Әлеуметтік жұмыс технологиясының түсінігі

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе . . . 3

Негізгі бөлім

2. 1. Әлеуметтік жұмыс технологиясының түсінігі . . . 4-5

2. 2. Әлеуметтік жұмыс технологиясының жіктелуі мен ерекшеліктері . . . 6-15

2. 3. Мамандандырылмаған оқу орындарында әлеуметтік

жұмыстың технологиясын оқыту . . . 16-19

Қорытынды . . . 20-21

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 22-23

Кіріспе

Қазіргі қоғам басқаруды қажет етеді. Басқару- бұл қоғамның жүйелі түрдегі іс-әрекеттерін ретке келтіру немесе әсер ету құрылымының қызметі.

Әсер ету -жаһанданудың сондай-ақ қоғамдық проблемаларды шешудің нақты тәсілі мен формасы. Әсер ету мақсаты-объектінің, субъектінің, қалыптасудың, әлеуметтік процестің қызметін оңтайландыру.

Әлеуметтік процесс технологизациясының айырмашылығы:

Әлеуметтік жұмыстың ішкі өзара байланысты этаптарын, фазаларын операцияларын бөлу және шектеу процесі;
Нәтижеге жетудің координациялық, этаптық ықпал етуіне бағытталған;
Технологияның процедурасы мен операциясындағы бірізділікті орындау.

Әлеуметтік технологизация әлеуметтік технологияға негізделеді. Әлеуметтік технологиия 2 аспектіде қарастырылады.

Бағдарламаның процедуралық және операциялық мазмұны;
Осы бағдарламаға сәйкес құрылған іс-әрекет.

Әлеуметтік технологияны қарастыра отырып, Н. С. Данкин оның түсінігін рационалдау негізінде рәсімдеу мен операциялардың жүйелендірілуі және іс-әрекеті жүзеге асыруда оптималды әдістермен құралдарын нақтыландырады. Бұл жалпы анықтаманы, оны барлық адамгершілік қызмет түрлеріне жатқызуға болады, әрине әлеуметтік жұмысқа бағытталған әлеуметтік кепілдіктер мен тұлғаның қызығушылығын және адамдардың сұранысын ең алдымен халық тобының әлеуметтік жиынтығын қанағаттандыратын интегративті, әмбебаптық қызмет түрі ретінде.

2. 1. Әлеуметтік жұмыс технологиясының түсінігі

« Әлеуметтік технология » термині отандық қоғамды жүргізумен салыстырғанда жақында ғана қалыптасты деуге болады. Бірақ мемлекет әлеуметтік технологиямен мүлдем айналыспады деп айтуға болмайды.

« Әлеуметтік техно логия» -әлеуметтік қызметкердің өзінің іс-әрекетіндегі қойылған мақсатына жеткізетін әдістерімен амалдар жиынтығы. Әлеуметтік жұмыстың әлеуметтік технологиялары: қарапайым( арнайы мамандығы жоқ, аддамдарда жүргізетін; күрделі( мамандықты қажет ететін) ; кешенді (бірнеше мамандықтарды қажет ететін) болып бөлінеді. Әлеуметтік жұмыстың жалпы технологиясымен бірге (диогноз, экспертиза, болжау көпшілікпен байланыс) . Әлеуметтік жұмыстың нақты әдістер мен үлгілерді көрсетуге болады.

Әлеуметтік технологиялар іске асқан кезде бірнеше түрлерге бөлінеді:

диогностика технологиясы,
жобалау
бағдарламаларды іске асыру.

« Диогностика » термині (грек тілінен танып білу, анықтау) . Медицинада ауруды тану және диогноз қою. Әлеуметтік ауру туралы түсінік әлеуметтік жұмыстың пайда болуымен бірге қалыпасты.

Қайырышылық, ашаршылық, жалғыздық және т. б. әлеуметтік ауруларға жатады.

Диогностика кезінде әлеуметтік экспертиза қойылады. Эксперттік зерттеуде маманның дәлелденген нәтижесінде қажеттілік туады. Әлеуметтік жұмыста сы эксперт психиатр, заңгер, психолог тәжірибелі әлеуметтік жұмыскер болуы мүмкін. Әлеуметтік экспертиза төрт функциядан тұрады:

диогностикалық (клиенттің жағдайын анықтау) ;
ақпараттық бақылау (клиент туралы ақпарат анықталады) .
Прогноздық, болжамдық( клиенттің болатын жағдайы анықталады) .
Жобалылық(шешім қабылдауға ұсыныстар шығару) .

Әлеуметтік проблеманы шешуде жалпы ғылыми теоретикалық шешім шығарудың әдісін қолданып, қоғамның әлеуметтік даму мақсатының тәсіліне, ықпалына жетудің өңделуіне айналды. Қазіргі уақытта әлеуметтік жұмыстың сол феноменін көрсетуге болады:

Әлеуметтік жұмыс кәсіптік және кәсіптік емес болып оқытылды, бірақ ол басқа терминмен анықталған. Тезисті дәлелдеу үшін әлеуметтік технологияның практикалық орындалуын әлеуметтік технолгиямен әлеуметтік басқарудың техникасы, технологиясы сияқты маңызды компоненттерінің өзара тығыз байланыстылығына мақсаттылық болып табылады.

Бұл үшін әлеуметтік технологиямен әлеуметтік басқарудың сатыларын салыстырайық:

Әлеуметтік технология мына компоненттерден тұрады.

♦ Теоретикалық негіздеме;

♦ Технологиялық процедура;

♦ Технологиялық қажеттілік;

♦ Критериилері мен әдістері;

♦ Нәтиженің өлшемі;

♦ Гуманитарлық-экономикалық қамсыздандыру;

♦ Енгізу этаптары;

Әлеуметтік басқару мына сатылардан тұрады:

● Басқарудың проблемаларын қарастыру;

● Информацияның жиынтығы;

● Шешім шығаруды енгізу;

● Қабылданған шешімдерді орындауды ұйымдастыру;

● Бақылау.

Әлеуметтік технологияны іске асыру түсінігінің басты белгісі әлеуметтік білім, әлеуметтік проблемаларды әлеуметтік зерттеу бағдарламаларын қарастыру.

Бағдарламалардың методологиялық бөлігі-әлеуметтік проблеманы шешуге теоретикалық әдістерді қолдану болып табылады. Методологиялық бөлім-бұл біріншіден алынған ақпараттардың әдістін, тәсілдік жиынтығы, екіншіден әлеуметтік проблемаларды шешудің себептілігі, яғни әлеуметтік жұмыстағы әртүрлі халық топтарның жағдайын рекомендациялау, кеңестерді қалыптастыру шешімін шығаруға мақсатталған.

2. 2. Әлеуметтік жұмыс технологиясының жіктелуі мен ерекшеліктері

Әлеуметтік технология әрқилы, әлеуметтік әлемнің, әлеуметтік өмірдің, оның табиғи болмыстың пайда болуының жан-жақтылығымен сипатталады.

Әлеуметтік технологияның жіктелуі әртүрлі негізде жасалады: қолданыс сала түрінде, деңгейінде және т. б.

Ол қолданыс білімін саралаудың әдіс-тәсілі негізінде, сондай-ақ саралаудың объектісі (адамдар тобы, процестер және олардың қоғамы), бұлардың әрқайсысы мақсатқа негізделген тәсілді оның оптималды функциялық дамуы мен іске асырылуын қолданады.

Әлеуметтік технологияның жаһандану сипаттамасы, әлеуметтік технология қоғамға толықтай, әртүрлі қоғамдық өмір саласында, әлеуметтік құрылымда, әлеуметтік институт процесімен қарастырылады.

Басқару-мамандары басқарудың технологиялық стратегиясын, әлеуметтік модельдеу және жобалауды іздестіруде. Информациялық- енгізулер, инновациялық-оқытулар, өткен тәжірибе технологиялары деп қарастыруға болады. Тапсырмаларды әмбебаптық және жеке болып ерекшеленеді: Мақсатқа бағыттылық сонымен қатар әлеуметтік даму технологиясын жеке мемлекеттік региондық, территориялық, еңбектік ассоциация деп қарастырады. Жалпылай келе әлеуметтік технологияны әлеуметтік сферада рухани және экономикалық тұрғыда болады.

Әлеуметтік технология бір-бірімен өзіндік мазмұнмен айрықшаланады. Қысқаша әлеуметтік технологияның мазмұны ол әлеуметтік жұмыстың ерекшіліктерін технологиялық ретн және жағдайын қарастырады.

Көзқарастар бойынша масштабтылық жаһандық әлеуметтік технология. Олар жалпы адамдық проблеманы шешумен байланысты. Бұл тек ішкі тенденциялық білімді, әдәс-тәсілді шешу ғана емес.

Сондай-ақ әлемдік тенденция дамуының, яғни қоғам мен табиғаттың байланысы. Олар адамның өміріне, өмір сүру жағдайына, әлеуметтік қорғалуына тікелей және жанама әсер етеді.

Объект: Технологияны қолдану мен өңдеудің сапасы объектінің диференциациясына байланысты. Бәріне әйгілі әлеуметтік жұмыстың объектісі әр түрлі болып келеді. Оларға-қарт адамдар және зейнеткерлер, мүгедектер және балалар, девиантты мінез-құлықты жасөспірімдерді, мигранттар, толық емес, көпбалалы отбасылар т. б. Олардың әр қайсысы өмір жолындағы кездесетін әлеуметтік-демографиялық, психологиялық ерекшеліктері, спецификалық жағдайларға ие негізделеді.

Әлеуметтік жұмыстың объектісі ассоциативті болуы мүмкін. Мүгедек, топ(отбасы, еңбек оқу ұжымы, жастық немесе профессионалды топтар) қоғам (қала, район) . Сондықтан байланысты «жеке» деп бөліп қарауға болады. Қарт адамдармен әлеуметтік жұмыс технологиясы толық емес отбасымен әлеуметтік жұмыс технологиясы, тұрақты тұратын орны жоқ азаматтармен әлеуметтік жұмыс технологиясы.

Объектіге қатысты әлеуметтік технология «ішкі» және сыртқы» болып бөлінеді. Сыртқы технологиялар мемлекеттің қолдауын қажет ететін осал топтрды төмендету және өзінің проблемаларын өздері шешуге ададарға бағытталады.

Ішкі технологиялар адекватты түрде жеке технологиялар-индивид түрде топтар, яғни-нақты адамдардың проблемаларын шешуге бағытталад.

Ең алдымен бұл әлеуметтік жұмыстың әдістерінің-индивидуалды, топтық, қоғамдық бәрі де негізінен «жеке» және «сыртқы» технологиялар.

Тәжірибелік жұмысты әдістерінің түрлілігіне қарамастан, технологиялық схемасы 6 негізгі этапта көрсетуге болады:

▲ Клиентпен кездесу және контакт орнату;

▲ Проблеманы анықтау, диогноз және бағалау;

▲ Мақсатты, анықтау, қызмет көрсетуді жоспарлау, келісімді орнату;

▲ қызмет көрсету, делдалдық;

▲ әлеуметтік жұмыстың қорытындысын бағалау;

▲ нәтижені тәжірибеде қолдану.

Әлеуметтік жұмыстың негізгі классикалық әдістер технологиялар, нақты ғылымдармен, яғни социологиялық, психологиялық, педагогикалық, әлеуметтік-экономиканың, ұйымдық, басқарушылық, медико-әлеуметтік ғылымдарының әдістерін қолданады. Мысалы, бақылау, тестілеу, психодиогностика, психотерапия әдістері, психологиялық технологияны қолдану және өңдеу болып табылады.

Мынадай социологиялық әдістерді яғни, интервью, анкеталық, документтің анализі, эксперттік сұраулар, әлеуметтік сферадағы, әлеуметтік мониторингінің технологиялары.

Түрлі әдістерді қосқанда және өңдеуде кешенді технологиялар қолданылады. М: зейнеткерлерге үйде әлеуметтік қызмет көрсеу.

үйге азық-түлікті әкелуді қамтамасыз ету;
бір кезекті қажеттілікте медикоменттермен қамтамасыз ету;
гигиеналық талаптарға сәйкес өмір сүру шарттарын қолдау.
әртүрлі әлеуметтік-тұрмыстық қызметті ұйымдастыру (үйді жөндеу, коммуналдық қызметтерді төлеу, сумен қамтамасыз ету, отынмен қамсыздандыру) .
Құжаттарды толтыруға көмектесу, яғни пәтер үймен алмастыру кезінде.
Жалғызбасты қайтыс болғанда және оны салттық қызмет көрсетуде көмектесу.

Әлеуметтік жұмыстың универсалды, интерагративт негізінде әлеуметтік-падагогикалық, әлеуметтік медициналық және басқа да технологияларды қолдану.

Әлеуметтік жұмыстың мақсаты мен функцияларының мазмұнының қатысына қарай универсалды, жалпы технологиялық әдістер түрлі деңгейдегі объектілерге қолданылады, яғни бұл-әлеуметтік адаптация, әлеуметтік бақылау, әлеуметтік жобалау, әлеуметтік қамқорлыққа алу және т. б.

Әлеуметтік диогностика клиентке көмек беруде жүзеге асырылады және әлеуметтік проблемаларының туындауын зерттеу.

Түрлі деңгейде түрлі әдістер, ақпаратты жинау және диогноз қоюды, шешім қабылдау әртүрлі деңгейде болады.

Әлеуметтік адаптация процесі- адамды барлық өмірінде қолданады-адамдық нормалар, ережелерді меңгіру керек.

Осының негізінде универсалды технологиялар жалпы принциптеріне негізделеді және әрқашан әлеуметтік жұмыстың объектісінің есепберу спецификасынан ерекшеленеді.

Басқару. Басқару иерархиясын келесідей технологияларды бөлуге болады. Мемлекеттік, діндік, территориялды ұжымның еңбектің және өзіндік басқару. Осы технологиялардың өңделуін орындау субъектіге тікеей бағытталады. Яғни, мақсатылығы.

Әлеуметтік жұмыстың субъектілері-бұл өзінің құрылымы бар мемлекет, қоғамдық қамқорлық және басқа да мекемелер әлеуметтік жұмыскерер әлеуметтік жұмыс субъектісінің қиындығына қарай әлеуметтік жұмыстың технологияларын ажыруға болады.

Әлеуметтік жұмыс технологияның жіктелуі.

Инновациялық әлеуметтік технология -инновациялық қызметтің әдіс-тәсілдерін көрсетеді, қоғамдағы жаңа бағыттарды, жаңалықты енгізетін әлеуметтік өмірдің жан-жақты саладағы сапалық өзгерістерді және материалдық және басқа ресурстарды рационалды қолдануға мүмкіндік туғызады.

Аймақтық әлеуметтік технология - зерделеу және іске асыру заңдылықтарын әлеуметтік өмірді жобалаудағы өзгерістерді территориялық ұйымдастыруға бағытталған.

Әмбебаптық әлеуметтік технология -жаһандық модельдеу (әлемнің, табиғаттың сақталуын, жергілікті халықты азық-түлікпен, энергиямен, материалдық жағдаймен қамуды зерттеу және осыларды шешу жолдары) технологиясы болып табылады.

Ақпараттық әлеуметтік технология- бұл ақпаратты процесті оңтайландыру тәсілі, оның ұдайы өндірісі және қызметі.

Интеллектуалды әлеуметтік технология -адамдардың ойлау қабілетін дамыту мен ынталандыру, оның шығармашылық қабілеттілігін өркендетуге бағытталған.

Тарихи технология -әлеуметтік технологизация заңының тарихи тәжірибелік ойын көрсетеді, яғни тарихи білім саяси, экономикалық, рухани және әлеуметтік диогностикалау қызметі сияқты.

Демографиялық технология - халықтың ұдайы өсуіне, құрамының орналасу санының өзгеруіне бағытталған механизмі.

Әлеуметтік технология келісімі көптеген халықтың қоғамдық өмірдегі, ондағы өзара қарама-қайшылықтарды шешудегі актуалды сұрақтар арқылы жетістікке жетудің әдіс тәсілі.

Осы технология типіне әлеуметтік технология шиеленісінің шешілуі. Әлеуметтік-этникалық меншік.

Соңғы нәтижеде өзіндік тәсілдердің проблемаларын шешудің технологиялық құрылымы қарастырылады:

Позицияның қарсылық, статусты сақтаудағы контрпретензия.
Әкімшілік стусының өзгеруі демаркировалық шекарамен байланысы.
Өзара шегіністегі ымыра
Бір бағытты шегініс, барлық ұсынысқа қанағаттану: компенсация (қаржылық, экономикалық)
Ұлттық-территориялық білім алудағы объекттік және субъекттік шиеленістерді жою.

Саяси әлеуметтік технология - әлеуметтік технологияның бір түрі ретінде саяси проблемаларды шешу, саясатты өңдеу, саяси қызметтің боуын көрсететін әдіс тәсілдер.

Басқару технологиясы- басқару технологиясының ішіндегі ең маңызды технология әкімшілік- басқарушылық. Тікелей басқару объектісіне бағытталған, яғни әлеуметтік жұмыстың тапсырмалары жөнінде.

Психологиялық технология - психологиялық процесске, сапаға, қарымм-қатынастың болуына ықпал ететін тәсіл, өзарақарым-қатынаста, тұлғаралық қатынаста мінездің, іс-қимылды қалыптастыруға әсер ететін әдіс.

Психофизиологиялық технология -адамның сенімсіздік факторларының, ішкі параметрлік процесстердің өзгеруіне бағытталған. Осы технология халыққа медико-әлеуметтік қызмет көрсеткенде қолданылады.

Әлеуметтік жұмыстың анықтауда әлеуметтік технологияның толық құрылымын ескеру керек, оның адамгершілік қызмет түріндегі, объектілік, субъектілік, мазмұндылығы басқада құрылымдық ерекшеліктері:

Әлеуметтік технология бұл салада әлеуметтік жұмыстың қоғамдық өмірінің шынайы тәжірибеік принциптеріне және теориялық-методологиялық заңдылығына, ашық әлеуметтік ғылымдарына: социологияға, әлеуметтік жұмыс теориясына, әлеуметтік инженерияға, басқару инженериясына, құқыққы, әлеуметтік педагогика мен валеологияға негізделеді.

Технологияның жіктелуі әлеуметтік жұмыста өте кең көлемде болуы мүмкін. Бұл дегеніміз әлеуметтік жұмыс өзімен бірге бірнеше тұтастық бірлікті ұйымдастыратын еркін жүйені өзара тәртіптілік элементтерінің байланысын көрсетеді.

Әлеуметтік жұмыстың технологиясын талдау барысында мына жағдайда ескеру керек, әлеуметтік жұмыс-бұл ең алдымен әлеуметтік жүйенің әртүрлілігі, яғни адамдармен жұмыс жасау (клиенттің әлеуметтік жұмыскерден ерекшеленуі және олардың арасындағы қары-қатынастың пайда болуы.

Әлеуметтік жұмысқа сәйкес әлеуметтік технология ғылымы әлеуметтік жұмыстың практикалық тапсырмаларын шешуде теоретикалық (қолданысты) пікірді қорытындылау.

Мұнда әлеуметтік жұмыстың білімімен іскерлігін ұйымдастырған ғылым сияқты тұтастық бірлікті көрсету маңызды.

Оқу тәртібінде әлеуметтік технологияның мәні әлеуметтік жұмыстың толық мазмұнын, оның басты бағыттарын, құралдарын, ұйымдастыру тәсілдерін көрсету, яғни негізгі технологияның ақпараттық сипаттамасын үйрету.

Бұл байланыстан әлеуметтік жұмыстың толық және ерекше технологиялық құрылымын көруге болады. Орта мамандық пен жоғары білім алуда (жоғары білім алу деңгейі; толық емес жоғары білім, бакалавриат, арнайы білім, магистратура) аспирантура және доктарантура, өзінді білім алудың квалификациясын жоғарлату жүйесі.

Білім жүйесіндегі технология стандарттау мен программаларын жоспарлаумен, оқу тәртібінің өзіндік ерекшіліктері қоғамдық, өзіндік ғылыми, кәсіби, арнайы және де арнайы таңдау факультативті оқыту түрлері (күндізгі, кешкі, сырттай, күндізгі-сырттай) мен оқыту үлгілері(аудиториялық, өз бетінше, мұғаліммен) және т. б.

Технология сапасы оқу түрлері (лекция, семинар, лабораторияық-практикалық жұмыс, саяхаттау, конференциялар, курстық және дипломдық жобалар, кинолекциялар, компьютерлік оқу) және бақылау түрлері:(емтихан, бақылау жұмысы, сынақ, коллоквиум, әңгімелесі, әртүрлі практикалық оқулар, тестік бақылаулар)

Әлеуметтік жұмысты пайдалана отырып, әлеуметтік технология барлық адамдардың адамгершілік қасиетін қолдау мен қорғауға әсіресе, халықтың әлсіз топтарына көмек көрсетудің әдіс-тәсілдерінің ықпалына бағытталған.

Әлеуметтік жұмыста әлеуметтік технологияны әрі қарай нақтыландыру әлеуметтік жұмыс аспектісінде, яғни білім деңгейіндегі технология, білім және іскерлік оқу, тәжірибе мен практика қызметі.

Әлеуметтік жұмыс технологиясының жіктелуі практикалық қызмет түрінде әртүрлі негіздерді жүзеге асыруда, әлеуметтік жұмыс өзіне мынадай компоненттерді-объектіні, субъектіні мазмұндылықты, басқаруды, қызмет пен мақсатты қамтиды. Бұл жерде ең негізгісі-әлеуметтік жұмыстың объектісімен түрлерінің ерекшелігі және олардың өзара қатынасы. Әлеуметтік жұмыс объектілері әртүрлі-олар қарттар және зейнеткерлер, мүгедектер мен балалар, девиантты мінез-құлығы бар жасөспірімдер, баспанасыздар, мигранттар, толық емес көп балалы отбасы жағдайлары.

Әлеуметтік жұмыс теориясымен практикасы Ресей мен Шетелдерде тізбектілген халық тобының, тоқы құрамына бағытталған. Бұл әлеуметтік бақылау және әлеуметтік профилактика, әлеуметтік терапия мен әлеуметтік оңалту, әлеуметтік көмек пен қорғау, әлеуметтік сақтандыру және әлеуметтік қызмет көрсету салалары.

Әлеуметтік жұмыстың бұл түрлері оның маңызды технологияларының бірі болып табылады.

Технологияның жалпылылығына қарамастан халықтың әртүрлі топтарымен жұмыс жасау барысында әлеуметтік жұмыс объектісінің спецификасы мағынасы жөнінен ерекшеленеді.

Мысалы: девиантты мінез-құлықты және бұзақы балаларды әлеуметтік қадағалау мен кәмілеттік жасқа толмаған балалар мен қарттарға қамқорлық көрсетуді салыстыру. Осыған байланысты әлеуметтік қызметтің интеграциясы және әлеуметтік жұмыс объектісінің спецификасы мен ерекшелігі прнципиалды белгіні көрсетеді. Жұмыс түрлері жалпы және жалпы әрқилы. Мысал: зейнеткерге үйде әлеуметтік қызмет көрсету, бұған мемлекеттің кепілдік беруімен: азық-түлікпен қамтуды үйге дейін алып келуді ұйымдастыру, алғашқы көмек көрсету медикоменті, медициналық көмек көрсету, тұрмыста гигиеналық талаптарды орындау, әртүрлі әлеуметтік тұрмыстық қызмет көрсету(үй құрылысын жасау, жылумен қамту, судың жеткілікті болуын, коммуналдық қызметті төлеу), құжаттарды рәсімдеуге көмектесу, сондай-ақ пәтерін ауыстыруға немесе халықты әлеуметтік қорғау стационарлық орталыққа орналастыру, жерлеуге байланысты салттық қызметті көрсете қамқоршы болу.

Әлеуметтік жұмысты кең және тар ауқымда қарастырсақта, технология ұғымы ерекшеленіп тұрады. Екінші жағдай халықтың әлсіз топтарымен жұмыс жасау болса, бірінші жағдай-халықтың барлық топтарын әлеуметтік қорғау технологиясы, яғни халықты қолдау мен қорғау нәтижесі өзінің проблемасын өзі шешуге бағытталады. Бұл жаһандану технологиясын енгізу жолында шығындалған процесстерді функциялау және қоғамды дамыту.

Әлеуметтік жұмыстың интегративті және әмбебаптық сипатын ескере отырып, өзіндік әлеуметтік технологияны, әлеуметтік педагогикаық, әлеуметтік психологиялық, әлеуметтік медициналық және т. б. технология түрлерін көрсетуге болады.

Әлеуметтік жұмыстың технологиялары өзіндік деңгейлерімен ерекшеленеді:

қарапайым, қолайлы емес маманды талап ету;
бір маманды квалификациялау
күрделі әртүрлі аймақтағы мамандарды квалификациялау.

Әлеуметтік технология субъектінің күрделілігінен айрықшаланады. Сондықтан әлеуметтік жұмыс типологизациясы мен басқа да критерийлерін: клиентпен сыртқы қатынастық, әлеуметік технологияға мемлекеттің араласуы, қоғамдық және басқа да ұйымдық көмек, жекелеген тұлға көрсетеді. Оның негізгі мазмұны-адам өзінің қиыншылығын өзі шешуіне көмектесу. Бұған мүгедектердің арнайы бір жұмысты жасауы мысал болады. Сыртқы технологиядан әлеуметтік технология (тәсілі, қызметі) клиенттің өзіндік жағдайымен ерекшеленеді. Мысалы: меншіктің жұмысты ұйымдастырып, әлеуметтік сақтандыру үшін кірістің белгілі бір пайызын кейінге қалдыру.

2. 3. Мамандандырылмаған оқу орындарында әлеуметтік

жұмыстың технологиясын оқыту

Әлеуметтік жұмыс мамандарын дайындау мен қайта даярлауда жоғарғы оқу орындарының желілері кеңеюіде. 1990-1991 жылдары Ресейде 8 болса, ал қазір 90-ға жетті. Олар мамандарды әлеуметтік қызметтің әртүрлі саласында дайындайды. Алайда қазіргі уақытта әлеуметтік жұмыстың теориясы мен практикасын тек болашақ кәсіби-соционом ғана емес, сондай-ақ басқа да кәсіп пен мамандық иелері оқиды. Бұл елдегі әлеуметтік жұмыстың білімнің, біліктілігінің және дағдыларының үлкен қажеттіліктерін дәлелдейді. Сондықтан әлеуметтік жұмыс көптеген факульттермен мамандандырылмаған оқу орындарына түрлі пәндер атымен оқу тәртіптілік сапасы негізінде енгізілген.

Оқу курсының сапасын жүзеге асыруда Сержево-Посадский гуманитарлық институттың психологияық факультетіне «әлеуметтік жұмыстың технологиясы» пән ретінде енгізді. Берілген курстың өзіндік ерекшелігі (мамандандырылған оқу орындарында әлеуметтік жұмыскерді дайындау курсы) әлеуметтік жұмыстың оқу курсындағы негізгі арнайы әлеуметтік жұмыскерді дайындау саласының мазмұны негізінде әлеуметтік жұмыстың технологиясы индивидпен, отбасымен, әртүрі халық топтарымен, әртүрлі өмір саласымен, клиентпен психологиялық жұмыс жасау спецификасын анықтау болып табылады.

Берілген тезистерді талдау келесі тақырыптарды қарастыратын, тематикалық-оқу жоспары болады:

әлеуметтік ғылым ретіндегі, тәртіптілік пен практикалық қызмет түрі;
әлеуметтік жұмыс жүйе ретінде;
әлеуметтік саясат және әлеуметтік жұмыс
әлеуметтік технология және оның типологиясы (теоретикалық-методологиялық аспектілері),
әлеуметтік жұмыс технологиясының әртүрлі халық топтарымен жұмыс жасау мазмұны;
әлеуметтік жұмыс технологиясы өмір жағдайының әртүрлі сала мазмұны;
әлеуметтік жұмыстың тиімділігі;
әлеуметтік жұмыстың кадрларын басқару;
Шетелде әлеуметтік жұмыс курсын оқытудың методологиялық және методикалық аспектілері.

Әлеуметтік жұмыс аумағындағы әлеуметтік ақпараттың гуманизациялық технолгиясын жүзеге асыру.

Соңғы көрсетілім бойынша әлеуметтік ақпарат адамдарды қызықтыру технологиясы жүзеге асыру үшін қызмет етеді. Яғни гуманизация қоғамды өркендетудің басты белгісі болып табылады. Осы тұрғыдан әлеуметтік жұмыта маңызды адамгершілік қызмет түрін мақсатқа сай қарастыруға көзделген әлеуметтік технологияны жүзеге асыру.

Әлеуметтік технологияны 2 негізгі аспектіден қарастыруға болады.

1-ден ғылымның практикалық тапсырманы шешудегі теориялық әдісті қолданып қорытындылау. Осыған байланысты ғылымдар халық тобын және әлеуметтік процесінің қоғмадық және техникалық тапсырмаларын шешуде әлеуметтік объектінің дамуын, жұмыс істеуін бөліп қаратырады.

2-ден әлеуметтік технологияны әлеуметтік проблеманың шешілуіндегі мақсатты жасалған әлеуметтік процесстің дамуындағы әдіс-тәсілдер, ықпал ету жиынтығы деп түсінуге болады. Бұл-едәуір әлеуметтік технология сипатымен байланысты.

Әлеуметтік технология әралуан. Әлеуметтік жұмыста әлеуметтік технологиясын жітеу ең алдымен халық топтарының әлеуметтік жағдайын қанағаттандыруға әлеуметтік кепілдіктер мен тұлғалық қызығушылыққа бағытталған қызмет түрлеріне интегративті және әмбебаптық бағытталу.

Әлеуметтік жұмыс аумағында әлеуметтік технологияны жіктеудің маңыздысы: