Діннің әлеуметтік мәні

КІРІСПЕ ... 3
1. АДАМ МЕН ҚОҒАМ ӨМІРІНДЕГІ ДІННІҢ ОРНЫ ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.1 Діннің мәнін, оның адам мен қоғам өміріндегі орнын анықтаудың социологиялық түсіндірмелері. ... 5
1.2 Дін туралы Конт, Спенсер, Дюркгейм және т.б. ойшылдардың пікірлері. ..17

2 ДІННІҢ ӘЛЕУМЕТТІК МӘНІҢ ҚАЛЫПТАСТЫРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ ..18
2.1 Діннің құрылымдық жүйесі, әлеуметтік белгілері, көріну нысандары ... ... .18
2.2 Қазақстандағы діни ахуал: жай . күйі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22

ҚОРЫТЫНДЫ ..32

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ..34

ҚОСЫМШАЛАР ..36

Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Ғылыми жұмыс қазіргі уақыттағы діннің әлеуметтік мәнінің негізгі факторлары мен жолдарына талдау жасауға арналған.
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Дін қазіргі заманғы адам мен қоғамның рухани өмірінде ерекше орын алады. Кеңестік таптық идеология үстемдік құрған жылдары дін біржақты зерттелгені белгілі. Діннің соңғы жылдары қарқынды дамуы, қоғамда діни сенімді қабылдаушылардың санының көптеп артуы дінді жан-жақты зерттеуді қажет етті. Қоғамның әлеуметтік және рухани салаларында болып жатқан өзгерістер, ең алдымен адамның санасына айтарлықтай ықпал етіп отырғаны бесенеден белгілі.
Өйткені, біріншіден, қалың жұртшылықтың бұрыннан жүректеріне ұялап, сенімдеріне айналған дәстүрлі ислам дінінің сунинттік, христиан дінінің православиелік бағыттарымен қатар, бүгінгі күні республика аумағында Қазақстан халқы үшін беймәлім, жаңа «дәстүрлі емес» конфессиялар қаптап жүр. Сондықтан егемендікке қол жеткізгелі бері берік сақталып келе жатқан дінаралық татулық пен түсіністікті бұзып алмау үшін көпұлтты, көптілді және көпконфессиялы Қазақстан үшін халқтары арасындағы дінаралық төзімділікті сақтау өте маңызды.
Екіншіден, дін – бүгінгі таңда рухани жаңғыртудың өзегі ретінде өте маңызды әлеуметтік институт. Ол қоғамдағы әлеуметтік топтардың мүдделерін білдіретін саяси күштермен ықпалдаса отырып, қазіргі қоғамдық дамудың барысына кәдімгідей әсер етіп келеді.
Бүгінгі Қазақстан – көп ұлтты және көп дінді мемлекет дейміз. Сондықтан мемлекет үшін дінаралық және этносаралық келісімді сақтау, қоғамда діндер аралық диалог және өзара түсіністік ахуалын жасау – еліміздегі азаматтық татулық сақтау мен нығайтудың маңызды негізі, бірегей тетігі болып табылады.
Дін бүгінгі таңда рухани жаңғыруға үлкен септігін тигізіп отырған процес. Ол қоғамдағы әр түрлі әлеуметтік топтардың мүдделерін білдіріп қазіргі қоғамдық дамудың барысына кәдімгідей әсер етіп келеді.
Сондықтан, діннің мәртебесі, яғни оның қоғам өміріндегі шынайы жағдайы мен рөлі, сондай-ақ, бір жағынан қоғамның, онда жүріп жатқан үрдістердің дінге тигізіп отырған ықпалы, екінші жағынан, діннің қоғамның дамуына тигізіп келе жатқан кері әсері туралы ғылыми тұрғыдан негізделген пайымдаулар керек-ақ. Сонымен қатар, әр түрлі конфессиялардың ішіндегі діни үрдістерді, оларды тұтынушы жеке адамдар мен әлеуметтік топтардың ұстанып отырған әлеуметтік бағдарларын бағамдаулар да өте актуалды, өз шешімін күтіп отырған проблемалар қатарында саналады.
Зерттеу пәні – Діннің әлеуметтік мәнінің қоғамда қалыптасу жолдарының ең тиімдісін саралау. Діни наным – сенімдердің демократиялық, мәдени-рухани тұрғыдан қалыптасу жолдарын және ерекшеліктерін талдау.
Зерттеудің мақсаты – қазіргі Қазақстан қоғамының зайырлық, әлеуметтік-экономикалық, демократиялық, мәдени, рухани және адамгершілік тұрғысынан діннің рөлін анықтау. Алға қойған мақсатқа қол жеткізу келесі зерттеудің төмендегі міндеттерін шешуді қарастырады:

1 Конт О. Позитивтік философия рухы / Әлемдік әлеуметтану антологиясы. 10 томдық. – Алматы: Қазақстан, 2005. – 1 т.: Мәдени мұра бағдарламасы. – 15-175 бб.
2 Тексты по истории социологии: Хрестоматия. – М., 2004. – С. 39-76.
3 Спенсер Г. Әлеуметтану тұғырлары / Әлемдік әлеуметтану антологиясы. 10 томдық. – Алматы: Қазақстан, 2005. – 1 т.: Мәдени мұра бағдарламасы. – 246-401.
4 Филатова О.Г. Социология религии. – М., 2000. – 188 с.
5 Кравченко С.А., Мноцаканян М.О., Покровский Н.Е. Социология: парадигмы и темы. – М.: Анкил, 2005. – 475 с.
6 Религия и общество. Хрестоматия по социологии религии. – М. 2004. –
Ч. 1. – С. 9-10.
7 Вебер М. Социология религии / Типы религиозных сообществ: Избранное. Образ общества. – М., 2007. – 427 с.
8 Бергер П.Л. Приглашение в социологию: Гуманистическая перспектива / Пер. с англ. под. пед. Г.С. Батыгина. – М.: Аспект Пресс, 1996. – 168 с.
9 Белла Р. Социология религии / Американская социология. – М., 2002. – С. 157-274.
10 Социологиялық сөздік / Ред. басқ. соц.ғ.д., проф. К. Биекенов. – Алматы: Қазақ университеті, 2003. – 204 б.
11 Дюркгейм Э. Қоғамдық еңбек бөлінісі туралы / Әлемдік әлеуметтану антологиясы. 10 томдық. – Алматы: Қазақстан, 2005. – 2 т.: Мәдени мұра бағдарламасы. – 12-186 бб.
12 Дюркгейм Э. Элементарные формы религиозной жизни. Тотемическая система в Австрии / Социология религии: класические подходы. Религия и общества. – М.: Аспект Пресс., 2006. – С. 35-69.
13 Малиновский Б. Магия, наука и религия / Магический кристалл. – М., 2002. – С. 84-110.
14 Религия и общество: Хрестоматия по социологии религии / Сост.
В.И. Гараджа и Е.Д. Руткевич. – М.: Аспект Пресс, 2006. – С. 421-438.
15 Смелзер Н. Социология / Пер. с англ. – М.: Феникс, 1994. – 473 с.
16 Парсонс Т.С. Система современных обществ / Американская социология: Хрестоматия. – Г. 3: Религия и социентальное общество. – М., 2004. – 376 с.
17 Маркс К., Энгельс Ф. Соч. – Т.3. – 597 с.
18 Бергер П., Лукман Т. Социальное конструирование реальности. – М .:
Медиум, 2005. – 172 с.
19Маркс К., Энгельс Ф. Соч. –Т.1. – 728 с.
20Радугин А. Введение в религиоведение. – М., 2002. – 197 с.
21Діндегі дүрбелең. Лаңкестік жанкештілікке жетелейді (Мақалалар жинағы). – Шымкент, 2008. – 135 б.