Теңдеулер бойынша есептер шығару



Кіріспе.
І.Негізгі бөлім.
Теңдеулер бойынша есептер шығару.
1. Есептеулерді шығару жолдары.
2. Химиялық таңбалар, формулалар мен теңдеулер.
Қорытынды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.
Осы бесжылдықтан бастап химия пәні шешімдерін және мектеп реформасы талаптарын жүзеге асыруға сәйкес — жаңа программа бойынша оқытылуда. Онда көрсеткен халық шаруашылығын ғылыми-техникалық прогресс негізінде қайта құруды жүзеге асыру, оқушыларға саяси-идеялық тәрбие беру және еңбекке баулу ескерілген.
Жаңа программада оқушылардың теориялық және нақты материалды, химиялық экспериментті орындау дағдысы, есептеулер мен химиялық тілді меңгеруіне қойылатын талаптар атап көрсетілген.
Жаттығулар мен есептердің атқаратын маңызы өте зор. Ол оқушылардың сабақ материалын саналы және тиянақты меңгеруіне, өздігінен ойлау қабілетін дамытуға, алған білімін іс жүзінде шебер қолдануға мүмкіндік жасайды.
Жаттығу мүғалімге өткен материалды тексеріп, бекіту үшін ғана емес, оқушылардың алған негізгі білімін жаңа сабақ материалында және жұмыс үстінде қолдануға үйрету үшін де қажет. Демек, жаттығу — оқушылардың білімін жетілдіру, өздігінен жұмыс істеу икемдігі мен әдетін қалыптастыратын негізгі құрал. Сондай-ақ жаттығулар мен есептер шығаруды жүйелі түрде қолдану нәтижесінде мектеп реформасында көрсетіліп отырған еңбекке баулу дағдысы қалыптастырылатын болады.
1. Алексеев В. Н. Количественный анализ М. Химия 1972 г.
2. Скуг Д. Уэст Д. основы аналитической химии М. Мир 1979 г.
3. Пикеринг У.Ф. современная аналитическая М. химия 1978 г.
4. Фридц Дж Шенк Г. количественный анализ М. Мир 1977г.
5. Янсон Э.Ю. теоритический основы аналитической химии М. Вышая школа 1987 г.
6. Крешков А.П. оновы аналитической химий М. химия 1976 г.
7. Восильев В.П. Аналитическая химия. М. вышая школла 1989 г.
8. Қ. Құлжанов Аналитикалық химия 1994 г. Алматы.
9. Қ. Аханбаев Химия Алматы «Ана тілі» 1993 ж.
10. Органикалық химия Болатқұлова Р. Алматы Мектеп 1988 ж.

Пән: Химия
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:   
Кіріспе
Осы бесжылдықтан бастап химия пәні шешімдерін және мектеп реформасы
талаптарын жүзеге асыруға сәйкес — жаңа программа бойынша оқытылуда. Онда
көрсеткен халық шаруашылығын ғылыми-техникалық прогресс негізінде қайта
құруды жүзеге асыру, оқушыларға саяси-идеялық тәрбие беру және еңбекке
баулу ескерілген.
Жаңа программада оқушылардың теориялық және нақты материалды,
химиялық экспериментті орындау дағдысы, есептеулер мен химиялық тілді
меңгеруіне қойылатын талаптар атап көрсетілген.
Жаттығулар мен есептердің атқаратын маңызы өте зор. Ол оқушылардың
сабақ материалын саналы және тиянақты меңгеруіне, өздігінен ойлау қабілетін
дамытуға, алған білімін іс жүзінде шебер қолдануға мүмкіндік жасайды.
Жаттығу мүғалімге өткен материалды тексеріп, бекіту үшін ғана емес,
оқушылардың алған негізгі білімін жаңа сабақ материалында және жұмыс
үстінде қолдануға үйрету үшін де қажет. Демек, жаттығу — оқушылардың
білімін жетілдіру, өздігінен жұмыс істеу икемдігі мен әдетін
қалыптастыратын негізгі құрал. Сондай-ақ жаттығулар мен есептер шығаруды
жүйелі түрде қолдану нәтижесінде мектеп реформасында көрсетіліп отырған
еңбекке баулу дағдысы қалыптастырылатын болады.
Мектеп тәжірибесі жаттығулар мен есептер шығару барысында сабақ
сапасын арттырумен қатар оқушылардың ойлау қабілетін және химия пәніне
қызығушылығын арттыруға болатынын көрсетіп отыр. Біз жаттығулар мен
есептердің танымдық қабілетін арттыратынын ескере отырып оқушыларды сабақ
барысында өздігінен істейтін жұмысты орындаудың әртүрлі әдістеріне үйрету
және салыстыру нәтижесінде қорытынды жасау, логикалық ойлау дағдысын
қалыптастыруды мақсат етіп отырмыз.
Бұл методикалық құралда мынадай тақырыптар қамтылады:
Есептеулерді шығару жолдары,
Заттың құрылысы бойынша қасиетін сипаттауға және қасиетіне қарай құрылысып
анықтауға арналған жаттығулар.
Жаттығулар арқылы изомерия ұғымын дамыту.
Жаңа материалды түсіндіру кезінде жаттығулар мен есептерді пайдалану.
Қайталау сабақтарында жаттығулар мен есептерді пайдалану.
Методикалық құралда оқушылардың танымдық қабілетін арттыратын, зат
құрылысы мен қасиеті арасындағы байланысқа екі бағытта шығарылатын есептер
және А. М. Бутлеровтың құрылыс теориясын саналы меңгеріп, қолдана білуге
арналған жаттығулар, сондай-ақ көмірсутектер класынан бастап изомерия
ұғымын дамытуға сатылап қиындайтын жаттығулар келтірілген.
Бұл методикалық құрал — оқушылардың білімін жетілдіруге және
тереңдетуге жәрдем етеді.

ЕСЕПТЕУЛЕРДІ ШЫҒАРУ ЖОЛДАРЫ
Есеп шығаруды жүйелі түрде, күнделікті жаттығып отырғанда ғана дұрыс
игеруге болады. Есептің шығару жолдары сан алуан. Оқушылардың химиядан
мемлекеттік емтихан тапсыратынын ескеретін болсақ, есеп типтерін және
шығартумен іс тынды деп есептеу бүгінгі күннің талабына сай келмейді.
Сондықтан есеп шығарудың тәсілін толық игеру үшін жаңадан шығарылуға тиісті
есеп типтерін шығару кезінде, молекулалық формула табу жолдарын
қарастырған кезде бұған дейінгі шығарылған есептерді де қайталап отырмаса
болмайды. Өйткені емтихан билетінің үшінші сұрағында эксперименттік
есептермен қатар есептеулер де беріледі. Енді сондай есептерді шығару
жолын қарастырайық.
Формальдегидтің массалық үлесі 30% болатын 50 г формалинге күміс
оксидінің аммиактағы ерітіндісінің қажетті мөлшерін құйып, қоспаны
ақырындап шайқағанда неше грамм күміс тұнбаға түседі?

Берілгені: Шешуі:

m (зат)
m (Формалин = 50 г 1) W % = _______________________ 100%.

ерітіндісі) m (ерітінді)

O
бұдан:
W (H- C \ ) = 30 %
H
W . m (ерітінді)
_______________________ m (формалин) =
______________________ ;
m(A g) = ?
100 %

30% . 50 г
m (формалин) = _______________ = 15г
100%
15г O O х г
H- C \ + A g2О → Н – С \ + 2 Ag
H
OH
у 1 моль 2 моль
М r 30 208
М 30 г моль 208г моль
m 30 г 200 г
O
бұдан: 30 г H- C \ ―208 г A g
О Н
15 г H- C \ ―208 г A g
Н
пропорция құрамыз:
30 г:208 г=15 г:х г
х= 208г.15г =104г
30г
Жауабы: 104 г Аg тұнбаға түседі.
Техникалық кальций карбидіндегі қоспаның үлесі 10%. Массасы 10 г
осы карбидтен неше грамм ацетилен алуға болады?
Берілгені: Шешуі:
W(қоспа) = 10% 1) W(СаС2) = 100% —10% = 90%
т (СаС2+қоспа) = 10г
т (С2Н2)=?
m Ca C2
2) W(СаС2)= __________________________ .100%
m (Ca C2 + қоспа )

т СаС2-т (СаСа+қоспа) 90% •
10г
Бұдан: m (Ca C2 ) = ______________________________ = ___________
= 9г.
100%
100%
3) теңдеу бойынша есептеу:

х2
Са С2 + 2 НОН ↔ С2Н2 + Са (ОН)2
٧1 моль 1 моль
М г64 26
М 64 гмоль 26 гмоль
т 64 г 26 г
Демек: 64 г Са С2 ___________26 г С2Н2
9 г Са С2 ___________ x г С2Н2
Пропорция құрамыз:
64 г:26 г = 9 г:х г
26 ∙ 9 г
x = _____________ =3,66г (С2Н2)
64 г
Жауабы: 3,66 г ацетилен алынады.
Қоспаның массалық үлесі 5% болатын массасы 100 г кальций карбидінен
(қ. ж.) қандай көлем ацетилен алынады?
Берілгені: Шешуі. Таза СаС2-нің
m (СаС2) = 100 г массалық үлесі
W (қоспа) = 5% 100% — 5% = 95%
V қ.ж. (СаН2)=?
m (Ca C2)
2) W (СаС2) = __________________________ .100о%
m (Ca C2 + қоспа)
Бұдан:
т(СаС2) = W (СаС2) -т (СаС2+қоспа) = 95%∙100г = 95г.
100о% 100о%

3) Теңдеу бойынша есептейміз:
95г хг
СаС2 + 2НОН→ С2 Н2 + Са (ОН)2

V 1 моль 1 моль
Мг64 Vт= 22,4л моль
М 64 гмоль V=Vт∙V, демек:
т 64 г Vт= 22,4л моль ∙ 1 моль =
22,4л
Демек:
64 г СаС2 — — 22,4л С2Н2
95 г СаС2— — х л С2Н2
Пропорция құрамыз:
64г:22,4 л = 95г:х л

х = 22,4 +л ∙ 95г = 33,25л
64г
Жауабы: 33,25 л
Сірке қышқылын 43 г этил спиртімен әрекеттестіргенде 53 г сіркеэтил
эфирі алынды. Теория жүзіндегімен салыстырғандағы алынатын өнімнің
массалық үлесін табыңдар.
Берілгені:
m (СН3 СООН) = 43г
m (эфир) = 53г
W % = ?

Шешуі: СН3 СО ОН + Н ОС2 Н5 → СН3 СООС2 Н5 + Н2О
Мr 60 88
М 60 г моль 88 гмоль
m 60 г 88 г
1) реакция теңдеуі бойынша:
60 г СНз СООН _______________ 88 г СНз СООC2 Н5
43 г СН3 СООН _______________ х г СНз СООC2 Н5
43г ∙88г
х = _____________ = 63 г
60г
2) 63 г_____________ 100%
53 г_____________ x %
53∙ 100 % 5300
x = _________________ = _________ = 84, 1%
63г 63
Егер ен соңында тендеу бойынша алынатын мөлшердің 80 процентін
құрайтын 70,4г сірке қышқылының этиль эфирі алыған болса, оны дайындау
үшін қандай мөлшерде сірке қышқылы алынады? (Я. Л. Гольфраб және басқалар,
есептер мен жаттығулар жинағы).
Берілгені:
m (СН3 СООС2 Н5) = 70,4г
W (іс жүзінде) = 80%
m (СН3 СООН) = х г
Шешуі:
M (іс жүзінде) ∙ 100%
1) W (іс жүзінде) = ___________________________________ ;
т (теория.)

(іс жүзінде)∙100% 70,4 г ∙100%
704
m (теория.) = ___________________________ = __________________ =
_________ = 88 г
(іс жүзінде) 80%
8
хг
88г
2) СН3 СООН + НОС2 Н5 ↔ СН3 СООС2 Н5 + Н20
Мг 60 88
М 60 гмоль 88 гмоль
m 60 г 88 г
60 г СНзСООН_______________ 88 г СН3СООС2Нз
х г СНзСООН _______________ 88 г СН3СООС2Н5
х = 60 г СНзСООН яғни 1 моль
Кальций карбиді тутынушыларға 130 килограмға дейін сыятын
барабандармен жеткізілді. Осындай мөлшердегі 80 проценттік карбидтен
ацетиленнің қандай көлемін алуға болады? (Я. Л. Гольдфарб және басқалар,
есептер мен жаттығулар жинағы)
Берілгені: Шешуі:
т(СаС2) = 130кг 130 г 80%
(WСаС,)=80%
V (С2Н2) = ?
хл
СаС2 + 2НОН→С2Н2 + Са(ОН)2
V 1 көлем 1 кәлем
Мг64 V = V m •V =22,4лмоль
М 64 гмоль • 1 моль = 22,4 л
т 64 г V =22,4n
64 г 100% СаС2_______________ 22,4 л С2Н2
130 г 80% СаС2_______________ хл
64 г 100% : 22,4 л= 130 г 80% :хл

Бұдан: х = 130,-80% 22,4л
=36,4
64г.100%
яғни 36,4 м3
Этиленнің жану реакциясының жылу эфектісі 1410 ,97 кДж екенін
пайдаланып, оның жану реакциясының термо-химиялық теңдеуін құраңдар:
а) 5 моль этилен жанғанда қанша жылу белінеді?
б) 352, 74 кДж жылу бөлінуі ушін қандай көлемде
оттегі жұмсалады?
Ш ешу і:
5 моль х кДж
С2Н4 + 3О2 - →2С02+2Н20+1410,97 кДж
V 1 МОЛЬ 3 МОЛЬ
1) пропорция құрамыз:
5 моль : 1 моль = х кДж : 1410,97 кДж
5 моль • 1410,97 кДж
х = __________________________________ = 7054.85 кДж
1 моль

2) реакция теңдеуі бойынша жұмсалған оттегі 3 моль
Оның көлемі:
V=V т •v = 22,4 лмоль•3 моль = 67,2 литрге тең.
Енді есеп шартындағы жылу эффектісінің 352,74 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Теңдеулер мен теңдеулер жүйесін шешу әдістері
Стандартты емес теңдеулер мен теңсіздіктерді шешуді оқыту әдістемесі
Проценттер, қоспалар, ерітінділерге құрылған есептер
Сүт өнімі туралы мәлімет
Мәселе есептерді шешудің моделін жасау
Алгебра жалпы ұғым ретінде
Қозғалысқа байланысты мәтін есептер
Есеп шешудің әдістемесі.
Есепті ұйғарым әдісімен шығару
Жаратылыстану-математика сыныптарында оқытылатын математиканың элективтік курстарының мазмұны
Пәндер