Кен орны туралы жалпы мағлұматтар

1 ГЕОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
2 КЕН ОРНЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
3 Стратиграфия
4 Кен орнының ашылуының қысқаша тарихы
5 Өндірістің жалпы сипаттамасы
6 Технологиялық процесті суреттеу және қондырғының схемасы
7 Конденсатты дегазациялау түйіні
8 Дайындалатын өнімнің, бстапқы шикізаттардың және химиялық реагенттердің сипаттамалары
9 Конденсатты қоректендіру тізбегі
10 Сораптардың қабылдау тізбегі
11 «Клаус . Юнион» типтегі 4 сорап түйіні
Сораптарды қоректендіру тізбегі
Салқындату жүйесі

Қарашығанақ кен орны Батыс Қазақстанда Ресей шекарадан алыс емес орында орналасқан, оның ауданы шамамен 280 квадрат километр құрайды.
Кен орны Орал аумағындағы құнарлы топырақты жерлерде Батыс Қазақстан облысының аймағында орналасқан және әкімшілікті түрде Бурлин ауданына қарайдлы, Бурлин ауданының орталығы болып Ақсай қаласы есептеледі. ақсай қаласының халық саны шамамен 25000 адам.
Жағрафиялық тұрғыда кен орны солтүстік енділіктің 51 параллельінде және шығыс жазығының 50 ьшұі меридианында, Ақсай қаласынан 16 км қашықтықта, және Орал қаласынан шығысқа қарай 150 км қашықтықта, теңіз деңгейінен 80-130 м биіктікте орналасқан.
ең жақын елді мекендер болып: Тұңғыш (кен орнымен тікелей жанасады), Березовка (3 км), Успеновка (9 км), Қаракемир (8 км), Жаңаталап (4 км), Қарашығанақ (6 км), Димитров (9 км), Жарсуат (9 км), Бестау (4 км) есептеледі. кен орнынан 15 км қашықтықта оңтүстігнде Орал – Илек темсір жолы бар. кен орнының ауданы Орал – Орынбор қатты қаптамадағы автожолмен қиылысады. Солтүстік – Шығысқа қарай 35 км қашықтықта Орынбор – Батыс шекара газ құбыры, ал 160 км қашықтықта батысқа қарай «Маңғышлақ - Куйбышев» мұнай құбыры өтеджі. Қарашығанақ кен орнынан Орынбор газ өңдеу зауытына дейін Орынбор қаласының солтүстік батьыс жағында ұзындығы 120 км созылатын газ және конденсатты құбырлары бар. Қарашығанақ кен орнынан Орынборға дейінгі қашықтық 80 км құрайды. Кен орнының батыс жағында солтүстік шығыстық бағытта ЛЭП-35 электроберілісі, ал кен орны арқылы ЛЭП – 110 тізбектері өтеді.
Кен орнының орфографиялық ауданы тереңдігі шамамен 5-10 м құрайтын қазщандықтар кездесетін, жалпы алғанда тегіс жазықтықты болып келеді. релеьф биіктіктерінің өзгеруі немесе ауытқуы 1 км қашықтыққа 50 м ден аспайды. Кен орнының үлкен бөлігін жер иеленушәі далалар және жеке бөліктерге бөлінген мал жайылымдары құрайды. Үлкен емес орманды алқаптар Орал және Илек өзендері бойында кездеседі.
Ауданның территьориясының шамамен 50 пайызы егіс егу үшін пайдаланылады, 40 пайызы мало жайылымы ретінде және қалған 10 пайызы қалалық, ауылдық тұрғын мекуендеріне және орманды далаларға және құрылғылар инфрақұрылымына ие.

1. Бақылау өлшеу приборларын және атоматиканы ауамен және күштік

Пән: Тау-кен ісі
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

ГЕОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ
КЕН ОРНЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР

Қарашығанақ кен орны Батыс Қазақстанда Ресей шекарадан алыс емес
орында орналасқан, оның ауданы шамамен 280 квадрат километр құрайды.
Кен орны Орал аумағындағы құнарлы топырақты жерлерде Батыс Қазақстан
облысының аймағында орналасқан және әкімшілікті түрде Бурлин ауданына
қарайдлы, Бурлин ауданының орталығы болып Ақсай қаласы есептеледі. ақсай
қаласының халық саны шамамен 25000 адам.
Жағрафиялық тұрғыда кен орны солтүстік енділіктің 51 параллельінде
және шығыс жазығының 50 ьшұі меридианында, Ақсай қаласынан 16 км
қашықтықта, және Орал қаласынан шығысқа қарай 150 км қашықтықта, теңіз
деңгейінен 80-130 м биіктікте орналасқан.
ең жақын елді мекендер болып: Тұңғыш (кен орнымен тікелей жанасады),
Березовка (3 км), Успеновка (9 км), Қаракемир (8 км), Жаңаталап (4 км),
Қарашығанақ (6 км), Димитров (9 км), Жарсуат (9 км), Бестау (4 км)
есептеледі. кен орнынан 15 км қашықтықта оңтүстігнде Орал – Илек темсір
жолы бар. кен орнының ауданы Орал – Орынбор қатты қаптамадағы автожолмен
қиылысады. Солтүстік – Шығысқа қарай 35 км қашықтықта Орынбор – Батыс
шекара газ құбыры, ал 160 км қашықтықта батысқа қарай Маңғышлақ -
Куйбышев мұнай құбыры өтеджі. Қарашығанақ кен орнынан Орынбор газ өңдеу
зауытына дейін Орынбор қаласының солтүстік батьыс жағында ұзындығы 120 км
созылатын газ және конденсатты құбырлары бар. Қарашығанақ кен орнынан
Орынборға дейінгі қашықтық 80 км құрайды. Кен орнының батыс жағында
солтүстік шығыстық бағытта ЛЭП-35 электроберілісі, ал кен орны арқылы ЛЭП –
110 тізбектері өтеді.
Кен орнының орфографиялық ауданы тереңдігі шамамен 5-10 м құрайтын
қазщандықтар кездесетін, жалпы алғанда тегіс жазықтықты болып келеді.
релеьф биіктіктерінің өзгеруі немесе ауытқуы 1 км қашықтыққа 50 м ден
аспайды. Кен орнының үлкен бөлігін жер иеленушәі далалар және жеке
бөліктерге бөлінген мал жайылымдары құрайды. Үлкен емес орманды алқаптар
Орал және Илек өзендері бойында кездеседі.
Ауданның территьориясының шамамен 50 пайызы егіс егу үшін пайдаланылады, 40
пайызы мало жайылымы ретінде және қалған 10 пайызы қалалық, ауылдық тұрғын
мекуендеріне және орманды далаларға және құрылғылар инфрақұрылымына ие.
Өзендік желі негізінен Березовка өзенімен басталады, бірақ ол жазғы
уақытта тартылып қалады, және Илек ауданында Илек өзеніне құйылады, Илек
өзені болса, өз кезегінде Орал облысының ең ірі өзені болып саналады және
облыстың барлық аумағы арқылы солтүстіктен оңтүстікке қарай ағады.
Айдан климаты күрт континентальды болып келеді. Орташа жылдық
температура +4,80С, орташа айлық өзгеруі 16,40С тан 26,40С дейін. жазы
құрғақ және +440С температураға дейін жылы болады, жел көбінесе оңтүстік –
шғыс бағытта тұрады және жазғы кездері орташа шамамен 6,2 мс жылдамдықпен,
ал қысқы мезгілдерде солтүстік шығыс және батыс бағыттарында тұрып шамамен
4,3 мс жылдамдықпен қозғалады.
Жаңбырлардың орташа жылдық мөлшері 220 дан 250 мм дейін жетеді, және
айына шамамен 4,9 – 50 мм түседі. Жаңбыр және қардың орташа тәуліктік
түсімі қысқы мезгілдерде 10 мм және жазда 18,6 м дейін жетеді. Қарлы
қаптаманың биіктігінгің жылдағы өзгерісі 13 тен 30 см дейін жетеді, кейде
ол 50 см дейін жетуі мүмкін. Топырақтың қату қалыңдығы 1,0 ден 1,65 м дейін
жетеді.
Облыстың топырақтық қабаты оңтүұстік қою қара, қоңыр, қою каштанды,
орташа каштанды және ашық каштанды түстерге ие.
Орал поймасында поймалы топырақтар аз болып келеді. Олар негізінен реттік
сулармен пойма толуынан және топырақ беттеріне ылғалды материалдардың
түсуінен болады.
Өсімдікті қабаты бойынша ауданда шөл және өлейтті зоналар басым.

Стратиграфия

Қарашығанақ кен орнында шыңыраулармен Кайназойлық, мезазойлық және
палезойлық қыртыстар максималды 6458 м тереңдікке (ДР6 шыңырауы) дейін
қазылған. қыртыстарды қазу схемасы палентологиялық және литологикалық
мәліметтерді зерттеу негізінде ашылған, олар негізінен кенді – геофизикалық
сипаттамаларға байланысты болып келеді, және шыңырауларда стратиграфиялық
бөлімшелерді бөліп көрсету бойынша ары қарата зерттеулер үшін
пайдаланылады.
Ең ескі қыртыстар болып недевондық қыртыстар есептеледі. бұрғылаумен
ашылған қою – сұрлы төменгінедевондық аргилиттердің максималды қалыңдығы
ДР6 шыңырауында 430 м дейін жетеді.
Ортаңғы девон эйфельдік және живеттік ярустарда Д1, Д2, Д4, ДР6, 15
шыңырауларында ашылған және жұқа қабатты, қара арлигаттармен көмкерілген
тығыз болып келедіжәне 400 м дейінгі тәртіптегі алевролиттер және
аргилаттар қабаттарынан тұрады.
Жоғарғы девонның франский және фамендік ярустары негізінен төменгі
жағында аргилиттер және құмды тастақтан құралған алевролиттерден тұрады,
олар қима бойынша жоғарыдан төмен арай ұсақ түйіршкті әктерге алмасады,
және орнагенді – детритовты сфериолитті әктермен, екіншілік доломиттермен
және доломиттелген әктермен жабылған және қалыңдығы Д4 шыңырауларында 600 м
дейін жетеді.
Таскөмірлі жүйенің қыртыстары кен орнының барлық алаңшаларында таралған
және төменгі (турнейлк, визейлік және серпухты ярустар) және орташа (тек
башкирлік ярустар) бөліктерден тұрады.
Қалыңдығы 6 – 245 м болып келетін турнейлік ярустар фамендік жыныстарға
жалғасады және литологиясы бойынша іс жүзінде бір – бірінен ерекшеленбейді.

Визейлік ярус
Географиялық жағынан алғанда кен орны Прикаспийлiк бассейннiң
оңтүстiк – батыс жағында орналасқан. Яғни Кеңес Үкiметiнiң бұрынғы мұнайлы
бассейндерiнiң бiрiнде. Бұл аудандағы барланған қорлардың негiзгi бөлiгi
бассейн перифери бойынша палезойлiк ойпатта орналасқан. Одан басқа
Қарашығанақ кен орнында тұзды қабатқа жалғасқан басқа да бiрнеше мұнайлы,
газды және конденсатты кен орындары бар. Оларға Қарашығанақ және
солтүстiктегi Орынбор кен орны, Кенқияқ және Солтүстiк батыстағы Жаңажол,
Батыстағы Астрахан кен орны, және жағында ашылған кен орны Каспий шелфiнiң
солтүстiк – батысында орналасқан Қашаған кен орны жатады. Қарашығанақ кен
орны диаметрi 500 км құрайтын сақина тәрiздi орасан карбонатты кешен болып
табылады, оған Коралева кен орны, Каратон, Тажигали, пустынная және Қашаған
кен орны кiредi.
Орографиялық жағынан алғанда Қарашығанақ кен орны орналасқан
территория Каспий теңiзi жағына қарай аздап еңiстi келген шөл жер болып
табылады. Шөлдiң жағалау жақ бөлiгi Каспий теңзiнiң бұрынғы түбi борпылдақ
беткi қабатпен теңескен қабыршақты детрит және құмнан тұратын шөл болып
табылады. Шығыс жағынан кен орнына Қарақұм құмдары жалғасады.
Релеьефтiң абсолюттi белгiсi орташа алғанда минус 25 метр құрайды.
Өсiмшiлдiгi кедей, жартылай шөлге жағын болып келедi: биiктiгi 0,5 м
болып келетiн кустарниктер, түйе жантақтары, және қамыстар таралған.
Өсiмдiктердiң өсу қалыңдығы оның жануарлар әлеміне кедей екендiгiн
көрсетедi. Ол жерде негiзiнен жорғалаушылар ғана таралған.
Өзендi жүйе мұнда мүлде жоқ.
Аудан климаты күрт континентальды: қысы суық (-300С), жазы ыстық
(+450С). Қар қабаты мұнда қараша айының ортасына қарай түсiп және март
соңына дейiн сақталады. Топырақтың қату тереңдiгi 1,5-2 м.
Жаңбырдың негiзгi бөлiгi күзгi және көктемгi периодта түседi, орташа
жылдық мөлшерi олардың 200 мм аспайды. Аудан үшiн күштi желдер тән: қысқы
мерзiмде көп жағдайда шығыс және солтүстiк – шығыстан бағытталған желдер
тұрады, жазғы мезгiлде батыс және солтүстiк батыс бағытындағы желдер
тұрады. Қысқы мезгiлдерде қарлы борандар, жазғы мезгiлде – құрғақ құмды
борандар еседi.
Мұнай қабаты жататын карбонатты құрылымы Қарашығанақ кен орнында
трапеция тәрiздi формаға ие: жазық кiлемше және дөңгелек қанатшаға ие. Оның
өлшемi 22 х 23 км минус 5000 м изогипсте, мұнайлылық қабаты 1400 м дейiн
жетедi.
Карбонатты резервуардың таралу облыс тересулы лайлы бассейн
қыртыстарымен шектеледi, ол колектор болып есептелмейдi және сенiмдi
латеральды флюидотiрек ролiн ойнайды.
Мұнай қабаты үшiн покрышка ролiн төменгi пермдiк жастағы, артиндiк –
мәскеулiк жастағы лайлы – карбонаттардан тұратын және қалыңдығы 465-1655 м
болатын сульфатты – галогендi кунгур ярусындағы жыныстардан тұрады.
1998 жылы Геко – Пракла фирмасымен Қарашығанақ кен орнында үш өлшемдi
сейсмикалық барлау жүргiзiлдi. Оның мақсаты болып Қарашығанақ және
Королевтiк платформалар еңiстi бөлiгiн анағұрлым мұқият бейнелеу және
кейiнiрек анағұрлым жетiлген жүйенi жасау үшiн коллектордың анағұрлым дәл
сипаттамасын алу есептеледi.
Сейсмикалық зерттеулер мәлiметтерi бойынша және бұрғыланған
шыңырауларға қарай карбонатты массивтiң құрамында үш негiзгi бөлiк
анықталды: платформалық, борттық, және қанаттық.
Коллектор сонымен қатар үш стратиграфиялық бiрлiктерге бөлiнген:
объектiлер I, II, III. Олар келесi факторларға негiзделген:
- коллектордың әртүрлi интервалдарында күрт әртүрлi қасиеттермен;
- аса үлкен тиiмдi қуатымен;
- 40-50 м қалыңдықтағы карбонатты – лайлы вулкандық қыртыстармен және
туфтардың болуымен, бұлардың мiндетi колектордың башкирско –
серпуховско – окстi бөлiгiн төменгiвизей- урнейлiк шегiнде оқшаулау
болып табылады;
- әртүрлi объектiлерде өткiзгiштiгi және кеуектiлiгi бойынша
әртүрлiлiгiмен.
I объектi башкирлiк – серпухты – окск жасындағы қыртыстардан тұрады
және карбнатты массивтiк еңiстi бөлiгiнде төменгi визейлiк – турней
жыныстары кешенiн II объектiден бөлiп тұрады. Объект III девонды
қыртыстардан тұрады.
Тұтас алғанда барлық үш объектi бiрыңғай гидродинамикалық жүйенi
түзедi, оған кеңейтiлген жарықшақты зоналар рифовты және биогермдi
құрылымдар болуы әрекет етеді. Бұл туралы пласталы қысымның қыртысты игеру
процесiнде оның әртүрлi бөлiктерде жайғасатыны куә.
I объект жыныстардың литологофациальды талдау жоспарында, сонымен
қатар шыңыраудың өнiмдiлiктi және эксплуатациялық сипатында анағұрлым
мұқият зерттелген. Қыртыстың баширлiк бөлiгi әртүрлi зоналарда және барлық
шыңырауларда әртүрлi көлемде жатады (Т-18 шыңырауларынан басқа); серпухты
қыртыс – 74 шыңырауда, оксты – 46 шыңырауда таралған. Бұрғыланған
шыңыраулардың ең жоғарғы мөлшерiнде және соған сай жүргiзiлген зерттеулерде
олар платформалы құрылым бөлiгiне тура келедi.
I объект жыныстары платформалы бөлiгiнде биокласталы пакстоундармен
және грейстоундармен, әктiң суөсiндi – форменефирлi түрлерiмен және
рудстоундардан құралған.
Қарашығанақ құрылымы башкирлiк қыртыстар бетiнде жоғарыамплитудалық
изометриялық формаға ие. Окунтурленген изогипс бойынша минус 5000 м қабатта
өлшемдерi 22 х 23 км құрайды. Көтерiлу түрi жазықтықты, 4,1-4,2 км белгiде
бiр градусы оңтүстiк – батыс бағытында еңiстi келедi. Құрылым қанаттары
жеткiлiктi iрi, иiлу бұрышы 20-250 құрайды. Iрi еңiстер басына жақын маңда
амплитудасы 100-200 м локальды көтерлiген тiзбектер бар, локальды
көтерiлулер тiзбегi солтүстiк – батыс бөлiктерiн қамтиды. Ең кiшi белгiлерi
рима облысында солтүстiк бөлiк жағында байқалады және 3900-4000 м құрайды.
Кровля бойынша көтерiлудiң максималды амплитудасы 1100 м дейiн жетедi.
Сейсмостратиграфиялық интерпретациялау нәтижелерiнде карбонатты
коллектордың алаңшалық рамасы анықталды, яғни карбонаттар толықтай
карбонатты – лайлы қыртысқа ауысатын коллектор болып есептелмейтiн шегi
анықталды. I объектiнiң коллекторы таралу облысының шетi 5000-5300 м дейiн
құрылымның шығыс бөлiгiнде және батыс жағында 5200-5500 м дейiн енiп
жайласқан.
Карбонатты коллектордың таралу қалыңдығы жеткiлiктi күрделi болып
табылады. Жазық қабат шетiнде оксо – башкирлық қыртыстардың жалпы қалыңдығы
400-500 м құрйды. Рама және еңiстi бөлiктiң солтүстiк және шығыс жағында
карбонатты түзiлiмдерде I объектiде ол 650-800 м дейiн күрт өседi, ол
негiзiнен баундстоун фациясы есебiнен жүредi. Карбонатты қыртыстардың
өздiген жуандауының артуы байқалады және батыс периферi бойынша дөңгелек
еңiстерге көтерiледi. Мұнда карбонатты коллектордың таралу сызығына
параллельдi орналасқан вздутылардың тұтас сериясы таралған және ол тек
баунстоунды серпух жастарымен байланысты емес, бiрақ башкирлiк қыртыстардың
қалыңдығының артуымен подняжа фациясында өзгерiстер орын алады.
I объектiнiң өнiмдiлiгi әртүрлi құрылымдарда құрылымдық – фациалды
зоналарда кен орнында башкирлiк және серпухт қыртыстарда 53 шыңырау және
окскилерде - 34 шыңырау алумен дәледенедi.
Мұнай алудың ең төменгi дәлелденген белгiсi болып минус 5482,9 метр
есептеледi. Жоғары уақыт эксплуатациялауда тәулiк дебют осы белгiдегi
мұнайды одан төмен белгiде өндiруге болатынын көрсетедi.
Т-6846 шыңырауын ашық стволмен сынау кезiнде мұнайды алудың ең төменгi
белгiсi 5461, 8 болып анықталды. Т-47 шыңырауында интервалды байқап көру
кезiнде 99 пайыз су алынған, Т-6337 шыңрауында сынамаларды алуда су
сынамасы минус 5400 белгiде байқалған.
Зерттеу дәл ос дәрежесiнде су-мұнайлы жанасу қыртыстың девонды
бөлiгiнде байқалатынын және оны алдын ала анықтау мүмкiн еместiгi туралы
айтуға болады.
Мұнай – су шекарасын бөлудi негiздеушi бірнеше гипотезалар бар:
- девонды қалыңдықты жеткiлiксiз зерттегенде оның блоктық құрылымы
нұсқасының болмайтынын кесiп айту мүмкiн емес;
- бiртектi еместiк және әртүрлi сүзгiлiк сыйымдылықты қасиеттерден
кен орнының бүкiл алаңында су – мұнай шекарасы әртүрлi жағдайда
болуы мүмкiн;
- аномальды жоғары пласталы қысымды ескере отырып, яғни серпiмдi –
тұйық гидродинамикалық жүйеде девондық қыртыстарды ескергенде ол
Қарашығанақ өнiмдiлiктi резервуары тәрiздi болып келедi, мұндай су
– мұнайлы жанасудың дәл бөлiгi туралы айту қиын болып табылады.
Кен қыртысының девонды бөлiгiн геологиялық зерттеудiң осы этапында
және сынамалардың шектелген мәлiметерiн еске ала отырып, мұнайдың төменгi
белгiсi 5450 м деп қабылдауға болады.

Кен орнының ашылуының қысқаша тарихы

Қарашығанақ мұнайконденсатты кен орны 1979 жылы ашылды, сол кезде
іздеуші шыңырауда П- 10 4171 – 4262 м интервалда дебиті 698 мың м3тәулік
газ және 708 м3тәулік мөлшерде 16 мм штуцер арқылы конденсат атқылаған.
Пласталы қысым шамасы 50,4 МПа құрады. Өнімділікті шыңырау табанының
қалыңдығы ашылмады.
Кенді игеруді үдету мақсатында Ресей Газминистрлігімен жете барлауды
тәжірибелік - өнеркәсіптік эксплуатациялаумен біріктіру туралы шешім
қабылданды. Барлау мәліметтері негізінде және ҒЗИИ қорларды санау
мәліметтері бойынша ВологоУралНИПИГаз біріге отырып 1981 жылы Қарашығанақ
кен орнын тәжірибелік - өнеркәсіптік эксплуатациялау жобасы жасалды. Ресей
Министрліктер Кеңесінің шешімі негізінде №822 бұйрықпен 0,4.08.81 жылдан
бастап кен орнын эксплуатациялауға беруді үдету мақсатында Ресей Геология
министрлігімен Ресей газ өнеркәсібі министрлгіне 8 іздеушілік – барлаушы
шыңыраулар эксплуатациялық шыңыраулар ретіне берілді. Бірақ барлаушылық
шыңыраулардың конструкцияларының эксплуатациялаудың қауіпсіздік талаптарына
са еместігінен оларды ликвидациялады. Эксплуатациялық қорға барлаушылық
шыңыраулар берілді. Бірақ газды өндіруді және конденсатты өндіруді кен
орнында тек 1984 жылы ғана бастады, сол уақыт ішіенде жете барлау
нәтижесінде кен орнының геологиялық құрлымы туралы анықталған дәл
ақпараттар беретін бірқатар мәліметтер жинақталған болатын.
Жоба қолда бар рехзервуарларға сай келмегендіктен ВНИИгаз
институтымен 1984 жылы Қарашығанақ мұнай газды кен орнын игеру бойынша
Нақтыланған жоба жасалды. Жоба Мәскеу қаласында 1984 жылы ЦКР Мұнай Газ
өнеркәсібі мәжілісінде (хаттама №2784) талқыланып және қабылданды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.