Айрықша қорғауға алынған табиғат объектісі



І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Жер қойнауы туралы түсінік
2. Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану жағдайындағы заңның міндеттері

3. Жер қойнауын пайдалану және жер қойнауын қорғау
4. Жерді пайдалану мен қорғауға қатысты жеке кәсіпкерлік саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері

5. Табиғи ресурстарды пайдалану мен айналадағы табиғи ортаны қорғауды мемлекеттік басқарудың түсінігі мен қызметі

ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Жер қойнауы ұғымы кен байлығы ұғымынан кең. Кен байлығы – жер қойнауының ең маңызды құрамдас бір бөлігі. Бағалы кен байлығы, пайдалы қазбалар мемлекеттің әлеуметтік экономикалық жағдайында өнеркәсіп өндірісін ұлғайтуда көрнекті орын алады. Республиканың кен байлықтарын неғұрлым халқымыздың игілігі үшін толығырақ пайдалану барлық Қазақстан Республикасы азаматтарының мүдделі ісі. Ол үшін қолда бар мүмкіндіктерді, соның ішінде шет елдік заңды ұйымдар мен жеке тұлғалардың қатысуымен жер қойнауының байлығын пайдалану керек. Бұл салада туындайтын барлық қатынастарды «Жер қойнауын пайдалану туралы» Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен реттеледі.

Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану жағдайындағы заңның міндеттері:
1. Қазақстан Республикасының мүдделерін және оның табиғи ресурстарын қорғау;
2. Қазақстан Республикасының жер қойнауын тиімді пайдалану және қорғау;
3. Жер қойнауын пайдаланушылар мүдделерін қорғау;
4. Шаруашылық жүргізудің барлық нысандарының бірдей дамуына жағдай жасау;
5. Жер қойнауын пайдалану жөніндегі қатынастар саласында заңдылықты күшейту мақсатында жүргізуді реттеу болып табылады.
Жер қойнауымен және жер қойнауын пайдаланумен байланысты құқықтық қатынастар мынадай принциптерге негізделеді:
1. жер қойнауын ұтымды, кешенді және қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету;
2. жер қойнауын және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету;
3. республикалық және аймақтық мүдделердің үйлесуін қамтамасыз ету;
4. минералдық шикізат базасын толықтыруды қамтамасыз ету;
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы 30.08.1995ж. (өзгертулер мен
толықтырулар 07.10.98ж.) Алматы: Жеті-Жарғы.
2. «Қала мен Дала» газеті, «Экологияның өзекті мәселелері» атты мақала,
2004 ж. 26 мамыр.
3. Ақиқат журналы, «Экологияның экономикалық залалдары» атты мақала,
2006 ж №4, 58 б.
4. Айтуғанова З.Ш. «Экологиялық қауіпсіздіктің экономикалық мәселелері»
диссерт. 2003ж. 45 б.
5. Қазақстан Республикасының «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңы,
Алматы. Юрист, 2004 ж.
6. ҚР экологиялық кодексі. Астана, 2007 ж.

ЖОСПАР
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Жер қойнауы туралы түсінік
2. Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану жағдайындағы
заңның міндеттері

3. Жер қойнауын пайдалану және жер қойнауын қорғау
4. Жерді пайдалану мен қорғауға қатысты жеке кәсіпкерлік
саласындағы тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері

5. Табиғи ресурстарды пайдалану мен айналадағы табиғи
ортаны қорғауды мемлекеттік басқарудың түсінігі мен
қызметі

ІІІ. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Жер қойнауы туралы түсінік
Жер қойнауы ұғымы кен байлығы ұғымынан кең. Кен байлығы – жер
қойнауының ең маңызды құрамдас бір бөлігі. Бағалы кен байлығы, пайдалы
қазбалар мемлекеттің әлеуметтік экономикалық жағдайында өнеркәсіп өндірісін
ұлғайтуда көрнекті орын алады. Республиканың кен байлықтарын неғұрлым
халқымыздың игілігі үшін толығырақ пайдалану барлық Қазақстан Республикасы
азаматтарының мүдделі ісі. Ол үшін қолда бар мүмкіндіктерді, соның ішінде
шет елдік заңды ұйымдар мен жеке тұлғалардың қатысуымен жер қойнауының
байлығын пайдалану керек. Бұл салада туындайтын барлық қатынастарды Жер
қойнауын пайдалану туралы Қазақстан Республикасының Президентінің
Жарлығымен реттеледі.

Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану жағдайындағы заңның міндеттері:
1. Қазақстан Республикасының мүдделерін және оның табиғи ресурстарын
қорғау;
2. Қазақстан Республикасының жер қойнауын тиімді пайдалану және қорғау;
3. Жер қойнауын пайдаланушылар мүдделерін қорғау;
4. Шаруашылық жүргізудің барлық нысандарының бірдей дамуына жағдай
жасау;
5. Жер қойнауын пайдалану жөніндегі қатынастар саласында заңдылықты
күшейту мақсатында жүргізуді реттеу болып табылады.
Жер қойнауымен және жер қойнауын пайдаланумен байланысты құқықтық
қатынастар мынадай принциптерге негізделеді:
1. жер қойнауын ұтымды, кешенді және қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз
ету;
2. жер қойнауын және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ету;
3. республикалық және аймақтық мүдделердің үйлесуін қамтамасыз ету;
4. минералдық шикізат базасын толықтыруды қамтамасыз ету;
5. жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жариялы түрде
жүргізу.
6. жер қойнауын пайдаланудың ақылы болуы;
7. жер қойнауын пайдалану жөнінде операцияларды жүргізуге
инвестицияларды тарту үшін қолайлы жағдайлар туғызу.
Жер қойнауы және оның құрамындағы пайдалы қазбалар Қазақстан
Республикасының Конституциясына сәйкес мемлекет меншігі болып табылады.
Егер контрактіде өзгеше көзделмеген болса, минералды шикізат меншік
құқығымен жер қойнауын пайдаланушының меншігіне жатады (Қазақстан
Республикасының мемлекеттік кәсіпорнына - шаруашылық жүргізу немесе
басқару құқығымен).
Техногендік минералдық түзілімдер мен техногендік сулар жер қойнауын
пайдаланушының меншігі болып табылады.
Мемлекект меншігіндегі техногендік минералды түзілімдерден алынатын
пайдалы қазбаларға иелік ету құқығы контрактіде айқындалады.
Минералды шикізат, техногендік минералдық түзілімдер мен техногендік
сулар немесе пайдалы қазбалар меншік құқығымен жер қойнауын пайдаланушының
иелігінде болса, ол минералды шикізатқа, техногендік минералдіық
түзілімдерге, техногендік суларға немесе пайдалы қазбаларға иелік етуге,
олар жөнінде Қазақстан Республикасының заңдарында тиым салынбаған кез-
келген азаматтық құқықтық мәмлелер жасауға қақылы.

Жер қойнауын пайдалану және жер қойнауын қорғау
Жер қойнауын пайдалану мынадай операцияларды жүргізу үшін беріледі:
1. жер қойнауын Мемлекеттік геологиялық зерделеу;
2. барлау;
3. өндіру;
Жер қойнауын пайдаланушыға жеке меншік немесе уақытша жер пайдалану
құқығымен тиесілі жер учаскелеріндегі кең тараған пайдалы қазбаларды өз
мұқтажы үшін өндіру жер қойнауын пайдаланудың тұрақты және өтемсіз құқығы
бойынша жүзеге асырылады. Жер қойнауын пайдалану операцияларың басқа
түрлерінің бәрі уақытша және өтемді жер қойнауын пайдалану негізінде жүзеге
асырылады.
Жер қойнауын тұрақты пайдаланушылар олардың жер қойнауын пайдалану
құқықтарының мерзімсіз сипаты бар тұлғалар.
Жер қойнауын уақытша пайдаланушылар жер қойнауын пайдалану құқығы
белгілі бір мерзіммен шектелген тұлғалар.
Жер қойнауын ұтымды және кешенді пайдалану мен жер қойнауын қорғау
саласындағы талаптар:
1. жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізу үшін, соның
ішінде өндіруге қатысы жоқ мақсаттарға пайдалану үшін берілетін пайдалы
қазбалар, кен орындары жер қойнауы учаскелері қорының ауқымы мен құрылымын
нақтылы бағалау үшін жер қойнауын ілгерілей геологиялық зерттеудің
толымдылығын қамтамасыз ету;
2. жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізудің барлық
сатыларында жер қойнауы ресурстарын ұтымды және кешенді пайдалануды
қамтамасыз ету;
3. бай учаскелерді таңдап игеруге жол бермей пайдалы қазбаларды жер
қойнауынан бөліп алудың толымдылығын қамтамасыз ету;
4. кен орнын игеру кезінде айырып алынған және жер қойнауында қалдырылатын
негізгі және онымен бірге орналасқан пайдалы қазбаларды және қосалқы
компоненттерді, соның ішінде минералдық шикізатты, өңдеу өнімдері мен
өндіріс қалдықтарын нақты есепке алу;
5. жер қойнауын кен орындарының сапасын төмендететін немесе оларды
пайдалануды және игеруді күрделілендіретін су басудан, өрттен және басқа
сұрапыл факторлардан қорғау.
6. жер қойнауын пайдалану, әсіресе мұнайды газды және басқа заттар мен
материалдарды жер астында сақтау, зиянды заттар мен қалдықтарды көму,
қалдық суларды ағызу жөніндегі операцияларды жүргізуде жер қойнауын
ластанудан сақтау.

Жерді пайдалану мен қорғауға қатысты жеке кәсіпкерлік саласындағы тәуекел
дәрежесін бағалау критерийлері

1. Осы жерді пайдалану мен қорғауға қатысты жеке кәсіпкерлік саласындағы
тәуекел дәрежесін бағалау критерийлері (бұдан әрі - Критерийлер) Қазақстан
Республикасының Жер кодексіне және Қазақстан Республикасының Қазақстан
Республикасындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау туралы Заңына сәйкес
жерді пайдалану мен қорғау саласындағы бақылау субъектілерін тәуекел
дәрежесіне жатқызу үшін әзірленді.
2. Осы Критерийлерде мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) жерді пайдалану мен қорғауға қатысты жеке кәсіпкерлік саласындағы
тәуекел – жер ресурстарына зиян келтіру, салдарларының ауырлық дәрежесін
ескере отырып, жер иелерінің жерге және жер пайдаланушылардың құқығының
бұзылуының ықтималдылығы;
2) жерді пайдалану мен қорғауға қатысты жеке кәсіпкерлік саласындағы
бақылау субъектілері – жер ресукрстарының пайдалану жағдайына әсер ететін
қызметті жүзеге асыратын иелігінде құнды ауыл шаруашылығы алқаптары бар
ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілер және жер қойнауын пайдаланушылар
жеке және заңды тұлғалар.
3. Бақылау субъектілерін тәуекел ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экология құқығының объектілері
«Экологиялық – құқықтық реттеудің түсінігі, мәні. Қоғам мен табиғаттың өзара байланысы.»
Экологиялық қылмыстар туралы
Өсімдіктер дүниесін қорғау және тиімді пайдалану ережелеріне қарсы қылмыстар
Қазақстан Республикасының экология құқығы
Экологиялық қылмыстардың белгілерінің құқықтық сипаттамасы
Экологиялық құқықтық қатынастар және олардың субъектілері мен объектілері
Экологиялық қылмыстар
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚҰҚЫҚТЫҢ ҚАЙНАР КӨЗДЕРІ
Экологиялық қылмыстарға түсінік
Пәндер