдайда қадағалау объектісіне қадағалау субъектісі әкімшілік мәжбүрлеу шараларын қолдана алады.
Мемлекеттік басқаруда әкімшілік және экономикалық әдістер маңызды орын алады.

Әкімшілік-құқықтық қатынастар

Әкімшілік-құқықтық қатынастар құқықтық қатынастардың бір түрі болып табылады.‭ ‬Оларға қандай да болмасын құқықтық қатынастардың барлық негізгі белгілері тән,‭ ‬атап айтқанда,‭ ‬құқықтық норманың біріншілігі,‭ ‬соның арқасында құқықтық қатынас тиісті құқықтық норманың тиісі қоғамдық қатынасқа,‭ ‬оған заңдық нысан беретін,‭ ‬реттеушілік ықпал жасауының нәтижесі‭; ‬осы қатынас тараптарының іс-қимылдарын‭ (‬мінез-құлықтарын‭) ‬құқықтық нормамен реттеу:‭ ‬құқықтық нормамен белгіленетін құқықтық қатынас тараптарының өзара міндеттері мен құқықтарын сәйкестендіру‭ (‬корреспонденциялау‭) ‬және с.с.
Сонымен,‭ ‬әкімшілік-құқықтық қатынастар‭ ‬-‭ ‬бұл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Отбасында пайдаланатын техникалық нормалар
Кәсіпкерлік құқықтың қалыптасу тарихы мен дамуы, құқық жүйесіндегі орны
Әкімшілік құқық - Қазақстан Республикасы құқық жүйесіндегі негізгі саланың бірі
Мемлекет және құқық теориясының түсінігі әдістері
Мемлекет және құқық теориясының пәні мен әдістері, атқаратын қызметтері
Басқарудың әкімшілік құқықтық нысандары және әдістері
Құқық жəне діни нормалар
Гуманитарлық ғылымдар жүйесіндегі және оқу пәндеріндегі мемлекет және құқық теориясы
Әкімшілік құқықтың сала және ғылым ретінде дамуы
Мемлекет және құқық теориясы пәні
Пәндер