Ехсеl функциялары



Жоспар.
Кіріспе.
Негізгі бөлім.
1. Ехсеl.де функциялар мәнін кестелеу
2. Кесте мәтіндерін дайындау
Қорытынды.
Кіріспе.
Microsoft фирмасының Excel программасы –кестелік процессорлар немесе электрондық кестелер тобына жататыне ең кең тараған программалық дестелердің бірі. Бірақ Excel программа ғана емес, оны көптеген математикалық амалдарды, күрделі есептеулерді көрнекті жеңілдету үшін пайдалануға болады. Ол кестедегі мәліметтердің негізінде, түрлі-түрлі диаграммалар тұрғызып, мәліметтер базасын даярлап, олармен жұмыс істеуді, сандық эксперемент жүргізуді және т.б. қамтамасыз ете алады.
Электрондық кесте тек қана есептеулерді автоматтандыру функцияларын орындамайды. Ол әртүрлі жағдайларды немесе объектілерді сандық моделдеуде өте пәрменді қүрал болып саналады. Объектілердің математикалық моделін жасау үшін, яғни оларды математикалық түрде сипаттау мақсатында бірсыпыра параметрлерді пайдаланады. Бұл параметрлердің кейбірі белгілі, ал кейбірі фомулалар арқылы есептеледі. Параметрлердің алғашқы мөндерін бір-бірімен сәйкестендіре отырып өзгертсек, есепте параметрлерін қалай өзгеретінін бақылап отырып, алынатын нәтижелерді талдауға ие болады.
Электрондық кестелер осындай есептеулерді өте тез қатесіз жүргізіп, санаулы минуттарда кептеген варианттарды қарастырып, солардың ішінен ең тиімдісін таңдап алуға мүмкіндік береді.
Мынандай есепті шығарып көрсетейік: "А" деген қаланың халқы үшінші мыңжылдық басында қанша болады?
Әрине, бұл есепті шығару үшін "А" қаласының халқы жыл сайын қалай өзгеріп отыратынын, яғни оның өзгеру заңдылығын білу керек. Бұл заңцылықты уақытқа байланысты озгеруге тиісf(t) функциясымен белгілейік. Бірақ бұл функция озір белгісіз, өйткені халықтың өсуі көптеген факторларға байланысты болады. Негізінде, жалпы демографиялық мәліметтерге сүйеніп, ол функцияның жалпы түрін былайша өрнектеуге болады:
Формула нақты болмысты жуықтап көрсете алады. Оның үстіне мұндай есептеуде өте үлкен дөлдіктің керегі де шамалы, мұндайда халық санын ондаған мыңдық дәддікпен оолжау да жаман емес.
Қолданылған әдебиеттер
1. Мicrosoft Windows 95. Дополнительные возможности. Шаг за шагом:Практ.пособ./Пер.с англ.-М.:ЭКОМ, 1997.
2. Электронный офис: В 2-х томах / Каратыгин С.А., Тихонов А.Ф., Долголаптев В.Г., Ильина М.М., Тихонова Л.Н. —М:Восточная книжная компания, Бином, 1997.
3. Евсеев Г.А, Пацюк С.Н., Симонович С.В. Вы купили компьютер.
4. -М.:АСТ-ПРЕСС: Инфорком-Пресс, 1998.
5. Информатика терминдерінің қазақша-ағылшынша-орысша сөздігі Е.Балапанов, Б.Бөрібаев, А.Бекбаев т.б. — Алматы: Сөздік-Словарь, 1998.
6. Информатика. Под ред. Н.В.Макаровой. —М.: Финансы и статистика, 1997.
7. Ю.Шафрин. Основы компьютерной технологии. -М.: АБФ, 1997.
8. ОЛ.Гусева, Н.Н.Миронова. Практикум по Ехсеl. —М.: "Финансы и статистика", 1997
9. Б.Бөрібаев. Информатика және компьютер. — Алматы: Білім, 1995

Кіріспе.

Microsoft фирмасының Excel программасы –кестелік процессорлар немесе
электрондық кестелер тобына жататыне ең кең тараған программалық
дестелердің бірі. Бірақ Excel программа ғана емес, оны көптеген
математикалық амалдарды, күрделі есептеулерді көрнекті жеңілдету үшін
пайдалануға болады. Ол кестедегі мәліметтердің негізінде, түрлі-түрлі
диаграммалар тұрғызып, мәліметтер базасын даярлап, олармен жұмыс істеуді,
сандық эксперемент жүргізуді және т.б. қамтамасыз ете алады.

Электрондық кесте тек қана есептеулерді автоматтандыру функцияларын
орындамайды. Ол әртүрлі жағдайларды немесе объектілерді сандық моделдеуде
өте пәрменді қүрал болып саналады. Объектілердің математикалық моделін
жасау үшін, яғни оларды математикалық түрде сипаттау мақсатында бірсыпыра
параметрлерді пайдаланады. Бұл параметрлердің кейбірі белгілі, ал кейбірі
фомулалар арқылы есептеледі. Параметрлердің алғашқы мөндерін бір-бірімен
сәйкестендіре отырып өзгертсек, есепте параметрлерін қалай өзгеретінін
бақылап отырып, алынатын нәтижелерді талдауға ие болады.
Электрондық кестелер осындай есептеулерді өте тез қатесіз жүргізіп,
санаулы минуттарда кептеген варианттарды қарастырып, солардың ішінен ең
тиімдісін таңдап алуға мүмкіндік береді.
Мынандай есепті шығарып көрсетейік: "А" деген қаланың халқы үшінші
мыңжылдық басында қанша болады?
Әрине, бұл есепті шығару үшін "А" қаласының халқы жыл сайын қалай
өзгеріп отыратынын, яғни оның өзгеру заңдылығын білу керек. Бұл заңцылықты
уақытқа байланысты озгеруге тиісf(t) функциясымен белгілейік. Бірақ бұл
функция озір белгісіз, өйткені халықтың өсуі көптеген факторларға
байланысты болады. Негізінде, жалпы демографиялық мәліметтерге сүйеніп, ол
функцияның жалпы түрін былайша өрнектеуге болады:
Формула нақты болмысты жуықтап көрсете алады. Оның үстіне мұндай
есептеуде өте үлкен дөлдіктің керегі де шамалы, мұндайда халық санын
ондаған мыңдық дәддікпен оолжау да жаман емес.
Ең үлкен алшақтау мән — қателік деп аталады, а мен b мәндерін осы
қателік шамасы барынша кіші болатындай етіп алу керек.
Сонымен, халық санының өзгеру процесінің математикалық моделі мынадай
болуы тиіс:
1) халық санының уақытқа байланысты өзгеруі
f(t) =а- е4' формуласымен өрнектеледі;
2) тек берілген белгілі (онша үлкен емес) уақыт аралығында (40 жылдай)
а=соnsі: және b = соnsі болып есептеледі;
3) а мен b мәндері қателік шамасы кіші болатындай етіп таңдалынады.
Міне, осы ұсыныстарды алдын ала қабылдап, есепті шығаруға болады.

ЕХСЕL-ДЕ ФУНКЦИЯЛАР МӘНІН КЕСТЕЛЕУ

Функция мәндерін кесте түрінде алу жолын қарастырайық.
Бізге барлық х ∑ [-2; 2] аралығында х=0 кезіндегі қадамы 0,2 -ге тең
у=kх(х2-1)(х2 +1) функциясының мөңцерін есептеу керек болсын.
Есептің нәтижесі мынадай таблица түрінде алынуы тиіс:
N х k у1=х2-1 у2=х2+1 у=k*(у1у2)

Ұяшықтар мен блоктардың адрестерін абсолютті, салыстырмалы және аралас
түрде жазу

Ұяшық адрестерін бұған дейін көрсетілген ВЗ, А1:G 9 және т. б.
тәсілдермен жазуға болады. Бұлай бейнелеу адресті салыстырмалы түрде жазу
деп аталады, мұнда адрестер ағымдағы Ұяшыққа салыстырмалы күйде беріледі.
Мысалы, В4 Ұяшығына =В1+В2 формуласын енгізсек, Ехсеі мұны үш жол жоғары
орналасқан Ұяшықтағы санды бұдан екі жол жоғары орналасқан Ұяшықтағы санға
қосу деп ұғады.
Егер =В1+В2 формуласымен В4 Ұяшығынан С4 Ұяшығына көшіріп жазсақ, онда
Ехсеі ол формуланы тағы үш жол жоғары орналасқан Ұядағы санды екі жол
жоғары Ұядағы санға қосу деп түсінеді де, С4 Ұяшығына =С1+С2 деген
салыстырмалы түрдегі формуланы көшіріп жазады.
Егер де формуланы көшіру кезінде біз бір Ұяшықтың адресін салыстырмалы
емес, нақты күйде бергіміз келсе, онда абсолютті түрдегі адресті жазуға
тиіспіз. Ол үшін сол адрестің бағана атына сәйкес әрпінің екі жағына да $
символын жазуға тура келеді. Мысалы, $В$4 немесе $С$2: $С$48 және т. с. с.
Аралас түрдегі адрес. $ символы өзгермейтін адреске сәйкес бағана әрпінің
алдында ғана жазылады. Егер бағана аты езгеріп, жол нөмірі өзгеріссіз
қалатын болса, онда В$4, ал бағана өзгермейтін түрде, жол өзгеретін болса,
онда $С2 болып жазылады.
Сонымен формуланы көшірген кезде оның кейбір элементтерін салыстырмалы,
ал кейбірін абсолютті түрде жазуға болады, мұндай түрде жазылған адрес —
аралас түрдегі адрес деп аталады.
Енді негізгі және қосалқы кестелерді толтыралық.
1. А1 Ұяшығынан бастап негізгі кесте тақырыбын мынадай
түрде толтырыңыз.
1. А1 Ұяшығына 14-ді енгізіңіз;
2. В1 Ұяшығыңа х-ті енгізіңіз;
3. С1 Ұяшығына А ны енгізіңіз т.с.с.
Бағаналар енін де ондағы жазылған мәліметтер толық көрінетіндей етіп қою
керек.
2. Қосалқы кестені Н1 Ұяшығынан бастап бастапқы
берілген сандық мәндермен толтырамыз.
3. Өздігінен толтырылатын функцияны пайдаланып, А бағанасын А2 Ұяшығынан
бастап 1 мен 21 аралығындағы сандармен толтырамыз, сонда А2:А22
блогына мәліметтер енгізіледі.
4. В бағанасына х мәндерін, яғни В2 Ұяшығына =$Н$2 формуласын енгіземіз.
Бұл В2 Ұяшығына Н2 Ұяшығындағы (бастапқы мән) сан көшіріледі, бірақ
оның адресі өзгермейді деген үғымды білдіреді. ВЗ Ұяшығына =В2+$І$2
формуласын жазамыз, яғни х мәні 12 Ұяшығындағы қадамга осіп отырады.
Енді ВЗ Ұяшығыңдағы формуланы В4:В22 блогына көшіреміз. Сонда бұл
бағана қадамы 0,2 болып келген +2-ге дейінгі мәндермен толады.
5. С бағанасына к коэфицентінің мөңдерін жазамыз:
С2 Ұяшығына =$т$2;
СЗ Ұяшығына =2-ні енгіземіз.
Бұл формулалар неге осындай болып жазылады? Соны түсінуге тырысайық.

СЗ Ұяшығындағы формуланы С4:С22 блогына көшіреміз. Бағана толық 10
санымен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ұяшықтар мен формулаларды көшіру
Excel электрондық кестесінің негізгі үғымдары
Бизнес - жоспар құрылымы, қызметтері, бөлімдерінің мазмұны
Электрондық кестелерді пайдалану
«ИНФОРМАТИКА» ПӘНІ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Ақпараттық - коммуникациялық технологияны қолдануда пән мұғалімдерін дайындау
Excel программасын іске қосу және одан шығу
Информатика пәні дәрістер кешені
Excel программасы жайлы
Ақпарат және информатика. Ехсеl электрондық кестесі
Пәндер