Әлеуметтік педагогика - ғылым ретінде



1.1.Әлеуметтік педагогика . ғылым ретінде.
Әлеуметтік педагогиканың басқа ғылымдармен байланысы.
1.2. Әлеуметтік педагогиканың мақсаты, қызметі бар.
1.3.Әлеуметтік педагогиканы зерттеу.
‘‘Әлеуметтік педагогика’’ деген түсінік педагогика ғылымының бір саласы ретінде кейінгі кезде қолданысқа енген.Бұл ұғымның бірі - философиядан,екіншісі- психологиядан алынып, олардың бірігуі ғылымдағы дифференция және интеграция үрдістері негізіінде туындаған.
Ғылым дамыған сайын жаңа ғылыми ойлар туындап, қоғамның талабы өзгереді, мәселелерді шешу мақсатында оның тармақтары топтастырылып, не болмаса жіктеліп, көбеіп, бір ғана мәселені бірнеше ғылым жан-жақтан эерттей бастайды. Мысалы, педагогика мен философияның негізінде ‘‘Білім философиясы’’ , психология мен педагогиканың негізінде ‘‘Педагогикалық психология’’ пайда болды. Ал әлеуметтану мен педагогикадан ‘‘Әлеуметтік педагогика’’ деген жаңа ғылым саласы дүниеге келді.
‘‘Әлеумет’’сөзі қазақ тілі сөздігінде ‘‘адамдар қауымы’’ деп түсіндірілсе, яғни ‘‘социология’’ латынша ‘‘socialis’’- ‘‘қоғамдық’’, ‘‘жалпы’’ деген мағынаны береді. Ол бірге өмір сүрген адамдардың тұрмысын, олардың қарым-қатынас формаларын,оның салдарын зерттейтін ғылым.Белгілі бір қоғамдағы балалар оқу-тәрбие үрдісінде бірге білім алып, қоғамдық іс-шаралрға қатысып, әлеуметтік тәжірибе жинақтап, ‘‘әлеуметтену’’ үрдісіне қатысады.
Әлеуметтік педагогиканың пәні- әлеуметтік қоғамда орын алып, қалыптасуы және дамуыныңпедагогикалық-философиялық аспектілері болып, оның жетістіктерін қуаттап, жойылған, ауытқуға ұшыраған тұстарын қалпына келтіру.
Әлеуметтік педагогиканың теориясы мен практикасының нысаны- қоғамның мүшесі ретіндегі адамның тұлғалық және қоғамдық сипаттары.
Педагогика - гректің ‘‘peidagogo’’,яғни ‘‘баланы жетелеу’’ деген сөзі. Ертедегі құл иелену дәуірінде баланы бағып-қғып,серуенге алып шығып, оқуға жетелеп апаратын адамды ‘‘педагог’’ деген. Мектеп пайда болған кезден бастап ондағы мұғлімді ‘‘педагог’’ деп атаған.Ол кейін келе оз алдына ғылым саласының атауына айналды.Бұл сөз- жс буынды оқыту, тәрбиелеудің теориясымен практикасын зерделеп,оның даму тенденциялары барысындағы. Жаңалықтарды қарастыра келіп, осы істі ұйымдастырудың жолдарын қоғамдық ғылымдармен астарластыра отырып, ғылым саласы ретінде зерделеп, ұсыныстар мен нұсқалар беретін ғылымның атаулары болып қабылданған.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
1.1.Әлеуметтік педагогика - ғылым ретінде.
‘‘Әлеуметтік педагогика’’ деген түсінік педагогика ғылымының бір
саласы ретінде кейінгі кезде қолданысқа енген.Бұл ұғымның бірі -
философиядан,екіншісі- психологиядан алынып, олардың бірігуі ғылымдағы
дифференция және интеграция үрдістері негізіінде туындаған.
Ғылым дамыған сайын жаңа ғылыми ойлар туындап, қоғамның талабы
өзгереді, мәселелерді шешу мақсатында оның тармақтары топтастырылып, не
болмаса жіктеліп, көбеіп, бір ғана мәселені бірнеше ғылым жан-жақтан
эерттей бастайды. Мысалы, педагогика мен философияның негізінде ‘‘Білім
философиясы’’ , психология мен педагогиканың негізінде ‘‘Педагогикалық
психология’’ пайда болды. Ал әлеуметтану мен педагогикадан ‘‘Әлеуметтік
педагогика’’ деген жаңа ғылым саласы дүниеге келді.
‘‘Әлеумет’’сөзі қазақ тілі сөздігінде ‘‘адамдар қауымы’’ деп
түсіндірілсе, яғни ‘‘социология’’ латынша ‘‘socialis’’- ‘‘қоғамдық’’,
‘‘жалпы’’ деген мағынаны береді. Ол бірге өмір сүрген адамдардың тұрмысын,
олардың қарым-қатынас формаларын,оның салдарын зерттейтін ғылым.Белгілі бір
қоғамдағы балалар оқу-тәрбие үрдісінде бірге білім алып, қоғамдық іс-
шаралрға қатысып, әлеуметтік тәжірибе жинақтап, ‘‘әлеуметтену’’ үрдісіне
қатысады.
Әлеуметтік педагогиканың пәні- әлеуметтік қоғамда орын алып,
қалыптасуы және дамуыныңпедагогикалық-философиялық аспектілері болып, оның
жетістіктерін қуаттап, жойылған, ауытқуға ұшыраған тұстарын қалпына
келтіру.
Әлеуметтік педагогиканың теориясы мен практикасының нысаны- қоғамның
мүшесі ретіндегі адамның тұлғалық және қоғамдық сипаттары.
Педагогика - гректің ‘‘peidagogo’’,яғни ‘‘баланы жетелеу’’ деген
сөзі. Ертедегі құл иелену дәуірінде баланы бағып-қғып,серуенге алып шығып,
оқуға жетелеп апаратын адамды ‘‘педагог’’ деген. Мектеп пайда болған кезден
бастап ондағы мұғлімді ‘‘педагог’’ деп атаған.Ол кейін келе оз алдына ғылым
саласының атауына айналды.Бұл сөз- жс буынды оқыту, тәрбиелеудің
теориясымен практикасын зерделеп,оның даму тенденциялары барысындағы.
Жаңалықтарды қарастыра келіп, осы істі ұйымдастырудың жолдарын қоғамдық
ғылымдармен астарластыра отырып, ғылым саласы ретінде зерделеп, ұсыныстар
мен нұсқалар беретін ғылымның атаулары болып қабылданған.
Әлеуметтік педагогика жалпы педагогикалық мәселелерді ғана емес,
қоғамның белгілі бір ауытқуларға ұшыраған бөлігіне арналғандықтан бірнеше
ғылым салаларын біріктіреді және солармен тығыз байланыста адамныың
басынатүскен күйзелісті шешу жолдарын қарастырады.Айталық, әлеуметтану
философияның құрамдас бөлігі ретіндеадамдар қауымының арасындағы қарым-
қтынас ерекшелігі мен ондағы тұлғаның орнын диалектика заңдылықтары
тұрғысынан қарастырса, психология- оның ішкі жан-дүниесі, психикасының шығу
тегін, медицина- дене сырқаттарын, физиология-дене кемістіктерін зерттеп,
емдейді.Педагогика осылардыңбарлығын біріктіріп әлеуметтік педагогика
саласында зерттейді, оларды реттеп, қалпына келтіру жолдарын
қарастырады..Олардың өзара байланысын мынадай сипатта көруге болады(1-
сурет).

Әлеуметтік педагогиканың басқа ғылымдармен байланысы.

Келтірілген 1-суреттен көріп отырғанымыздай, әлеуметтік педагогика
жалпы педагогикамен байланысты. Себебі, оның құрамына тәрбиелеу мен
оқытудың жалпы ұстанымдары, санаттары мен әдістер мен тәсілдері т.б. кіреді
және олар елеулі орын алады.Философиямен байланыстылығы- әлеуметтену арқылы
және оны әдістемелік тұрғыдан, құбылыстар мен заттар, адамның ойлау жүйесі,
қоршаған ортаныңжәне қоғамның әсері т.б. әлеуметтік педагогикның да басты
мәселелері, сондықтан философиялық қағидалардың да қатысы бар. Ал медицина,
әлеуметтік медицина халық арасында кең тараған ауру-сырқаттарды танып-білу
және емдеумен шұғылданады; ал экономика болса, адамдардың экономикалық
ахуалы және оған көмек беру мәселелерін қарастырады; демография жалпы адам
санының өсуіне оның әлеуметтік ахуалының ықпалы секілді тұстарын
қарастырады,
Демек, әлеуметтік педагогика- баланы,жастар мен қарттарды, ересек
адамдарды әлеуметтендіру заңдылықтарын зерттейтін ілім ретінде оны жан-
жақты қарастырды.Әлеуметтік педагогиканыңзерттеу нысанына байланысты өз
ішінде де салаларғабөлінеді.Бірақ, ол көбінесе қарастыратын ныснының жас
ерекшеліктері мен күйзелісті ахуалының өзгешелігіне байланысты.Мысалы,
қарттармен әлеуметтік-педагогикалық жұмыс, мүгедек балалар арасындағы
әлеуметтік-педагогикалық жымыс, мүгедек балалар арасындағы әлеуметтік-
педагогикалық жұмыс ссекілді көптеген бөлімдер мен тарауларға бөлінеді.
Қазіргі кезде қоғамдағы әр түрлі жануарлар мен өзгерістердің
ықпалықатты әсер ететін ең бір нәзік тұсы-бала.Сондықтан біз бұл жерде
басты обьект ретінде бала және онымен жұмыс мәселелерін
қарастырамыз.Сонымен әлеуметтікпедагогика- баланың, оқушының, студенттің
білім, тәлім-тәрбие тұстарын алуына қоғамның тигізетін әсерін
зерделейді.Жалпы айтқанда, дұрыс тәрбиеленіп, әлеуметтік тұлға болып
қалптасуына отбасы, білім, мәдениет,дін т.б. тигізетін әсерін танып-білетін
ілім деуге болады.
Әйтседе, әлеуметтік педагогиканың жеке өзіне тиісті теориясы,
практикалық іс-шаралары, құралдарымен әдіс-тәсілдері және технологиясы
бар.Қандай ғылыми теория болмасын, ол практикағасүйеніп дамиды және жұмыс
практикасынан оның теориялық анықтамалары қалыптасады.Әлеуметтік
педагогимканың ғылыми-теориялық және әлеуметтік-педагогикалық іс-шаралары
бар.Олар әлеуметтік педагог пен әлеуметтік қызметкерге тиесілі.Оның
жүргізетін іс-шаралары бір немесе бірнеше балаға, балалар психологиясына
қоғамның тигізген әсерін білу, көмектесу, кедергілерді жою, күйзелістен
шығу жолдарын қарастырады.
Әлеуметтік педагогика оқу пәні ретінде жалпы және кәсіптікбілім беру
мекемелерінде жүргізілуі тиіс.Бірақ бұл пән кең қанат жайып, өз орнын
тапқан жоқ.Оның қажет екені күн сйын дәлелденуде, әсіресе, 1990 жылдары
Кеңес Одағы тараған соң белгілі бір көмектіқажет ететін ересек адамдар,
балалар мен жаста, қарттардың т.б. саны көбейіп, олармен әлеуметтік-
педагогикалық жұмыыс жүргізетін арнайы білім алған қызметкерлердің жоқтығы,
оларды даярлау керек екендігін анық байқатты.
Әлеуметтік педагогика ұғымы алғаш рет XIX ғ. Ортасында неміс пегагогы
Адольф Дистерверг тарапынан ұсынылға, бірақ ресми түрде бұл ұғым XX ғ. бас
кезінде ғана қолданысқа ие болған.
Әр ғылымның өзінің зерттейтін пәніне байланысты ұғымы бар.
Педагогика ғылымы секілді әлеуметтік педагогика да адам туралы.Ол ізгілікті
ғылымдармен байланыста дамып, жеке өзіне ғанатән ‘‘әлеуметтік-педагогикалық
іс-әрекет’’, ‘‘әлеуметтік білім беру’’ және ‘‘әлеуметтік тәрбие’’
сияқтысалалардан тұрады.

1.2. Әлеуметтік педагогиканың мақсаты, қызметі бар.

Әлеуметтік педагогика оқу пәні ретінде болашақ мамандар мен
педагогтардаң алдына мынадай мақсаттарды қояды:
1.Таңдап алған кәсібі бойынша теориялық және практикалықбілімді
меңгеру;
2.Әлеуметтік тәрбиенің мәселелерін көре білу, сезіну, түйсіну және
шешу жолдарын қарастыру;
3.Баланыәлеуметтендіруге қолайлы шарт жасау және кедергілерді
жоябілуге баулу;
4.Баланың ізгілікті сезімдерін ояту,бауырмалдық, адамгершілік,
мейірімділік қасиеттерін қалыптастыру.
5.Тосын жағдайлардан өз алдына шығуға ұмтылуға, тура шешімін табуға,
тартынбай іс-қимылға кірісуге үйрету.
6.Адамдармен қарым-қатынас орнатып, мәміле түзе білуге, топта, не
болмаса ірі ұжымда өзін-өзі басқаруға үйрету;
Қысқасы, баланы адамгершілікке, ізгілікке, қамқор болуға үйрету және
жеке өз мүддесін, талабын қанағаттандыруға баулу, қабілеттерін дамытуға
ынтасын ояту мақсатын көздейді.Осы мақсаттарды жүзеге асыруда әлеуметтік
педагогиканың атқаратын қызметтерінің өзіндік орны бар.Енді соларға назар
аударайық:
- қалпына келтіру жәнетәрбиелеуді жүзеге асыру;

- әлеуметтік-құқықтық мәлімет пен білім беру;

- әлеуметтік қатарға қосу(реабилитациялау);

Тәрбиелеу қызметі- баланы өзі өмір сүрген ортаға араластыу, бейімдеу,
әлеуметтендіру мәселелеріне белсене араласу.
Әлеуметтік құқықтық қызметі- балаға мемлекеттік қамқорлық көрсетіп,
оның құқығын сақтау, мүддесін қорғау.
Әлеуметтік қатарға қосу тәртібі- күйзеліске ұшыраған,туа біткен, не
болмаса тосын жағдайлардан мүгедек болып қалған,не созылмалы ауруларға
ұшыраған, ақыл-есі кем, не дамымай қалған кемтар балаларға көмек беру,
күтпеген ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Педагогиканың теориялық - әдіснамалық негіздері
Әлеуметтік байланыс адамдардың немесе олардың топтарының тәуелділігін және сәйкестігін көрсететін әлеуметтік әрекет
Педагогиканың негізгі категориялары
ПЕДАГОГИКАНЫҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ ҚОРЫ
Әлеуметтік педагогика жайында
Педагогика ғылымының дамуы және мектепке дейінгі педагогика пәні, зерттеу міндеттері
Тарихи-педагогикалық білім беруді жетілдіру
Педагогикалық тәрбие туралы ғылым
Әскери педагогика құрылымы
Педагогикалық зерттеудің библиографиясы
Пәндер