Нәрестенің психикалық дамуы туралы



Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. жаңа туған бала.
2. Нәрестелік және бөбектік кезеңдер.
3. нәрестенің психикалық дамуы.
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиет
Жаңа туған бала (туған сәттен 1-2 айға дейін). Бала көптеген жануарлардың төліне қарағанда дәрменсіз болып туылады. Оның шартсыз рефлекстік мінез-құлыұ формаларының қоры, сытқы ортаға бейімдеулері біршама шағын мөлшерде болады. Олар түрлі физиологиялық функциялардың өтуін реттеуші:сору рефлексі, қорғану және бағдарлау рефлекстері, сондай-ақ бірқатар арнайы қозғалыс рефлекстері, жармасу және сүйену рефлекстері, аттап басу рефлекстері және т.б жатады. Олардың бәрі баланың сезім мүелері сияқты туылатын сәтке қарай тиісті мөлшерде дамып жетілетін жұлын және ми қабығы асты нерв орталықтаымен реттеліп отырады. Сыртқы әсерлердің көпшілігіне нәресте қолдары мен аяқтарының жалпы, жіктелмеген қимылдарымен жауап қайтарады.
Жаңа туған кездегі мидың қалыпты жетілуінің қажетті шарты –анализаторлардың белсенді қызмет атқаруы. Егер бала сенсорлық оқшаулану жағдайына түссе оның дамуы күрт баяулайды. Жаңа ьтуған баланың дамуының ерекшелігі сол, оның соматикалық (дене) қимылдарынан гөрі анализаторлар іс-әрекеттері тезірек қалыптасады, соның ішінде әсіресе көру, есту тәрізді жоғары анализаторлардың іс-әрекеттері қарқынды қалыптасады. Осының негізінде бағдарлау рефлексі дамиды және сан алуан шартты рефлекстік байланыстар жасала бастайды. Көптеген жаңа туған балаларда алғашқы он күн ішінде тамақтану қалпында байланысты шартты рефлекс пайда болады. Алғашқы екі айда барлық анализатордан шартты рефлекстер жасалады.
Пайдаланылған әдебиет

1. А.В.Петровский «Педагогикалық және жас ерекшелігі психологиясы» -Алматы, «Мектеп», 1987

Пән: Психология
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. жаңа туған бала.
2. Нәрестелік және бөбектік кезеңдер.
3. нәрестенің психикалық дамуы.
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиет

Жаңа туған бала (туған сәттен 1-2 айға дейін). Бала көптеген
жануарлардың төліне қарағанда дәрменсіз болып туылады. Оның шартсыз
рефлекстік мінез-құлыұ формаларының қоры, сытқы ортаға бейімдеулері біршама
шағын мөлшерде болады. Олар түрлі физиологиялық функциялардың өтуін
реттеуші:сору рефлексі, қорғану және бағдарлау рефлекстері, сондай-ақ
бірқатар арнайы қозғалыс рефлекстері, жармасу және сүйену рефлекстері,
аттап басу рефлекстері және т.б жатады. Олардың бәрі баланың сезім мүелері
сияқты туылатын сәтке қарай тиісті мөлшерде дамып жетілетін жұлын және ми
қабығы асты нерв орталықтаымен реттеліп отырады. Сыртқы әсерлердің
көпшілігіне нәресте қолдары мен аяқтарының жалпы, жіктелмеген қимылдарымен
жауап қайтарады.
Жаңа туған кездегі мидың қалыпты жетілуінің қажетті шарты
–анализаторлардың белсенді қызмет атқаруы. Егер бала сенсорлық оқшаулану
жағдайына түссе оның дамуы күрт баяулайды. Жаңа ьтуған баланың дамуының
ерекшелігі сол, оның соматикалық (дене) қимылдарынан гөрі анализаторлар іс-
әрекеттері тезірек қалыптасады, соның ішінде әсіресе көру, есту тәрізді
жоғары анализаторлардың іс-әрекеттері қарқынды қалыптасады. Осының
негізінде бағдарлау рефлексі дамиды және сан алуан шартты рефлекстік
байланыстар жасала бастайды. Көптеген жаңа туған балаларда алғашқы он күн
ішінде тамақтану қалпында байланысты шартты рефлекс пайда болады. Алғашқы
екі айда барлық анализатордан шартты рефлекстер жасалады.
Бағдарлау рефлексінің дамуы көру мен есту қабілетінің жинақталуынан
көрінеді, бұл кезде ырықсыз, шашыранды қимылды тежелейді. Егер өмірге
келудің алғашқы күндерінде баланың ұйқысы және сергектік күйлері әлі нашар
ажыратылатын болса, ал туған кезеңінің соңына қарай олар бөлініп, сергектік
неғұрлым мазмұнды, белсенді сипат алады.
Пайда болған психикалық белсенділік ырықсыз қимыл белсенділігін баса
білуден көрінеді. Екі-үш айға қарай балада үлкендерге көңіл аударудың
ерекше түрлері көріне бастайды. Нәресте үлкен адамды қоршаған дүниемен
жанасудың қажетті дәнекершісі қажеттерін қанағаттандырудың қайнар көзі
ретінде бөліп қарайды. Біртіндеп баланың ересек адамның көрінуіне
байланысты жадырау комплексі деп аталатн, арнайы эмоциялы-қимыл реакциясы
қалыптасады. Жадырау комплексі қол мен аяқтың екпінді қимылдарынан
көрінеді. Бала өзіне еңкейген адамның бетіе тесіле қарап, оған жымиятын
болады. Жадырау комплексінің пайда болуы жаңа туған кезеңінің соңы,
нәрестелік кезеңінің басы деп есептелінеді.
Нәресте мен үлкен адам (нәрестелік шақтың шегі-бір-екі айдан бір
жылға дейін. Бірқатар буржуазиялық зерттеушілердің пікірі бойынша, бала
алғашқы айларда өзінің тұйық дүниесінде тіршілік етуші асоциальдық тіршілік
иесі болып есептеледі. Сондықтан жаңа туған баланың шыр ете қалуын олар
баланың өзіне жат әрі жау болмыспен бетпе-бет кездескендігі, сасқалақтап,
абыржып қалуы деп бағалайды. Мәселен, З.Фрейд жарық дүниеге келген баланың
шыр ете қалуын оның ана организмінен бөлінген сәтте болатын қамыға жылауы
деп есептейді. З.Фрейдтің айтуынша, осы сәттен бастап баланың инстинктік
қажеттіліктері мен қоғамдағы өмір талаптары арасында тұрақты қақтығыс пайда
болады. Фрейд бұл қақтығыстың психикалық өмірді қандай үздіксіз драмаға
айналдыратынын пессимистік тұрғыда суреттейді.
Фрейд пен Пиаженің аталған қағидалары өткір сынға алынды. Француздың
прогресшіл зерттеушісі А.Валлон шарылдап жылауды бірдемені алдын-ала сезу
немесе соған байланысты өкіну ретінде психологиялық дәлелдеушілікті құрғақ
бос қиял деп есептеді. Бала психикасының әуел бастап оқшаулануы жөніндегі
Пиаже қағидасы өз кезінде Л.С.Выготский, ал кейінірек басқа да совет
психологтары тарапынан сынға ілікті. Советтік және прогресшіл шетел
авторларының зерттеулерінде алынған көптеген фактілер нәресте өмірі
тұтастай үлкендерге тәуелді болатынын көрсетеді. Үлкен адам баланың
органикалық қажеттерін қанағаттандырады, тамақтандырады, шомылдырады,
аударып салады. Үлкен адам баланың белсенді психикалық өмірде де қажетін
қанағаттандыарды: нәресте өзін қолға алғанда, едәуір жадырап қалады.
Үлкен адам баланың заттық дүнимен қарым-қатынас жасауында дәнекерші
болып көрінеді. Үлкен адам қатысып отырған кезде бала көбінесе затпен
қарқынды қимылдар жасай бастайды да, бала көбінесе затпен қарқынды қимылдар
жасай бастайды да, ал жанында үлкен адам болмаса, затқа қызығуы жоғалады.
Баланың белсенділігі үлкен адамның әрекетімен көтермеленіп отырған кезде
және бала үлкен адамды бірлескен әрекетке шақырғанда баланың үлкенмен қарым-
қатынасының негізі формасы бірлескен іс-әрекетке айналады. Баланың
әлеуметтік рекциясы бүкіл нәрестелік ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазіргі кездегі нәресте мен үлкендердің қарым-қатынасы және оның алғашқы сөздерін анықтау
Нәрестенің психологиялық даму ерекшеліктері
Нәрестелік шақтағы бала психикасының даму ерекшеліктері
Нәрестелік және жастық кезеңге сипаттама
Сәбилік кезеңдегі балалардың психикалық дамуының теориялық негіздер
Баланың психикалық дамуы
Нәрестелік кезеңдегі психикалық дамудың негізгі бағыттары
Сәби шақтағы балаларды дамыту және тәрбиелеу
Гипоксия мен туы жарақаттарының себептері. Асфиксиямен туылған нәрестелерге көрсетілетін негізгі шұғыл көмек шаралары.
Мектепке дейінгі балалардың тәрбиесінің теориялық және әдістемелік практикасының негізі
Пәндер