Азаматтық-құқықтық қатынастың түсінігі
І. Кіріспе. 1. Азаматтық.құқықтық қатынастың түсінігі
ІІ. Негізгі бөлім. 1. Азаматтық құқықтық субъектілері.
2. Азаматтық.құқықтық қатынастардың мазмұны
3. Азаматтық.құқықтық қатынастардың түрлері
ІІІ. Қорытынды. Азаматтық.құқықтық қатынастардың пайда болуы
Пайдаланылған әдебиеттер
ІІ. Негізгі бөлім. 1. Азаматтық құқықтық субъектілері.
2. Азаматтық.құқықтық қатынастардың мазмұны
3. Азаматтық.құқықтық қатынастардың түрлері
ІІІ. Қорытынды. Азаматтық.құқықтық қатынастардың пайда болуы
Пайдаланылған әдебиеттер
Азаматтық құқық нормалырының талаптарына сәйкес туындайтын және бұл нормаларға тәуелді болатын жақтар арасындағы қатынастар азаматтық құқық қатынастары деп аталады.
Азаматтық-құқықтық қатынастардың нормалары реттейтін объектіге қарай азаматтық-құқықтық қатынастардың мынандай түрлерін ажыратады:
Азаматтық-құқықтық қатынастардың субъектілері билік пен өзара бағыну қатынастарында болмайды, өзара міндеттермен және құқықтармен ғана байланысты болады. Азаматтық-құқықтық қатынастарға қатысушылардың бірінің екіншісіне міндеттерін орындау жөнінде талап қоюы биліктің өкілеттігіне емес, оған тиесілі субъективтік азаматтық құқыққа сүйенеді. Азаматтық-құқықтық қатынастар субъектілерінің теңдігі олардың мүліктік дербестігіне сүйенеді.
Азаматтық заңдармен тауар - ақша қатынастары және қатысушылардың теңдігіне негізделген өзге де мүліктік қатынастар, сондай-ақ мүліктік қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі. Азаматтық заңдар өздері реттейтін қатынастарға қатысушылардың теңдігін, меншікке қол сұқпаушылықты, шар еркіндігін, жеке істерге кімнің болса да озбырлықпен араласуына жол бермеуге болмайтындығын, азаматтық құқықтарды кедергісіз жүзеге асыру, нұқсан келтірген құқықтардың қалпына келтірілуін, оларды соттың қорғауын қамтамасыз ету қажеттігін тануға негізделеді.
Азаматтық-құқықтық қатынастардың нормалары реттейтін объектіге қарай азаматтық-құқықтық қатынастардың мынандай түрлерін ажыратады:
Азаматтық-құқықтық қатынастардың субъектілері билік пен өзара бағыну қатынастарында болмайды, өзара міндеттермен және құқықтармен ғана байланысты болады. Азаматтық-құқықтық қатынастарға қатысушылардың бірінің екіншісіне міндеттерін орындау жөнінде талап қоюы биліктің өкілеттігіне емес, оған тиесілі субъективтік азаматтық құқыққа сүйенеді. Азаматтық-құқықтық қатынастар субъектілерінің теңдігі олардың мүліктік дербестігіне сүйенеді.
Азаматтық заңдармен тауар - ақша қатынастары және қатысушылардың теңдігіне негізделген өзге де мүліктік қатынастар, сондай-ақ мүліктік қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі. Азаматтық заңдар өздері реттейтін қатынастарға қатысушылардың теңдігін, меншікке қол сұқпаушылықты, шар еркіндігін, жеке істерге кімнің болса да озбырлықпен араласуына жол бермеуге болмайтындығын, азаматтық құқықтарды кедергісіз жүзеге асыру, нұқсан келтірген құқықтардың қалпына келтірілуін, оларды соттың қорғауын қамтамасыз ету қажеттігін тануға негізделеді.
1.ҚР Конституциясы, 30 тамыз 1995 ж. – Алматы: Жеті жарғы,1996.
2. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі.- Алматы: ЖШС
"Баспа", 2001.- 400 б.
3. Қазақстан Республикасы Азаматтық құқығы Төлеуғалиев Ғ.И.,
Алматы 2001
4. Азаматтық құқық Сүлейменов М.К., Басин Ю.Г., Алматы, 2003
2. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі.- Алматы: ЖШС
"Баспа", 2001.- 400 б.
3. Қазақстан Республикасы Азаматтық құқығы Төлеуғалиев Ғ.И.,
Алматы 2001
4. Азаматтық құқық Сүлейменов М.К., Басин Ю.Г., Алматы, 2003
ЖОСПАР
І. Кіріспе. 1. Азаматтық-құқықтық қатынастың түсінігі
ІІ. Негізгі бөлім. 1. Азаматтық құқықтық субъектілері.
2. Азаматтық-құқықтық қатынастардың мазмұны
3. Азаматтық-құқықтық қатынастардың түрлері
ІІІ. Қорытынды. Азаматтық-құқықтық қатынастардың пайда
болуы
Пайдаланылған әдебиеттер
Kіріспе
1. Азаматтық-құқықтық қатынастың түсінігі
Азаматтық құқық нормалырының талаптарына сәйкес туындайтын және бұл
нормаларға тәуелді болатын жақтар арасындағы қатынастар азаматтық құқық
қатынастары деп аталады.
Азаматтық-құқықтық қатынастардың нормалары реттейтін объектіге қарай
азаматтық-құқықтық қатынастардың мынандай түрлерін ажыратады:
Азаматтық-құқықтық қатынастардың субъектілері билік пен өзара бағыну
қатынастарында болмайды, өзара міндеттермен және құқықтармен ғана
байланысты болады. Азаматтық-құқықтық қатынастарға қатысушылардың бірінің
екіншісіне міндеттерін орындау жөнінде талап қоюы биліктің өкілеттігіне
емес, оған тиесілі субъективтік азаматтық құқыққа сүйенеді. Азаматтық-
құқықтық қатынастар субъектілерінің теңдігі олардың мүліктік дербестігіне
сүйенеді.
Азаматтық заңдармен тауар - ақша қатынастары және қатысушылардың
теңдігіне негізделген өзге де мүліктік қатынастар, сондай-ақ мүліктік
қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі. Азаматтық
заңдар өздері реттейтін қатынастарға қатысушылардың теңдігін, меншікке қол
сұқпаушылықты, шар еркіндігін, жеке істерге кімнің болса да озбырлықпен
араласуына жол бермеуге болмайтындығын, азаматтық құқықтарды кедергісіз
жүзеге асыру, нұқсан келтірген құқықтардың қалпына келтірілуін, оларды
соттың қорғауын қамтамасыз ету қажеттігін тануға негізделеді.
Азаматтық құқықтық қатынастардың элементтері субъектілері, объектілері
мен мазмұны, ал негізгі бастаулары Қазақстан Республикасының Конституциясы,
Азаматтық Кодексі, оған сәйкес қабылданған өзге де заңдар және заңға
тәуелді кесімдер болып табылады.
Азаматтық құқық Қазақстан Республикасындағы құқықтық-нормативтік
құжаттары жағынан ең ауқымды да күрделі заң саласы болып есептеледі.
Азаматтық құқықтың жүйесі логикалық талаптарға сай келеді., яғни ол іштей
салаларға, құрылымдар мен оның бөліктеріне бөлінеді.
Қазақстан Республикасы азаматтық құқық жүйесі Жалпы және Ерекше
бөлімдерден тұрады.
Азаматтық құқық ғылымы азаматтық құқық жөніндегі ұғымдардан,
көзқарастардан, пікірлер мен жасалған қорытындылардан тұрады. Азаматтық
құқық ғылымының пәні аталған құқық саласымен ол реттейтін қатынастар,
азаматтық құқықтың тарихы, оның даму келешегі мен тәжірибеде қолданылуы
болып табылады. Азаматтық құқық ұғымының өзі құқықтың саласы және заң
ғылымының жүйесін белгілеу үшін қолданылуы мүмкін. Оның біріншісінде
құқықтық нормалардың жиынтығы, екіншісінде – білімнің жиынтығы арқау
болады.
Азаматтық құқық нормаларының талаптарына сәйкес туындайтын және
бұл нормаларға тәуелді болатын жақтар арасындағы қатынастар азаматтық құқық
қатынастары деп аталады.
Әрбір құқық қатынастарында қатынастың субъектілері деп аталатын
қатысушылары болады. Азаматтық құқық қатынастарының субъектілері: жеке
тұлға, заңды тұлғалар, әкімшілік-аумақтық бөліністер, мемлекет.
Құқық қатынастарына қатысушылардың арасында белгілі бір байланыс
орнайды, сол себепті бұлардың арасында қатынастарының мазмұнын құрайтын
белгілі бір құқықтар мен міндеттер пайда болады.
Сол қатынаста құқықтар мен міндеттер не нәрсеге бағытталған болса,
сол нәрсе оның объектісі деп аталады.
Сөйтіп, құқық қатынастарына төмендегідей элементтер тән болады:
субъектілер, мазмұны және объектілер.ъ
Азаматтық құқық нормалары өздігінен азаматтық құқық қатынастарын
тудырмайды. Қандай да болсын нақтылы азаматтық құқық қатынастары белгілі
бір жағдай пайда болғанда ғана пайда болады. Осындай құқық қатынастарының
пайда болуына , өзгеруіне немесе оның қысқартылуына себепкер болатын
жағдайларды заңдылық фактілер деп атайды. Мысалы, баланың тууы, мәміленің
бүлінуі т.т. заңдылық фактілер болып табылады.
Кейбір заңдылық фактілер осы фактілер нәтижесінде туатын құыққ
қатынастарына қатысушы тұлғалардыңөздерінің қалауы және ниетінен тыс пайда
болады. Мұндай заңдылық фактілерді оқиға деп атайды. Адамның өлуі, белгілі
бір мерзімнің өтіп кетуі фактілері – осылардың бәрі де оқиғалардың қатарына
жатады.
Заңдылық салдар, яғни белгілі бір құқық қатынастарын тудыратын
тұлғалардың әрекеттері де заңдылық факті болып табылады. Мысалы, мәміле
жасасу, ерлі-зайыптылардың айырылысуы, біреуге әдейілеп зиян келтіру заң
әрекеттері болып табылады.
Көп жағдайларда құқықтар мен міндеттер құқық тәртібінде рұқсат
етілген әрекеттердің нәтижесінде пайда болып өзгеріп немесе қысқарып
отырады. Заңмен тыйым салынбаған әрекеттер заңды әрекеттер болып табылады.
Белгілі бір құқықтық нәтижелер тудыру ниетімен істелген, ерік берілген,
заңды әрекеттерге мысал бола алатын, - басқаша айтқанда, азаматтар мен
заңды тұлғалардың азаматтық құқықтары мен міндеттерін белгілеуге, өзгертуге
немесе тоқтатуға бағытталған әрекеттері мәмілелер деп танылады.
Мәмілелермен қатар, тікелей құқық және міндет тусын деген ниетпен
істелмеген, бірақ құқық қатынастарының пайда болуына немесе оның қысқаруына
негіз болып табылатын сан түрлі әрекеттер болады. Мұндай әрекеттерге мысал
болатындар: некелесу, әдеби шығарма жазу, өнертабыс және т.с.с.
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Азаматтық құқықтық субъектілері.
Азаматтық заңдармен реттелетін қатынастардың субъектілеріне : жеке
және заңды тұлғалар, мемлекет, сондай-ақ әкімшілік-аумақтық,бөліністер
жатады.
Жеке тұлға - Қазақстан Республикасының азаматтары, басқа мемлекеттің
азаматтары, сондай-ақ азаматтығы жоқ адамдар.Азаматтарда өз құқықтары мен
іс-әрекетін жүзеге асыру үшін құқықтық және әрекет қабілеттілігі болуы
тиіс.Азаматтың құқықтың қабілеттілігі - бұл азаматтық құқық пен азаматтық
міндеттемелерге ие болу қабілеттілігі.Ол адам туылғанда пайда болып және
адам өлгенде барып тоқтатылады.
Құқықтың қабілеттілігінің негізінде азаматтар:
- өзінің меншігіндегі мүлікке ие бола алады;
- мүлікті мұрагерлікке беріп және өсиет ете алады;
- заңмен шектелмеген кез келген кәсіпкерлікпен шұғылдана алады;
- заңды тұлға құра алады;
- заңмен тыйым салынбаған кез келген мәмілелер жасап міндеттемелерге
қатыса алады;
- тұрғылықты тұратын жер таңдап ала алады;
- әдебиет пен өнер, ғылыми еңбектердің авторы, өнертапқыштық және басқа
да заңмен қорғалатын интеллектуалдық қызметке авторлық құқығы болуға;
- басқа да мүліктік және мүліктік емес құқықтарға ие бола алады.
Азамат өз фамилиясы мен өз есімін, сондай-ақ, қаласа, әкесінің атын
қоса, өз атымен құқықтар мен міндеттерге ие болып, оны жүзеге асыра
алады.Тұрақты немесе көбінесе тұратын елді мекен оның тұрғылықты жері деп
танылады.
Азаматтық әрекет қабілеттілігі - азаматтың өз әркеттерімен азаматтық
құқықтарға ие болуға және оны жүзеге асыруға, өзі үшін азаматтық
міндеттемелер жасап, ... жалғасы
І. Кіріспе. 1. Азаматтық-құқықтық қатынастың түсінігі
ІІ. Негізгі бөлім. 1. Азаматтық құқықтық субъектілері.
2. Азаматтық-құқықтық қатынастардың мазмұны
3. Азаматтық-құқықтық қатынастардың түрлері
ІІІ. Қорытынды. Азаматтық-құқықтық қатынастардың пайда
болуы
Пайдаланылған әдебиеттер
Kіріспе
1. Азаматтық-құқықтық қатынастың түсінігі
Азаматтық құқық нормалырының талаптарына сәйкес туындайтын және бұл
нормаларға тәуелді болатын жақтар арасындағы қатынастар азаматтық құқық
қатынастары деп аталады.
Азаматтық-құқықтық қатынастардың нормалары реттейтін объектіге қарай
азаматтық-құқықтық қатынастардың мынандай түрлерін ажыратады:
Азаматтық-құқықтық қатынастардың субъектілері билік пен өзара бағыну
қатынастарында болмайды, өзара міндеттермен және құқықтармен ғана
байланысты болады. Азаматтық-құқықтық қатынастарға қатысушылардың бірінің
екіншісіне міндеттерін орындау жөнінде талап қоюы биліктің өкілеттігіне
емес, оған тиесілі субъективтік азаматтық құқыққа сүйенеді. Азаматтық-
құқықтық қатынастар субъектілерінің теңдігі олардың мүліктік дербестігіне
сүйенеді.
Азаматтық заңдармен тауар - ақша қатынастары және қатысушылардың
теңдігіне негізделген өзге де мүліктік қатынастар, сондай-ақ мүліктік
қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі. Азаматтық
заңдар өздері реттейтін қатынастарға қатысушылардың теңдігін, меншікке қол
сұқпаушылықты, шар еркіндігін, жеке істерге кімнің болса да озбырлықпен
араласуына жол бермеуге болмайтындығын, азаматтық құқықтарды кедергісіз
жүзеге асыру, нұқсан келтірген құқықтардың қалпына келтірілуін, оларды
соттың қорғауын қамтамасыз ету қажеттігін тануға негізделеді.
Азаматтық құқықтық қатынастардың элементтері субъектілері, объектілері
мен мазмұны, ал негізгі бастаулары Қазақстан Республикасының Конституциясы,
Азаматтық Кодексі, оған сәйкес қабылданған өзге де заңдар және заңға
тәуелді кесімдер болып табылады.
Азаматтық құқық Қазақстан Республикасындағы құқықтық-нормативтік
құжаттары жағынан ең ауқымды да күрделі заң саласы болып есептеледі.
Азаматтық құқықтың жүйесі логикалық талаптарға сай келеді., яғни ол іштей
салаларға, құрылымдар мен оның бөліктеріне бөлінеді.
Қазақстан Республикасы азаматтық құқық жүйесі Жалпы және Ерекше
бөлімдерден тұрады.
Азаматтық құқық ғылымы азаматтық құқық жөніндегі ұғымдардан,
көзқарастардан, пікірлер мен жасалған қорытындылардан тұрады. Азаматтық
құқық ғылымының пәні аталған құқық саласымен ол реттейтін қатынастар,
азаматтық құқықтың тарихы, оның даму келешегі мен тәжірибеде қолданылуы
болып табылады. Азаматтық құқық ұғымының өзі құқықтың саласы және заң
ғылымының жүйесін белгілеу үшін қолданылуы мүмкін. Оның біріншісінде
құқықтық нормалардың жиынтығы, екіншісінде – білімнің жиынтығы арқау
болады.
Азаматтық құқық нормаларының талаптарына сәйкес туындайтын және
бұл нормаларға тәуелді болатын жақтар арасындағы қатынастар азаматтық құқық
қатынастары деп аталады.
Әрбір құқық қатынастарында қатынастың субъектілері деп аталатын
қатысушылары болады. Азаматтық құқық қатынастарының субъектілері: жеке
тұлға, заңды тұлғалар, әкімшілік-аумақтық бөліністер, мемлекет.
Құқық қатынастарына қатысушылардың арасында белгілі бір байланыс
орнайды, сол себепті бұлардың арасында қатынастарының мазмұнын құрайтын
белгілі бір құқықтар мен міндеттер пайда болады.
Сол қатынаста құқықтар мен міндеттер не нәрсеге бағытталған болса,
сол нәрсе оның объектісі деп аталады.
Сөйтіп, құқық қатынастарына төмендегідей элементтер тән болады:
субъектілер, мазмұны және объектілер.ъ
Азаматтық құқық нормалары өздігінен азаматтық құқық қатынастарын
тудырмайды. Қандай да болсын нақтылы азаматтық құқық қатынастары белгілі
бір жағдай пайда болғанда ғана пайда болады. Осындай құқық қатынастарының
пайда болуына , өзгеруіне немесе оның қысқартылуына себепкер болатын
жағдайларды заңдылық фактілер деп атайды. Мысалы, баланың тууы, мәміленің
бүлінуі т.т. заңдылық фактілер болып табылады.
Кейбір заңдылық фактілер осы фактілер нәтижесінде туатын құыққ
қатынастарына қатысушы тұлғалардыңөздерінің қалауы және ниетінен тыс пайда
болады. Мұндай заңдылық фактілерді оқиға деп атайды. Адамның өлуі, белгілі
бір мерзімнің өтіп кетуі фактілері – осылардың бәрі де оқиғалардың қатарына
жатады.
Заңдылық салдар, яғни белгілі бір құқық қатынастарын тудыратын
тұлғалардың әрекеттері де заңдылық факті болып табылады. Мысалы, мәміле
жасасу, ерлі-зайыптылардың айырылысуы, біреуге әдейілеп зиян келтіру заң
әрекеттері болып табылады.
Көп жағдайларда құқықтар мен міндеттер құқық тәртібінде рұқсат
етілген әрекеттердің нәтижесінде пайда болып өзгеріп немесе қысқарып
отырады. Заңмен тыйым салынбаған әрекеттер заңды әрекеттер болып табылады.
Белгілі бір құқықтық нәтижелер тудыру ниетімен істелген, ерік берілген,
заңды әрекеттерге мысал бола алатын, - басқаша айтқанда, азаматтар мен
заңды тұлғалардың азаматтық құқықтары мен міндеттерін белгілеуге, өзгертуге
немесе тоқтатуға бағытталған әрекеттері мәмілелер деп танылады.
Мәмілелермен қатар, тікелей құқық және міндет тусын деген ниетпен
істелмеген, бірақ құқық қатынастарының пайда болуына немесе оның қысқаруына
негіз болып табылатын сан түрлі әрекеттер болады. Мұндай әрекеттерге мысал
болатындар: некелесу, әдеби шығарма жазу, өнертабыс және т.с.с.
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Азаматтық құқықтық субъектілері.
Азаматтық заңдармен реттелетін қатынастардың субъектілеріне : жеке
және заңды тұлғалар, мемлекет, сондай-ақ әкімшілік-аумақтық,бөліністер
жатады.
Жеке тұлға - Қазақстан Республикасының азаматтары, басқа мемлекеттің
азаматтары, сондай-ақ азаматтығы жоқ адамдар.Азаматтарда өз құқықтары мен
іс-әрекетін жүзеге асыру үшін құқықтық және әрекет қабілеттілігі болуы
тиіс.Азаматтың құқықтың қабілеттілігі - бұл азаматтық құқық пен азаматтық
міндеттемелерге ие болу қабілеттілігі.Ол адам туылғанда пайда болып және
адам өлгенде барып тоқтатылады.
Құқықтың қабілеттілігінің негізінде азаматтар:
- өзінің меншігіндегі мүлікке ие бола алады;
- мүлікті мұрагерлікке беріп және өсиет ете алады;
- заңмен шектелмеген кез келген кәсіпкерлікпен шұғылдана алады;
- заңды тұлға құра алады;
- заңмен тыйым салынбаған кез келген мәмілелер жасап міндеттемелерге
қатыса алады;
- тұрғылықты тұратын жер таңдап ала алады;
- әдебиет пен өнер, ғылыми еңбектердің авторы, өнертапқыштық және басқа
да заңмен қорғалатын интеллектуалдық қызметке авторлық құқығы болуға;
- басқа да мүліктік және мүліктік емес құқықтарға ие бола алады.
Азамат өз фамилиясы мен өз есімін, сондай-ақ, қаласа, әкесінің атын
қоса, өз атымен құқықтар мен міндеттерге ие болып, оны жүзеге асыра
алады.Тұрақты немесе көбінесе тұратын елді мекен оның тұрғылықты жері деп
танылады.
Азаматтық әрекет қабілеттілігі - азаматтың өз әркеттерімен азаматтық
құқықтарға ие болуға және оны жүзеге асыруға, өзі үшін азаматтық
міндеттемелер жасап, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz