Жалпы жер тану пәні бойынша әдістемелік нұсқауы


1-лекция Геосфералық қабық турасындағы түсінік
1. Геосфералар турасында түсінік
2. Геосфераға әсер етуші факторлар
3. Жер қыртысы дамуы турасындағы көз қарастар
Жалпы жер тану геосфераның құрамына нақты айтқанда сыртқы гоесфераға кіретін ғылым саласы. Бұл ғылым жалпы аты география болып, өз кезегінде физикалық география және экономикалық география болып бөлінді. Бұл ғылым жер турасында жалпы түсінік беріп өз ішіне жер мен байланысты қабықтарды қоса зерттейтін ғылым жүйесі.
Геологиялық қабықтың компаненттерін зерттеумен жеке физикалық - географиялық деп аталатын ғылым шұғылданады. Жалпы жер тану пәні мына ғылымдармен салаласып жатады:
1. Геоморфология (гео - жер, морфос - форма)
2. Климатология - климат туралы ғылым.
3. Океанология - мұхиттардың суын және биологиясын зерттейтін ғылым.
4. Құрлық гидрологиясы-құрлықтагы теңіз, көл, өзен және мұздықтарды зерттейтін ғылым.
5. Топырақтану жер бетіндегі аналық жыныс қабатының үстінде жатқан қабаттарды зерттейтін ғылым.
6. Биогеография-биоценоздың бөлінісі мен ұштасуының заңдылықтары және бұларды құрайтын организмдер туралы ғылым.
7. географиялық қабықтың қазіргі жағдайын оны құрайтын барлық табиғат комплекстерін түсіну үшін олардың даму тарихын үйренетін палеогеография ғылымы болып есептеледі.
Географиялық қабықтың негшізгі заттай компоненттерін жер қыртысын құрайтын тау жыныстары ауа массалары, су, топырақ жамылғысымен биоценоз полярлық ендіктермен биік тауларда жиналған мұз маңызды роль атқарады. Негізгі энергетика компоненттері- гравитациялық энергия планетаның ішкі жылуы. Күн сәулесінің энергиясы.
Геосфералар құрамы мен тығыздығы әр түрлі концентрлік қабықтар жер шары осы қабықтардан құралады. Бұл қабықтың сыртқысына атмосфера, гидросфера, биосфера жатады.
Атмосфера- массасынан және ылғалдық тұратын жердің ауа қабаты. Атмосфера массасының 90%төменгі 16 км- ге дейінгі қабатта шоғырланған.
Гидросфера- су қабаты оның жоғарғы шекарасы су алаптарының айлық беті арқылы өтеді.
Геосфералар турасында түсінік. -Жерді құрайтын құрамы мен тығыздығы әр түрлі сфералар қабаты. олар сыртқы және ішкі болып бөлінеді. Сыртқы геосфераға- атмосфера, гидросфера және биосфера жатады. атмосфера массасының 90%төмен 16 км дейінгі қабатта шоғырланған. Жоғарғы шекарсы озон қабаты, төменгі қабаты жерасты суларымен шектеседі.
Ішкі геосфераға ядро, мантия, және жер қыртысы. Жоғарыда көрсетілген сфералардың өзінше ерекше жылулық қабылдау қасиеттері бар. Жылу бірінші жер қойнауынан мантиядағы радиоактив элементтердің ыдырауынан басқа екінші өз көшерінен айналуында үйкеліс нәтижесінде шығарып отырады. Жалпы жер қойнауынан бөлінген ыстық құрам 798. 10 дж Күннен келіп түсетін қуаттан төрт мың есе аз. Күн қуаты Жердегі тіршілік көзі болып есептеледі. Күннін қуаты литосфераның тек 30 м ғана сіңе алғанымен жер қыртысындағы барлық экзогендік процестерді қамтиды. Шөгінді жыныстар күн қуатының аккумуляторы болып есептеледі. Жылуды сақтап тұру арқылы бүтін сфераларды жануар өсімдіктердің және қалыпты жағдайда пайда етеді. Ал кристалл жыныстар жер ядросының жылу әсерінде болады. Геосфераға әсер етуші факторлар .
1. Жер массасы 108 бізге белгілі химиялық элемент немесе 2500 минералдардың күрделі бірлігінен жер қыртысы, атмосфера, гидросфера бұл гравитациялық куштің қозғаушы негізі болып саналады.
2. фактор. Жер кун системасында тұтқан орнымен күннен 149, 5 млн км 147 млн км. 3 июль асхелки жақын жаз 142 млн км. 1 январь перегелий күн тұрақтылығы орташа 8, 198 дм.
3. Фактор. Күн айналасындағы қозғалыстар эклинтикалық орбита бойынша 29, 76 км. сағ, ал өз осінде айналуы 23 сағ. 56 мин 4 сек эклитикаға 66, 33, 22.
4. фактор. Жер формасы 6371, 032 км геонд ішінде әр 100 ж 4 см қысқаруда. орташа экватор радиусы 6378, 160 км поляр радиусы оңтүстікке қарағанда 100м.
5. фактор. Жер серігінің әсері. Ай 735х10 ауырлыққа ие Жерден орташа 384 х 400 км Жер теңіз- мұхиттарда қайту- тасу құбылыстарын басқарады.
6. фактор. Жер жасы 4, 7 млрд. Бұл уақыттың әрбір күні түні айы жылы белгілі мезгіл, маусымдарға бөлініп әр бірінің өзге температура алмасуда әсері тиіп отырады Жалпы жер қыртысының қалыңдығы континенттерде мах ал мұхиттарда 10 км. Континенттердегі орташа қалыңдығы 35 км көбінесе олвин- перидиотиттерден тұрады. Солардың ішінен базальт қабаты 18 орт гранит- метаморф 15 км және верхний шөгінді жыныс қабаты 2-3 км құрайды. солай етіп геосфераның жоғарғы қабаты пропонауза стратосфера қабатында мах өзен құрамына ие. Озон қабаты толығымен ультро фиолет нұрларды жұтады бұл бүтін нұрдың 7 процентін құрайды бұл жер биосферасын қырып жіберуден қорғайды Микробиология инстит Акад Имащинскидің зерттеулері негізінде биіктік митраунаның бар екенін зерттеген. Төменгі шекарасы жер қыртысының 2-3 км тереңдікте, гейзерлерде 300 градус температура. Күкірт қышқылы мен көмір қабаттары арасында табылған.
С. В. Колесниктің пікірінше геосфераның төменгі шекарасында су ауа және организмдердің зат алмасу процестері күшті үгілу қабатты қабылдау қажет ФН Милковтың пікірінше геосфераның төменгі қабаты ландшафттың зат алмасу процесі күшті аймақты қамтиды, көбінесе жер бетін.
3-сұрақ. Жер қыртысы дамуы турасындағы көз қарастар. Жоғарыда көрсетілген теориялардан тысқары литосфералық плиталар.
Конвекциялық ағысы теориясы. гравитациялықжіктелу нәтижесінде ауыр элементтердіңжоғары қарай жылжуы нәтижесінде ядроға металдар жиналып отыржердің 86 проценті ядролық заттар концентрацияланды. сондықтан вулкан процестері әлдеқайда әлсіреді. Қазіргі уақытта жер қойнауынан 6 млрд эффузив жыныстар ал 4, 7 млрд жыл жер массасына жақындап қалады.
Мұхит ортасы рифт зонасы жоталары. рифт тереңдігі- 2 км, ені- 12-15км шөгінді жыныстар қабаты, ал төменгі қабаты кейбір ғалымдардың бірі астоносфера биіктігі десе екінші бірі мантия қабатының сыртқы араласпа қабаты деп атайды. солай етіп лава жыныстары жер жарығы арқылы көтеріліп екі жаққа 2-6 см жылдамдықпен жылжытып отырады. Магмалардың бір бөлігі литосфера плитасы арқылы жылжи отырып континенталдық қыртыстардың қалқуына алып келеді. Мұхит қыртыстары плиталарыжұмсақ қыртысқа ие құрлық қыртысына 45 градусқа майыстырады, бұл құрлық жиектеріндегі плиталардың көтерілуіне алып келеді. Ал мұхит қыртыстарының құрлық астына кетуі астоносфераның жарықтар арқылы көтерілуіне және вулкандармен жер сілкіністердің дамуына үлкен мүмкіндік туады. Мұхиттардың орталық бөлігінде орналасқан рифт аймағында 800 ге жақын әрекеттегі вулкандар болып олар көптеп базальт жыныстарын шығарады, ал құрлық жиектерінде кремнилі құрамды андезиттер, дациттер және риолиттерден құралған.
Жалпы атмосфера мен гидросферадағы химиялық бірікпелердің бәрі жер қойнауынан бөлініп шыққан вулкан жыныстары құрамының дегазизация және дегидратация процесі нәтижесі болып отыр.
Жер шарын құрайтын литосфера плиталары. 1 евразия. 2 шығыс азия. 3 африка. 4 аравия. 5 индоавстралия. 6 тынық мұхиты. 7 солт. Америка. 8 оңт. Америка. 9 антарктика.
Табиғат зоналарының ішіндегі ең қозғалмалы Атлантика рифті болып есептеледі. Жер жарығының батыс жоталары Америка плиталарына ал шығыс жоталары евроафрикалық плиталарға қосылып кетеді. Оның әсерінде Америка плиталары батысқа 6 см жыл ал Евразияны шығысқа жылжытады. Ал Үндістан Аравия және Австралия шығыс бағытынан Үнді рифт зонасына байланысты солт. шығысқа ауытқиды. Сондықтан да Африка материгі тұрақты қалыпты иеленді. Мұнан басқа плиталар жер қозғалысына байланысты бір-біріне кері түйісуде көріледі.
Жоғарыда көрсетілген құрлық қыртыстарының көбеюінен басқа қайта жаңару денудация құбылысы іске асады. А. П. Лысщинның есептеуі бойынша әр жылы мұхитқа 27 млрд. тонна қатты заттар соның 3, 2 млрд. тоннасы еріген өзен ағысты заттары. Мұндай құрлықтың жуылу нәтижесінде 4 млрд. жер тарихында мұхит қыртысының көлемі 120 км көтеріліп бүтін жер құрлығы мұхит суымен жуылуы тиіс еді, алайда мұхит қыртысы 0, 7 км сақтап қалуда. Сондықтан да жер шарында мұхит пен құрлық түйсіктерінде қайта балқу немесе шөгінді жыныстардың дифференсациясы сияқты қатпарлану құбылыстары тұрақты қабатты сақтап қалуда.
Жер шарындағы тау аймақтары 43 процент, ал жазықты платформа аудандары 57 процент. Европаның таулы аймақтары 30 процент, ал Азияда 57, Африкада 16, солт. Америкада 39, Оңт. Америка 23, Австралия мен мұхиттық аралдарда 26.
В. Е. Хайнның пікірінше жердің геологиялық тарихында периодты түрде қысылу және кеңею нәтижесінде жер қойнауының қызуы құрлық және мұхит қыртыстарының еріп балқуына алып келді.
География - Жердің географиялық қабығын табиғи аумақты өндірістік және олардың құрылымын зерттейді.
География өзінің даму сатысында Геологияға 19 ғ 1 жартысында экон. географияға және физикалық географияға жіктелді.
Физикалық географияға - жердің географиялық қабығы және оның құрылым бөліктерімен территориялық табиғат кешендері жөніндегі ғылым.
Ландшафттану - жер бетінің табиғи шептерімен шектесетін шағын учаскесі немесе өз алдына табиғи географиялық кешен.
Климатология - планетамыздың ауа -райын оның қалыптасуын зерттейді.
Гидрология - гидросферадағы табиғи суды онда өтіп жатқан құбылыстар мен процестерді олардың даму заңдылықтарын зерттейді.
Биогеография - тірі организмдердің жер шарында таралуы мен оның өзгеру себептерін зерттейді.
Палеогеография - жердің ежелгі геологиялық дәуірлерінің физикалық-географиялық жағдайын көрсететін ғылым.
Метеорология - атмосферада өтіп жатқан құбылыстарды атмосфераның, құрылысын, қасиеттерін, жылу және су балансын, ауа массаларының қозғалысын зерттейді.
Топонимика - белгілі бір территориядағы географиялық атаулардың жиынтығы және олардың шығу тегі.
Топография - жер бетін өлшеу әдістерін жасап оның негізінде топографиялық карталар түзетін географиялық ғылым.
Экономикалық география - қоғамдық ғылым болып өндіріс құрылымымен орналасуын оның әр түрлі елдер мен аудандарда даму ерекшеліктерін және жағдайын зерттейді.
Географиялық қабық - литосфераның, атмосфераның, биосфера және гидросфераның бір-біріне өзара жанасатын, бір-біріне ауысатын және әсер ететін күрделі кешен.
4. Бақлау сұрақтары:
1. Географиялық қабық туралы түсінік
2. Географияның пәнінің сыртқы салалық байланыстары
3. Географияның пәінің ішкі салалық байланыстры
4. Географиялық компоненттердің құрамдас бөліктері
5. Геогсфералар туралы түсінк
6. Ішкі геосфералар туралы түсінік
7. Сыртқы геосфералар туралы түсінік
8. Жердің Күн системасының тұтқан орны Геосфераларға әсер етуші факторы
9. Жердің орбита арқылы айналу Геосфераларға әсер етуші факторы
10. Жердің формасының Геосфераларға әсер етуші факторы
11. Жердің жасының Геосфераларға әсер етуші факторы
12. Жерге Ай серігінің Геосфераларға әсер етуші факторы
13. Климатология- ғылымы нені зерттейді
14. География пәнінің зерттеу обьектісі.
15. Ішкі геосфераға нелер жатады
16. Геосфераға әсер етуші факторлар
17. Сыртқы геосфераға түсінік
18. Геосфераның Күн системасына әсері.
19. Жер қыртысы даму турасындағы көзқарастар
20. Жер шарын құрайтын литосфера плиталары
21. Жер массасының геосфераға әсер етуші факторы
22. Күн қуатының жер бетіне әсері
23. Геосфераның даму тарихы
24. Геосфераның құрамы мен тығыздығы
25. Геосфераның негізгі компоненттері
26. Жалпы жер қойнауынан бөлінген энергияның мөлшеру
27. Геосфераның күн системасына әсері
28. Жер қыртысының қабаттары туралы түсінік
29. Сыртқы геосфераның жер қыртысына әсері
30. Күн системасының геосфераға әсер етуші факторлар
5. Аудиториялық тапсырманы орындау: (тәртібі) . Студентерге белгілеген тақырып бойынша төмендегі жалпы жер тану пәні туралы деректер бойынша үзіндіні толтыруды және осы тақырыпқа сай жасалған отыз тест сұрақтарының жауаптарын белгілеуді талап ету
1. Жер құрлықтық өзен, көл, батпақтар мен теңіздерді үиренетін Жалпы жер тану пәнінің құрамдас бөлігін атайды
2. Жер бетінің бедер пішіндерімен олардың даму заңдылықтарын үиренетін Жалпы жер тану пәнінің құрамдас бөлігін айтамыз
3. Мұхит суының қозғалысын, органикалық дүньесін және гидрологиясы мен гидрохимиясын зерттейтін Жалпы жер тану пәнінің құрамдас бөлігін айтамыз
4. Аналық жыныс қабаты үстінде жатқан органикалық жынысты қабатты зерттейтін Жалпы жер тану пәнінің құрамдас бөлігін айтамыз
5. Геосферада болып жатқан өзгерістермен олардың заңдылықтарын зерттейтін ғылым саласын айтамыз
6. Биогеоценоздың бөлінісі мен ұштасуының заңдылықтарын және оларды құрайтын организмдердің жер бетінде таралу географиясын зерттейтін Жалпы жер тану пәнінің құрамдас бөлігін айтамыз
7. Жер бетінің табиғи шептерімен шектесетін шағын учаскесі немесе өз алдына табиғи кешенді зерттейтін Жалпы жер тану пәнінің құрамдас бөлігін айтамыз
2. Тест сұрақтары
1. Перелегелий Күнен Жердің ең қашық нүктесін атаңыз
а) 147 млн км
б) 152 млн км
в) 151 млн км
г) 159 млн км
д) 161 млн км
2. Афелигеий Күнен Жердің ең қашық нүктесін атаңыз
а) 142 млн км
б) 147 млн км
в) 151 млн км
г) 152 млн км
д) 153 млн км
3. Перелегелий Күнен Жердің ең қашық нүктесінің тұрақтылығын атаңыз
а) 8, 198дм
б) 8, 178дм
в) 8, 188дм
г) 8, 168дм
д) 7, 198дм
4. Афелигеий Күнен Жердің ең жақын нүктесінің тұрақтылығын атаңыз
а) 8, 178дм
б) 8, 188дм
в) 8, 198дм
г) 8, 158дм
д) 8, 168дм
5. Жердің Күнді айнала эклиптикалық орбита бойынша қозғалысының жылдамдығын атаңыз
а) 29, 76км сағ
б) 30, 76км сағ
в) 28, 76км сағ
г) 27, 76км сағ
д) 25, 76км сағ
6. Жердің өз өсінде айналуы
а) 23 сағ. 56мин. 4 сек.
б) 24 сағ. 56мин. 4 сек.
в) 23 сағ. 58мин. 4 сек.
г) 23 сағ. 60мин. 4 сек.
д) 23 сағ. 52мин. 4 сек.
7. Жерге Ай серігінің әсері
а) 735 10
б) 733 10
в) 737 10
г) 738 10
д) 739 10
8. Жерден Айдың орташа қащықтығы
а) 384-400км.
б) 365км.
в) 372км.
г) 386-400км.
д) 387-400км.
9. Жер беті қыртыстарының дифференсациясы нәтижесінде қалыптасқан жарықтары
а) рифт
б) риф
в) тектоникалық
г) таулар арасындағы
д) плиталар арасындағы
10. Жер бетінің орташа эковаториальрадиюсы
а) 6378, 160 км.
б) 6376, 160 км
в) 6382, 160 км
г) 6380, 160 км
д) 6363, 160 км
11 . Жер қыртысының орташа қалыңдығы
а) 35км.
б) 36км.
в) 72км.
г) 38км.
д) 39км.
12. Жер қыртысының таулар астындағы қалыңдығы
а) 72км
б) 36км
в) 38км
г) 35км
д) 76км
13. Жер бетінің таулы аймақтары
а) 43 поцентті құрайды.
б) 57 поцентті құрайды
в) 41 поцентті құрайды
г) 71 поцентті құрайды
д) 21 поцентті құрайды
14. Жер бетінің жазықтық аймақтары
а) 57 поцентті құрайды.
б) 43 поцентті құрайды.
в) 41 поцентті құрайды.
г) 71 поцентті құрайды.
д) 21 поцентті құрайды.
15. А. П Лысициннің есптеуі бойынша әр жылы дүнье жүзі мұхитқа тау жыныстары келіп түседі
а) 27 млрд. тонна.
б) 3, 2 млрд. тонна
в) 37 млрд. тонна
г) 47 млрд. тонна
д) 57 млрд. тонна
16. В. Е. Хайнның есептеулері бойынша Жер қыртысы қысылу және кеңейуі теориясына сәйкес жер қыртыстарының көлемінің өзгерістеріне алып келеді
а) Пульсация.
б) Фиксизм
в) Мобелизм
г) Плиталар қозғалысы
д) Гравитациялық жіктелу
17. Жер бетіне атылып жатқан гейзерлердің температурасы градусқа дейін жетеді
а) 300
б) 380
в) 390
г) 400
д) 3800
18. Жер бетінің полярлық радиусы құрайды
а) 6378, 160 км.
б) 6368, 160 км.
в) 6398, 160 км.
г) 6358, 160 км.
д) 6388, 160 км.
20. Жер бетінің полярлықө радиусы құрайды
а) 66, 33, 22,
б) 90, 66, 10,
в) 86, 32, 22,
г) 33, 88, 22,
д) 180, 90, 66,
21 Жер массасы элементтен құралған
а) 108.
б) 112.
в) 114.
г) 116.
д) 110.
22. Жер қыртысы эминералдан құралған
а) 2500.
б) 3600
в) 2800
г) 3800
д) 2900
23 Жер қыртысының мұхиттардағы қалыңдығы құрайды
а) 5-10км.
б) 15-20км
в) 20-25км
г) 25-30км
д) 30-35км
24 Жер қабаттары болған гидросфера және атмосфера Жер қыртысынан бөлініп шыққан процестердің нәтижесі болып табылады
а) дегазизөация және деградация.
б) гравитациялық жіктелу
в) деференсация
г) дефлюкация
д) демодификация
25 Жер қыртысы литосфералық плиталардан құралған
а) 9.
б) 16
в) 12
г) 7
д) 6
26 Жер қыртысы литосфералық плталардан құралады
а) Европа, Шығысазия, Африка, Аравия, Индоавстрия, Тынық мұхиты, Солт Мұзды мұхит, Солт. Америка, Оңт. Америка және Антарктида.
б) Европа, Азия, Африка, Солт. Америка, Оңт. Америка және Антарктида.
в) ЕврАзия, Африка, Солт. Америка, Оңт. Америка және Антарктида.
г) Европа, Шығысазия, Африка, Индоавстрия, Тынық мұхиты, Солт Мұзды мұхит, Солт. Америка, Оңт. Америка және Антарктида.
д) Европа, Шығысазия, Африка, Аравия, Тынық мұхиты, Солт Мұзды мұхит, Солт. Америка, Оңт. Америка және Антарктида.
27 Жер жасы жылды құрайды
а) 4, 7 млрд. .
б) 20 млрд. .
в) 14, 6 млрд.
г) 6, 7 млрд. .
д) 12, 7 млрд. .
28 Күннің жасы жылды құрайды
а) 20 млрд.
б) 4, 7 млрд.
в) 14 млрд. г)
д) 28 млрд.
29 Жер қойнауынан бөлініп шыққан эффузив жыныстар массасы жақын келеді
а) 6, 8 млрд. жылға.
б) 4, 7 млрд. жылға.
в) 9, 8 млрд. жылға.
г) 20 млрд. жылға.
д) 16, 8 млрд. жылға.
30 Жер қыртысындағы рифт қабаттарының тереңдігі ал ені құрайды
а) 2км, 12-15км.
б) 1км, 16-17км.
в) 3км, 16-18км.
г) 4км, 22-25км.
д) 6км, 32-35км.
7. Үй тапсырмасы:
1. Қазақ ұлттық энциклопедиясынан геосфера терминінің түсіндірмесін жазың.
2. Екі геосфераның айырмашылығын атап көрсетің
3. Ішкі геосфераның Мохорович, Конрад, Гутенгберг, Вихерт және Инге Леман қабаттарының құрлымы мен құрамының айырмашылықтарын көрсетің
4. Сыртқы геосфераның Атмосфера, Гидросфера, Биосфера және Литосфера қабаттарының құрлымы мен құрамының айырмашылықтарын көрсетің.
1. Кестені толтырыу
8. Сабақ тақырыбына сәйкес әдебиеттер және Web сайттар тізімі:
Практикалық (семинарлық) сабақтың әдістемелік нұсқауы «География» кафедраның «27» қараша 2006 ж. Мәжілісінде талқыланды және №3 хаттамамен бекітілді.
Кафедра меңгерушісі Сакен Курбаниязов г. ғ. к. доцент қ. а.
Құрастырған пән оқушысы Сакен Курбаниязов г. ғ. к. доцент қ. а.
Сапа менеджменті басқармасында 27 желтоқсан 2005ж.
бекітіліп, ЖН-СМЖ-013-2005 тіркелді.
Қ. А. ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК
УНИВЕРСИТЕТІ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ЖӘНЕ МЕДИЦИНА ИНСТИТУТЫ
АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ЖӘНЕ ЖАРАТЫЛСТАНУ ФАКУЛЬТЕТІ
ГЕОГРАФИЯ КАФЕДРАСЫ
«Бекітемін»
Факультет оқу әдістемелік кеңесі
№1 хаттама «04» қыркүйек 2006ж.
С. Бекбаев
кеңес төрағасы, ф-м. ғ. к. аға оқытушы
ЖАЛПЫ ЖЕР ТАНУ пәні бойынша
ПРАКТИКАЛЫҚ (СЕМИНАР) САБАҚ № 2
тақырыбы: Күн жүйесінің құрлысы мен құрлымы .
География -050116 мамандығының 1-курс студентеріне арналған
Құрастырған :г. ғ. к. доцент қ. а. С. К. Курбаниязов
Түркістан 2006ж.
Практикалық(семинарлық) сабақтың тақырыбы: Жалпы жер тану пәнінің мақсаты мен міндеті. Жалпы жер тану пәнінің зерттеу әдістері мен зерттелу тарихы.
1. Сабақ жоспары:
2. Сабақ мақсаты: Жалпы жер тану пәнінің география ғылымдары арасында тұтқан орнын анықтау . Жалпы жер тану пәнінің салалық және құрлымдық байланыстарын. Шаруашылықтағы маңызын және зерттеу әдістерін түсіндіру Жер қыртыстарымен бетінде өтіп жатқан эндогендік жэне экзогендік процестердің жалпы заңдылықтары туралы түсінік беру литосфераның географиялық қабықта алатын орны мен маңызын көрсету, студенттерді Жер шарын құрайтын атмосфера, гидросфера және биосферамен таныстыру
3. Қысқаша теориялық мәліметтер:
3-лекция. Күн жүйесінің құрамы мен құрлысы
1. Күн планетасының құрлысы
2. Күн жүйесінің құрлысы
3. Астеройдтар мен кометалардың айырмашылығы
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz